အေမရိကန္ အား ကမာၻႀကီးမွ အထီးက်န္ေစသည့္ အေမရိကန္-မကၠဆီကို နယ္စပ္တံတိုင္း

မကၠဆီကိုႏုိင္ငံ Tijuana ၿမိဳ႕မွ ကေလးငယ္တစ္ဦး နယ္စပ္ျခံစည္းရိုးကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္း ဝင္ေရာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းစဥ္ (ဆင္ဟြာ)

မကၠဆီကို စီးတီး၊ မတ္ ၂၀ ရက္ (ဆင္ဟြာ)

    အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ဆန္ဒီရာဂိုၿမိဳ႕လယ္ေခါင္တြင္ ဆႏၵျပသူရာေပါင္းမ်ားစြာ သည္ “တံတုိင္းမ်ားအစား တံတားမ်ား တည္ေဆာက္ေပးပါ” ဟု ေၾကြးေၾကာ္ကာ မကၠဆီကို နယ္စပ္သုိ႔ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ လာေရာက္သည့္ ေဒၚနယ္ထရမ့္ ၏ ပထမဆံုးခရီးစဥ္၌ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပို႔ေဆာင္ေရး ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ တံတားမ်ား တည္ေဆာက္ေနၾက ေသာ္လည္း ဆန္႔က်င္ဖက္အေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား ဝင္ေရာက္ျခင္းကို ကာကြယ္ရန္ တံတိုင္းမ်ားကို တည္ေဆာက္ေနၿပီး ကမာၻႀကီး ႏွင့္ တျဖည္းျဖည္း ေဝးကြာလာကာ သီးသန္႔အထီးက်န္လာခဲ့သည္။

သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ သည္ မကၠဆီကို ႏွင့္ အေမရိကန္ အား သီးျခားစီပိုင္းျခားထားမည့္ တံတိုင္းႀကီးမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ ဆန္ဒီရာဂုိၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္၍ ၉မီတာအျမင့္ရွိေသာ တံတုိင္းပံုစံ ၈ခုကို စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခဲ့သည္။

ထရမ့္က “ဒီေနရာမွာ တံတုိင္းေတြသာ မရွိရင္ ႏိုင္ငံဆိုတာလည္း ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး” ဟု ေျပာၾကားကာ တံတိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအေပၚ ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈမ်ားကို ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။

ေဒၚနယ္ထရမ့္ သည္ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ သမၼတအျဖစ္ တာဝန္ စတင္ထမ္းေဆာင္သည္ႏွင့္ မကၠဆီကို ႏွင့္ ထိစပ္ေနေသာ ကီလိုမီတာ ၃,၂၀၀ ရွည္လ်ားသည့္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ တံတိုင္း ခ်က္ခ်င္း တည္ေဆာက္ ရန္ သမၼတအမိန္႔ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ယခုအခါ လူ ႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ဝင္ေရာက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ တံတုိင္းတည္ေဆာက္မႈ၏ သံုးပံုတစ္ပံု ၌္ ျခံစည္းရိုးမ်ား ကာရံၿပီးျဖစ္သည္။

တံတိုင္းအမ်ဳိးအစားႀကီး ၈ခု တည္ေဆာက္ျခင္းကို ၂၀၁၇ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး တစ္ခုစီအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂သန္း ႏွင့္ ၄သန္းၾကား ကုန္က်ခဲ့သည္။

ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားအမ်ားစုက တံတိုင္းတည္ေဆာက္မႈအား အစြန္းေရာက္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အျဖစ္ သံသယရွိေနေသာ္လည္း ယင္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ၾကည့္ရႈျခင္းျဖင့္ တံတိုင္းတည္ေဆာက္ျခင္း ႏွင့္ မဲဆြယ္ပြဲကာလ ကတိတစ္ခု အေပၚ ထရမ့္သည္ အမွန္တကယ္ အေလးထားလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သိရွိႏုိင္သည္။

မကၠဆီကို နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ တံတိုင္းတစ္ခုတည္ေဆာက္ျခင္းသည္ ထရမ့္၏ ကနဦး မဲဆြယ္ကတိမ်ားအနက္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ၎ ကတိေပးထားသည့္အတိုင္း လုပ္သင့္သည့္အရာတစ္ခုကို လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ျပသသည့္အေနျဖင့္ ထရမ့္သည္ ယင္းတံတိုင္းတည္ေဆာက္မႈကို အခ်ိန္မ်ားစြာ ရင္းႏွီး၍ တြန္းတိုးကာေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Brookings ဥာဏ္ႀကီးရွင္မ်ားအဖြဲ႕ ဝါရင့္အဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ Darrell West ကေျပာၾကားခဲ့သည္။

တံတိုင္းတည္ေဆာက္ျခင္းကို ေထာက္ခံသူ တစ္ခ်ဳိ႕ က ယခုအခ်ိန္သည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ကုိယ္ပုိင္နယ္စပ္မ်ားကို ကာကြယ္ရန္ အျမင့္ဆံုးအခ်ိန္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း အားေပးတိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္လံုျခံဳေရး အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားအား အဆင့္ျမွင့္တင္ျခင္းသည္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေနခဲ့ၿပီး အေမရိကန္သမၼတ က ယင္းအား ေျပာင္းလဲရန္ ကတိေပးခဲ့ေၾကာင္း လက္တင္အေမရိကမူဝါဒေရးရာ ေလ့လာသူ Ana Quintana ကေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇဝတ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ေမွာင္ခိုေရာင္းဝယ္သူမ်ား ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား တစ္စတစ္စ တိုးပြားလာၿပီး သမၼတ ထရမ့္ က ယင္း ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို တံု႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ရန္ ၎၏ တာဝန္ကို ရိုးရွင္းစြာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း Quintana ကေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထရမ့္သည္ ၎၏ မဲဆြယ္ပြဲအတြင္း မုဒိန္းေကာင္မ်ား၊ ရာဇဝတ္ေကာင္မ်ား ႏွင့္ မူးယစ္ေမွာင္ခိုသမားမ်ား၏ ရန္မွ ကာကြယ္ရန္ တံတိုင္းတည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မဲဆြယ္ေဟာေျပာခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္အမ်ားစုမွာ ရိုးသားစြာ အလုပ္လာရွာသူမ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။

မကၠဆီကို ႏုိင္ငံ Tijuana ၿမိဳ႕မွ ေဒသခံ တကၠစီကားေမာင္းသူ Manuel Cruz က Tijuana ၿမိဳ႕တြင္ အလုပ္သမားတစ္ဦးသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ၆ေဒၚလာသာ ရရွိႏုိင္ၿပီး ဆန္ဒီရာဂိုၿမိဳ႕ရွိ ပန္းဥယ်ာဥ္မ်ား၊ သေဘၤာက်င္း ထိန္းသိမ္းေရးမ်ား၊ အိမ္အကူမ်ား (သုိ႔) ဟိုတယ္ဝန္ထမ္းမ်ားအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ပါက တစ္နာရီ လုပ္ခ ၂ဆရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆန္ဒီရာဂိုၿမိဳ႕ေနတစ္ဦးက “သမၼတေျပာသလို မကၠဆီကိုေတြဟာ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို လုယူသြားမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အေမရိကန္ေတြ မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြကိုသာ လုပ္ကိုင္ေပးေနတာပါ” ဟု ထရမ့္၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေခ်ပေျပာဆိုခဲ့သည္။

မကၠဆီကိုႏိုင္ငံ National Autonomous တကၠသိုလ္၏ သမုိင္းသုေတသီ႒ာန မွ ပေရာဖက္ဆာတစ္ဦးျဖစ္သူ Silvestre Villegas Revueltas က ထရမ့္၏ နယ္စပ္တံတုိင္းတည္ေဆာက္မႈသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္း ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈကို ျမွင့္တင္ျခင္း သေကၤတပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မကၠဆီကိုႏုိင္ငံသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၏ တတိယေျမာက္ အႀကီးဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ပို႔ကုန္ ၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အေမရိကန္ေစ်းကြက္သို႔ စီးဝင္လ်က္ရွိေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ကေဖာ္ျပခဲ့သည္။

Revueltas က ထရန္၏ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈသည္ မကၠဆီကို ႏွင့့္ အေမရိကန္ ေပါင္းစပ္စီးပြားေရးမွ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိေနသည့္ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးျဖစ္ထြန္းမႈ ကို ထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မကၠဆီကိုလူမ်ဳိးမ်ား အမ်ားဆံုးေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ကယ္လီဖုိးနီးယားျပည္နယ္ သည္ ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္မ်ား ႏွင့္ ကမာၻတစ္ဝန္းမွ တီထြင္ဆန္းသစ္သူမ်ားကို ႀကိဳဆိုေနသည့္အတြက္ သာယာဝေျပာမႈရွိေၾကာင္း ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး Jerry Brown ကေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကမာၻ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ နယ္စပ္တံခါးမ်ားကို ဖြင့္လွစ္ေသာ မူဝါဒျဖစ္သည့္ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ကိုဆန္႕က်င္၍ အမ်ဳိးသားေရးမူဝါဒတစ္ခုအား ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္ရန္ အဆုိျပဳေနျခင္းသည္ အံၾသဖြယ္ေကာင္းေၾကာင္း ပီရူးႏိုင္ငံ လူမႈေဗဒပညာရွင္မ်ား ေကာလိပ္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Eduardo Arroyo Laguna ကေျပာၾကားခဲ့သည္။

တံတိုင္းတည္ေဆာက္မႈဆုိင္ရာ စိုးရိမ္မႈတစ္ခုမွာ ႀကီးမားေသာ ကုန္က်စရိတ္ျဖစ္ၿပီး ထရမ့္ အစိုးရသည္ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္ အတြင္း ၅၀၉ကီလိုမီတာ ၌္ အတားအဆီးအကာအရံသစ္မ်ား တည္ေဆာက္ၿပီး ၆၅၅ကီလိုမီတာ တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ျခံစည္းရိုးေဟာင္းမ်ားကို အစားထုိးရန္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၈ဘီလီယံ ကို ရွာေဖြေနၿပီး ယင္းစီမံကိန္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ လႊတ္ေတာ္မွ ရန္ပံုေငြရရွိရန္ ရွင္းလင္းေသာ အတည္ျပဳခ်က္ ရရွိျခင္းမရွိေသးေခ်။

ထရမ့္က တံတုိင္းတည္ေဆာက္မႈ အစီအစဥ္အတြက္ မကၠဆီကို ႏုိင္ငံမွ ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္မာစြာေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းေတာင္းဆိုမႈအား မကၠဆီကို ဘက္မွ ျငင္းပယ္လုိက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ၂ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ေအးစက္ခဲ့သည္။

တံတုိင္းတည္ေဆာက္မႈ ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည္ ဟူေသာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကလည္း ရွိေနေသးသည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ John Knox က တံတုိင္းအတားအဆီးမ်ားသည္ ေဒသတြင္းမ်ဳိးစိတ္မ်ား၏ လႈပ္ရွားသြားလာမႈ ႏွင့္ အသက္ရွင္ေနထိုင္မႈကို ေႏွာင့္ယွက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မေဆာက္လုပ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လူအမ်ားစုက တံတိုင္းတည္ေဆာက္မည့္ အစီအစဥ္အစား နယ္စပ္လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား တုိးခ်ဲ႕ျခင္း၊ ေစာင့္ၾကည့္ကင္မရာမ်ား ႏွင့္ အာရံုခံစနစ္မ်ား တပ္ဆင္ျခင္း က ပိုမိုထိေရာက္မႈရွိႏုိင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ထရမ့္၏ တံတိုင္းတည္ေဆာက္မႈ အစီအစဥ္ အေပၚ သံသယ အျမင္မ်ားစြာ ထြက္ေပၚလ်က္ရွိၿပီး ကုန္က်စရိတ္အလြန္မ်ားျပားေသာ တံတိုင္းတည္ေဆာက္မႈသည္ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားအား တားဆီးမည့္ ဦးတည္ခ်က္ထက္ ၎တို႔အား ပိုမိုအႏၲရာယ္မ်ားျပားသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အတြင္းသုိ႔ဝင္ေရာက္ရန္ ဖိအားေပးသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေစမည္ျဖစ္သည္။

(Xinhua)
http://www.xinhuamyanmar.com