ရခိုင္စစ္ေရွာင္အေျခအေနနဲ႔ အရပ္သားဖမ္းဆီးမႈ စိုးရိမ္ရ

ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ား (သတင္းဓါတ္ပံု - Rakhine Ethnics Congress)

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း စစ္ေရးပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ေဘးလြတ္ရာကို တိမ္းေရွာင္ေျပးေနရတဲ့ ေဒသခံ စစ္ေရွာင္ဦးေရ ၄၀,၀၀၀ နီးပါးအထိ ရွိသြားၿပီ္ျဖစ္ၿပီး သူတို႔အတြက္ အေရးေပၚေသာက္သံုးေရနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာေတြ လုိအပ္ေနတယ္လို႔ ကူညီ ကယ္ဆယ္ ေပးေနသူေတြက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ စစ္တပ္အင္အားတိုးခ်လာေနတဲ့အတြက္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္တပ္ AA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြက ပိုျပင္းထန္လာႏိုင္မယ့္အေနအထားျဖစ္တယ္လို႔ AA ရခုိင္တပ္ေျပာခြင့္ရကလည္း ေျပာပါတယ္။ ရခုိင္က ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေတြကို ဆက္သြယ္စံုစမ္းထားတဲ့ မဆုမြန္ ေျပာျပေပးပါမယ္။

ရခိုင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ AAနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္လာလို႔ စစ္ေဘးဒဏ္သင့္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပား၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္နဲ႔ ပု႑ားကၽြန္း ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ယာယီ ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၆၂ အထိ ရွိသြားၿပီျဖစ္ၿပီးထဲက စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြ အပါအဝင္ ေက်းရြာေတြထဲမွာပဲ ေဘးလြတ္ရာကို တိမ္းေရွာင္ေနၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္းက အခုေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ ၃၈,၅၀၀ အထိ ရွိသြားၿပီလို႔ စစ္ေရွာင္စခန္းေတြအထိ စာရင္း လုိက္လံေကာက္ယူထားတဲ့ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး (REC) က ေမလဆန္းက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

လတ္တေလာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕ အေနအထားက အေရးေပၚအေျခအေနေရာက္ေနၿပီလို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုးက ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းက ေျပာတာပါ။

ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္း။ ။ "၈ ရက္ေန႔က က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္ခ်က္မွာေတာ့ ၃၇,၆၀၀ ရွိတာေပါ့။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ရေသ့ေတာင္ဘက္မွာ ဒီၿမိဳ႕ေပၚမွာ စခန္း ၅ ခု တိုးလာတယ္ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီမွာက ၉၃၀ ေလာက္ရွိတယ္။ ေနာက္ စစ္ေတြမွာက ၁၁၀ ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ေနာက္ထပ္ ၁,၀၀၀ ေလာက္ ထပ္တိုးလာတာေပါ့ေနာ့္။ ၈,၅၀၀ ေလာက္ျဖစ္သြားပါတယ္။"

မဆုမြန္။ ။ "လတ္တေလာမွာက ဘာေတြ အေရးတၾကီး အဓိကလိုေနလဲ။ ေသာက္သံုးေရက အဓိကလား။ စားနပ္ရိကၡာ ကေရာ။ ေနာက္တျခားဘာမ်ား လိုအပ္ေနတာ ရွိပါသလဲရွင္။"

ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္း။ ။ "အခုကေတာ့ အမရယ္.... ဘက္ေပါင္းစံုကေတာ့ လိုအပ္ေနတာပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းေတြကလည္းပဲ ထိထိေရာက္ေရာက္ မကူညီႏိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေန ေနာက္ ေဒသခံေတြမွာလည္းပဲ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီအကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြက နည္းပါးလာတဲ့ အေျခအေနေပါ့။ လိုအပ္တာကေတာ့ ဘက္ေပါင္းစံုက လိုအပ္ေနတာပါပဲ။ ေရဆိုလို႔ရွိရင္လည္းပဲ အခုက စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းေတြသာမကပဲ ဒီနယ္ဘက္မွာရွိတဲ့ ေက်းရြာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီရာသီဆို ရခိုင္မွာက ေရျပႆနာက ရွိေနျပန္ေရာ။ ေနရာထိုင္ခင္းေရာ၊ ေရရွားပါးတာေရာ၊ ေနာက္စားနပ္ရိကၡာ ေထာက္ပံ့မႈနည္းလာတာေရာ ဒီရဲ႕အက်ိဳးဆက္ေတြက တျခား က်န္းမာေရးျပႆနာကိုလည္း ရွိလာျပန္ေရာေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုေတာ့ ျဖစ္ေနပါတယ္။"

ဒီလိုစစ္ေရွာင္ေတြ ၄၀,၀၀၀ ေလာက္အထိ တိုးလာေနခ်ိန္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လနဲ႔ခ်ီ ျဖစ္ေနတဲ့ ရင္ဆိုင္တုိက္ပြဲေတြက ဒီကေန႔အထိကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ျဖစ္ေနဆဲပါ။ စစ္ျဖစ္ေနဆဲ နယ္ေျမေတြထဲ အစိုးရတပ္ဘက္က စစ္အင္အားေတြ ပိုတိုးခ်လာေနတဲ့အတြက္ ေရွ႕ဆက္ၿပီး တုိက္ပြဲေတြပိုျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အေနအထားကိုေရာက္ေနတယ္လို႔ AA ရခိုင္တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ ေျပာခြင့္ရ ခုိင္သုခက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကိုေျပာပါတယ္။

"ရခိုင္ေဒသမွာေတာ့ ဒီတိုက္ပဲြက ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္လာမယ့္ အေနအထားရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီဗမာစစ္တပ္ဟာ မေန႔ကစၿပီးေတာ့ သူတို႔ဒီ ေရေၾကာင္းကလည္းပဲ ဒီစစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ ထပ္ၿပီးေတာ့ အင္အားျဖည့္ေနတာ ရွိတယ္ဗ်ေနာ္။ အခုက ၾကည္းတပ္ေတြ၊ ေလတပ္ေတြတင္မကဘူး။ ေရတပ္ကပါ ဝင္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ အဲ့မွာ ေနာက္ကေန ေထာက္ပံ့ေရးေတြ ေပးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ ေျပာင္းတာ ေရႊ႕တာေတြကို အဲ့ဒီေရတပ္က ဒီေရေၾကာင္းကေန ပို႔လာတာေတြရွိတယ္။ မေန႔က ထူးျခားတာတခုကေတာ့ မေန႔ကည ဒီတိုက္ပဲြ ညတိုက္ပဲြျဖစ္ေနတုန္းမွာ ေက်ာက္ေတာ္ဘက္ကေန သူတို႔ အင္အားေတြ ပို႔တဲ့အခါ ဒီအင္အားျဖည့္တင္းဖို႔အတြက္ပို႔တဲ့အခါ အရပ္သား ကားေတြကို ေခ်ာဆြဲၿပီး ပို႔လာတာ ရွိတယ္။ ေခ်ာဆြဲၿပီးေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳး ကုန္တင္ကားေတြ သံုးလာတာေတြ႔ရတယ္။"

စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲ မေန႔ေသာၾကာေန႔ မနက္ပိုင္းတုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕က ဗံုးခြဲတုိက္ခိုက္မႈျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္သူက AA တပ္ဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ၿပီး အေသဖမ္းမိခဲ့တယ္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရး အတြင္းေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း က ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း AA ရခိုင္တပ္နဲ႔ စစ္ျဖစ္ေနခ်ိန္ ေဒသခံလူငယ္တခ်ိဳ႕ကို AA တပ္နဲ႔ဆက္စပ္တယ္ဆိုၿပီး ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္ေၾကာင္းနဲ႔ ေသဆံုးသူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လြတ္လပ္တဲ့စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးရုံးက မေန႔က ေသာၾကာေန႔က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

AA ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ခုိင္သုခက -

"အဲ့လိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံတကာကေနၿပီးေတာ့ ရခိုင္ေတြကို အဲ့လို ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ဒီ-ကယ္ဆယ္ေပးတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ အခုက လူမ်ိဳးေရးအရ ဒါအၿငိဳးအေတးႀကီးႀကီးနဲ႔ ဦးတည္တိုက္ခုိက္လာတာ ေတြ႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ လပိုင္းေတြကတည္းက သူတို႔ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးလုပ္လာတာ။ ဆိုေတာ့ အခုဟာကေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ ဒါလူျမင္ျမင္ထင္ထင္ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ျဖစ္လာတာေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ အရပ္သားေတြအပၚမွာ ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္လာတဲ့ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကေနၿပီးေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳးေျပာလာတဲ့ ဥစၥာကေတာ့ ဒါကို ေကာင္းတဲ့ ကိစၥေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ ကိစၥလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ အဲ့လိုပဲ ျမင္ပါတယ္။"

စစ္ေရးပဋိပကၡေတြ ျပင္းထန္ေနဆဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ဖြဲ႔စည္းေပးထားတဲ့ ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေအးသာေအာင္နဲ႔အဖြဲ႔ကေတာ့ ဒီကေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြကိုေရာက္ရွိလာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျပည္နယ္ဥပေဒခ်ဳပ္အပါအဝင္ ရခုိင္အစိုးရအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ လံုၿခံဳေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေတြ ေဆြးေႏြးသလို မိုးရာသီမွာ တိုက္ပြဲေရွာင္ျပည္သူမ်ား လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ယာယီအေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္မယ့္ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုးက သတင္းထုတ္ထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုယ္တုိင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚက စစ္ေျပးစစ္ေရွာင္ေတြကို အကူညီေတြသြားေပးေပမဲ့လို႔ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲသလို လံုၿခံဳေရးအရ တားျမစ္ခံထားရတဲ့ေနရာေတြက အကူညီ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြဆီေတာ့ အကူညီေတြ မေရာက္လာဘူးလို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။

မဆုမြန္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com