ေအာင္ဘာေလထီေနာက္ကြယ္က အေပးအယူမ်ား

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ထီေရာင္းခ်ျခင္းလုပ္ငန္းကို သီေပါမင္းလက္ထက္ကပင္ စတင္ခဲ့သည္ဆို၏။ ထီလုပ္ငန္းေပၚလာျခင္းသည္ တိုင္းျပည္စီးပြား ေရးက်ဆင္းေၾကာင္း ျပသသည့္ လကၡဏာတရပ္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုေခတ္၌ ႏိုင္ငံအားလံုးနီးပါး ထီေရာင္းၾကေပသည္။

တခ်ဳိ႕စင္ကာပူထီကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လွမ္းကံစမ္းၾကသည္။ အဂၤလန္ထီလည္း နာမည္ၾကီးသည္။ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ကာလရွည္စြာပြန္းတီး ရင္းႏီွးခဲ့သည္က ထိုင္းထီ (သို႔မဟုတ္) ခဲ်။ ၁၉၈၀ ျပည့္နွစ္ေနာက္ပိုင္းကစ၍ ခဲ်ထီေပၚလာသည္ ထင္ပါသည္။ အတိအက်ကား မမွတ္မိေတာ့။

အဂၤလိပ္လဆန္း ၁ ရက္ေန႔ႏွင့္ လ၀က္ေက်ာ္ ၁၆ ရက္ေန႔ နွစ္ရက္တြင္ ထိုင္းခဲ်ထီ ထြက္သည္။ အဆေပါင္းမ်ားစြာေပးေလ်ာ္ေသာေၾကာင့္ ထိုးေငြ က်ပ္ ၁၀၀ အတြက္၊ ေလ်ာ္ေပးေငြ က်ပ္ငါးေသာင္း ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လူတန္းစားေပါင္းစံုကစားသည့္၊ ကံစမ္းသည့္ ထီျဖစ္လာပါသည္။ ခဲ်ေပါက္ ႏိုးႏိုးထိုးၾကရင္း ေန႔စဥ္ေဈးအရင္းျပဳတ္သူမ်ား၊ တေန႔ရွာထားသည့္ ေငြအားလံုးပါသြားသူမ်ားစသျဖင့္ ထိုးသားဘက္တြင္ ရိွၾကသည္။ ဒိုင္ဘက္ကလည္း အကြက္ၾကီးေပါက္ပါက မေလ်ာ္ဘဲ ထြက္ေျပးသူ၊ ထိုးသားကဒိုင္ကိုလိုက္သတ္ စသည့္ ဇာတ္လမ္းမ်ား ရိွလာသည္။

ျမန္မာထီသည္ စာေရးသူငယ္စဥ္ကတေစာင္နွစ္က်ပ္ျဖင့္ မည္သည့္ထီဆိုင္တြင္ မဆို၊ မည္သူမဆို ၀ယ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုစဥ္ကအျမင့္ဆံုး ေပးေလ်ာ္မႈက က်ပ္ငါးေထာင္ဟု ထင္ပါသည္။ ျမန္မာထီက်ပ္ တသိန္းေလ်ာ္ခိ်န္က ေရႊတက်ပ္သားေပါက္ေဈးက နွစ္ရာပင္ မျပည့္ပါ။

န၀တ၊ နအဖေခတ္ေရာက္ေသာအခါ ထီတေစာင္ တရား၀င္အစိုးရ သတ္မွတ္ေဈးက်ပ္ႏွစ္ရာျဖစ္ေသာ္လည္း ျပင္ပတြင္ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ က်ပ္နွစ္ရာႏွင့္ ၀ယ္မရေတာ့ေပ။ ထို႔ျပင္ ထီကိုထီအေရာင္းဌာနႏွင့္ ခိ်တ္ဆက္ထားေသာ၊ စီးပြားေရးသမားမ်ားက ရိုးရိုးထီတေစာင္ခ်င္းေဈး ကတမို်း၊ အကၡရာတူဂဏန္းကဲြ ထီ ၅ ေစာင္တဲြ၊ ဆယ္ေစာင္တဲြ ေဈးမ်ားကတမ်ဳိးစသျဖင့္ ထီစတန္႔မ်ား ေပၚလာသည္။ ဂဏန္းတူ၊ အကၡရာကဲြ ေပါက္လွ်င္ ေလ်ာ္သည့္နႈန္း၊ အကၡတူေရွ႕ဂဏန္း ၃ လံုးတူ၊ ၄ လံုးတူ စသျဖင့္ တူလွ်င္ေပးေလ်ာ္သည့္နႈန္းက တမ်ဳိးစသျဖင့္၊ မက္လံုးမ်ားေပးၾကေလ်ာ္ၾကသည္။

ထီအစ- အဆံုးတူျပီး အတဲြလိုက္ (Series) အလိုက္ေပါက္လွ်င္ ကားအပိုဆု၊ ေရခဲေသတၱာအပိုဆုတို႔ကိုလည္း ေပးၾကသည္။ ထီေရာင္း ဌာနအမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးက အဆိုပါ အတဲြမ်ားကိုေၾကာ္ျငာမ်ဳိးစံု၊ မက္လံုးမ်ဳိးစံု ေပးေရာင္း ၾကသည္။ ျပည္တြင္းမွ ထီကိုထင္သလို မက္လံုးေပးကာ အစိုးရသတ္မွတ္ေဈးထက္ပိုေရာင္းေနၾကေသာ ထီပင္ရင္းမ်ားကို မည္သည့္ ဥပေဒႏွင့္မွ် အေရးယူမႈမရိွ။ သို႔ေသာ္ ခဲ်ေရာင္းသူ၊ ခဲ်ထိုးသူမ်ားကား ဥပေဒ၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ မၾကာခဏ ခဲ်ေရာင္းသူ၊ ထိုးသူ အဖ်ားအနားမ်ား ဖမ္းခံၾကရသည္။ ေထာင္က်ၾကသည္။ လက္ကားခဲ်ဒိုင္မ်ား တကယ့္ပင္ရင္းခဲ်ဒိုင္မ်ား ယေန႔ထိတိုင္၊ တခါမွ် အဖမ္းမခံၾကရ။

ထိုင္းႏိုင္ငံထီကို ထိုင္းနိုင္ငံထဲတြင္ ေပါက္စဥ္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ တရား၀င္ ေရာင္းၾက သည္။ အစနွစ္လံုးပဲထိုးထိုး၊ အဆံုးသံုးလံုးပဲထိုးထိုး၊ အစအဆံုးပဲထိုးထိုး၊ ထိုးနိုင္ေသာ ထိုင္းထီမ်ားကို စားပဲြခံုငယ္မ်ားေပၚတင္လ်က္ လူျမင္သူျမင္ တရား၀င္ေရာင္းခ်ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ခဲ်ထီကိုနိွမ္နင္းေသာအခါ ထိုင္းစေတာ့ ရွယ္ယာဂဏန္းမ်ားကို ႏွစ္လံုးထီအျဖစ္ ထြင္လိုက္သည့္နွစ္လံုးက တနလၤာေန႔မွ ေသာၾကာေန႔ထိ တေန႔သံုးၾကိမ္ေလာင္းေသာ ေလာင္းကစား လုပ္ငန္းျဖစ္လာသည္။ ခဲ်ထီလည္းရိွၿမဲရိွေနသည္။ ခဲ်ထီ၊ ႏွစ္လံုးထီေရာင္းသူ လက္ခဲြသည္မ်ား၊ ထိုးသားမ်ား အဖမ္းခံရေစကာမူ ယခုထိ ပင္ရင္းဒိုင္မ်ား အဖမ္းမခံၾကရ။

ေအာင္ဘာေလထီကို ထီပင္ရင္းထီကုန္သည္မ်ားစိတ္ၾကိဳက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးဂဏန္းတူ အကၡရာတူစဥ္လွ်င္ ၾကိဳက္ေဈးေခၚေရာင္းခ်ႏိုင္ေစရန္ အတြင္းမွထီလက္မွတ္မ်ားကို ထုတ္ေရာင္းေပးသည့္ ထီဌာနမွ မည္သည့္အရာရိွ မည္သည့္၀န္ထမ္းမွ် အေရးယူမခံၾကရေသးေပ။ ထို႔ျပင္ ကမၻာ့အလုပ္သမားေန႔ကိုပင္ ျမန္မာထီကမေရွာင္ရွားဘဲ ေမ ၁ ရက္ေန႔တြင္လည္း ထီထြက္သည္။

ယခုအစိုးရသစ္၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းတြင္ စီမံကိန္းနွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ ျပည္တြင္းအခြန္ဦးစီးဌာနက၊ ထီငါးရာတန္မ်ားထုတ္ရန္ အစီအစဥ္ရိွသည္ဆို၏။ ေပးေလ်ာ္မည့္ တန္ဖိုးက က်ပ္သိန္းေပါင္း (၁၀၀၀၀) ဆို၏။ နွစ္ရာက်ပ္တန္ထီကို ျမန္မာႏိုင္ငံတလႊားမည့္သည့္ဆိုင္တြင္မွ က်ပ္ ၂၀၀ ျဖင့္၀ယ္မရေစရန္ စီမံခန္႔ခဲြေနသူမ်ား က်ပ္ငါးရာတန္ထီလက္မွတ္အေပၚ မည္သို႔လုပ္ကိုင္စားေသာက္ၾကဦးမည္ မသိေပ။

အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ထီလက္မွတ္မ်ားကို တရား၀င္သတ္မွတ္ေဈးျဖင့္ ဦးနုအစိုးရ၊ ဦးေန၀င္းအစိုးရလက္ထက္ကဲ့သို႔ျဖစ္ေစရန္ ဦးစြာထီအေရာင္းဌာနနွင့္ ထီပင္ရင္းကုန္သည္ၾကီးမ်ား၏ ဆက္စပ္ ေနွာင္ဖဲြ႕မႈကို ဦးစြာေျဖရွင္းသင့္ပါသည္။ ေမလ ၁ ရက္ေန႔ထီဖြင့္ျခင္းကိုလည္း ေရွာင္ခိုင္းသင့္ပါသည္။ ထိုသို႔ထီအေပၚမီွ၍ မသမာနည္းျဖင့္ စီးပြားရွာေနသူမ်ားကို ဖယ္ရွင္းၿပီးမွသာ ၅၀၀ က်ပ္ တန္ထီထုတ္ေရာင္းသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳရပါသည္။

အဖဲြ႕၀င္အယ္ဒီတာတဦး
News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)
https://www.facebook.com/NewsWatchJournal