ငွက္ဖ်ားေရာဂါေျကာင့္ေသသူ တဝက္ေလ်ာ့က်

ျခင္ေထာင္နဲ့ အိပ္တာဟာ ငွက္ဖ်ားကို ကာကြယ္ရာေရာက္

ကမၻာက်န္းမာေရး အဖြဲ့ျကီး WHO က ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ကမၻာတဝန္း ျကိုးပမ္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေျကာင့္ ငွက္ဖ်ားနဲ့ ေသဆံုးရတဲ့ လူအေရ အတြက္ တဝက္ က်ဆင္းသြား ခဲ့တာဟာ ျကီးမားတဲ့ ေအာက္ျမင္မႈ တခုလို့ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။

အာဖရိကတိုက္ ဆာဟာရ သဲကနၱရ ေတာင္ပိုင္းမွာ ၂၀ဝ၁ ခုကေန ၂၀၁၃ အတြင္း ၅ နွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ ၃ ဒသမ ၉ သန္းအပါအဝင္ လူဉီးေရ ၄ ဒသမ ၃ သန္းဟာ ေသေဘးက လြတ္ခဲ့ျကတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

တနွစ္ထက္တနွစ္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါေဘးကေန လြတ္ေအာင္ ကာကြယ္နိုင္တဲ့ လူေတြ ပိုပိုျပီးမ်ားလာေနတယ္လို့ WHOက ေျပာပါတယ္။

ငွက္ဖ်ားဟာ ျခင္ကိုက္လို့ ျဖစ္ရတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀ဝ၄ ခုမွာ ျခင္ေထာင္ အသံုးျပုနိုင္တဲ့ လူ ၃ ရာခိုင္နႈန္းရွိခဲ့ေပမယ့္ အခု ၅၀ ရာခိုင္နႈန္း ျခင္ေထာင္သံုးလာနိုင္ျကျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ထို့အတူပဲ ငွက္ဖ်ားပိုးရွိမရွိ ေရာဂါရွာေဖြမႈေတြ ပိုလုပ္လာနိုင္ခဲ့သလို ေဆးဝါးေတြလည္း အခုအခါ ပိုရလာနိုင္ျကျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေျကာင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကို အျမစ္ျပတ္နွိမ္နင္းနိုင္မယ့္ နိုင္ငံေတြလည္း တေျဖးေျဖး ပိုမ်ားလာေနျပီလို့ ဆိုပါတယ္။

၂၀၁၃ ခုနွစ္က အဇာဘိုင္ဂ်န္နဲ့ သီရိလကၤ࿿ာ ၂ နိုင္ငံမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ အသစ္ျဖစ္ပြားမႈမရွိဘူးလို့ ပထမဆံုးအျကိမ္ အစီရင္ခံနိုင္ခဲ့ျကျပီး အီဂ်စ္ အီရတ္ ေမာ္ရိုကို ပါရာေဂြးအပါအဝင္ ၁၁ နိုင္ငံမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ထိန္းခ်ုပ္ နိုင္ခဲ့ျကတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

ငွက္ဖ်ားေျကာင့္ ၉၀ ရာခိုင္နႈန္းေသဆံုးမႈရွိခဲ့တဲ့ အာဖရိက တိုက္မွာလည္း ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ သိသိသာသာ က်ဆင္းလာေနပါတယ္။

၂၀ဝ၀ ျပည့္နွစ္က ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္သူ ၁၇၃ သန္းရွိခဲ့ရာက ၂၀၁၃ မွာ ၁၂၈ သန္းပဲရွိပါေတာ့တယ္။ ဒါေတာင္ လူဉီးေရတိုးပြားမႈက ၄၃ ရာခိုင္နႈန္းရွိေနတာပါ။

ေရာဂါကာကြယ္ကုသေရးနည္းလမ္းေတြ ေကာင္းမြန္လာခဲ့တာ၊ အစိုးရေတြရဲ့ ေရာဂါတားဆီးေရးမွာ ပိုမို ေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ေတြ ရွိလာတာ၊ ေဒသတြင္း တက္တက္ျကြျကြ အစပ်ိုးေဆာင္ရြက္လာျကတာနဲ့ နိုင္ငံတကာနဲ့ ျပည္တြင္း ေထာက္ပံ့ေငြေတြ အျကီးအက်ယ္ ပိုျပီးရရွိခဲ့ေတြေျကာင့္ အခု ဒီလို ေအာင္ျမင္မႈရလာတာလို့ WHO ညွြန္ျကားေရးမႈးခ်ုပ္ Dr Margaret Chan က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကူးစက္ျပန့္ပြားမႈ အမ်ားဆံုး နိုင္ငံေတြမွာ ဒီလို အသက္ေတြကို ကယ္ဆယ္နိုင္မယ့္ ငွက္ဖ်ားကာကြယ္တားဆီေရးလုပ္ငန္းေတြ ေရာက္ရွိနိုင္ဖို့ အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္လို့ သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ငွက္ဖ်ားပိုးေတြက ေဆးကို ခံနိုင္ရည္ရွိလာတာဟာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ အဓိက အနၱရာယ္ျကီးတရပ္ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္ျပီး ေသဆံုးမႈေတြကလည္း ပိုတိုးလာနိုင္ေသးတယ္လို့ ေဒါက္တာ မာဂရက္ခ်န္းက သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

ဘီဘီစီ (ျမန္မာပုိင္း)
http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2014/12/141210_malaria