ျမန္မာဆန္ တ႐ုတ္အဝယ္တန္႔ ေစ်းက်ဆင္း

ျမန္မာ့ဆန္ (ေမ၊ ၁၇၊ ၂၀၀၈)

တ႐ုတ္ကုန္သည္ေတြက ျမန္မာ့ဆန္ေတြကို အခြန္မေဆာင္ဘဲ ဝယ္ယူေနလို႔ ဒါဟာ တရားမဝင္တဲ့အတြက္ ယူနန္အစိုးရက သူ႔ျပည္တြင္းမွာ စစ္ေဆး၊ ဖမ္းဆီးတာေတြ လုပ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ဆန္ေစ်းကြက္မွာ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိလာေနပါတယ္။ အခုေႏြစပါးေပၚခ်ိန္မွာ ကုန္သည္အဖြဲ႔အစည္းေတြ မႏွစ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ အေျခခံစပါး ေပါက္ေစ်းထက္နည္းေနသလို လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ ေခ်းေငြျပန္ဆပ္ႏုိင္ဖို႔အေရး ရတဲ့ေစ်းနဲ႔ စပါးကိုထုတ္ေရာင္းေနရတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဆန္လုပ္ငန္းရွင္ အသိုင္းအဝန္းကို ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုေဇာ္ထက္ ရန္ကုန္ကေန ေပးပို႔ထားပါတယ္။

၂၀၁၉ ႏွစ္ဟာ ျမန္မာ့ဆန္အတြက္ အေတာ္ေလး ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္အစိုးရက တ႐ုတ္ကုန္သည္ေတြ နယ္စပ္ကေန ျမန္မာ့ဆန္တရားမဝင္တင္သြင္းေနတာကို အေရးယူေနသလို တရားဝင္ေပးေဆာင္ရမယ့္ အခြန္ကလည္း ၃၇ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ကုန္သည္ေတြက ျမန္မာ့ဆန္ဝယ္ယူတာကိုရပ္နားလိုက္ပါတယ္။ ဒါရဲ႕ သက္ေရာက္မႈကေတာ့ နယ္စပ္ဆန္တင္ပို႔မႈ တန္ခ်ိန္၂သန္းနီးပါး ရပ္ဆိုင္းသြားတဲ့အျခအေန ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ကုန္သည္ေတြက ေျပာပါတယ္။

ကုန္သည္ေတြရဲ႕ဝယ္အားက်သြားသလို ဒီႏွစ္စပါးအထြက္ကလည္း အရင္ကထက္ မ်ားတဲ့အတြက္ စပါးေစ်းဟာ မႏွစ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့အေျခခံေစ်း တင္း ၁၀၀၊ ၅သိန္းက်ပ္ႏႈန္းေအာက္ကို က်သြားရတာလို႔ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ေတာင္သူလယ္သမားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးေသာင္းက ေျပာပါတယ္။

“စပါးေစ်းက်တယ္ေပါ့ က်ေနာ္တို႔လယ္သမားေတြက ဒီအခ်ိန္မွာ မဝယ္ႏိုင္လည္း က်ေနာ္တို႔ အတင္းတြန္းထိုးေရာင္းေနရတာပဲ။ ရာသီဥတုအေျခအေနေၾကာင့္ရယ္ ေငြေရးေၾကးေရး အေၾကြးဘာညာဆပ္ဖို႔ေတြလည္း ရွိတယ္ေလ ေနာက္ရာသီဥတုအေျခအေနနဲ႔ စပါးေတြမိုးမိမွာစိုးတာလည္းပါတယ္ ကုန္သည္ေတြဘက္ကလည္း ဘာျဖစ္မလဲဆိုေတာ့ သူတို႔ကဆန္အေရာင္းအဝယ္ထိုင္းေနတဲ့အတြက္ စပါးကမႀကိတ္ရဘူး ထားစရာေနရာမရွိဘူး အဲဒီလိုျပႆနာေတြေပၚၿပီးေတာ့ စပါးေစ်းေတြ ထိုးက်တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔သံုးသပ္တယ္။”

လယ္သမားအမ်ားစုက စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြနဲ႔ စိုက္ၾကသလို ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ဒီဇယ္၊ ပိုးသတ္ေဆး စတဲ့လုပ္ငန္းသြင္းအားစုေတြရဲ႕ ကုန္က်စရိတ္ကလည္း တက္လာတဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္မွာ အရင္းေလာက္ပဲျပန္ရဖို႔ရွိေၾကာင္း ဦးေအးေသာင္းက ေျပာပါတယ္။

စပါးတင္း ၁၀၀ ကို အေျခခံေစ်း က်ပ္ငါးသိန္းအနိမ့္ဆံုးထားေပးဝယ္ဖို႔ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က ၂၀၁၈ မတ္လ ၆ရက္ကထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ ေစ်းကြက္မွာ အေျခခံေစ်းထက္က်ေနရင္ေတာင္ အေျခခံေစ်းႏႈန္းအတိုင္းဝယ္ယူရမယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေျပာထားတာပါ။ ဒီႏွစ္အတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိေသးေပမဲ႔လည္း အဲဒီအေျခခံေစ်းႏႈန္းအတိုင္းပဲ ျပင္ပမွာအေရာင္းအဝယ္သတ္မွတ္ခ်က္ရွိေနပါတယ္။ ေတာင္သူေတြကေတာ့ ေငြလိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီအေျခခံေစ်းႏႈန္းေအာက္နဲ႔ပဲ ေရာင္းရတဲ့အေနအထားရွိႏုိင္ေၾကာင္း ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန ဒုတိုင္းဦးစီးမွဴး ဦးေဌးလြင္က ဗြီအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

"ျပင္ပကိုေရာင္းဖို႔ ေစ်းကြက္အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီေငြလည္ပတ္မႈမရွိႏိုင္တာေၾကာင့္ အေျခခံေစ်းကို ေတာင္သူကတကယ္လုိ႔အေျခခံေစ်းကို ေစာင့္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ဒီအေျခခံေစ်းဟာရႏိုင္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔အေျခခံေစ်းကို မေစာင့္ႏိုင္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာေတာ့ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္သူတို႔ ေငြေၾကးအခက္အခဲေတြေၾကာင့္ေလ်ွာ့ၿပီးေတာ့ ေရာင္းခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ေစ်းကေတာ့က်ႏုိင္ပါတယ္။”

ဧၿပီလက ေပက်င္းမွာလုပ္တဲ့ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ရပ္ဝန္းနဲ႔ ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းဖိုရမ္မွာ အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာ့ဆန္တရားဝင္တင္ပို႔ႏုိင္ဖို႔ အၾကမ္းဖ်င္းသေဘာတူညီမႈရထားၿပီး ဒီသေဘာတူညီမႈနဲ႔ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁သိန္းေက်ာ္ကို ေရလမ္းေၾကာင္းကေန တင္ပို႔သြားဖို႔ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ႏွစ္ဘက္ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ MoU ေရးထိုးႏိုင္ဖို႔ ဒါကိုေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။

ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးကေတာ့ ျမန္မာဘက္ကတရားဝင္ဆိုေပမဲ႔ တ႐ုတ္ဘက္ကေတာ့တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းအေနနဲ႔ပဲ သတ္မွတ္ထားတာပါ။

တ႐ုတ္ျပည္ကို ပံုမွန္ကုန္သြယ္မႈ (normal trade) ေရလမ္းေၾကာင္းကေန တင္ပို႔ေနတာဟာ အကန္႔အသတ္အတိုင္းအတာရွိၿပီး နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွာေတာ့ လြတ္လပ္ ျမန္ဆန္တဲ့အတြက္ ျမန္မာနယ္စပ္ကေန တ႐ုတ္ယူနန္ျပည္နယ္ကိုသြားတဲ့ ဆန္ဟာတစ္ႏွစ္ကို တန္ခ်ိန္ ၂သန္းေလာက္ရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ ေစ်းကြက္ဟာ လံုးဝ ရပ္ဆိုင္းသြားတဲ့အေျခအေနျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ဆန္စက္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဥကၠ႒ ဦးစိုးဝင္းကေျပာပါတယ္။

"တ႐ုတ္ေစ်းကြက္က လံုးဝရပ္သြားသလို ျဖစ္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ေစ်းကြက္အခ်ိဳးမညီေတာ့ဘူး အဲဒီလိုျဖစ္သြားတာေပါ့။ တ႐ုတ္ဝယ္လက္ေလ်ွာ့သြားတာေပါ့ ရွင္းရွင္ေျပာ ရရင္ ဒီ normal trade ပဲ တြန္းေနတာဆိုေတာ့ normal trade ကလည္း သူ႔အကန္႔အသတ္နဲ႔သူ သြားေနၾကတာကိုး ဝယ္မယ့္သူရွိမွေရာင္းရတာကိုး normal trade ကလည္း။ ဆန္ေတြက ေရာင္းခ်င္တဲ့သူေတြကမ်ား ဝယ္တဲ့သူကလည္းမဝယ္ႏုိင္အဲဒီလိုေတြျဖစ္ေနတာေပါ့။”

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဆန္တင္ပို႔မႈဟာ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ာႏွစ္ထက္ သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားတယ္လို႔ စာရင္းဇယားေတြမွာ ေဖာ္ျပထားၾကပါတယ္။ ေႏြစပါးေပၚခ်ိန္ ေစ်းက်ေနတဲ့အတြက္ ဒါကိုအေျဖရွာဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ အစိုးရ-ပုဂၢလိက ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးမွာ မေန႔က ေမလ ၉ ရက္က ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး အေသးစိတ္ကို သတင္းထုတ္ျပန္သြားမယ္လို႔ ေၾကညာထားပါတယ္။

ေဇာ္ထက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com