Genocide Gems ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ရတနာ မ၀ယ္ယူေရး လႈပ္ရွားမႈစတင္

ျမန္မာတြင္းထြက္ sapphire ကို စိန္နဲ႕ကြတ္ထားတဲ့ Bulgari လက္ရာ လည္ဆဲြကို ၀တ္ဆင္ထားတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ ေမာ္ဒယ္လ္ အႏုပညာရွင္ Bell Hadid

Cartier လို နာမည္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံတကာေက်ာက္မ်က္ရတနာ ကုမၸဏီက ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဆန္႔က်င္တဲ့အေနနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံကထြက္တဲ့ အဖိုးတန္ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႕ တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို ၀ယ္ယူေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေၾကညာၿပီးေနာက္ Bulgari (Bvlgari) လို နာမည္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီႀကီးေတြ အေနနဲ႕လည္း ၀ယ္ယူျခင္းမျပဳဖို႔ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြက ဖိအားေပးလႈပ္ရွားေနၾကပါတယ္။

လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြအတြက္ အဓိကတာ၀န္ရွိတဲ့ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ဖိအားေပးႏိုင္ဖို႔ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ အခုလို ႏိုင္ငံတကာ ျပည္သူေတြကိုယ္တိုင္ပါ၀င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြေဆာင္ရြက္ရတာျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားတဲ့အဖဲြ႔က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို တင္ျပမွာပါ။

လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈနဲ႕ပတ္သက္ေနတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား ဆိုၿပီး အမည္ေပးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ အေျခစိုက္ ICR ရိုဟင္ဂ်ာအေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႕ကဦးေဆာင္ေနတာပါ။

မၾကာခင္ က်ေရာက္ေတာ့မယ့္ ခရစ္စမတ္ အားလပ္ရက္အခ်ိန္နဲ႕ တိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္စိမ္းတုန္းေတြကို အဓိက ၀ယ္ယူေနတဲ့ အီတလီအေျခစိုက္ Bulgari လို နာမည္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီအပါအ၀င္ အျခား ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ကုမၸဏီေတြကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကုမၸဏီေတြပိုင္တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီေတြက ေရာင္းခ်တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႕ ပတၱျမားေတြကို မ၀ယ္ယူၾကဖို႔ စည္းရံုးလႈပ္ရွားေနေၾကာင္း ICR အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး Simon Billenness က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာစစ္တပ္ကို ၀င္ေငြနဲ႕ အက်ဳိးအျမတ္ေတြရေအာင္လုပ္ေပးေနတဲ့ ျမန္မာေက်ာက္စိမ္း၊ ပတၱျမား စတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို Bulgari ကုမၸဏီက မ၀ယ္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာေအာင္ က်ေနာ္တို႕လုပ္ေဆာင္ခ်င္တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ Campign လႈပ္ရွားမႈအဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကထြက္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႕ ပတၱျမားတြင္းထြက္လုပ္ငန္းေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ သူ႔တို႔ရဲ႕ ကုမၸဏီေတြက လႊမ္းမိုး ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာပါ။ ၿပီးေတာ့လဲ ဒီလုပ္ငန္းေတြကေနရလာတဲ့ ၀င္ေငြပိုက္ဆံေတြနဲ႕ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ လက္နက္ေတြ၀ယ္ယူၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈအပါအ၀င္ ကခ်င္၊ ရွမ္းနဲ႕ အျခား တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ျဖစ္ေနတဲ့စစ္ပဲြေတြအတြက္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။"

Bulgari ကုမၸဏီဟာ အရင္ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာ့ ေတာ္လွန္ေရးကာလက ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ဖိႏွိပ္မႈကို ဆန္႕က်င္တဲ့အေနနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ မ၀ယ္ယူေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာေက်ာက္မ်က္ရတနာ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုက္ရိုက္၀ယ္ယူတာမ်ဳိးမလုပ္ေပမယ့္ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံေတြကေန တဆင့္ ျမန္မာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တြင္းထြက္ေတြကို ၀ယ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္အခုလို ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ ၀ယ္မယူေရး လႈပ္ရွားမႈ ထိေရာက္မႈရွိပါ့မလား။ Simon Billenness က အခုလို တုန္႔ျပန္ပါတယ္။

"Bulgari အပါအ၀င္ အျခားေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီေတြကို က်ေနာ္တို႔ အတိအက် ေျပာတာကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္ကို အက်ဳိးအျမတ္ရွိေစမယ့္ ဘယ္လို ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တြင္းထြက္မ်ဳိးမဆို ၀ယ္ယူျခင္းမျပဳဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပတၱာျမား၀ယ္ယူတဲ့အခါမွာလည္း ျမန္မာစစ္တပ္က ပိုင္တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာတြင္းေတြက မဟုတ္ပါဘူး၊ သူတို႔လုပ္တဲ့ အေခ်ာထည္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး၊ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ မဆိုင္ပါဘူးလို႔ သက္ေသျပရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းမွာ ျမန္မာစစ္တပ္လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားပါတယ္။"

ဒါေၾကာင့္ အဓိကကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို မ၀ယ္ျခင္းအားျဖင့္ စစ္တပ္ရဲ႕ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ပိတ္ပင္တားဆီးႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း Simon Billenness ကေျပာပါတယ္။

ျမန္မာတြင္းထြက္ ပတၱျမားနဲ႕ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ စိန္လည္ဆဲြ

ဒါအျပင္ အေမရိကန္အေျခစိုက္ Tiffany ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီႀကီးကလည္း သူတို႔အဖဲြ႕ နဲ႕ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို ၀ယ္ယူဖို႔ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ Simon Billenness ကဆိုပါတယ္။

"Tiffany ကုမၸဏီရဲ႕ လက္ရွိေပၚလစီကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို မ၀ယ္ယူေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ Tiffany ကို လာေရာင္းတဲ့ ကုန္သည္ေတြအားလံုးဟာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို ဘယ္ေနရာက ယူသလဲ၊ ဘယ္မွာ အေခ်ာကိုင္သလဲ စတဲ့ သက္ေသအထားအထားစာရြက္စာတမ္းျပသဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လာမလာဆိုတာကို သိႏိုင္ၿပီး ကုမၸဏီအေနနဲ႕လည္း ေရွာင္ရွားႏိုင္ပါတယ္။"

Cartier လို ကမၻာ့နာမည္ေက်ာ္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာကုမၸဏီကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို ၀ယ္ယူမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

သမိုင္းအစဥ္အလာအရ ပဋိပကၡေတြရွိခဲ့ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိခဲ့တဲ့ အာဖရိကႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ျဖစ္တဲ့ အန္ဂိုလာ၊ ဆီရီယာလီရံုး ဒါမွမဟုတ္ ကြန္ဂိုႏိုင္ငံေတြက ထြက္တဲ့ စိန္ေတြကို Blood dimond ေသြးစြန္ေနတဲ့ စိန္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ၀ယ္ယူျခင္းမျပဳဖို႔ ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈမွာေတာ့ စိန္တံုးေတြကို ၾကည့္ရာမွာ ဘယ္ကထြက္သလဲဆိုတဲ့ မူရင္းေဒသကို ၾကည့္ႏိုင္တဲ့ နည္းပညာျပဳလုပ္ထားတဲ့အတြက္ အဲဒီႏိုင္ငံေတြကထြက္တဲ့ စိန္ေတြကို ၀ယ္ယူျခင္းမျပဳတာေၾကာင့္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လွတဲ့ စစ္ေသြးၾကြလက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕ေတြလက္ထဲ ၀င္ေငြေတြ မေရာက္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္က လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္မႈေတြရွိခဲ့တဲ့ စဲြခ်က္ေတြနဲ႕ ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးက ကိုင္တြယ္စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လေနွာင္းပိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖဲြ႔ကလည္း အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com