လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မေ၀ေ၀ႏု ၂၀၁၈ Hillary Clinton ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရ

( Georgetown President John J. DeGioia)
ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ေစာ္ကားမႈျဖစ္ရပ္ေတြဟာ အလြန္တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းသလုိ လူသားဆန္တဲ့စိတ္ဓါတ္ရွိသူေတြကိုလည္း ဒီက်ဴးလြန္မႈေတြကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ေစ့ေဆာ္ေပးရာေရာက္ေနေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း Hillary Clinton က မေန႔ တနလၤာေန႔က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီက George Town တကၠသိုလ္မွာ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႔က ကက်င္းပတဲ့ Hillary Rodham Clinton ဆု ေပးအပ္ပဲြအခမ္းအနားမွာေျပာသြားတာပါ။ ၂၀၁၈ ခုနွစ္အတြက္ ဆုရွင္ေတြအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားေနသူ ေ၀ေ၀ႏုနဲ႔ အီရတ္ႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားေနသူ Nadia Murad တို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဆုေပးပဲြအခမ္းအနားကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့တဲ့ မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ဒီဆုေပးပြဲရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ တိုးတက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ခန္းခန္းနားနားနဲ႔ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆုေပးပြဲအခမ္းအနားမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းလည္းျဖစ္တဲ့ ၊ သမၼတေဟာင္းကေတာ္လည္းျဖစ္တဲ့ Hillary Clinton ကေနၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာသြားတဲ့ အခ်က္ေတြရွိပါတယ္။

"အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြဟာ သူတို႔ေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ မိသားစုေတြ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ေရး အတြက္ သူတို႔ေတြရဲ႕ စြမ္းပကားကို ဘယ္သူကမွ ေလ်ာ့မတြက္သင့္ပါတယ္။ မတရားမႈေတြ ၊ အခြင့္အေရး တန္းတူ မရရွိမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ၾကားက ထူးျခားတဲ့ သတၱိတဲ့ ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈကို ေတြ႔ရတာဟာ သိပ္ကို ဂုဏ္ယူအားက်ေစတာျဖစ္ပါတယ္။"

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြထဲက အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္အမ်ားအျပား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အတင္းအဓမၼျပဳက်င့္ခံရမႈ၊ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ စတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ အလြန္တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းၿပီး လူသားဆန္စြာ ဒီက်ဴးလြန္မႈေတြကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုေၾကာင္း Clinton က ေျပာပါတယ္။

"ပဋိပကၡအတြင္း လိင္ပိုင္း အၾကမ္းဖက္ခံရမႈဆိုင္ရာ ကုလသမဂ အၾကီးအကဲက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းဦးေပါက္ရာသီက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပဋိပကၡကေန ထြက္ေျပး ခဲ့ၾကရတဲ့လူ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတြ႔ခဲ့ၾကရပါတယ္။ သူက အဲဒီမွာ သူေတြ႔ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းဟာ ရက္စက္တဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြကို ကိုယ္တိုင္ၾကံဳေတြ႔ရတာေတြ ရွိသလို မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ေတြခဲ့ၾကရတဲ့လူေတြရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြဟာ က်မတို႔ေတြအားလံုးဘ၀ကို အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ေစသလို၊ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေစ့ေဆာ္ေပးရာေရာက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီစြဲ ကိစၥရပ္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔လည္း ဆိုင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ က်မတို႔ လူသားအားလံုးနဲ႔လည္းဆိုင္ပါတယ္။ လူသားဆန္ဖို႔လည္းျဖစ္ပါတယ္။"

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြပါ၀င္မႈတိုးျမွင့္ေပးေရး အတြက္ Hillary Rodham Clinton ဆု ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကစတင္ၿပီး ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ရာမွာ ၂၀၁၈ ခုနွစ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႕ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားေနသူ ေ၀ေ၀ႏု ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Hillary Clinton က ဆုေပးပဲြအခမ္းအနားမွာ အခုလိုေျပာပါတယ္။

"က်မတို႔ရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ဆုရွင္ကေတာ့ ေ၀ေ၀ႏုပါ။ သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ျမန္မာစစ္အစိုးရ လက္ထက္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ ေနခဲ့ရသူျဖစ္ပါတယ္။ သူအက်ဥ္းက်ခံစဥ္ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ စိတ္အေခ်ာက္ခ်ားဆံုး အေတြ႔အၾကံဳေတြထဲက တခုကေတာ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လံုး၀အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ခံရတဲ့ အျဖစ္ပါပဲ။ ဒီလိုအေတြ႔အၾကံုေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရေပမယ့္လုိ႔လည္း သူဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုးၾကားမႈ ရွိေစဖို႔ အျပန္အလွန္နားလည္မႈရရွိၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။"

အသက္ ၃၁ ႏွစ္အရြယ္ မေ၀ေ၀ႏုဟာ အမ်ဳိးသမီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ယက္-Arakan အဖဲြ႕ကို တည္ေထာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏိုင္ငံေရးသမား ဖခင္ျဖစ္သူနဲ႔ မိသားစု၀င္ေတြကိုပါ ႏွစ္ရွည္ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းက်ခံရခ်ိန္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ေထာင္တြင္းျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳတခ်ဳိ႕ကိုလည္း မေ၀ေ၀ႏုက ဆုေပးပဲြအခမ္းအနားမွာ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ဆုခ်ီးျမွင့္ခံရတဲ့အတြက္ ၀မ္းေျမာက္မိေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အလွမ္းေ၀းေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ လူနည္းစုေတြ ဖိႏွိပ္ခံရတဲ့အေျခအေနေတြ ဆက္ၿပီးရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံတကာက ပိုပိုၿပီး သိရွိလာေၾကာင္း မေ၀ေ၀ႏုက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

"ဒီလိုဆုရရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ခံရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈကို လူေတြ ပိုပိုသိလာတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူနည္းစုျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ က်မတို႔ ဖိႏိွပ္ခံရတာဟာ အနည္းနဲ႔အမ်ားရွိတယ္။ ခြဲဲျခားဆက္ဆံမႈခံရတာလည္း အနည္းနဲ႔အမ်ားရွိတယ္။ဒါကို လစ္လ်ဴရႈထားမယ္၊ ဥပကၡာျပဳထားမယ္၊ လက္ခံထားမယ္ ဒီလို ခြဲျခားမႈ ဖိႏွိပ္မႈေတြကို လက္ခံထားမယ္ဆိုရင္ ဘာျဖစ္မလဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ႏိုင္ငံ လက္ရွိၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အေနအထားဟာ ကမာၻရဲ႕ အာရံုစူးစိုက္မႈေတြကို ရလာတယ္ ၊ ေ၀ဖန္မႈေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ျဖစ္လာတယ္ဆိုကတည္းကိုက ဒါဟာ အရမ္းကို ဆိုး၀ါးတဲ့ ျပႆနာတခုျဖစ္လာၿပီဆိုတာ ရဲ႕ သက္ေသျဖစ္ပါတယ္။"

မေ၀ေ၀ႏုနဲ႔ အတူ ဆုခ်ီးျမွင့္ခံရတဲ့ အီရတ္ႏိုင္ငံ Yazidi အမ်ဳိးသမီးငယ္ Nadia Murad ဆိုရင္လည္း ISIS စစ္ေသြးၾကြအဖဲြ႕ အီရတ္ႏိုင္ငံကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္မွာ မိသားစုအလိုက္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး အၾကမ္းဖက္သမားေတြက သူ႔ေရွ႕မွာတင္ မိဘ၊ အကိုေမာင္ႏွမေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တာကို မ်က္ျမင္ေတြ႕ရွိခဲ့ရသူျဖစ္ပါတယ္။ ISIS ေတြ သူ႔ကိုဖမ္းဆီးထားတဲ့ထဲက လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္Nadia Murad ဟာ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ ခိုလႈံခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာလည္း သူရဲ႕မ်က္ျမင္ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ရဲရဲ၀င့္၀င့္ထြက္ဆိုခဲ့တဲ့ Nadia Murad ဟာ လူကုန္ကူးမႈကေန လြတ္ေျမာက္လာသူေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာဆိုင္ရာ ပထမဆံုး ကုလသမဂၢခ်စ္ၾကည္ေရး သံတမန္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ကလင္တန္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းေျပာက္ေျမာက္တဲ့ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ဆုရရွိသူေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ Hillary Clinton ဆုအျဖစ္ Georgetown တကၠသိုလ္ရဲ႕ Institute for Women, Peace and Security ဌာနက သတ္မွတ္ခ်ီးျမွင့္တာျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း Hillary Clinton ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ပထမဦးဆံုး အမ်ဳိးသမီး သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ သမၼတေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အခြင္အ့ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးစားေပးလုပ္ငန္းစဥ္အျဖစ္ သူ႔အေနနဲ႔ ဆက္လက္လႈပ္ရွားသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း Clinton က အခမ္းအနားမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Hillary Rodham Clinton ဆု ေပးပဲြနဲ႔ တဆက္တည္း ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပဆုကို BBC ႏိုင္ငံတကာသတင္းေထာက္ အႀကီးအကဲ Lyse Doucet ကိုလည္း ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာမွာ ပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယား၊ အီရန္၊ အီရတ္၊ အီဂ်စ္၊ ပါကစၥတန္ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ Lyse Doucet ဟာ စြန္႔စြန္႔စားစား သတင္းယူ တင္ဆက္ေနသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မေ၀ေ၀ႏု ၂၀၁၈ Hillary Clinton ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မေ၀ေ၀ႏု ၂၀၁၈ Hillary Clinton ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရ Reviewed by THITHTOOLWIN on 08:04 Rating: 5
Powered by Blogger.