ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထိန္းသိမ္းၿပီး လက္စေဖ်ာက္ခံရျခင္းမွ ကာကြယ္ေရး

Billy လို႔လူသိမ်ားတဲ့ ကရင္တိုင္းရင္းသား Por Cha Lee Rakcharoen ကို ေတြ႔ရစဥ္

ဒီရက္ပိုင္း အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံက သတင္းတစ္ပုဒ္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္ေက်ာ္က ေပ်ာက္သြားတဲ့ ကရင္လူမ်ိဳး လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတစ္ေယာက္ရဲ႕ မီးရိႈ႕ခံထားရတဲ့အရိုးစုကို ေတာထဲကေရကန္ႀကီးရဲ႕ေအာက္မွာ ရွာေတြ႔လိုက္ရတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းက စိတ္ဝင္စားစရာသတင္းျဖစ္ပါတယ္။

အဂၤလိပ္လို Billy လို႔ေခၚၿပီး ထိုင္းလို Por Cha Lee Rakcharoen လို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ဟာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဧၿပီလတုန္းက ကန္ကရန္ခ်န္ အမ်ိဳးသားဥယ်ာဥ္နားမွာေနတဲ့ ကရင္လူမ်ိဳးေတြ အိမ္အဖ်က္ခံရတဲ့ ကိစၥအတြက္ အဲဒီေနရာကိုအသြား လမ္းက စစ္ေဆးေရးဂိတ္မွာ တားဆီးစစ္ေဆးခံရၿပီး ေပ်ာက္ဆံုးသြားတာပါ။ ကန္ကရန္ခ်န္ အမ်ိဳးသားဥယ်ာဥ္က တနသၤာရီတိုင္းနဲ႔ ကပ္ေနတဲ့သဘာဝေတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ ျမန္မာနိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားေတြ ေနထိုင္ၾက တာရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ Billy ကို ထိုင္း စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခုက တားျမစ္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ သူ႔ကို ပ်ားရည္ေမွာင္ခိုသယ္လာတယ္ဆိုတဲ့သံသယနဲ႔ တားျမစ္စစ္ေဆးၿပီး ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္တယ္လို႔ ထိုင္းအာဏာ ပိုင္ေတြက အဲဒီအခ်ိန္မွာေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိသားစုဆီ ျပန္ေရာက္မလာေတာ့တဲ့ Billy အတြက္ က်န္ရစ္သူေတြ က ရတက္မေအးသလို သံသယေတြျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေပ်ာက္ေသာသူရွာရင္ေတြ႔ဆိုတဲ့ စကားပံုကဒီေနရာမွာ မွန္တယ္လို႔ေျပာရမွာပါပဲ။ Billy ရဲ႕ အရိုးစုေတြကို သူတားျမစ္စစ္ေဆးခံရတဲ့ေနရာနားက ကန္ကရန္ခ်န္ အမ်ိဳးသားဥယ်ာဥ္ထဲက ေရကန္ထဲမွာျပန္ေတြ႔ခဲ့ရတာပါပဲ။ ထိုင္းအထူးစံုစမ္းေရးဌာနကလည္း သူ႔မိခင္ရဲ႕ မ်ိဳးရိုးဗီဇ DNA နဲ႔ တုိက္စစ္တဲ့အခါ အဲဒီအရိုးေတြဟာ Billy ရဲ႕ အရိုးေတြလို႔ အတည္ျပဳေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးရိုးမဟုတ္ဘဲ ေသဆံုးရတယ္လို႔ ယူဆၾကတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္နဲ႔ Billy ေသဆံုးတာလဲဆိုတာ ဆက္ၿပီးေဖာ္ထုတ္ေပးေစခ်င္ ေနၾကပါတယ္။

ဒီအမႈကိုေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔ HRW ကလည္း ထိုင္းအစိုးရကို ဖိအားေပး ေတာင္းဆိုေန ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ HRW အဖြဲ႔ ေထာက္ျပတာက ထိုင္းအစိုးရက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးလိုက္တဲ့ International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance ဆိုတဲ့ ကုလသမဂၢမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ စာခ်ဳပ္အရအေရးယူဖို႔ပါ။

စာခ်ဳပ္ရဲ႕အဓိပၸါယ္က ျမန္မာလိုဆိုရင္ေတာ့- ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထိန္းသိမ္းၿပီး လက္စေဖ်ာက္ခံရျခင္းမွ ကာကြယ္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အဲဒီစာခ်ဳပ္က ဘာလဲ။ ICPPED လို႔ အတိုေကာက္ေခၚတဲ့ အဲဒီသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေတြက ေလးစားလိုက္နာသင့္တယ္လို႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကက်င္းပတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကေန လက္ခံလိုက္ၿပီး၊ သေဘာတူတဲ့ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ပါဝင္လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္စၿပီး ဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ ဖမ္းဆီးလက္စေဖ်ာက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေရးစာခ်ဳပ္ကို သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးတဲ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၁၀ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းေတြကိုၾကည့္ရင္ေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ထိုးလိုက္ၿပီး၊ လာအိုႏိုင္ငံက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ထုိးထားပါတယ္။ အိႏိၵယကေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ထိုးထားပါတယ္။ တရုတ္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လက္မွတ္ထိုးတာ မေတြ႔ရေသးသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း သေဘာတူတာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။

ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ နယ္ေျမေတြမွာေရာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာပါ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး လက္စေဖ်ာက္ခံလိုက္ရတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ားရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူတာ သိပ္မေတြ႔ရသလို၊ ဒီလိုျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြ မၾကံဳရေအာင္ ခိုင္ခိုင္မာမာ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္တာလည္း မေတြ႔ရေသးပါဘူး။

ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ နယ္ေျမေတြမွာဆိုလည္း အေၾကာင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အခ်ိန္မေရြး ဖမ္းဆီးခံရႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရွိေနသလို၊ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာလည္း အခ်ိန္မေရြး ဖမ္းဆီးထိန္း သိမ္းခံရႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာရွိေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီလို အဖမ္းခံရၿပီး လက္စေဖ်ာက္ခံရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ဂူတာျပင္ရြာမွာ အရပ္သားေတြ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး လက္စေဖ်ာက္ခံရတဲ့ျဖစ္ရပ္က အနီးစပ္ဆံုး ေျပာလို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္ရပ္ေတြ တကယ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေရးယူမယ္လို႔လည္း သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္က ေၾကညာထားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေနထုိင္ရတဲ့ အခုလိုေခတ္သစ္မွာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အရပ္သားျပည္သူေတြကို ျပည္တြင္းဥပေဒနဲ႔ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးသလို၊ ျပည္ပမွာ ပညာရွင္ေတြေဆြးေႏြးၿပီး အမ်ားစုသေဘာတူထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြကို ေလးစားလိုက္နာသေဘာတူၿပီး ျပည္သူေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

RFA Burmese
https://www.rfa.org