Frontier သတင္းေထာက္ ျမတ္ေက်ာ္သူ ၂၀၁၇ AFP Kate Webb ဆုလက္ခံ

Frontier သတင္းေထာက္ ျမတ္ေက်ာ္သူ (Mratt Kyaw Thu facebook )

၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ျပည္တြင္းပဋိပကၡျဖစ္ပြါးတဲ့ ေနရာေတြမွာ သြားေရာက္သတင္းယူတဲ့ အာရွေဒသတြင္းက သတင္းသမားေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီးခ်ီးျမွင့္တဲ့ “၂၀၁၇ AFP Kate Webb ဆု” ကို ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ပဋိပကၡျဖစ္ပြါးတဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ ေရွ႕တန္းအႏၱရာယ္ႀကီးတဲ့ ေနရာေတြကို သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ Frontier ျမန္မာ သတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ ကုိျမတ္ေက်ာ္သူ ရရွိသြားပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ေဖေဖၚဝါရီလ ၅ ရက္ တနလၤာေန႔မွာ ရန္ကုန္- ျပင္သစ္ယဥ္ေက်းမႈဌာန French Institute မွာ ၂၀၁၇ AFP Kate Webb ဆု ခ်ီးျမွင့္မႈကို လက္ခံ ရယူ ခဲ့တယ္လို႔ Frontier သတင္းေထာက္ကိုျမတ္ေက်ာ္သူက ေျပာပါတယ္။

" Kate Webb ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို အစြဲျပဳၿပီးေတာ့ သူ႕နာမည္နဲ႔ ေပးတဲ့ ဆူေပါ့ခင္ဗ်။ သူက အရင္တုန္းက AFP မွာ လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီ AFP ကေနၿပီးေတာ့ သူ႔နာမည္ကို စြဲျပဳၿပီးေတာ့ ေပးတာေပါ့ ။ အဓိကေပးတာကေတာ့ Kate Webb Family ကေန ေပးတာပါခင္ဗ်။ AFP ကေတာ့ Organizar သေဘာမ်ိဳးေပါ့ခင္ဗ် ။ အဓိကေတာ့ Conflict နဲ႔ War စတဲ့ ေဒသေတြကို သြားသတင္းယူတဲ့ Front line Journalist ေတြကို အဓိကေပးတာေပါ့ေလ။ Human Rights တိုဘာတို႔ စတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ေတာ့ မဆက္ႏြယ္ဘူးခင္ဗ်။"

ဒီဆုဟာ AFP ရဲ့ အေတာ္ဆံုး သတင္းေထာက္တဦးျဖစ္တဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ အသက္ ၆၄ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့သူ Kate Webb ကို အစြဲျပဳေပးအပ္တာပါ။ အာရွတလႊားက ခက္ခဲၿပီး အႏၱရာယ္ႀကီးတဲ့ ေနရာေတြမွာသတင္းယူတဲ့ ေဒသတြင္းသတင္းေထာက္ေတြထဲက ထူးခၽြန္သူေတြကို ေရြးၿပီးေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အသက္ ၂၇ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ကိုျမတ္ေက်ာ္ဟာ ၂၀၁၆ အတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြါးတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြမွာ သတင္းသြားယူခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး သူေရးသားခဲ့တဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခံရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာပါတယ္။

"က်ေန္ာကဒီ ေမာင္ေတာမွာလည္း သြားၿပီးေတာ့ သတင္းယူခဲ့တယ္။ ေမာင္ေတာၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ တၿပိုင္နက္ထဲမွာ ၂၀၁၆ ထဲမွာပဲ ရွမ္းျပည္နယ္ မူဆယ္ မွာ မိုးကိုးမွာ ျဖစ္တယ္ ။ အဲဒီမွာဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တရုတ္ျပည္ ထဲမွာ ၀င္ၿပီးေတာ့ တရုတ္စစ္တပ္ေတြ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ေနတဲ့ ဟာေတြ အဲဒီအထိ က်ေနာ္သြားၿပီးေတာ့ သတင္းယူခဲ့တယ္ခင္ဗ်။ အဓိကေတာ့ သူတို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ တကယ့္ Conflict ျဖစ္တဲ့ေနရာေတြ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္တဲ့ေနရာေတြ ၊ ရခိုင္ဆိုရင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ ဒါလံုး၀ သမိုင္းတြင္လို႔ေတာင္ေျပာလို႔ရတယ္ အဲဒီမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ေနရာမွာ သြားယူတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြထဲကမွ သူတို႔ ေရြးတာေပါ့ ။ အဓိကေတာ့ သူတို႔ေရြးတယ္ဆိုတာက က်ေနာ္ သူတို႔ကို AFP ျမန္မာ ဗ်ဴရိုကနဲ႔ အရင္က ဘန္ေကာက္ပုိစ့္က ပီခ်ိဳင္းတို႔ က်ေနာ္ကို Encourage လုပ္တာေပါ့။ ဆုကို apply လုပ္ဖို႔ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္ တင္ပါတယ္။ ေတာင္းတာကေတာ့ က်ေနာ္ေရးထားတဲ့ Story ထဲက ၄ ခုေတာင္းတယ္ က်ေနာ္ကေတာ့ ၅ ခုတင္လိုက္တယ္။ အဓိကေတာ့ ၂၀၁၆ ခုထဲမွာ ေရးခဲ့သမွ် သြားခဲ့သမွ်ကိုေျပာေပမယ့္ ၂၀၁၇ ထဲမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥတခုကို က်ေနာ္ ေမာင္ေတာမွ အသက္အႏၱရာယ္ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတဲ့အထိ အဲဒီ Case ေတြ အဲဒါေလးပါ က်ေနာ္ ေနာက္တခု ထည့္ေပးလိုက္တယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အဓိကေတာ့ ဒီ အာရွတိုက္ သတင္းေထာက္ေတြ Front Line ကိုေရာက္တဲ့ စစ္ပြဲ အဓိကရုဏ္း ေတြၾကားထဲမွာ လုပ္တဲ့သူေတြ ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ အကုန္လံုးကမွ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန က်ေန္ာကို ေရြးတာပါခင္ဗ်။"

ပဋိပကၡျဖစ္ပြါးေနတဲ့ေဒသေတြကို သြားေရာက္သတင္းယူရာမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနသလို အသြင္ကူးေျပာင္းဆဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သတင္းေထာက္ေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ႀကံဳေနရတယ္လို႔ ကိုျမတ္ေက်ာ္သူက ေျပာပါတယ္။

"သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရမယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရးလို႔မရဘူးလားဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အကုန္ေရးလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ္ ့က်ေန္ာတို႔ ဘာျပန္ၾကည့္ရသလဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းကေတာ့ သတင္းေထာက္ကို တိုက္ရိုက္ၿခိမ္းေျခာက္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲနဲ႔ ပိုင္ရွင္ေတြကို လွမ္းၿပီးေတာ့ အက်ပ္ကိုင္တာမ်ိဳး ၊ ဖုန္းဆက္ၿပီးေတာ့ မင္းတို႔စၿပီး သတိထား ၊ စာေကာင္းေကာင္းေရးဆိုၿပီးေတာ့ အရင္တုန္းကေတာ့ အဲလိုမ်ိဳးေတြ ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းကေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြကို တိုက္ရိုက္ၿခိမ္းေျခာက္လာတယ္။ ရိုုက္တာကိစၥမ်ိဳး ၊ မနက္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဧရာ၀တီနဲ႔ DBV ကကိစၥ အဲလိုမ်ိဳး ဟာေတြ ကေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြကို တိုက္ရိုက္ေရာက္လာၿပီေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ေျပာလို႔ရတာက ေျမျပင္မွာကို တကယ္ သတင္းလိုက္ယူေနတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြ ဆီကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ရွိလာၿပီ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ဆိုရင္လည္း ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြ အစိုးရကိုယ္တိုင္က လွမ္းၿပီးေတာ့ သတိေပးတာေတြကို ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ ဆိုေတာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကေတာ့ မရွိေတာ့ဘူး က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေလာက္ေတာင့္ခံမလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲရွိေတာ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္စြမ္း ကိုပဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ရမယ့္ အေျခအေနပဲဗ်။"

၂၀၁၀ မွာ ယူနတီ အပတ္စဥ္ စာေစာင္မွာ ဝင္လုပ္ရင္း သတင္းေလာကထဲ ေရာက္လာတဲ့ ကိုျမတ္ေက်ာ္သူဟာ မဥၹိမနဲ႔ ျမန္မာတိုင္းမ္စ္ သတင္းဌာန ေတြမွာပါ လုပ္ကိုင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး Frontier ျမန္မာသတင္းဌာနမွာေတာ့ စတင္ထူေထာင္ခ်ိန္ကတည္းကေန အခုထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေငြအျဖစ္ ယူရိုေငြ သံုးေထာင္ကိုပါခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဒီဆုကို ၂၀၁၆ တုန္းက လြတ္လပ္တဲ့ အာဖဂန္ရုပ္သံ Tolo ကရရွိခဲ့တာပါ။

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com