ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စက္တင္ဘာ ၁၉ ႏိုင္ငံေတာ္ အေျချပမိန္႔ခြန္း ေျပာမည္

မွတ္တမ္းဓာတ္ပံု- Forum on Myanmar Democratic Transition တက္ေရာက္လာတဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔က ေနျပည္ေတာ္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ အိမ္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း သမၼတရုံး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ အခမ္းနားကုိ တက္ေရာက္ သတင္း ယူဖုိ႔အတြက္ ျပည္တြင္း ျပည္ပက မီဒီယာ အစုံအလင္ကုိ ဖိတ္ၾကားမႈေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္ အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကုိ သူတုိ႔အေခၚ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးေနရတဲ့အခ်ိန္ အခု က်င္းပေနတဲ့ ၇၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မတက္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတရုံး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေခ်ပ ေျပာၾကားလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

တုိင္းျပည္အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ရႈပ္ေထြးမႈေတြေၾကာင့္ လုံၿခံဳေရး အေျခအေနေတြကုိ စုိးရိမ္တဲ့အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ မတက္ႏုိင္ေပမယ့္လည္း ကုလသမဂၢမွာ ေျပာၾကားမယ့္ စကားေတြအတုိင္း အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္အေနနဲ႔ စက္တင္ဘလာ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔က အခု ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္ အမွန္ေတြ အမွန္အတိုင္း လုပ္ပါမယ္။ အဲဒီ အတြက္လည္း က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေနာက္အပတ္ထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ Speech ေျပာပါမယ္။ Speech က ဘာလဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ State of the Union သေဘာမ်ိဳးေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေျချပ မိန္႔ခြန္း သေဘာမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ မိန္႔ခြန္းေျပာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးကေန ၿပီးေတာ့ အခု မီဒီယာေတြကို ေျပာေနတယ္။

၁၉ ရက္ေန႔ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ စီစဥ္ထားတယ္။ စီစဥ္ထားတယ္ဆိုတာက ဒီ Speech က ေပ့ါေနာ္ ထြက္ၿပီး ေျပာဖို႔ လိုမယ္ဆို က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာမယ္။ ဟိုသြားလည္း က်ေနာ္တို႔ ေျပာမွာ ဒီအတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေျပာတာဘဲ။ ဒီ ျမန္မာႏိုင္ငံကေနၿပီးလည္း ေျပာမွာဘဲ။ တျခားေသာ မီဒီယာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ဟာေတြ က်ေနာ္တို႔ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အတည္ျပဳႏိုုင္ျခင္း မရွိေသးလို႔ ထုတ္ေျပာလို႔ မရေသးဘူး။ က်န္တဲ႔ State Councilor ကိုယ္တိုင္ လုပ္မယ့္ဟာေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ အဲေလာက္ဘဲ ေျပာပါရေစ။ ”

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ မိန္႔ခြန္းကုိ ျမန္မာလုိတမ်ဳိးထဲ ေျပာမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဂၤလိပ္လုိပါ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားမလား ဆုိတာကေတာ့ မေသခ်ာေသးပါဘူး။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိယ္စား ဒုသမၼတ ဟန္နရီ ဗန္ထီးယူ ဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ၿပီး စက္တင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ အေထြေထြညီလာခံကုိ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိင္းျပည္ကုိ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားတဲ့ အခမ္းအနားမွာ ႏုိင္ငံတကာက သတင္းဌာနႀကီးေတြ သတင္း လာယူႏုိင္ေရး အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနနဲ႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဖိတ္ၾကားမႈေတြ စတင္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

“ အဲဒီ အခါက်ရင္ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာေတြကိုလည္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ ျပဳမွာပါ။ မီဒီယာေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ ျပဳတဲ႔ ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ပ သတင္းေထာက္ေတြ အေနနဲ႔ ျပည္ပကေန လာၿပီး သတင္းယူမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဟိုမွာ ရွိတဲ႔ အေျခစိုက္ ဗ်ဴရိုကေန လာခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဗီဇာေတြ ဘာေတြ ေလ ွ်ာက္တဲ႔ အခါမွာ ခက္ခဲမွာ စိုးလို႔ က်ေနာ္တို႔ကို စာရင္းေပး က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကေန ၿပီးေတာ့ ဟို သံရံုးေတြကို ေျပာေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီဇာျမန္ျမန္ရေအာင္။ အဲဒီ opportunity အတြက္ လာဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ဖိတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို က်ေနာ္တို႔ ဖိတ္ခိုင္းထားပါတယ္။”

အခမ္းအနားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ အေမးအေျဖ လုပ္မလုပ္ ဆုိတာကုိေတာ့ သမၼတရုံး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိျခင္း မရွိပါဘူး။

မႏွစ္က က်င္းပတဲ့ ၇၁ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္ေရာက္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အခုႏွစ္မွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိယ္တုိင္ တက္ေရာက္ဖုိ႔ မူလက စီစဥ္ထားရာက ရခုိင္ျပည္မွာ တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္လာတဲ့ ပဋိပကၡအေပၚ အေျခခံၿပီး တုိင္းျပည္အတြင္း လုံၿခံဳေရးအေျခအေနေတြကုိ စုိးရိမ္တဲ့အတြက္ အနားကပ္မွ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ တက္မယ့္အစီအစဥ္ကုိ ဖ်က္လုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း အေျခအေနေတြ အခုလုိ ဆုိးရြားလာတာဟာ ကုိဖီ အာနန္းဦးေဆာင္တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းမႈနဲ႔ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုေတြဘက္က မလုိလားတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ အစုိးရအေနနဲ႔ စုံစမ္း သိရွိခဲ့ရေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္းမွာ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က ကိုဖီအာနန္ Report ကို ထုတ္ျပန္တယ္။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တယ္။ အဲဒီ ၂၅ ရက္ေန႔ မနက္မွာ စၿပီး ျဖစ္တယ္။ ေနရာေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ တိုက္တယ္။ ပထမ တႀကိမ္တုန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၾကည့္လိုက္ရင္ ကိုဖီအာနန္ အၾကံေပး ေကာ္မရွင္ကို က်ေနာ္တို႔ ၂၀၁၆ ၾသဂုတ္လမွာ ဖြဲ႔တယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို က်ေနာ္တို႔ ၆ ေနရာကို တိုက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္။ ၃ ေနရာ ေအာင္ျမင္တယ္။ အဲဒီ တိုက္ခိုက္မႈက ဘယ္မွာ ျဖစ္တာလဲ ဆိုေတာ့ ေအာက္တုိဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္တယ္။ အဲေတာ့ ဒီ ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တဲ႔ အေနအထားေပၚမွာ အဲဒါကို လက္မခံ ျဖစ္လာေအာင္ေပါ့ေနာ္ တိုက္တယ္ဆိုတဲ႔ ယူဆခ်က္ ရွိပါတယ္။ အခုဟာက ပို ေသခ်ာသြားတာက ဒုတိယ အႀကိမ္ တိုက္ခိုက္မႈမွာက် က်ေနာ္တို႔ Report ထြက္တယ္။ ထြက္ၿပီးတာနဲ႔ ည တိုက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ”

ကုိဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္က တင္ျပထားတဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ - ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား အေကာ္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေရး ေကာ္မီတီ - ကုိ ဖြဲ႔စည္းလုိက္ေၾကာင္း သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္၊ အဂၤါေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ေကာ္မရွင္မွာ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ၀င္းျမတ္ေအးက ဥကၠ႒၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးညီပုက ပူးတြဲဥကၠ႒၊ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံရုံး ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီးက ဒုတိယဥကၠ႒ စသျဖင့္ အသီးသီး တာ၀န္ယူၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး တျခား ဌာနဆုိင္ရာ အေတာ္မ်ားမ်ားက တာ၀န္ရွိသူေတြလည္း အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မီတီမွာ ဥကၠ႒အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း အဖြဲ႔၀င္ ၁၅ ဦး ပါ၀င္ပါတယ္။

ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com