အာဆီယံေဒသတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေပၚလာဖို႔ ေတာင္းဆို

အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝး က်င္းပသည့္ေနရာကို ကင္းလွည့္ေစာင့္က်ပ္ေနသည့္ ထိုင္းရဲတပ္ဖြြဲ႔ဝင္မ်ား။ ႏုိဝင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၉။

(Zawgyi / Unicode)

အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ (ASEAN) မွာ ပိုၿပီးေတာ့ တက္တက္ႂကြႂကြလုပ္ေဆာင္တဲ့ ေဒသတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔တခု ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။

လက္ရွိ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ (AICHR) ဟာ အဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္္ငံေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိတာေၾကာင့္ ရယ္စရာျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ (HRW) ရဲ႕ အာရွေဒသဆိုင္ရာ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး Phil Robertson က ႏိုဝင္ဘာလ ၂ ရက္၊ စေနေန႔က ဘန္ေကာက္မွာ လုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္း လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ထားတာေတြကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့လည္း အာဆီယံ ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွတ္တမ္းကို ေဝဖန္သြားပါတယ္။

“႐ုိဟင္ဂ်ာအေရးျဖစ္ထားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ကေမာၻဒီးယားမွာ ဟြန္ဆန္က အတိုက္အခံေတြကို ႏွိ္မ္နင္းတာ၊ ဖိလစ္ပိုင္မွာ သမၼတ Rodrigo Duterte က အားေပးအားေျမႇာက္္လုပ္တာေၾကာင့္ မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရးမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႔က လူေပါင္း ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ကို သတ္ခဲ့တာ စတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ၾကည့္ပါ။ ဒီလို ဆိုးရြားတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြ ထပ္ခါထပ္ခါ ဆက္ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါကို အာဆီယံက ဘာမွ မလုပ္ပါဘူး” လို႔ Phil Robertson က ေျပာပါတယ္။

HRW လို ႏုိင္္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သံုးႏႈန္းတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို လက္မခံတဲ့ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ဒီျပႆနာကို အေလးထား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေနတယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။

အဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္္ငံအသီးသီးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စစ္ေဆးႏုိင္္တဲ့ ေဒသတြင္း တကယ့္အဖြဲ႔အစည္းတခုကို ဖြဲ႔စည္းဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း Phil Robertson က ေထာက္ျပပါတယ္။

ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေဒသတြင္းနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးေတြ က်င္းပၿပီး ေဆြးေႏြးေနၾကေပမယ့္လည္း ေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ မပါသေလာက္ဘဲလို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

------------------------------

(Unicode)

အာဆီယံဒေသတွင်း လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ပေါ်လာဖို့ တောင်းဆို

အရှေ့တောင်အာရှဒေသ (ASEAN) မှာ ပိုပြီးတော့ တက်တက်ကြွကြွလုပ်ဆောင်တဲ့ ဒေသတွင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တခု ဖွဲ့စည်းဖို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက တောင်းဆိုကြပါတယ်။

လက်ရှိ အာဆီယံလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် (AICHR) ဟာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ လူ့အခွင့် အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနိုင်တဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိတာကြောင့် ရယ်စရာဖြစ်နေတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့ (HRW) ရဲ့ အာရှဒေသဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး Phil Robertson က နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်၊ စနေနေ့က ဘန်ကောက်မှာ လုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ပြောသွားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ဒေသတွင်း လက်ရှိဖြစ်ပျက်ထားတာတွေကို ထောက်ပြပြီးတော့လည်း အာဆီယံ ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်မှတ်တမ်းကို ဝေဖန်သွားပါတယ်။

“ရိုဟင်ဂျာအရေးဖြစ်ထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ဟွန်ဆန်က အတိုက်အခံတွေကို နှိမ်နင်းတာ၊ ဖိလစ်ပိုင်မှာ သမ္မတ Rodrigo Duterte က အားပေးအားမြှောက်လုပ်တာကြောင့် မူးယစ်နှိမ်နင်းရေးမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က လူပေါင်း ၂၀,၀၀၀ ကျော်ကို သတ်ခဲ့တာ စတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို ကြည့်ပါ။ ဒီလို ဆိုးရွားတဲ့ဖြစ်ရပ်တွေ ထပ်ခါထပ်ခါ ဆက်ဖြစ်နေတာပါ။ ဒါကို အာဆီယံက ဘာမှ မလုပ်ပါဘူး” လို့ Phil Robertson က ပြောပါတယ်။

HRW လို နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေက သုံးနှုန်းတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတာကို လက်မခံတဲ့ မြန်မာအစိုးရကတော့ ဒီပြဿနာကို အလေးထား ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနေတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။

အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ဖြစ်နေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ ဒေသတွင်း တကယ့်အဖွဲ့အစည်းတခုကို ဖွဲ့စည်းဖို့ လိုအပ်တယ်လို့လည်း Phil Robertson က ထောက်ပြပါတယ်။

ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာ ဒေသတွင်းနဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေက ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေ ကျင်းပပြီး ဆွေးနွေးနေကြပေမယ့်လည်း ဆွေးနွေးတဲ့ အကြောင်းအရာတွေထဲမှာ လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စ မပါသလောက်ဘဲလို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။

VOA Burmese
https://burmese.voanews.com