မိုင္းတားဆီးေရး ရခိုင္မွာ တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္

ကမၻာေပၚမွာ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ အတြင္း ေျမျမဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳခဲ႔တဲ႔ ႏုိင္ငံ ၂ သာရွိခဲ႔ၿပီး အဲဒီထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေျမျမဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက လူနည္းစု တုိင္းရင္းေဒသေတြမွာ ေျမျမဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရသူေတြကို ေျခတုလက္တု တပ္ဆင္ေပးေနၾကရဆဲ၊ ေျမျမဳပ္မိုင္း အႏၱရာယ္ အသိပညာေပးမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနရတဲ႔ အေျခအေနမွာ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္မွာပါ မိုင္းအႏၱရာယ္ တားဆီးေရး ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြ တိုးခ်ဲ႕လာပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း မူဆလင္ေတြ အမ်ားစု ေနထုိင္ရာေဒသေတြမွာ ျမန္မာလံုျခံဳေရး ကင္းစခန္းေတြ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္ခံခဲ႔ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေဒသတြင္းမွာ မိုင္းေတြ အသံုးျပဳလာၾကတာပါ။ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ေဒသတြင္းမွာ ကိုယ္တိုင္ကြင္းဆင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္း ေဘးဒုကၡ စီမံခန္႔ခြဲေရး ဌာနရဲ႕ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ေသာင္းေရႊက ေျပာပါတယ္။

"ေျမျမႇဳပ္မိုင္းကေတာ့ ေမာင္ေတာမွာ က်ေနာ္ တာဝန္ ႏွစ္လ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတာ့မဟုတ္ဘူး လက္လုပ္မိုင္းေပါ့ လက္လုပ္မိုင္းေတြ ေထာင္ထားတာနဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကံဳဖူးပါတယ္။"

အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီ အသင္းက ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအသင္း ICRC နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ မိုင္းအႏၱရာယ္ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ တိုးခ်ဲ႕ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။

" မိုင္း Education ပညာေပးနဲ႔ကေတာ့ ကခ်င္ေရာ ရွမ္းေရာ အဲ့ဒီ့ရခိုင္ဘက္မွာလည္း တေလာက က်ေနာ္တို႔ သြားၿပီးေတာ့ မိုင္း Education ေပါ့ေလ ICRC နဲ႔ ေပါင္းလုပ္တာေတြရွိပါတယ္။"

ဆယ္စုႏွစ္ ၆ ခုေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက တိုင္းရင္းသား လူနည္းစု ေဒသေတြမွာ ေျမျမဳပ္မိုင္းအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ၊ ေသဆံုးမႈေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီး ရွိေနဆဲပါ။ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြဘက္ကေရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ကပါ ေျမျမဳပ္မိုင္းကို ဆက္လက္ သံုးစြဲေနၾကဆဲ ျဖစ္သလို ေျမျမဳပ္မုိင္း တားဆီးေရး ႏုိင္ငံတကာ စာခ်ဳပ္မွာလည္း လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မရွိေသးပါဘူး။

စစ္ေရး မေအးေသးတဲ႔ တိုင္းရင္းေဒသေတြမွာေတာ့ မိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္သာမက အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဒုကၡိတ ျဖစ္ၾကရသူေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံ ၾကက္ေျခနီ အသင္းက ေျခတု လက္တု တပ္ဆင္ေပးတာကို တိုးခ်ဲ႔ လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္တဲ႔ အေၾကာင္းလည္း ဦးေအာင္ေသာင္းေရႊက ေျပာပါတယ္။

" အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဘားအံေပါ့ေလ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံရွိပါတယ္ အခုဆိုရင္ တျခားေျခတုတပ္ဆင္တာကိုလည္း က်ိဳင္းတံုတို႔ ျမစ္ၾကီးနားတို႔မွာလည္း လုပ္ေနပါတယ္ အခုေနာင္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီေျခတုတပ္တဲ့ေနရာမွာ မိုင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း တျခားအေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေျခေတြဆံုးရံႈးသြားတဲ့သူေတြကို ျပန္တပ္ဆင္ေပးေနတယ္ေပါ့ေလ။ ေပးေနေတာ့ အခုေနာက္ပိုင္းမွာဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ က်ယ္ျပန္႔လာသလို ေျခတုတပ္ဆင္ေပးရတဲ့ ဦးေရကလည္း ခါတိုင္းထက္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားမ်ားေဆာင္ရြက္ေပးလာရတယ္ေပါ့။ "

ေျမျမဳပ္မိုင္း အသံုးျပဳမႈ တားဆီးေရး ႏုိင္ငံတကာ လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔ ICBL ရဲ႕ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး မန္ေနဂ်ာ Firoz Alizada ကေတာ့ ျမန္မာ စစ္တပ္ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ေျမျမဳပ္မိုင္းေတြ သံုးေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။ ကမၻာတ၀န္း ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္အတြင္း လူေပါင္း ၉ ေထာင္ေလာက္ ေျမျမဳပ္မိုင္းဒဏ္သင့္ခဲ႔ၿပီး ဒီထဲမွာ လူေပါင္း ၂ ေထာင္ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ႔ရတယ္လို႔လည္း ICBL ရဲ႕ ဒီကေန႔ ထုတ္တဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ICBL အဖဲြ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ေျမျမွဳပ္မုိင္းအသုံးျပဳမႈေတြကုိ အဆုံးသတ္ေရး လႈံ႔ေဆာ္လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႔တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ဒီႏွစ္ထဲ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေပၚေပါက္ခဲ့ရာက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသမွာ ေျမျမွဳပ္မုိင္း အသုံးျပဳမႈေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေတြ ထြက္ေပၚခဲ့ရာမွာလည္း စုိးရိမ္မကင္းျဖစ္ရေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရတပ္ဖဲြ႔ေတြ သာမက တျခား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔႔အစည္းေတြပါ လူသတ္မုိင္းေတြ အသုံးျပဳမႈေတြကုိ စြန္႔လႊတ္ဖုိ႔လည္း ICBL အဖဲြ႔က တုိက္တြန္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com