ငွက္ဖ်ားပိုး သယ္ေဆာင္ႏိုင္ တဲ့ ျခင္ေတြကို ဖမ္းဆီးေလ့လာ

ကခ်င္ျပည္နယ္ တန္ဖရဲရြာနဲ႔ ေငြေပ်ာ္ရြာမွာ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ညက ငွက္ဖ်ားပိုးသယ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ျခင္ေတြကို ဖမ္းဆီးေလ့လာစဥ္။ Photo: Kyaw Myo Min/RFA

ျပည္ေထာင္စု က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစားဝန္ႀကီး႒ာန ပိုးမႊားစံုစမ္းေရးအဖြဲ႔က ငွက္ဖ်ားေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ေလ႔လာႏိုင္ဖို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ ရြာႏွစ္ရြာက အေနာဖလိစ္ ျခင္ မ်ိဳးစိတ္ အေကာင္ေလး ရာေက်ာ္ကို ဖမ္းယူခဲ႔ၿပီး အေသးစားသုေတသန ျပဳလုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။

တန္ဖရဲနဲ႔ ေငြေပ်ာ္စံျပေက်းရြာႏွစ္ရြာမွာ ဖမ္းမိတဲ့မ်ိဳးစိတ္ေတြအားလံုးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဓါတ္ခြဲမွာ ဆက္လက္ေလ့လာ စစ္ေဆးသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးစီးအရာရွိ ဦးသီဟက ေျပာပါတယ္။

တန္ဖရဲရြာနဲ႔ ေငြေပ်ာ္ရြာမွာ အေနာဖလိစ္ ျခင္ ၁၄ မ်ိဳး ေတြ႔တာျဖစ္ပါတယ္။

ညပိုင္းေတြမွာ ျခင္ဖမ္းကိရိယာ ဖန္ျပႊန္၊ အလင္းေရာင္ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြအသံုးျပဳၿပီး ျခင္ေတြရဲ႕ အေလ့အထ ကို ေလ့လာဖို႔ ရြာႏွစ္ရြာမွာ ျခင္ေတြကို ဖမ္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္မွာ အခုေတြ႔ရွိတဲ့ ျခင္ ၁၄ မ်ိဳးထဲက ငွက္ဖ်ားေရာဂါကို အဓိကသယ္ေဆာင္တဲ့ Anophele minius နဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ ေဆာင္သူျဖစ္တဲ့  အေနာဖလိစ္ မက္က်ဴလိတပ္စ္ Anophele maculatus တစ္မ်ိဳးစီ ကို ေတြ႔ရွိတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ငွက္ဖ်ားေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျခင္ေတြရဲ႕ အမႈအက်င့္ကို ေလ့လာတဲ့ အခုလို စီမံကိန္းကို ဒီႏွစ္အတြင္းမွာ ၃ လတစ္ႀကိမ္နဲ႔ စုစုေပါင္း ၄ ႀကိမ္ လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလိုေလ့လာရာမွာ ျခင္အမ်ိဳးအစားနဲ႔ အေရအတြက္ဟာ တစ္ႀကိမ္နဲ႔ တစ္ႀကိမ္ မတူဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အခုလိုပူေႏြးစိုစြတ္တဲ့ရာသီဟာ ျခင္အမ်ိဳးအစားနဲ႔ အေရအတြက္ကို ပိုမိုဖမ္းမိရေလ့ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေနာဖလိစ္ ျခင္ ၃၇ မ်ိဳးရွိၿပီး ငွက္ဖ်ားပိုး အဓိကသယ္ေဆာင္တဲ့ အေနာဖလိစ္ မီနီမပ္စ္ Anophele munimus နဲ႔ အေနာဖလိ ဒိုင္းရပ္စ္ Anophele dirus စတဲ့  ျခင္ ႏွစ္မ်ိဳးနဲ႔ ဒုတိယအဆင့္ သယ္ေဆာင္တဲ့ အေနာဖလိစ္ ျခင္ ၈ မ်ိဳး စုစုေပါင္း ၁ဝ မ်ိဳးရွိပါတယ္။

ျခင္ေၾကာင့္ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြက ငွက္ဖ်ား၊ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ ဆင္ေျခေထာက္၊ ဆင္တုပ္ေကြး၊ ဇီကာ၊ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္အေျမွးေရာင္ စတဲ့ေရာဂါ ၆ မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

RFA Burmese
http://www.rfa.org/burmese