လူထုအေျချပဳ ခရီးသြားလုပ္ငန္း အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား

တမူထူးျခားေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ဌာေနလူမ်ိဳးစုတို႔၏ လူေနမႈဘဝကို က်ေနာ္တို႕ေဒသအတြင္းတြင္ ေတြ႕ျမင္ေနရပါသည္။
သဘာဝအတိုင္းနီးပါး က်န္ရိွလွ်က္ရိွေသာ သစ္ေတာ၊ ေတာင္တန္းတစ္ေလွ်ာက္ကုန္ျမင့္ေပၚတြင္ အမ်ားစုေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ေဒသဟုဆိုလည္း မမွားေပ။ သူတို႔သည္ ယာလုပ္ငန္းကို အဓိကအလုပ္အကိုင္အျဖင့္ ဝမ္းစာကို ျဖည့္ၾကေလသည္။

လူမ်ိဳးစုတစ္ခုစီတိုင္းသည္ သူတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ကိုယ္စီရိွၾကသည္။ မတူကြဲျပားဟန္ရိွေလေသာ ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းပြဲေတာ္၊ ဝတ္စားဆင္ယဥ္မႈ၊ အမူအက်င့္မ်ားကို အေပၚယံမွ်သာ ၾကည့္ျမင္ေတြ႔ရံုျဖင့္ပင္ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းေလသည္။ ထဲထဲဝင္ဝင္သာ စူးႏွစ္ေလ့လာပါက ဆန္းသစ္ျခင္းႏွင့္ ညိွ႕ယူဖမ္းစားႏိုင္မႈကို ဆိုဖြယ္ရာမရိွေတာ့ပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ ထိုမူဟန္မ်ားက ခရီးသြားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ေလေတာ့သည္။ ယင္းမူဟန္မ်ားပိုင္ဆိုင္ထားေသာ ထိုေဒသကား မူလအသံုးအႏွဳန္း ကရင္နီျပည္ေခၚ ကယားျပည္နယ္ပင္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဦးေဌးေအာင္က အခိုင္အမာေျပာသည္။

ဦးေဌးေအာင္သည္ ကယားျပည္နယ္၌ ပထမဆံုးအႀကိမ္ထုတ္ေပးသည့္ အမွတ္စဥ္(၂/၁၉၉၆)ဧည့္လမ္းညႊန္လိုင္စင္လက္မွတ္ရ အနည္းငယ္ေသာ လူစာရင္းထဲတြင္ တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။ သူလိုင္စင္ရရိွေသာ ကာလသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၁ ႏွစ္အေက်ာ္ တိတိက်က်ေျပာရလွ်င္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တုန္းကျဖစ္သည္။ အဲဒီတုန္းက ကရင္နီအမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီက စစ္အစိုးရလက္ထက္နဲ႕ ပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကဖူးတဲ့အခ်ိန္ပါ။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ “ျမန္မာခရီးသြားႏွစ္” ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ကယားျပည္နယ္၏ ပထမဆံုးေသာ ဧည့္လမ္းညႊန္လိုင္စင္ကို အစိုးရထံမွ ဦးေဌးေအာင္ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၄ လ ေလာက္သာ အနည္းငယ္သာ လာေရာက္လည္ပတ္ေသာ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားကို ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ရသည္။

ကရင္နီအမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီႏွင့္ စစ္အစိုးရတုိ႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ ျပန္လည္ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ၿပီး ဦးေဌးေအာင္ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ေသာ ခရီးလုပ္ငန္းႏွင့္ ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားဝင္ေရာက္မႈ ရပ္တန္႔ဆိတ္သုန္းသြားခဲ့သည္။

“၄ လေလာက္ပဲ လုပ္လိုက္ရတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပ်က္ျပယ္သြားေတာ့ မလုပ္ရေတာ့ဘူး။ ရပ္သြားတယ္။”ဟု လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ မဂၤလာရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္ေသာ ဧည့္လမ္းညႊန္လည္း ယခုအခါ ကယားျပည္နယ္ဧည့္လမ္းညႊန္အသင္း၏ ဥကၠဌအျဖစ္တာဝန္ယူထားသူ ဦးေဌးေအာင္က သူ၏ အေတြ႔အႀကံဳကို ျပန္ေျပာင္းေျပာသြားပါသည္။

ကယားျပည္နယ္ကို အနာဂတ္တြင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား တရိွန္ထိုးျမွင့္တက္လာမည့္ ျပည္နယ္အျဖစ္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားက ေလ့လာသံုးသပ္ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အခက္အခဲမ်ားက ေစာင့္ႀကိဳလွ်က္ရိွျပန္သည္။

မည္သို႔အစီအမံ မည္သည့္နည္းလမ္းပံုုစံႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖၚၾကမည္နည္း။ ရိွေနရင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္မထိခိုက္ေအာင္ႏွင့္ ယင္းတို႔ ထိန္းသိမ္းလာခဲ့ေသာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈကို မထိခိုက္ေအာင္ ပံုေဖၚၾကမည္ဟု ဦးေဌးေအာင္က ရွဳျမင္ခ်က္ကို ဖြင့္ဟသည္။ အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈက ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ ရရိွလာေသာ အက်ိဳးအျမတ္ကို ထိုေဒသထံ ျပန္စီးဝင္ေရးျဖစ္သည္။

ကယားျပည္နယ္သို႔ ပထမဆံုးေသာ ႏိုင္ငံျခားကမာၻလွည့္ခရီးသည္မ်ား ေရာက္ရွိလာခဲ့အၿပီး ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္စုမွ်အၾကာတြင္ ကမာၻလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ျပည္နယ္တြင္း လက္ခံလာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေၾကာင့္ အေစာပိုင္း အလားအလာေကာင္းမ်ားကို အေျခခံကာ ေရွ႕သို႔လွမ္းမည့္ ခရီးသြားယႏၱရားအတြက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား ပိုမိုလိုအပ္လာေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈရိွေစရန္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြကို ရွာေဖြေပးႏိုင္ေသာ ထင္ရွားသည့္လုပ္ငန္းမ်ားအနက္ “ခရီးသြားလုပ္ငန္း” လည္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ “ခရီးသြားလုပ္ငန္း” သည္ ေဒသတြင္းရွိ အဖိုးတန္ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသခံမ်ား၏ ရိုးရာထိန္းသိမ္းမႈမ်ားအေပၚ အေျချပဳေသာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး ျဖစ္ေလသည္။

ထိုသို႕ေသာ လုပ္ငန္းရပ္မ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးသည့္အျပင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအပိုဝင္ေငြရေစသည့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ဖန္တီးေပးႏိုင္သည့္အရာအျဖစ္ႏိုင္ငံတကာမွလက္ခံ ယံုၾကည္ထားၾကျပန္သည္။

ထိုခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ဆြဲေဆာင္ေစေသာ ဤေဒသ၏ ထူးျခားေသာလကၡဏာမ်ားက ဘာျဖစ္မည္နည္း။ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈေပးစြမ္းေစမည့္ ေရတံခြန္၊ ဆန္းၾကယ္မႈမ်ားျဖင့္ ျပည့္နက္ေနေသာ သဘာဝထံုးေက်ာက္လိုဏ္ဂူမ်ား၊ ရိုးရာအစားအေသာက္၊ ရိုးရာယက္ကန္းအထည္အလိပ္မ်ား၊ အမွတ္တရပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အထူးျခားဆံုး ဝိေသသမွာ ေရွ႕ရိုးရာအတိုင္း ဝတ္စားဆင္ယင္မႈႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းမ်ား၏ ျပယုဒ္သဖြယ္ျဖစ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားပင္ ျဖစ္လိမ့္မည္။

ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္ရပ္ဆိုင္းရန္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ ျမန္မာအစိုးရက ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားမ်ားအား ကယားျပည္နယ္သို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ရန္ စတင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က စတင္ကာ ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားအေရအတြက္ တစ္ျဖည္းျဖည္းခ်င္း တိုးတက္လာခဲ့သည္။

ျပည္တြင္းခရီးသြားကုမၸဏီမ်ား၏ ေဖၚျပခ်က္အရ (၂၀၁၅) ခုႏွစ္အတြင္း နိုင္ငံတကာခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ား အႏွစ္ၿခိဳက္ဆံုးႏွင့္ လည္ပတ္မႈအမ်ားဆံုး ျပည္တြင္းအပန္းေျဖခရီးစဥ္ (၅)ခု စာရင္းတြင္ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္ခရီးစဥ္လည္း အပါအဝင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုသို႕ တိုးတက္လာရျခင္း၏ အဓိကေသာ့ခ်က္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိလာေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုလွ်င္ မွားအံ့မည္မထင္ေပ။ ယခင္ကထက္ ျပည္နယ္အတြင္း ခရီးသြားလာေရးက႑ကို ပိုမိုအားေကာင္းလာေအာင္ စနစ္တက် ပ်ိဳးေထာင္းေပးျခင္းသည္လည္း အေရးပါလွေသာလိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္မည္။

ဦးေဌးေအာင္၏ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံထားမႈက အက်ိဳးေတာ့ မယုတ္ခဲ့ေပ။ ႏိုင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၏ေနာက္ဆက္တြဲ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတိုးတက္လာျခင္းက သူ၏ အိပ္မက္ကို တျဖည္းျဖည္း ပံုေဖၚလာေစခဲ့ၿပီ။ ၂၀၁၃ ခုုႏွစ္ေလာက္မွ စ၍ ႏိုင္ငံျခားခရီးသည္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းခရီးသည္မ်ား တရိွန္ထိုးဝင္ေရာက္လာမႈက ဦးေဌးေအာင္အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ခရီးသည္မ်ားအတြက္ ဧည့္လမ္းညႊန္အလုပ္ျဖင့္ သူအဆင္ေျပစျပဳလာသည္။ ယခင္က ခက္ခဲခဲ့ေသာ အေျခအေနမွ ေျပာင္းလဲလာေသာေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္အတူ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ား တျဖည္းျဖည္းေကာင္းမြန္လာမႈက ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို အေထာက္အကူျဖစ္လာေစၿပီဟု “ကယားျပည္နယ္က အလားအလာအရိွဆံုးပဲ ကယားကို ရထားနဲ႔ပဲလာလာ၊ ကားနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေလယာဥ္နဲ႔ေကာ ေလွနဲ႔ပါလာလို႔ရတယ္။” ဦးေဌးေအာင္က ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ခရီးသည္မ်ား ျပည္နယ္အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ေသာ မွတ္တမ္းစာရင္းမ်ားအရ တိုးတက္လာေသာ ကိန္းကဏန္းမ်ားကို ကၽြႏု္ပ္တို႔႔ေတြ႕ရိွရအုန္းမည္။ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္သို႕ လာေရာက္ေလ့လာသူမ်ားကို ဆန္းစစ္ၾကည့္မည္ဆိုပါက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းဧည့္သည္ (၁၁,၃၁၃) ဦးႏွင့္ ျပည္ပဧည့္သည္(၂,၆၆၂)ဦးသာရိွခဲ့သည္။

၂၀၁၅ တြင္မူ ျပည္တြင္းဧည့္သည္ (၁၃,၇၇၈) ႏွင့္ ျပည္ပဧည့္သည္ (၃,၉၃၃) အထိလာေရာက္ခဲ့ျပီး စုစုေပါင္း (၃၇၀၀)ေက်ာ္ တိုးတက္လာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရမည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ထိုထက္တိုးတက္လာေသာ ခရီးသည္ဝင္ေရာက္မႈကို ေတြ႔ရိွရမည္။ ျပည္တြင္းခရီးသည္ ၁၆၉၉၄ ဦး ျပည္ပခရီးသည္ ၆၃၇၄ ဦးတို႔သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၏ ခရီးသည္ဝင္ေရာက္မႈစာရင္းျဖစ္သည္။

အဆိုပါ စာရင္းမ်ားမွာ ကယားျပည္နယ္၊ လိြဳင္ေကာ္ျမိဳ႕၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရး ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျဖစ္သည္။ ယင္းက ျပည္တြင္းဧည့္သည္မ်ား ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဧည့္သည္မ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္မႈမွာ တႏွစ္ထက္တႏွစ္တိုးလာၿပီး လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ တိုးတက္လာရန္ အလားအလာေကာင္းမ်ားရိွႏို္င္သည္ကို ညႊန္ျပေနသည္။

ထူးျခားညႊန္ကိန္းတစ္ခုအျဖစ္ ၂၀၁၆ ႏွင့္ ၂၀၁၇ တို႔၏ ဇန္နာဝါရီလ တစ္လတည္း၏ ႏိႈင္ယွဥ္ထားမႈျဖစ္သည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၏ ဇန္နဝါရီလတြင္ ျပည္တြင္းခရီးသည္ ၁၂၈၉ ဦးရိွခဲ့ရာမွ ၂၀၁၇ ခုုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလတြင္ ျပည္တြင္းခရီးသည္ ၂၀၀၉ ဦးအထိ ျမွင့္တက္လာခဲ့သည္။ ျပည္ပခရီးသည္စာရင္း၌ ၂၀၁၆ ဇန္နဝါရီလသည္ ၆၄၀ ဦးရိွခဲ့ရာမွ ၂၀၁၇ ၏ ဇန္နဝါရီလတြင္ ၁၂၀၆ ဦးအထိ အေရအတြက္၏ တဆခန္႔သို႔မဟုတ္ ၉၀ ရာခိုင္းႏွဳန္းအထိ တိုးတက္လာခဲ့သည္။

ကမၻာလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း တိုးတက္မႈမွာ ေရရွည္တည္တံ့ေသာ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ျဖင့္ စီမံႏိုင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဟူေသာ ေမးခြန္းႏွင့္အတူ အစဥ္သျဖင့္ ေပၚထြက္လာတတ္သည္။ ဤသည္မွာ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားလုုပ္ငန္းက႑တြင္ အဓိကပါဝင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက အမွန္တကယ္ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာအရာပင္ ျဖစ္သည္။

ကယားျပည္နယ္အတြင္း ေရရွည္တည္တံ့ေသာ ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑ကို ေဖာ္ေဆာင္မည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဒႆမ ၉ သန္းတန္ဖိုးရွိ အစီအစဥ္တစ္ရပ္အား ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာ (International Trade Centre)က ကမၻာ့လွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းကာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွစ၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ထို႕ျပင္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အမ်ိဳးသားပို႔ကုန္မဟာဗ်ဴဟာ(NES)၏ သတ္မွတ္ထားေသာ က႑(၁၁)ခု အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑အား နည္းပညာပိုင္းဆုိင္ရာ ကူညီမႈမ်ားေပးရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပုဂၢလိကက႑တို႔ ညွိႏႈိင္းတုိင္ပင္ကာ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္ကို ၂၀၁၄ မွ ၂၀၁၇အထိ (၃)ႏွစ္တာ စီမံကိန္းေဒသအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေစခဲ့သည္။

ဤအစီအစဥ္တြင္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးရန္ႏွင့္ ေဒသတြင္း လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမ်ားကို ဝင္ေငြတိုးျမွင့္ေပးရန္ ရည္မွန္းထားသည္။ ထို႔အတူ အစားအေသာက္မ်ား၏ အရည္အေသြးႏွင့္ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေရးတို႔သာမက ဝန္ေဆာင္မႈ စီမံခန္႔ခဲြေရးတို႔အတြက္ မြမ္းမံသင္တန္းမ်ားလည္း စီစဥ္ေပးထားသည္။

အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္သည္ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာေလ့လာလိုေသာ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္နိုင္သည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္အရင္းအျမစ္မ်ား တည္ရွိ ေနေသးသည့္အျပင္ ခရီးသြားက႑ႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားလည္း ေအာင္ျမင္ လာနိုင္မည့္ အေျခအေနမ်ားကို ျမင္ေတြ႕ေနရျခင္းေၾကာင့္ဟု ထိုစီမံကိန္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကဆိုသည္။

သို႔ေသာ္ အားေကာင္းလာေသာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းသည္ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး၏ စနစ္အေပၚအမ်ားႀကီးမူတည္ေၾကာင္း ကယားျပည္နယ္ဧည့္လမ္းညႊန္အသင္းဥကၠဌ ဦးေဌးေအာင္က ဆိုသည္။ ထိုအျပင္ ၎က ခရီးသြား လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားရရိွလာပါက သံလြင္ျမစ္ေဘး ေလွစီးခရီးစဥ္ႏွင့္သဘာဝခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ေျခက်င္ေလွ်ာက္ ညအိပ္ ခရီးစဥ္မ်ားတို႔ခ်ဲ႕လာႏိုင္ရန္ သူ႔အေနျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။ (ယခုမူကာ ႏိုင္ငံျခားခရီးသည္မ်ားကို လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ပတ္ဝန္းက်င္၊ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ ရပ္ရြာအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖၚထားေသာေဒသမ်ားႏွင့္ ဖရူဆိုၿမိဳ႕ေပၚတြင္သာ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ အာဏာပိုင္းမ်ားက ခြင့္ျပဳထားသည္။)

ထိုသို႔ စီမံကိန္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ရန္အတြက္လည္း ကယားျပည္နယ္သည္ ရွားပါးေသာ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ျဖစ္သည့္ ရိုးရာ၀တ္စားဆင္ယင္မႈမ်ားႏွင့္ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ရိုးရာမပ်က္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ လက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေဒသထြက္ရိုးရာစားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုျမွင့္တင္ေရးသည္ လြန္စြာ အေရးႀကီးေနခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္တြဲ၏ အေျဖက စိတ္ပ်က္စရာတစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ရပ္ရြာလူထုအေျချပဳ ခရီးစဥ္ေဒသကို အာဆီယံအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုး၏ Asean Community Based Tourism Award 2017 ဆုကို ကယားျပည္နယ္၊ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္ရိွ တနီးလာလဲႏွင့္ ပန္ပက္ခရီးစဥ္က ရရိွခဲ့သည္။ ထိုဆုကို ၎အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရိွ ေဒသႏွစ္ခုကသာ ရရိွခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ကယားျပည္နယ္အတြင္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားသားခရီးသည္ ဝင္ေရာက္မႈသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အေရာက္တြင္ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ထိုရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတိုးတက္လာမႈ၏ ေရွ႕ေျပးနမိတ္အျဖစ္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန(လိြဳင္ေကာ္ရံုး)အေနျဖင့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံျခားခရီးသည္ ဦးေရ ၁၀,၀၀၀ ဦး ဝင္ေရာက္ရန္ ရည္မွန္းထားသည္။

ထိုခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမွသည္ ၎ႏွင့္ စပ္ဆက္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္အတူ ေက်းလက္ေနေဒသခံမ်ား၏ လက္ထဲကို ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ ရရိွလာေသာ အက်ိဳးအျမတ္ကို ထည့္ေပးႏိုင္ရန္ မိမိတို႔ဌာနက ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန(လိြဳင္ေကာ္ရံုး)၏ စစ္ေဆးေရးမွဴး(၁) ဦးေအာင္ေက်ာ္သူက ဌာနကိုယ္စားေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ရဲ႕ ဝင္ေငြေတြ တက္လာမယ္ေပါ့။ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြရလာမယ္။” ဦးေအာင္ေက်ာ္သူက ဌာန၏ ဦးတည္ခ်က္ကို ခ်ျပသည္။

ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ခရီးသည္တိုးတက္လာမႈအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ရန္ လူထုအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ လည္ပတ္စရာေနရာအျဖစ္ ကယားလူမ်ိဳးစုမ်ားေနထိုင္ရာ ေဒါတမႀကီးေက်းရြာႏွင့္ ပရဲ႕(ကေယာ)လူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာ ေထခိုေက်းရြာကို ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ရန္ တာစူေနသည္။

ထိုအတြက္ လိုအပ္ေသာ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားကိုလည္း တည္ေဆာက္ေနၿပီးျဖစ္ကာ လက္ရိွတြင္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ဟိုတယ္ေပါင္း ၁၃ လံုးႏွင့္ အခန္းေပါင္း ၂၉၀ ရိွႏွင့္ေနၿပီဟု ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန(လိြဳင္ေကာ္ရံုး)၏ စာရင္းက ေဖၚျပသည္။ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ ဟိုတယ္ ၁၄ လံုးအထိရိွေနၿပီး အခန္းေပါင္း ၃၅၀ အထိ ထပ္မံတိုးလာမည့္အတြက္ ဦးေအာင္ေက်ာ္သူက “အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ၃၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေဒသခံေတြ အလုပ္အကိုင္ရလာလိမ့္မယ္” ဟု ကႏၱာရဝတီတိုင္း(မ္)ကို ေျပာၾကားသည္။

၎အျပင္ သဘာဝခရီးသြားလုပ္ငန္းကို တိုးခ်ဲ႕ရန္လည္း ကယားျပည္နယ္စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဦးေမာ္ေမာ္က ကယားျပည္နယ္အစိုးရ၏ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေပၚ ထားရိွေသာ ရည္မွန္ခ်က္ကို ေျပာသည္။ ဝန္ႀကီး၏ အစိုးရအဖြဲ႔က ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ၿမိဳ႕လိြဳင္ေကာ္ကိုလည္း ညီအမၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ မတ္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္လည္း ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။

“နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွာ ထိုင္းကုန္သည္ေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ကူးလူးဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ရည္ရြယ္သလို ထိုင္းဘက္ကေန လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ကို လာလည္ခ်င္တဲ့ ခရီးသည္ပဲျဖစ္ျဖစ္ လူထုအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္း(Community basis tourism)ပဲျဖစ္ျဖစ္ အဓိကကေတာ့ Eco-tourism လုပ္ခ်င္လို႔ေပါ့။” ဝန္ႀကီးဦးေမာ္ေမာ္က ကႏၱာရဝတီတိုင္း(မ္)ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေျပာသည္။

ကယားျပည္နယ္အတြင္း၌ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွစ၍ လူထုအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ လည္ပတ္စရာေနရာ ပန္ပက္ႏွင့္ တနီးလာလဲႏွစ္ရြာသာ အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္ထားသည္။ ယခင္ကထက္ ပိုမိုလာေရာက္လည္ပတ္မည္ဟုေမွ်ာ္မွန္းထားရာ ခရီးသြားမ်ားအေနျဖင့္ ထပ္မံလည္ပတ္စရာ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ားပိုမိုျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ တဖက္တလမ္းဝင္ေငြမ်ားရရိွႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနၿပီဟု International Trade Center (ITC)(လိြဳင္ေကာ္-ကယားျပည္နယ္)ရံုး၏ စီမံကိန္းညိွႏိႈင္းေရးမွဴး ေဒၚအဲလစ္လႊန္းေစြက ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာ့ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ကာ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္တြင္း ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားစိတ္၀င္စားေစမည့္ ခရီးစဥ္မ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ေပးျခင္းသည္ ျပည္နယ္တြင္း တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးရာေရာက္မည္ဟု ေဒၚအဲလစ္လႊန္းေစြက ဆက္ေျပာသည္။

လိ္ြဳင္ေကာ္၊ ဒီးေမာ့ဆိုႏွင့္ ဖရူဆိုၿမိဳ႕တို႔သည္ အနားယူ ေနထိုင္ရန္သင့္ေတာ္ၿပီး အပူအေအးမွ်တေသာ ခရီးသည္မ်ားလာေရာက္လည္ပတ္ရာ ကယားျပည္နယ္၏ အဓိက ေဒသျဖစ္သည္။ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ပတ္လည္တြင္ ေက်ာက္ေတာင္ေပၚတြင္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္တည္ရိွေနေသာ ဘုရားေစတီပုထိုးေပၚတြင္ မနက္ခင္းေနထြက္ခ်ိန္ႏွင့္ ညခင္းဆည္းဆာေနဝင္ခ်ိန္ကို ၾကည့္ႏိုင္မည္။ ထို႔အျပင္ လိြဳင္ေကာ္၌ ရိုးရာရက္ကန္းစက္ရံုမ်ားမွ ထြက္ရိွေသာ အဝတ္အထည္မ်ားကို အမွတ္တရအျဖစ္ဝယ္ယူသင့္ေတာ္သည္။

ရက္သတၱတပတ္လွ်င္ သံုးေဈးဖြင့္ေသာ ဒီးေမာ့ဆိုရိွ ၿမိဳ႕မေဈးရိွ ေခါင္ဆိုင္တန္းမ်ားက သင့္ကို ဆြဲေဆာင္ေနလိမ့္မည္။ ယင္းဆိုင္တန္းတြင္း ေဒသထြက္ရိုးရာေခါင္ရည္ျမည္းစမ္းရင္း မက္ခါသီးေထာင္း(ေဒသထြက္ ဟင္းခပ္အေမြးအႀကိဳင္တစ္မ်ိဳး)ျဖင့္ ရသာေကာင္းမြန္ထူးျခားကာ ကယားျပည္နယ္တြင္းသာမက ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း၌ လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ နာမည္ႀကီးအစားအစာျဖစ္ေသာ ကယားဝတ္အူေခ်ာင္းႏွင့္ ရိုးရာခရုျပဳတ္ကို မျဖစ္မေန သံုးေဆာင္သင့္သည္။ ထိုအျပင္ လက္ဆက္ေသာ သားငါးမ်ားႏွင့္ တခါတရံေတာေကာင္မ်ားကို အရွင္အျဖစ္ဖမ္းယူကာ ေဈးအတြင္းရိွ ေနရာကြက္လပ္တြင္ ျပသေရာင္းခ်ထားမႈက စားသံုးသူ၏ ဝယ္ယူခ်င္စိတ္ကို တိမ္းညႊတ္ေစလိမ့္မည္။

သို႔ေသာ္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ား မ်က္စိက်ႏွစ္ၿခိဳက္ၾကေသာ အရာသည္ လိြဳင္ေကာ္၏ အျပင္ဖက္ တနည္းအားျဖင့္ ဒီးေမာ့ဆိုရိွ ကယားလူမ်ိဳးစုေနထိုင္ရာေက်းရြာႏွင့္ ကယန္းလူမ်ိဳးစုမ်ားေနထိုင္ရာေဒသ၊ ၎အျပင္ ဖရူဆိုၿမိဳ႕နယ္ရိွ ကေယာ(ပရဲ႕)လူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာေဒသမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ခရီးသည္မ်ား သေဘာအက်ဆံုးအရာသည္ ရိုးရာလူမ်ိဳးစုမ်ားပင္ျဖစ္သည္ဟုု ဦးေဌးေအာင္က သူ႔၏ ဧည္လမ္းညႊန္ဘဝျဖင့္ ျဖတ္သန္းရာတြင္ ရရိွခဲ့ေသာ အေတြ႕အႀကံဳကိုအရင္းတည္ကာ မွတ္ခ်က္ျပဳညႊန္းဆိုသည္။ အျခားေဒသႏွင့္မတူ စစ္မွန္ေသာယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္က်န္ရိွရာ ေဒသသည္ ထိုေနရာမ်ားပင္ျဖစ္သည္ဟု သူက ထပ္ေလာင္းေျပာသည္။

ခရီးသြားလုပ္ငန္းေဖၚေဆာင္ရင္ႏွင့္ပဲ ထိုယဥ္ေက်းမႈအေမြအနစ္မ်ားကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းရန္ ပါဝင္ပတ္သက္အားလံုး၌ တာဝန္ရိွသည္ဟု သူက အႀကံျပဳသည္။
ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ ရရိွလာမည့္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို လက္ရိွေဒသခံမ်ား တိုက္ရိုက္ခြဲေဝ ခံစားႏိုင္ရန္ တိက်ေသခ်ာေသာ စီမံခ်က္မ်ားကို အမ်ိဳးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဗ်ဴဟာအျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းသည္ လိုအပ္ခ်က္တရပ္ျဖစ္သည္။ နယ္ေျမၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္းမႈႏွင့္အတူ သက္ဝင္လာမည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ကို ေဒသခံမ်ားအားလံုး ခံစားေစခ်င္ဟု ဦးေဌးရယ္က အလုပ္အကိုင္အာမခံခ်က္မရိွေသးေသာ ကယားျပည္နယ္၏လူသားအရင္းအျမစ္ကို ညႊန္းဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ျပည္ပေရာက္ ကယား(ကရင္နီ)ျပည္နယ္၏ ဌာေနတိုင္းရင္းသားမ်ား ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား အျခားေဒသတြင္ အသံုးခ်ခံရေနမႈကိုလည္း သူ႔အေနျဖင့္ ေနရပ္ကိုျပန္လာေစခ်င္ေနသည္။ ေနရပ္ျပန္လာႏိုင္ေအာင္လည္း မူလေနရင္းေနရာတြင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ ရရိွလာေသာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းကို အသံုးခ်ကာ ဘဝရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ ပါဝင္ပတ္သူမ်ားအားလံုးႏွင့္ အစိုးရတြင္တာဝန္ရိွသည္ဟု ဦးေဌးေအာင္ ယံုၾကည္ေနသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းလာရင္ေတာ့ အားလံုးအဆင္ေျပလာမွာပါ။” ဟု ဦးေဌေအာင္က သူ႔၏ သံဓိဌာန္ကို ႀကံဳးဝါးလိုက္သည္။

စိုင္းလင္းလင္းဦး
Kantarawaddy News
http://www.kantarawaddytimes.org