ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔ေရး အေဆာတလ်င္ မလုပ္ဖို႔ UNHCR တိုက္တြန္း

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား

ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္ဖို႔ ကိစၥမွာ ဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္ခြင့္ရွိရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ အဓိကအေရးႀကီးေၾကာင္း UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုးက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအာမခံခ်က္ေပးဖို႔နဲ႕ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ UNHCR အေနနဲ႔ ပါ၀င္ ကူညီဖို႔ အဆင့္သင့္ရွိေနေၾကာင္း မေန႔ အဂၤါေန႔က ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာ ကုလသမဂၢမွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း UNHCR ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္က ေျပာပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးတင္ျပမွာပါ။

ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရး ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံပူးတဲြလုပ္ငန္းအဖဲြ႔ရဲ႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္ေဆြးေႏြးပဲြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢက အေလးထားေၾကာင္း UNHCR ေျပာခြင့္ရ Andrej Mahecic က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ဆက္လက္ရွိေနတဲ့အတြက္ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း UNHCR က သတိေပးေျပာဆိုထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို ဒုကၡသည္ေတြေနရပ္ျပန္ဖို႔ စီစဥ္ရာမွာ သူတို႔ ဆႏၵအေလ်ာက္ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း Andrej Mahecic က သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ကိစၥမွာ သူတို႔ဆႏၵအေလ်ာက္ပဲ ျပန္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အဓိကအခ်က္ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားေဆြးေႏြးရာမွာအေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း UNHCR က အထူးအေလးေပးခ်င္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရႏိုင္ဖို႔၊ သူတို႔အေပၚ အကာအကြယ္ေပးမႈကို အာမခံခ်က္ေပးဖို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ေရး စတာေတြမွာ အေသအခ်ာေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ က်ေနာ္တို႔ ပါ၀င္ဖို႔ ဆႏၵရွိေနပါတယ္။”

ဒါအျပင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပဲြမွာ ဒုကၡသည္ေတြျပန္လာေရး လက္ေတြ႕ျဖစ္ႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းေတြကို အဓိကထားခဲ့တယ္လို႔ UNHCR က နားလည္မိေၾကာင္းသူက ဆိုပါတယ္။ အခုလက္ရွိ UNHCR ကေန ဒုကၡသည္ေတြဆီက ရရွိထားတဲ့အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း သူက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကို ျပန္ဖို႔ မစဥ္းစားခင္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ဟာ သူတို႔ရဲ႕ တရား၀င္ေနထိုင္ခြင့္နဲ႔ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ အေျခအေနေတြမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တိုးတက္မႈကို ျမင္ေတြ႕လိုေၾကာင္း၊ ေနာက္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ အေျခအေန နဲ႔ သူတို႔ အိမ္ေတြျပန္တဲ့အခါ ရပ္တည္စားေသာက္ဖို႔ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြရႏိုင္ဖို႔ လိုလားေၾကာင္း ဒုကၡသည္ေတြက UNHCR ၀န္ထမ္းေတြကို အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။”

လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကိုဖီအာနန္ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ေထာက္ခံထားတယ္ဆိုတာ UNHCR အေနနဲ႔ သိရွိထားေၾကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြေနရပ္ျပန္ေရး လိုအပ္တာေတြ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက အသိုင္းအ၀ိုင္းအားလံုးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳမႈရွိဖို႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာေတြ၊ မြတ္စလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ တရား၀င္ေနထိုင္ခြင့္နဲ႔ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ အေကာင္အထည္ဖို႔ စတဲ့ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြကို အႀကံျပဳတင္ျပထားေၾကာင္း Andrej Mahecic က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီအႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က အေရးတႀကီးအေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကုလသမဂၢက ေမွ်ာ္လင့္မိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါအျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြမွာ UNHCR ကို အခုခ်ိန္ထိ ျမန္မာအစိုးရဘက္က၀င္ေရာက္ခြင့္မျပဳေသးေၾကာင္းAndrej Mahecic ကသတင္းေထာက္ေတြကိုေျပာပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာပဲရွိေနတဲ့ အကူအညီလိုအပ္ေနသူေတြရဲ႕ အေျခအေနကို သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳၿပီး ပံပိုးေပးႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြမွာ အကူအညီေတြေပးဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ UNHCR နဲ႔ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ အဖဲြ႔အစည္းေတြအတြက္ အေရးတႀကီးသြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အဟန္႔အတားမရွိဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။”

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ဆက္ၿပီးထြက္ေျပးလာေနတဲ့ ဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ရွိေနၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ သတင္းပတ္ကပဲ နယ္စပ္ လယ္ကြင္းေတြမွာ ပိတ္မိေနသူေတြထဲက ဒုကၡသည္ေပါင္း ၉၄၀၀ ကို UNHCR နဲ႔ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံအဖဲြ႔အစည္းေတြကေန Kutupalong ဒုကၡသည္စခန္းကို ဘတ္စ္ကားေတြနဲ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ အထူးစိုးရိမ္ေနရတဲ့ လူကုန္ကူးမႈအႏၱရာယ္ကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေန ထိုင္သူမ်ား အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့အဖဲြ႔ IOM ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းIOM အဖဲြ႔က မေန႔ အဂၤါေန႔က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မေန႔ အဂၤါေန႔က သေဘာတူညီ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာအစိုးရဖက္က တရက္ကို ဒုကၡသည္ ၃၀၀ လက္ခံ ဖို႔နဲ႔ ဒီလုိျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကို ၂ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ သေဘာတူညီပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ကိုေတာ့ ဒီလ ၂၃ရက္ေန႔မွာစတင္ဖုိ႔ လ်ာထားပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က လုံၿခံဳေရးကင္းစခန္း ၃၀ ေလာက္ကုိ ARSA အစြန္းေရာက္အုပ္စုရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရၿပီးေနာက္ တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးလာသူ အေရအတြက္ဟာ ၆ သိန္းခဲြေက်ာ္ရွိေနပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com