ကခ်င္ျပည္ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ အေျခအေနဆိုးရြား

ကုလသမဂၢ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ဂၽြန္လ ၂၄ ရက္က ကခ်င္ ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ရွိ စခန္းကို သြားေရာက္စဥ္။ ဓာတ္ပံု - (UN Information Center)

လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကခ်င္ေဒသစစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ KIO ဌာနခ်ဳပ္နားက နဂုိ႐ွိၿပီးသား စစ္ေဘးေ႐ွာင္ IDP စခန္းက ေထာင္ခ်ီတဲ့ ဒုကသည္ေတြဟာ ေနာက္ထပ္ ေနရာသစ္တခုကို ထြက္ေျပး တိမ္းေ႐ွာင္ေနရၿပီး အေရးေပၚ အကူအညီ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ကခ်င္လူမႈကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္က IDP စခန္းေတြကို ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အလႉ႐ွင္ေတြက အကူအညီေပးခ်င္ေပမဲ့ အစိုးရက ခြင့္မျပဳေသးတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ အခက္ႀကဳံေနရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလထဲ တေက်ာ့ျပန္ ျပင္းထန္လာတဲ့ ကခ်င္ေဒသ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO ရဲ႕ လုိင္ဇာဌာနခ်ဳပ္နားက ဇိုင္းေအာင္နဲ႔ မြန္ဂါဇြတ္ IDP ဒုကၡသည္စခန္းတ၀ုိက္ကို အစိုးရတပ္ရဲ႕ လက္နက္ႀကီးက်ည္ေတြ က်ခဲ့တာေၾကာင့္ အဲဒီစခန္းမွာ ခုိလႈံေနတဲ့ ေထာင္ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ ေနာက္ထပ္ ၁၀ မိုင္ေလာက္ေဝးတဲ့ ေခါင္ေ႐ွာင္ေဒသဘက္ကို ဇန္နဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔က ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ေလာေလာဆယ္ ယာယီ ႐ြက္ဖ်င္တဲေတြနဲ႔ ေနေနၾကရတယ္လို႔ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္ တာဝန္ခံ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

“ဇိုင္းေအာင္ဆိုတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းနားမွာ တပ္မေတာ္က ပစ္လုိက္တဲ့ ေမာ္တာေတြက မီတာ ၅၀၀ အတြင္းမွာ က်တဲ့အခါက်ေတာ့ သူတုိ႔ေတြ အကုန္လံုး ထြက္ေျပးသြားၾကတာပါရွင့္။ ၂၆၀၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ အဲဒါက လိုင္ဇာနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး နီးပါတယ္။ အခု ေလာေလာဆယ္ ေခါင္ေရွာင္ဆုိတဲ့နားမွာ လမ္းေဘးမွာပဲ သူတုိ႔ ဒီလို ႐ိုး႐ိုးတဲေတြနဲ႔ပဲ အမိုးအကာမရွိ ေတာ္ေတာ္ေလး ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္ရွင့္။ တိုက္ပြဲေတြက ဆက္ရွိေနတုန္းျဖစ္ပါတယ္။ Yanghee Lee ျမစ္ႀကီးနားကို မေရာက္ခင္ တရက္အထိ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနပါတယ္။”

စစ္ေဘးေ႐ွာင္ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ အေရးေပၚအကူအညီထဲမွာ အထူးသျဖင့္ ေဆးဝါးအကူအညီေတြပါ လိုေနတယ္လို႔ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

“အခုေလာေလာဆယ္ အသစ္ေနရာမွာ ဇုိင္းေအာင္စခန္းက ပစၥည္းေတြ ဘာမွမယူဘဲနဲ႔ ညတြင္းခ်င္း ထ ေျပးၾကရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တဲေတြနဲ႔ပဲ ေနရတာျဖစ္တယ္။ ေျမႀကီးေပၚမွာပဲ အိပ္ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ကခ်င္မွာ အဲဒီေနရာမွာ အရမ္းကို ေအးပါတယ္။ ေအးတဲ့အျပင္ကို ဟိုတပတ္ကက်ေတာ့ မိုးရြာၿပီး မိုးသီးပါ ေႂကြတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခု ေလာေလာဆယ္က ေဆး၀ါးေတြေတာင္ အလံုအေလာက္ မရွိဘူးရွင့္။ ဖ်ားနာတာေတြေရာ အကုန္လံုး ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆုိးက အစပါရွင့္။ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္တာေပ့ါ။ သုညဒီဂရီေလာက္နီးပါး ျဖစ္ေနတဲ့အထဲမွာ မိုးျပန္ရြာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကေလးေသးေသးေလးေတြေပါ့၊ ၿပီးလို႔ရွိရင္ အသက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ၊ သူတုိ႔အတြက္က ပိုၿပီး စိုးရိမ္ရတာပါရွင့္။”

IDP ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔ေတြက အရင္တုန္းက အကူညီေပးခဲ့ေပမဲ့ လုံၿခဳံေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ အကူအညီေပးေရး လမ္းေၾကာင္းကို တားျမစ္ထားတာေၾကာင့္ ဒါကို ျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔ လိုတယ္တယ္လို႔ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

“ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ေထာက္ပံ့ေရးေပးဖို႔အတြက္ အစိုးရကေရာ၊ ၿပီးလို႔ရွိရင္ တျခား အလွဴရွင္ေတြကိုပါ ခြင့္ျပဳၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆုိေပးဖို႔အတြက္ အင္မတန္မွ လိုအပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ျပႆနာက ကိုယ္လည္းမေပးဘူး။ သူမ်ား သြားေပးမယ့္ဟာကိုလည္း တားဆီးေနသလို ပုံစံမ်ိဳးျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ႏွစ္ထပ္ကြမ္းျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကတာ၀န္ရွိသူဟာ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိ္င္ငံအစိုးရျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥ ယမ္ဟီးလီကလည္း ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတာေၾကာင့္ ကခ်င္စစ္ေဘးေ႐ွာင္ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးႏုိင္ေရး လမ္းေၾကာင္း ဖြင့္ေပးဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢက ျမန္မာအစိုးရကို တုိက္တြန္း ႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ကေနဒါႏိုင္ငံသား ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဂၽြန္လာဆမ္းက ေျပာပါတယ္။

“ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြေပါ့ေနာ္။ ဒုကၡသည္ေတြ စားနပ္ရိကၡာျဖတ္ေတာက္မႈ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကိုေပါ့ေနာ္ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔လည္း လက္ရွိ အာဏာရအစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့့ အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။”

ကခ်င္စစ္ေဘးေ႐ွာင္ IDP ဒုကၡသည္စခန္း ၉ ခု႐ွိၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္နားက လူ ၂၀၀၀ နီးပါး႐ွိတဲ့ ပိုင္ခြမ္ဒုကၡသည္စခန္းဟာ အႀကီးဆုံး ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့စခန္းေတြကေတာ့ တ႐ုတ္နယ္စပ္နားက ေလာင္မင္ခ်င္-ဘန္ဝါ၊ မုံးကိုး၊ မူဆယ္၊ ကြတ္ခုိင္၊ နမ့္တူ သီေပါ၊ ေက်ာက္မဲနဲ႔ ေနာင္ခ်ဳိ စခန္းေတြျဖစ္တယ္လို႔ ကခ်င္လူမႈကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြက ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com