ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဝေတြ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ခဲ့လဲ

ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ စစ္ေရးျပမွာ ေခတ္မီ စစ္အသုံးအေဆာင္ေတြျပ
ျမင့္မားမတ္ေစာက္တဲ့ ေတာင္ေတြ အထပ္ထပ္ ကာရံထားၿပီး ေကြ႕ေကာက္တဲ့ ကားလမ္းေတြအတိုင္း ေမာင္းလာရင္း ပန္ဆန္းၿမိဳ႕နဲ႔ မနီးမေဝးေရာက္လာေတာ့ ကားဆရာက ေျပာပါတယ္။

"လမ္းေတြက ေကာင္းလြန္းေတာ့ ကားေမာင္းရင္ တစ္ခုခု ဝါးရတယ္။ ကြမ္းယာစားရင္စား၊ မစားရင္ ခ်ိဳခ်ဥ္စား၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ စကားေျပာရင္ေျပာ၊ မဟုတ္ရင္ေတာ့ အိပ္ငိုက္တယ္" လို႔ ကားဆရာက ကြမ္းဝါးၿပီး ကားေမာင္းရင္း ေျပာပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ကားလမ္းရဲ႕ေဘးတဖက္တခ်က္မွာ ေတာင္နံရံနဲ႔ ေခ်ာက္ေတြပဲရွိလို႔ အိပ္ငိုက္ရင္ အႏၲရာယ္မ်ားမွန္း ေျပာစရာမလိုဘဲ ထင္ရွားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ မညီညာတဲ့ ေတာင္နံရံ အသြယ္သြယ္ကို လွီးၿပီး ကားလမ္းေတြကို ေဖာက္ထားတာပါ။

ေတာင္ထိပ္နဲ႔ ေတာင္ေၾကာ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ တပ္စခန္းတခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ကားက တစ္ေတာင္တက္ တစ္ေတာင္ဆင္း၊ တံတားေတြ၊ ေတာင္ပတ္လမ္းေတြအတိုင္း ျဖတ္ေက်ာ္လာရင္း ပန္ဆန္းၿမိဳ႕နဲ႔ တေျဖးေျဖးနီးလာၿပီးလို႔ ကားဆရာက ေျပာျပပါတယ္။

သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ဝါးအခြၽန္ေတြ၊ သံဆူးႀကိဳးေတြ၊ သဲအိတ္ေတြနဲ႔ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕အဝင္ ဂိတ္ကို ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ကားဆရာက ကားအရွိန္ ေလွ်ာ့လိုက္ပါတယ္။ ေသနတ္ေတြ၊ စစ္ယူနီေဖာင္းေတြအျပည့္အစုံနဲ႔ ဝစစ္သားေတြက ကားေတြကို တစ္စီးၿပီး တစ္စီးအလွည့္က် စစ္ေဆးေနပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကားအလွည့္ေရာက္ေတာ့ လားရႈိးၿမိဳ႕က ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး ဆက္ဆံေရး႐ုံးရဲ႕ ေထာက္ခံစာကို ထုတ္ျပလိုက္တယ္။

ေသနတ္အတိုကို ခါးမွာခ်ိတ္ထားတဲ့ လူလတ္ပိုင္း အရာရွိတစ္ေယာက္က ကားကို လမ္းေဘးမွာ ခဏရပ္ခိုင္းၿပီး "လာ လာ…ဧည့္သည္ေတြ ကားေပၚကဆင္း။ လာ….ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ လိုက္ခဲ့ပါ" ေျပာၿပီး တဲတစ္ခုကို ေခၚသြားပါတယ္။

အဲဒီတဲေပၚမွာ ဝ႐ိုးရာဝတ္စုံေတြ ဝတ္ထားတဲ့ အသက္အ႐ြယ္စုံ ဝအမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ခါးမွာ ပစၥတိုေတြ ခ်ိတ္ၿပီး ယူနီေဖာင္း ဝတ္ဆင္ထားတဲ့ ဝစစ္သားေတြ၊ အရာရွိေတြကလည္း ေဒသထြက္အသီးအႏွံ၊ ႐ိုးရာအစားအေသာက္ေတြနဲ႔ ႀကိဳဆိုၾကတယ္။

အတီးအမႈတ္၊ အက၊ သီခ်င္းေတြဆိုရင္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အရင္က ဒီေနရာေတြမွာ သတင္းေထာက္ေတြ၊ သူစိမ္းေတြ သြားလာဖို႔ မလြယ္ဘူးလို႔ ကားဆရာက ေျပာပါတယ္။

ႀကိဳဆိုေရးစခန္းမွာ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ၾကာၿပီးေနာက္ ခရီးဆက္ခဲ့ပါတယ္။

ညီညာတဲ့ ကြန္ကရစ္ ခင္းထားတဲ့ လမ္းအတိုင္း ေမာင္းလာရင္း ပန္ဆန္းၿမိဳ႕ထဲ ဝင္လာပါတယ္။

နာမည္ပဲ ၾကားဖူးၿပီး တခါမွ မေရာက္ဖူးတဲ့ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕ကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္း သတိထားမိတာကေတာ့ တ႐ုတ္စာနဲ႔ ေရးထားတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ၊ ဟိုတယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္၊ ေဈးဆိုင္၊ ဘဏ္၊ လမ္းနာမည္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဝစာ၊ ျမန္မာစာနဲ႔ တြဲၿပီး ေရးထားတယ္ ဆိုေပမဲ့ တ႐ုတ္စာက ပိုႀကီးၿပီး ထင္ရွားေနတာကို သတိထားမိပါတယ္။

ဝစကားနဲ႔ တ႐ုတ္စကားပဲ အဓိက ေျပာေနၾကပါတယ္။ ပိုက္ဆံဆိုရင္လည္း တ႐ုတ္ယြမ္ေငြပဲ သုံးၾကပါတယ္။

ရဲကားေတြကလည္း တ႐ုတ္စာေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲလွည့္ေနတာ ႏိုင္ငံျခားက ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အလား ထင္ရပါတယ္။

တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ကိုလည္း တ႐ုတ္ဖုန္းနံပါတ္ (တ႐ုတ္ SIM cards) ေတြပဲအဓိကသုံးၾကတာပါ။

အင္တာနက္ဆိုရင္လည္း တ႐ုတ္ဆင္ဆာျဖတ္ထားတဲ့ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေတြဆိုရင္ ေဆာ့ဖ္ဝဲ (software) အက္ပလီကင္းရွင္း (apps) ေတြကို ၾကားခံေဆာ့ဖ္ဝဲ (proxy) မခံဘဲသုံးလို႔မရပါဘူး။

ေဖ့စ္ဘုတ္၊ ဂူဂယ္အပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံက အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာနဲ႔ ေဆာ့ဖ္ဝဲ အက္ပလီကင္းရွင္းေတြကို proxy ခံၿပီးမွ သုံးလို႔ရတာပါ။

တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ လြယ္လြယ္ကူကူ ဆက္သြယ္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ အက္ပလီကင္းရွင္းျဖစ္တဲ့ Wechat ကို အဓိကသုံးၾကပါတယ္။

ေတာင္ေပၚ႐ြာမွ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕သို႔

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ တုန္းက တဲေလးေတြေဆာက္ၿပီး ေနထိုင္ၾကတဲ့ ပန္ဆန္း ေတာင္ေပၚ႐ြာေလးဟာ အခုေတာ့ တိုက္ေတြ၊ ကားေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြ၊ ေလာင္းကစား႐ုံ၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရး၊ အႏွိပ္ခန္းေတြနဲ႔ ၂၄ နာရီ စည္ကားေနတဲ့ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေနပါၿပီ။

ညဘက္ဆိုရင္လည္း မီးေရာင္ေတြနဲ႔ လင္းထိန္ေနပါတယ္။ ဒီလိုေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္လာေအာင္ ဝတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစၿပီး တည္ေဆာက္လာခဲ့ၾကတာပါ။

အတိအက်ေျပာရရင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္က စတာပါ။

အဲဒီေန႔က ဝတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အခရာက်တဲ့ ေန႔တစ္ေန႔ပါ။

ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေတာ္လွန္ၿပီး မိမိကံၾကမၼာကို မိမိဖန္တီးဖို႔ အာဏာသိမ္းလိုက္တဲ့ေန႔ပါ။

မထင္မွတ္တဲ့ေန႔၊ အံ့ၾသစရာေန႔၊ ဗကပေတြလက္ထဲက အာဏာသိမ္းယူလိုက္တဲ့ေန႔၊ သမိုင္းတြင္တဲ့ေန႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

 ေတာင္ေပၚ႐ြာ အျဖစ္ကေန ေခတ္မီၿမိဳ႕ျဖစ္ေအာင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္
"အာဏာမသိမ္းခင္မွာ ကြၽန္မတို႔နဲ႔ ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ ဝစစ္သားေတြက လာေျပာတယ္။ သူတို႔ မနက္ျဖန္က်ရင္ အာဏာသိမ္းမယ္တဲ့။ ေရွာင္လို႔ရေအာင္ လာေျပာတယ္။ ျပန္ၿပီးခုခံရင္ေတာ့ ပစ္မွာပဲ။ ေအးေဆးေနရင္ေတာ့ ဘာမွမလုပ္ဘူးတဲ့။ အဲ့ဒီတုန္းက ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလားေပါ့၊ ထင္ခဲ့မိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ေန႔ မနက္က်ေတာ့ တကယ္ပဲ ဝစစ္သားေတြက လက္နက္၊ ယူနီေဖာင္းအျပည့္အစုံနဲ႔ ကြၽန္မတို႔ေနတဲ့ေတာင္ကုန္းကို တက္လာၾကတယ္။ ကြၽန္မတို႔လည္း တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ကူးၿပီး ထြက္ေျပးရတယ္" လို႔ ဗကပအဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္း ေဒၚနီေမာ္က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္က အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေဒၚနီေမာ္က ေဆးခန္းမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ပါတယ္။

"အဲဒီတုန္းကဆိုရင္ ပန္ဆန္းက ေတာလိုပဲ။ တဲအိမ္ေလးေတြ ရွိတယ္။ ဒီေနရာ (ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး အႏွစ္ ၃၀ျပည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔ အခမ္းအနားက်င္းပတဲ့ကြင္းနဲ႔ ခန္းမေဆာင္ေတြ)က ၿခဳံပုတ္ေတြ၊ ျမက္ပင္၊ သစ္ပင္ေတြပဲရွိတယ္" လို႔ ေဒၚနီေမာ္က လက္ညႇိဳးထိုးၿပီး သူမွတ္မိတာကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

ဝတိုင္းရင္းသားေတြ ပန္ဆန္းကို အခုလိုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာကို ဝမ္းသာမိၿပီး အရင္ကျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာကို အတိတ္မွာပဲက်န္ခဲ့ၿပီလို႔ ေဒၚနီေမာ္က ဆိုပါတယ္။ ဝတိုင္းရင္းသားအတြက္ တကယ္လုပ္ႏိုင္တာက ေကာင္းတယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ခဲ့လဲ

ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္က ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး သာမက စစ္အင္အား ေတာင့္တင္းခိုင္မာေအာင္ တစိုက္မတ္မတ္ တည္ေဆာက္ေနတယ္ဆိုတာ ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔မွာ သိသာ ထင္ရွားေစပါတယ္။

အခမ္းအနားမက်င္းပခင္ တစ္ရက္မွာျဖစ္ပါတယ္။

မနက္ ေဝလီေဝလင္းအခ်ိန္မွာ ဟိုးအေဝးကေန အသံတစ္ခုကို မသဲမကြဲ ၾကားရပါတယ္။

အဲ့ဒီအသံေတြက တေျဖးေျဖးနီးလာတယ္။

ဟိုတယ္အနားေရာက္လာတာကို ျပတင္းေပါက္ကေန ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဒီအသံက လက္နက္၊ ယူနီေဖာင္း အျပည့္အစုံ ဝတ္ထားတဲ့ ဝစစ္သားေတြရဲ႕စစ္ဖိနပ္သံေတြ ဆိုတာ သိရပါတယ္။ ညီညီညာညာ အတန္းလိုက္ ခ်ီတက္လာတဲ့ စစ္သားေတြရဲ႕ စစ္ဖိနပ္က ကြန္ကရစ္လမ္းနဲ႔ အခ်က္မွန္မွန္ ထိခတ္ထိမိၿပီး ထြက္လာတဲ့အသံေတြက ၾကက္သီးထေလာက္ေအာင္ ျမည္ဟိန္းေနပါတယ္။
 AFP/Getty Images
လက္ေျဖာင့္ ေသနတ္သမားေတြ၊ AK 47 ႐ိုင္ဖယ္၊ RPG ပခုံးထမ္းေလာင္ခ်ာ ေတြကိုင္ထားတဲ့ စစ္သားေတြ၊ ဆက္သြယ္ေရးစက္ လြယ္ထားတဲ့ စစ္သည္အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ေဆးတပ္ဖြဲ႕စတဲ့ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႕အသီးသီးက ဟန္ခ်က္ညီညီ ခ်ီတက္လာၾကပါတယ္။ ဗုံေတြ၊ဆိုင္းေတြ တီးမႈတ္ၾကတဲ့အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ေနာက္ဆုံးက ခ်ီတက္လာပါတယ္။

စစ္ေရးျပေန႔မွာေတာ့ ပိုၿပီးႀကီးက်ယ္ခမ္းနားပါတယ္။ စစ္ကားေတြနဲ႔ တင္ေဆာင္လာတဲ့ ေလယာဥ္ပစ္ လက္နက္ႀကီး အေျမာက္ေတြ၊ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ငယ္ေတြ၊ သံခ်ပ္ကာကားေတြ လွည့္လည္စစ္ေရးျပပါတယ္။

စစ္ေရးျပပြဲမွာ အမ်ိဳးသား၊အမ်ိဳးသမီးစစ္သည္ ၆၇၀၀ ေက်ာ္ အသုံးျပဳ စစ္ေရးျပခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ရဲ႕ တပ္အင္အားက ၂၅၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀၀ အထိရွိတယ္လို႔ ခန႔္မွန္းၾကပါတယ္။

စစ္မႈမထမ္း မေနရ မူဝါဒ၊ အထက္အမိန႔္ကို တစ္သေဝမတိမ္းလိုက္နာေဆာင္႐ြက္မႈနဲ႔ စီးပြားေရးေတာင့္တင္းလို႔ တပ္ကိုေထာက္ပံ့ႏိုင္တာေတြဟာ တပ္အင္အားတည္ေဆာက္ရာမွာ အဓိကအေထာက္အကူျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။

ၿမိဳ႕ထဲ လွည့္လည္သြားလာရင္းနဲ႔ ၁၂-၁၅ အ႐ြယ္ကေလးေတြ စစ္ယူနီေဖာင္းဝတ္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီကေလးေတြဟာ သူတို႔အေခၚ "ရဲၫြန႔္" သေဘာလို ျပဳစုထားၿပီး စာသင္ေပးတယ္၊ ေက်ာင္းထားေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

၁၈ ႏွစ္ေရာက္ရင္ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ စစ္သားလုပ္ခ်င္ရင္ စစ္ထဲဝင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကေလးေတြကအစ ေသနတ္ပစ္တတ္ေအာင္ သင္ေပးတယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီက သိရပါတယ္။

AFP/Getty Images
ဝတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ မိသားစုေတြကိုေတာ့ ဆန္နဲ႔ စားနပ္ရိကၡာေတြ ေထာက္ပံ့ၿပီး စစ္သားတေယာက္ကို လစာ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ၂၀၀-၃၀၀ (က်ပ္ေငြ ၆၀၀၀၀-၈၀၀၀၀ ) ေပးတယ္လို႔ ဝစစ္သားေတြက ေျပာပါတယ္။

တပ္အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္လာတာ ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ဘီဘီစီက ေမးၾကည့္ရာမွာေတာ့ ဝစစ္မႈထမ္းတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးညီလိတ္က "ဒါက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို သြားၿပီး က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားေသာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ကိုလည္း သြားၿပီး တိုက္ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိရဲ႕ ဝတိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြ ကာကြယ္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔တပ္ကို တည္ေဆာက္တာျဖစ္တယ္" လို႔ ေျပာပါတယ္။

တပ္အင္အားေတာင့္တင္းမွ ႏိုင္ငံေရးမွာ လူရာဝင္တယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုခံယူထားလဲလို႔ ဘီဘီစီက ေမးၾကည့္ရာမွာလည္း ဦးညီလိတ္က "လက္နက္ အားကိုးတဲ့ ပုံစံနဲ႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မျမင္ပါဘူး။ တပ္အင္အား တည္ေဆာက္တယ္ ဆိုတာက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကာကြယ္မယ္" လို႔ ေျပာပါတယ္။

မူးယစ္ေဆးဝါး ကုန္ကူးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြက ေမးၾကည့္ရာမွာေတာ့၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါး၊ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ပေပ်ာက္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေရာ္ဘာ၊ လက္ဖက္၊ ႀကံ၊ ကြၽန္းသစ္နဲ႔ ႏွစ္ရွည္ခံပင္ေတြကို အစားထိုးစိုက္ပ်ိဳးတယ္လို႔ ဦးညီလိတ္က ေျပာပါတယ္။

စစ္ေရးျပပြဲမွာ အမ်ိဳးသား၊အမ်ိဳးသမီးစစ္သည္ ၆၇၀၀ ေက်ာ္ အသုံးျပဳခဲ့
တျခားတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြက ဝကို အားက်ေနလား

ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔အခမ္းအနားအလံလႊင့္တင္တဲ့အခါမွာ ျပည္ေထာင္စုအလံက ဝအလံထက္ နည္းနည္းျမင့္ေနတာ သတိထားမိပါတယ္။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ေအေအ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္ က "ဝေဒသမွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအလံက ဝအလံထက္ နည္းနည္းျမင့္တယ္ဆိုတာက ဝတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြက ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ ေနၿပီး တန္းတူ အခြင့္အေရးေတြ ရေနတယ္။ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို အျပည့္အ၀ ရတယ္။ သူ႔ကံၾကမၼာကို သူ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ ဒီျပည္ေထာင္စုကို လိုလားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုလည္း ဒီလိုအခြင့္အေရးေပးရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ခ်စ္ခင္မွာပဲ" လို႔ ေျပာပါတယ္။

တျခား တိုင္းရင္းသားေဒသေတြ သြားရင္ ျပည္ေထာင္စုအလံကို တန္ဖိုးမထားၾကသလို ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း ဆိုတာလည္း ၾကားရမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ေအေအ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။

AFP/Getty Images
ျပည္ေထာင္စုေအာက္မွာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြ ဆုံးရႈံးေနတယ္၊ ဖိႏွိပ္ခံရတယ္၊ သယံဇာတေတြဆုံးရႈံးတယ္၊ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံေနရတဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြက ျပည္ေထာင္စုကို ခ်စ္ခင္တဲ့စိတ္က နည္းသြားတယ္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္က ေျပာပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးစင္ေပၚမွာ ကိုယ့္အခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုဖို႔ဆိုရင္ တပ္အင္အား၊ လက္နက္အင္အား ေတာင့္တင္းရမယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ေခါင္းထဲမွာ ရွိေနတယ္ဆိုတာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးေန႔ေတြက စစ္ေရးျပပြဲကိုၾကည့္လိုက္ရင္ သိသာေနတယ္လို႔ ေလ့လာသုံးသပ္သူတခ်ိဳ႕က ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာတပ္မေတာ္အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ အခမ္းအနားေတြမွာ စစ္ေရးျပတာဟာ စစ္ဗ်ဴဟာအရ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုပါတယ္။

စစ္အင္အား ေတာင့္တင္းရင္ စစ္တိုက္ခ်င္ေတာင္မွ မတိုက္ရဘူးဆိုတဲ့အသိေတြ ရွိၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး ေကအန္ယူကလည္း တန္းတူအခြင့္အေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္းျပ႒ာန္းခြင့္အတြက္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲဝင္တာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ခဲ့ေပမဲ့ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ ဝေဒသက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္လို ျဖစ္မလာေသးဘူးလို႔ ပန္ဆန္းၿမိဳ႕က ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ၿငိမ္းေရးႏွစ္ပြဲကိုတက္ေရာက္တဲ့ ေကအန္ယူဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္ က ေျပာပါတယ္။

"ဗကပေတြကို ပုခုံးေပၚက ခြာခ်ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ရပ္တည္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီးရမယ္ဆိုတဲ့ တိုင္းရင္းသားစိတ္ဓာတ္နဲ႔ သူတို႔ထူေထာင္ခဲ့တယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ေပၚလစီေၾကာင့္ ဒီလို တိုးတက္လာတာ ျဖစ္တယ္။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ႀကီးထြားလာျခင္း၊ တိုးတက္လာျခင္း၊ ေအာင္ျမင္ျခင္းဟာ မုဒိတာစိတ္နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က သေဘာက်တာပဲ" လို႔ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္က ပန္ဆန္းၿမိဳ႕မွာ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္အတြက္ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ ေတာ္လွန္ခဲ့ေပမဲ့ ခရီးမေရာက္ေသးဘူးလို႔ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္ က ေျပာပါတယ္။

အခုမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတံခါးကို ဖြင့္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာပဲ ရွိေနေသးတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

 AFP/Getty Images
ဒါေပမဲ့ ဝနဲ႔မတူတဲ့ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕အေနအထားကို ထည့္တြက္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ေလ့လာသူတခ်ိဳ႕က ေျပာပါတယ္။

ဝျပည္ေသြးစည္းညီၫႊတ္ေရးတပ္မေတာ္က တပ္ဖြဲ႕ တစ္ခုတည္းရွိၿပီး တျခားတိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သေဘာထားကြဲလြဲလို႔ ခြဲထြက္တာ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ထူေထာင္တာေတြရွိေနတယ္။

အထူးသျဖင့္ ေကအန္ယူမွာေတာ့ ခြဲထြက္အဖြဲ႕ေတြေၾကာင့္ အထိနာခဲ့ရပါတယ္။

ခြဲထြက္တဲ့ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြ အနည္းဆုံး ၄ ဖြဲ႕ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

 စစ္ေရးျပ အခမ္းအနား လာေနသူေတြကို လွမ္းျမင္ရ
ဝလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြ စစ္မတိုက္ဘဲ အင္အား တည္ေဆာက္ေနခ်ိန္မွာ တျခားတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြက တပ္မေတာ္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်င္းခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္ တိုက္ခိုက္၊ သတ္ျဖတ္၊ နယ္ေျမလုေနၾကတယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားအေရး ေလ့လာသူေတြက ပန္ဆန္းၿမိဳ႕မွာ ေျပာဆိုၾကတယ္။

စစ္မျဖစ္ဘဲ တပ္အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕မဟာမိတ္အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး ABSDF ရဲ႕ ဥကၠ႒ ရဲေဘာ္သံခဲ ကလည္း ဝျပည္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရအၾကား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔အၾကားမွာ တင္းမာမႈအနည္းငယ္ရွိခဲ့ေပမဲ့ တိုက္ပြဲေတြမျဖစ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဝတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အၾကား အႀကီးအက်ယ္ တိုက္ခိုက္ဖူးတာေတာ့ ရွိပါတယ္။

"တိုက္ပြဲမျဖစ္ေပမဲ့ စစ္အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္တယ္။ မိမိလိုခ်င္တဲ့ တန္းတူ အခြင့္အေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္အတြက္ စစ္အင္အားဟာ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္က ဝတစ္ဖြဲ႕တည္းမဟုတ္ဘူး။ ဗမာျပည္မွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုတိုင္းရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ သမိုင္းေၾကာင္းအရပဲေျပာေျပာ၊ ျဖတ္သန္းမႈအရပဲဆိုဆို ခံစားလာရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအနာတစ္ခုလို ျဖစ္ေနတယ္" လို႔ ရဲေဘာ္သံခဲ က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဝကို တပ္မေတာ္က သည္းခံေနရ

ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔အခမ္းအနားမွာ ဝျပည္ေသြးစည္းညီၫႊတ္ေရးတပ္မေတာ္က ထုတ္ျပလိုက္တဲ့ စစ္အင္အား၊ လက္နက္အင္အားကိုၾကည့္ၿပီး တပ္မေတာ္က သေဘာထား တုံ႔ျပန္လိုက္ပါတယ္။

ဝျပည္ ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္က စစ္ေရးျပခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႕ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးႏိုင္ဦး က တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္လို႔တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ အစြမ္းကုန္ သည္းညည္းခံေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

"ဝအေနနဲ႔ စင္ၿပိဳင္အစိုးရသေဘာမ်ိဳး၊ စင္ၿပိဳင္တပ္မေတာ္ပုံစံမ်ိဳးေဆာင္႐ြက္တာလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီအခမ္းအနားကို တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တက္ေရာက္ျခင္းမရွိပါဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အစြမ္းကုန္သည္းခံေနရတဲ့ အေနအထားျဖစ္တယ္" လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စိုးႏိုင္ဦး က ေနျပည္ေတာ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတခုမွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
AFP/Getty Images
ခံယူခ်က္ ဒါမွမဟုတ္ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ စစ္အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ေနတာဟာ ေကာင္းက်ိဳးရွိသလို၊ ဆိုးက်ိဳးလည္း ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ဝါရင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားျဖစ္တဲ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက ေျပာပါတယ္။

လက္ရွိမွာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြ အဖြဲ႕လိုက္ အင္အား ရာဂဏန္းကေန ေသာင္းဂဏန္းအထိ အသီးသီးရွိေနပါတယ္။ အရင္က ႏိုင္ငံေရးမွာ အသိမွတ္ျပဳမႈေတာင္ မရတဲ့အဖြဲ႕ေတြက တပ္အင္အားႀကီးထြားလာေနၿပီး တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုက္ခိုက္ေနၾကပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ေအေအဆိုရင္ တပ္အင္အား ၁၀၀၀၀ အထိရွိႏိုင္ၿပီး တအာင္း လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ဆိုရင္ တပ္အင္အား ၇၀၀၀ အထိ ရွိႏိုင္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားအေရး ေလ့လာသူေတြက ခန႔္မွန္းၾကပါတယ္။

AFP/Getty Images
ဝလိုပဲ တျခား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ ျမင္တာကေတာ့ လက္နက္အင္အားရွိမွ ႏိုင္ငံေရးအင္အားရွိမယ္ဆိုတဲ့အယူအဆေတြရွိမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တဖက္မွာလက္နက္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ေနတယ္၊ ႏိုင္ငံေရးမွာလည္း အခြင့္အေရးေတြရေနတယ္လို႔ ႏိုင္ဟံသာ က ေျပာပါတယ္။

"အဲလိုအယူအဆေတြရွိေနေတာ့ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြလည္း ဒီလိုအယူအဆေတ ြဝင္သြားရင္ လူတိုင္းလူတိုင္းက အင္အားတိုးခ်ဲ႕ၿပီး စစ္အင္အားနဲ႔ ေျဖရွင္းတဲ့နည္းလမ္းက ေရွ႕တန္းေရာက္သြားရင္ မေကာင္းဘူးလို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ ျပႆနာက ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးထြားလာႏိုင္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ပိုၿပီး ရွည္ေဝးသြားႏိုင္တယ္" လို႔ မြန္ျပည္သစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက ေျပာပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဝေတြ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ခဲ့လဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဝေတြ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ခဲ့လဲ Reviewed by THITHTOOLWIN on 01:22 Rating: 5
Powered by Blogger.