ဗီတုိသုံးလုံၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြကုိ လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီး ေ၀ဖန္

ကုလသ မဂၢလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Al-Hussein

ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဗီတိုအာဏာကိုင္စြဲထားတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ ကမၻာမွာအဆိုး၀ါးဆံုးလူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗီတိုအာဏာသံုးၿပီး အကာအကြယ္ေပးေနၾကတယ္လို႔ ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာမဟာမင္း ႀကီးက စြပ္စြဲေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ မေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးကေကာင္စီရဲ႕ႏွစ္ပတ္လည္ညီလာခံမွာ အခုလို ေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခံရမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ဆက္ၿပီးေျပာျပပါလိမ့္မယ္။

၃၇ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ညီလာခံဖြင့္ပြဲအခန္းအနားကို မေန႔ကေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၆ရက္ေန႔တုန္းက ဆီြဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့ၿပီး အဲဒီအခမ္းအနားကို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ António Guterres လည္းတက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားမွာ မၾကာခင္မွာရာထူးကေန အနားယူေတာ့မယ့္ ကုလသ မဂၢလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Al-Hussein က ရိုဟင္ဂ်ာအပါအ၀င္လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခံရမႈေတြ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးႀကံဳေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႀကိဳတင္ကာကြယ္တားဆီးမႈေတြ ေသေသခ်ာခ်ာမလုပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

"ယီမင္၊ ဘရြန္ဒီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသ စတဲ့ေနရာေတြမွာ အခုတေလာ လူေတြအႀကီးအက်ယ္ သတ္ျဖတ္ခံေနရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီအျဖစ္ဆိုးေတြကို တိုးၿပီးျဖစ္မလာရေအာင္ လံုေလာက္တဲ့ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈေတြကို မလုပ္ခဲ့လို႔ပါပဲ"

ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီအဖြဲ႕၀င္ ၁၃ႏိုင္ငံရွိတဲ့အထဲမွာ ဗီတိုအာဏာသံုးစြဲခြင့္ရတဲ့ အၿမဲတန္းအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံက ၅ခုရွိ ပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ရုရွားနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံေတြပါ။ ဒီႏိုင္ငံေတြထဲမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အကယ္အကြယ္ေပးေနၾကတဲ့ႏိုင္ငံေတြရွိေနတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီး Zeid Al-Hussein က အျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

"နာက်င္မႈေတြဆက္ၿပီးျဖစ္ေနရတဲ့ကိစၥေတြနဲ ႔ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ရွိတဲ့အထဲမွာ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕အၿမဲတမ္း အဖြဲ႕၀င္ ၅ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြအျပင္းအထန္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမယ့္အေျခအေနေတြမွာ ကုလသမဂၢ ရဲ႕ေဆာင္ရြက္မႈေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳး၊ ထိခိုက္မႈေလွ်ာ့သြားေအာင္လုပ္ဖို႔လိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အေရး ယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ တညီတညြတ္ထဲခ်မွတ္ၿပီး မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ဒီႏိုင္ငံ ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ဗီတိုအာဏာေတြကိုသံုးၿပီး အကာအကြယ္ေပးေနတာပါ။ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈေတြႀကံဳခဲ့ရသူေတြအတြက္ ဒီႏိုင္ငံေတြမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။"

ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥအပါအ၀င္၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရေခတ္ဆက္ဆက္လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ အဆိုျပဳခ်က္တင္သြင္းခဲ့တဲ့အခါတိုင္း တရုတ္နဲ႔ရုရွားႏိုင္ငံေတြက သူတို႔ရဲ႕ဗီတိုအာဏာကိုသံုးၿပီးကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတာပါ။

ဗီတိုငါးႏိုင္ငံထဲမွာ ျပင္သစ္နဲ႔ၿဗိတိန္ကိုေတာ့ က်င့္၀တ္နဲ႔အညီဗီတိုကိုသံုးတဲ့ႏိုင္ငံလို႔ လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီးကခ်ီးက်ဴး ခဲ့ပါတယ္။ က်န္တဲ့သံုးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ရုရွား၊ တရုတ္နဲ႔အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတြကိုေတာ့ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈေတြျဖစ္ေအာင္ဗီတိုအာ ဏာသံုးစြဲမႈေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီး Zeid Al-Husseinဟာ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လက်ရင္ သူ႕ရဲ႕တာ၀န္ သက္တမ္း ျပည့္လို႔ ရာထူးကေနအနားယူေတာ့မွာပါ။ သူဟာ ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံရဲ႕ေတာ္၀င္မိ သားစု၀င္ မင္းသားတပါးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အၾကမ္းဘက္မႈေတြေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ဘက္ထြက္ေျပးၾကရတဲ့အျဖစ္ကို Ethnic cleansing ၊ လူမ်ိဳးစုအလိုက္ရွင္းလင္း ဖယ္ရွားမႈလုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ သူက စတင္ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။

မေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီညီလာရဲ႕အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ အန္တိုနီယိုဂူးတားရပ္စ္က လည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ကမၻာမွာခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရတဲ့လူမ်ိဳးစုေတြထဲက တခုျဖစ္ၿပီး သူတို႔ေတြအတြက္ အကူအညီ ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပးႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကလည္း အကူအညီေတြ၀ိုင္းေပးၾကဖို႔ တိုက္ တြန္းခဲ့ပါတယ္။

ကိုုေက်ာ္ေအာင္လြင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com