အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀ါဒ အာရွအေရးပါမႈ Kerry ေျပာၾကား

 ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပႆနာေတြ အားလံုး ေျပလည္သြားၿပီလို႔ မဆိုႏုိင္ေပမဲ့ အရင္ကနဲ႔မတူတဲ့ ထူးျခားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ အလားအလာ ေကာင္းေတြ ေတြ႔ေနရၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး John Kerry က ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဟိုႏိုလူလူၿမိဳ႕က East West Center မွာ အာရွပစိဖိတ္ ေဒသဆုိင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခ်ိန္မွာ အခုလို ထည့္သြင္း ေျပာဆိုသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။

ဟာ၀ိုင္ရီတကၠသိုလ္ Manoa Campus က East West Center မွာ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒအျမင္ေတြကို ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry ကေန ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အာရွေဒသမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေတြ႔လာရသလိုပဲ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေျပာင္းလဲမႈေတြကိုလည္း သူက အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ဒီအေရွ႕အာရွေဒသဟာ အလွ်င္အျမန္ စီးပြားႀကီးပြား တိုးတက္လာေနၿပီးေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးမွာလည္း တိုးတက္လာဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့ေဒသ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္တဘက္မွာ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္လင္းလာတာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ဆက္ဆံဖို႔ လိုတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ မ်က္ျမင္ ေတြ႔လာရတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အာရွေဒသကပဲ မၾကာခင္က ျပန္လာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry က အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။

“လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္စဥ္အခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံကို သူသြားတဲ့အခါမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။ ဒီတေခါက္မွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ရေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦး ျဖစ္ေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေျပာပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပႆနာအားလံုးကို ႐ုတ္တရက္ႀကီး ေျဖရွင္းႏိုင္မႈ မရွိေပမဲ့လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနဟာ တကယ့္ကို ထူးျခားတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ သူ မ်က္ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတယ္ဆိုၿပီး ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry က ေျပာဆုိသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ တိုးတက္မႈ အေျခအေနဟာ အာရွပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ တုိက္႐ိုက္ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ျပန္ရွိလာဖို႔အတြက္ သမၼတ အုိဘားမား အစိုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ တက္လာကတည္းက မူ၀ါဒခ်မွတ္ခဲ့တယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔လည္း တည္ၿငိမ္ၿပီးေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ လူ႔အခြင့္အေရးလို၊ ဒီမိုကေရစီလိုမ်ိဳး အၾကပ္အတည္းေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကို အေလးေပး ေျပာဆုိမွာျဖစ္သလိုပဲ တဘက္မွာ ဒီေဒသနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေရရွည္ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း ၾကည့္သြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီအာရွေဒသနဲ႔ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး ဆက္ဆံမႈေကာင္းေတြကိုလည္း ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းထားတယ္ဆုိၿပီး ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kerry က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။

ဒီမိန္႔ခြန္းေျပာဆုိရာမွာေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ သံတမန္ေတြ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဆုိင္ရာ သုေတသီေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တက္ေရာက္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မစၥတာ Kerry ဟာ အာဆီယံေဒသတြင္း အစည္းအေ၀းေတြ တက္ေရာက္ဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့သလိုပဲ အဲ့ဒီမွာပဲ လာမယ့္ ႏုိ၀င္ဘာမွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္လည္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအဆင့္ ျပင္ဆင္ေဆြးေႏြးမႈေတြကို လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အစည္းအေ၀းတြင္းမွာေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ ကိစၥေတြကိုပါ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သလို အျခားေဒသတြင္းက ႏုိင္ငံ့အႀကီးအကဲေတြနဲ႔လည္း သီးျခားေတြ႔ဆံုမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔က သမၼတအိုဘားမားအစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း Asia Pivot ဆုိတဲ့ အာရွအေလးေပးေရးဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒနဲ႔ အတူပဲ အာရွေဒသနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အထူးသျဖင့္ဆုိရင္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈ တုိးျမႇင့္ဖို႔ အထူးပဲ အေလးေပး တုိးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ကိုသားညြန္႔ဦး / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/kerry-honolulu-speech/2412797.html

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဟိုႏိုလူလူၿမိဳ႕က East West Center မွာ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားစဥ္ (ဓာတ္ပံု - East West Center)