လူ႔အခြင့္အေရးရုပ္ရွင္ VOA ဆု၊ ဒါရိုက္တာ ေကာင္းျမတ္သူေက်ာ္ရဲ႕ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ရရွိ

လူ႔အခြင့္အေရးရုပ္ရွင္ VOA ဆု၊ ဒါရိုက္တာ ေကာင္းျမတ္သူေက်ာ္ရဲ႕ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ရရွိ (VOA)

ပဥၥမအၾကိမ္ေျမာက္ က်င္းပတဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏိုင္ငံတကာ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ဆုရရွိတဲ့ မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ေတြကို ခ်ီးျမႇင့္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက ႐ိုက္ကူးတဲ့ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္၊ ဇာတ္လမ္းတို ၆၄ ကားထဲကေန ဆု ၆ ဆု ေရြးခ်ယ္ ေပးအပ္တာျဖစ္ျပီး ဒီအထဲမွာ VOA အေမရိကန္အသံ ကလည္း ဗြီအိုေအ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ပါတယ္။

ဗြီအုိေအ ျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္ကေန ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ပါဝင္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ျပီး၊ ဒီႏွစ္ ဗြီအိုေအရဲ႕ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဆုကို ဒါ႐ိုက္တာ ေကာင္းျမတ္သူေက်ာ္ ႐ိုက္ကူးတဲ့ Deep Inside Her မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္က ရရွိသြားပါတယ္။ ထူူးခြ်န္ထက္ျမက္ၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးမားတဲ့ ေက်ာင္းသူ မိန္းကေလးငယ္တဦး… လက္ရွိပညာေရးစံနစ္အတြင္းမွာ ရွိေနဆဲ က်ားမ ခြဲျခားကန္႔သတ္မႈ စည္းမ်ဥ္းတခုေၾကာင့္ အနာဂတ္ ဘဝရည္မွန္းခ်က္ ပ်က္စီးခဲ့ရပံုကို မီးေမာင္းထုိးျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏိုင္ငံတကာ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ VOA ကေနၿပီးေတာ့ ပထမဆံုးေပးတဲ့ဆု ကေတာ့ ရိုးေျမက်ဆိုတဲ့ ဇတ္ကားေလးျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆု (ႏုိင္ငံတကာမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဆု) ကိုေတာ့ - “မရမ္းျခံ - Waves of Transition” လို႔ နံမည္ေပးထားတဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းေဘးက ေလွဆိပ္အလုပ္သမားေတြအေၾကာင္း ႐ုိက္ကူးထားတဲ့ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္က ရရွိသြားပါတယ္။ ဒီကားကိုေတာ့ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံကေန ၀င္ျပိဳင္တာ ျဖစ္ျပီး ႐ိုက္ကူးသူကေတာ့ ဂ်ိဳနား ႐ွဴး Jonas Scheu ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆု (ျပည္တြင္းမွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ဆု) ကိုေတာ့ “Non Fossils - အေသြးအသားျဖင့္ တည္ေဆာက္သည္” ဆိုတဲ့ မုိးသစ္ဆက္ထြန္း ႐ိုက္ကူးတဲ့ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္က ရရွိသြားပါတယ္။ ဒီကေန႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏုိင္ငံတကာ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနားကို ေနာ္ေ၀သံအမတ္ၾကီးနဲ႔ British Council ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တခ်ိဳ႕လည္း တက္ေရာက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပဥၥမအႀကိမ္ လူ႔အခြင့္အေရး လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏိုင္ငံတကာ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ ဆုေပးပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာက်ငး္ပတာမွာ VOA ဆုအတြက္ Deep Inside Her မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားကို ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့တဲ့ VOA အေမရိကန္အသံ ျမန္မာပိုင္းဌာန၊ ဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းကို ကိုေအာင္ေအာင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းစဥ္ သူက အခုလိုစေျဖပါတယ္။

ေျဖ။ ။က်ေနာ္တို႔ VOA အတြက္ကို ဆုေပးဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ဆီကိုေပးထားခဲ့တဲ့ စုစုေပါင္း ဇာတ္ကားေပါင္း ၂၅ ခုကေနၿပီးေတာ့ တကားကို က်ေနာတို႔ ေရြးရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေရြးလိုက္တဲ့ကားကေတာ့ Deep Inside Her ဆိုတဲ့ ရွပ္ရွင္ဇာတ္ကားတိုေလးပါ။ အဲဒါက ျမန္မာလိုေတာ့ နာမည္ေပးမထားဘူးေပါ့ေလ ၊ ဒါေပမယ့္လည္း အၾကမ္းဖ်င္းဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ သူမရဲ႕အတြင္းစိတ္သ႑န္ေပါ့ေနာ္ ခံစားရမႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ အထက္တန္းေက်ာင္းေအာင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလး၊ မိန္းကေလးငယ္ေလးတေယာက္ ေပါ့ေနာ္ ေက်ာင္းသူေလး ၁ ေယာက္အေနနဲ႔ ၆ ဘာသာဂုဏ္ထူးနဲ႔ ေအာင္ေပမယ့္ အမွတ္က ေဆးတကၠသိုလ္ကို၀င္ခြင့္ရဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး အမွတ္ေတြ မညီတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူ႔အေနနဲ႔ ၀င္ခြင့္မရခဲ့ရဘူးလို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ။ အဲဒါက ဒီစနစ္က တကယ္တန္းေျပာလို႔ရွိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ကို ေဆးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ရဖို႔ အမွတ္ေတြ ျမွင့္ထားတယ္ဆိုတာက တမင္ခြဲျခားထားတဲ့ မမွ်တတဲ့ ပညာေရးစနစ္တခုေပါ့ေနာ္၊ ဒီလိုစနစ္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသူေလးတေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ ပ်က္သြားခဲ့ရတဲ့ ပံုေလးကို အေျခအေနကို မီးေမွာင္းထိုးခဲ့ရုပ္ရွင္ဇတ္လမ္းတိုေလးပါ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္ပါ။ ဒီ အင္းေလးေဒသက ေက်ာင္းသူေလးတေယာက္အေၾကာင္းကို သြားၿပီးရိုက္ထားတာပါ။

ေမး။ ။အခုဆိုရင္ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္က်င္းပလာတာ ၅ ႏွစ္ေျမာက္ရွိၿပီေပ့ါေလ၊ ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ဇတ္ကားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးပိုင္းမွာေရာ ပိုၿပီးေတာ့ တိုးတက္လာတာေရာေတြ႔ရပါသလား။

ေျဖ။ ။က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မႏွစ္ကေနစၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ေတြမွာ ၀င္ပါခဲ့တယ္ မႏွစ္ကစၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ္တို႔ VOA ဆုကို ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ရသေလာက္ကေတာ့ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးက ျမင့္လာတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Camera ပိုင္း technical ပိုင္းမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ျမင့္လာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေတြးအေခၚအပိုင္းမွာလည္း ဇတ္လမ္းကို တင္ျပႏိုင္တဲ့ ေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ အေနအထားေလးေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တိုးတက္လာတာကို က်ေနာ္ေတြ႔ပါတယ္။

ေမး။ ။ဆိုေတာ့ ဒီရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာေပါ့ေလ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနအေၾကာင္း ေနာက္ၿပီးေတာ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြထဲက အခက္အခဲေတြအေၾကာင္းကို မီးေမွာင္းထိုးျပၿပီးေတာ့ ရိုက္ကူးတင္ဆက္ၾကတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုရိုက္ကူးတင္ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပသတဲ့အခါမွာေရာ အခုဆိုရင္ ၄-၅ ႏွစ္ရွိလာၿပီဆုိေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကေန ပိုၿပီးေတာ့ တိုးတက္လာႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြကို ေတြ႔ရပါသလားခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ဒီရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္က က်င္းပတဲ့ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ကေနစၿပီးေတာ့ ၁၉ ရက္ေန႔အထိပဲ မဟုတ္ဘူးခင္ဗ်။ သူတို႔ အခု ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ပါ၀င္တင္ျပတဲ့ ရခဲ့တဲ့ ဇတ္ကားတိုေလးေတြကိုေပါ့ေနာ္ သူတို႔ နယ္ေတြအႏွံ႔ကိုလိုက္ျပၿပီးေတာ့ လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျမင္သြားေအာင္ေပါ့ေနာ္ အဲလိုျပတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကဆိုရင္ လူေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္ကို ၾကည့္ရႈ႕ႏိုင္ေအာင္ လိုက္ၿပီးေတာ့ ျပႏိုင္ခဲ့တယ္။ သေဘာကေတာ့ ဒီရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ျပခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ေဖာက္ဖ်က္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို လူထုအေနနဲ႔ သိရွိသြားတာေပါ့ေနာ္ ၊ ဥပမာအားျဖင့္ ဒီႏွစ္က်ေနာ္တို႔ ေရြးျပီးဆုေပးလိုက္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီးခြဲျခားမႈေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေလးေတြ အခြင့္အေရးဆံုးရႈံးရတယ္ဆိုတာက လူအမ်ားသိရင္လည္း သိပါလိမ့္မယ္၊ အမွတ္တမဲ့လည္းျဖစ္သြားလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမယ့္ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီပညာေရးစနစ္ႀကီးမွာ ဒါမ်ိဳးက မရွိသင့္တဲ့အေျခအေနေပါ့၊ ဥပမာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာဆိုရင္ ကုလသမဂၢ အလုပ္အကိုင္ရာထူးတို႔ ဆိုရင္ အရည္အခ်င္းတူရင္ေတာင္မွ အမ်ိဳးသမီးကို ဦးစားေပးၿပီးခန္႔ထားမယ္လို႔ ေၾကညာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္မွာက်ေတာ့ အမွတ္ခ်င္းတူတယ္ဆိုရင္ ေဆးတကၠသိုလ္သြားရင္ ေယာက်ၤားေလးကိုပဲ ေပးရမယ္၊ အင္ဂ်င္နီယာ သြားရင္ ေယာက်ၤားေလးကိုပဲ ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အကန္႔အသတ္ရွိတာက မေကာင္းဘူးေပါ့ေနာ္ ။ အဲဒါေတြကို လူထုအေနနဲ႔ သိသြားၿပီး ျပင္ဆင္ႏိုင္ေအာင္ တြန္းအားေပးႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေလးေတြလည္း ေပၚလာမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ျမင္ပါတယ္။"

ပဥၥမအႀကိမ္ လူ႔အခြင့္အေရး လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ႏိုင္ငံတကာ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ ဆုေပးပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာက်ငး္ပတဲ့အခမ္းအနားကို ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့တဲ့ VOA အေမရိကန္အသံ ျမန္မာပိုင္းဌာန၊ ဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္းကို ကိုေအာင္ေအာင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း) / ေအာင္ေအာင္
https://burmese.voanews.com