သက္တမ္းလြန္ ဘဏ္ေခ်းေငြေတြ အေရး

ဘဏ္က အာမခံတင္တဲ့ အရာရဲ႕ တန္ဖိုး ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ထုတ္ေခ်းၾက

ဘဏ္ေခ်းေငြေတြအေရး အခုတေလာ သတင္းေတြ အေတာ္ထြက္လာေနပါတယ္။ ဒီအေရးက ဘယ္လိုပါလဲ၊ ဘီဘီစီက ေစာေၾကာၾကည့္ေတာ့ အခုလိုေတြ႕ရပါတယ္။

သက္တမ္းလြန္ ဘဏ္ေခ်းေငြေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ

ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုလုပ္ဖို႔အတြက္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ဘဏ္ကေန ေငြေတြထုတ္ေခ်းတဲ့အခါ အိမ္ၿခံေျမလို မေ႐ႊ႕မေျပာင္းႏိုင္တဲ့တန္ဖိုးရွိပိုင္ဆိုင္တဲ့အရာေတြကို အာမခံတင္ကာ ဘဏ္ေတြက သတ္မွတ္တဲ့အတိုးေပးၿပီးေငြေခ်းၾကပါတယ္။

ဘဏ္ေတြက စစ္ေဆးၿပီး အာမခံတင္တဲ့ တန္ဖိုးရဲ႕ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္အထိ ထုတ္ေခ်းၾက ပါတယ္။

ဒီလိုေငြေခ်းတဲ့အခါ သတ္မွတ္ကာလမွာျပန္ဆပ္ႏိုင္တဲ့၊ ျပန္ဆပ္ၾကတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြရွိသလို၊ မဆပ္ႏိုင္ၾကတဲ့၊ မဆပ္တဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

အရင္ေခတ္ကာလက ႏိုင္ငံတကာစံေတြနဲ႔ မေလ်ာ္ညီတဲ့ဘဏ္စနစ္ေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့အေပၚ အဲဒီလို မဆပ္ၾကတဲ့အေလ့က ဘဏ္တခ်ိဳ႕ၾကား၊ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အထူးသျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေတြအၾကား ရွိေနခဲ့ၾကတာပါ။

Overdraft loan လို မိမိဘဏ္စာရင္းမွာ ရွိထားတဲ့ေငြထက္ ပမာဏပိုၿပီးထုတ္ေခ်းထားတဲ့ ေခ်းေငြမ်ိဳးက ယာယီသာေခ်းႏိုင္ၿပီး တႏွစ္လိုကာလအတြင္းမွာ ေခ်းသူကျပန္ဆပ္ၾကရတာ လို႔ ဘဏ္လုပ္ငန္းတခုရဲ႕ အရာရွိတေယာက္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဒီအေပၚ တကယ္စည္းမ်ဥ္းလိုက္နာတဲ့ ဘဏ္ေတြက ေခ်းထားတဲ့လူေတြအေပၚ တင္းက်ပ္ရ သလို ေခ်းထားသူကလည္း ျပန္ဆပ္ၾကရတာပါ။

ဒီေနရာမွာ ႏိုင္ငံတကာက ဘဏ္စည္းမ်ဥ္းေတြအရ ဘဏ္က ထုတ္ေခ်းထားတဲ့ Overdraft loan နဲ႔ စုစုေပါင္းထုတ္ေခ်းထားတဲ့ ေခ်းေငြ Loan ဟာ အခ်ိဳးအစားအရ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိ သင့္ေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘဏ္တခ်ိဳ႕မွာ အဲဒီရာခိုင္ႏႈန္းေတြထက္ ေက်ာ္ေနၿပီး ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိတာလည္းျဖစ္ေနတာပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံလႊတ္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္ ကေမးတဲ့အေမးကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗဟိုဘဏ္ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဦးစိုးသိန္းက ေျဖၾကားတဲ့အထဲမွာ "ေငြေၾကးတခုကို ထုတ္ေခ်းၿပီဆိုရင္ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ Terms and Conditions (စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား) အၿမဲသတ္မွတ္ထားပါတယ္၊ အဲဒါက အခု ၃ ႏွစ္ ထုတ္ေခ်းခြင့္ ေပးထားတယ္၊ အဲဒီ ၃ ႏွစ္မွာ အရင္းျပန္မဆပ္ရတဲ့ ကာလက ၁ႏွစ္၊ အဲဒီကာလမွာ အတိုးျပန္ဆပ္ရမယ္၊ အဲဒီေနာက္မွာ အတိုးနဲ႔ အရင္းျပန္ဆပ္ရမယ္၊ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ေခ်းေငြေတြက စၿပီးယူသြားကတည္းက အတိုးေရာ၊ အရင္းေရာ ျပန္မဆပ္တဲ့ ေခ်းေငြေတြအေျမာက္အမ်ားရွိပါတယ္၊ အဲဒါေတြကို ဘဏ္ေတြက ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ လ်စ္လ်ဴရႈထားႏိုင္မလဲ" လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အတိုးလည္းမဆပ္ အရင္းလည္းမဆပ္ပဲ ႏွစ္ေတြ ၾကာလာတဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ရွိေနလို႔ တခ်ိဳ႕ဘဏ္ေတြက ျပန္မဆပ္ၾကတဲ့ သက္တမ္းလြန္ ေခ်းေငြ Non performing loan အေရး ႀကဳံေနရသလို၊ မဆပ္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြလည္း ရွိေနတာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘဏ္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ဘဏ္လုပ္ငန္းလည္းလုပ္သလို၊ တျခား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ ဥပမာ ဟိုတယ္လုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္၊ ေလေၾကာင္းလိုင္း စတဲ့ လုပ္ငန္းစုံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္ေနၾကတာပါ။

ဘဏ္နဲ႔နီးစပ္မႈအလိုက္ ေခ်းေငြေတြယူၿပီး ကိုယ့္လုပ္ငန္းမ်ိဳးစုံမွာ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြရွိတယ္ ဆိုတာလည္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးေလာကမွာ အေတာ္မ်ားမ်ားက သိၾကပါတယ္။

အခု သက္တမ္းလြန္ေခ်းေငြေတြအားလုံးနီးပါးက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကေန ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ကာလ အတြင္း ေခ်းယူထားၾကေတြ ေငြေတြလို႔လည္း သိရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ဟိုတယ္နဲ႔ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းေတြ စတာေတြဖက္မွာ လုပ္ငန္းေတြက်ဆင္းတဲ့အေရးက လည္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြအဖို႔ ဘဏ္ေခ်းေငြေတြ ျပန္ဆပ္ဖို႔ အခက္အခဲမ်ားစြာရင္ဆိုင္ေနၾကရတယ္လို႔ စီးပြားေရးအသိုင္းအဝိုင္းက ဆိုပါတယ္။

တခါးဖြင့္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ အႀကီးအက်ယ္ထြန္းကားခဲ့

ဘဏ္စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အစိုးရ အာဏာရလာတဲ့ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘဏ္စနစ္ေတြျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာရာမွာ ဗဟိုဘဏ္က ၂၀၁၇ ဇူလိုင္လပိုင္းက ထုတ္တဲ့ ဘဏ္ဆိုင္ရာစည္းမ်ဥ္းေတြက ဘဏ္ေတြအၾကားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တြန္းထိုးေပးလာခဲ့တာပါ။

အဲဒီစည္းမ်ဥ္းနဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ဗဟိုဘဏ္က သက္တမ္းတိုးေပးမႈေတြအရ ပုဂၢလိကဘဏ္ တခုက ေခ်းထားတဲ့ Overdraft loan နဲ႔ ထုတ္ေခ်းထားတဲ့ စုစုေပါင္းေခ်းေငြ Loan ဟာ အခ်ိဳးအစားအရ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္မွာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၂၀၁၉ ဇူလိုင္မွာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၂၀၂၀ ဇူလိုင္မွာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ေလ်ာ့ခ် ေျပာင္းလဲသြားဖို႔ပါ။

ဒီအျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ဘဏ္ေတြရဲ႕စံေတြနဲ႔အညီ ေငြအရင္းအႏွီးနဲ႔ ေခ်းေငြဆိုင္ရာ အခ်ိဳးေတြ၊ ေငြျပန္ေပၚလြယ္မႈ (Liquidity) သတ္မွတ္မႈေတြ စသျဖင့္ ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြအတိုင္း လိုက္နာဖို႔ကို ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ အၿပီးလုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗဟိုဘဏ္က သတ္မွတ္ေပးထားတာပါ။

ဒီစည္းမ်ဥ္းေတြရဲ႕ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ကို ဗဟိုဘဏ္ဖက္ကေတာ့ သက္တမ္းထပ္မံ မတိုးေပးေတာ့ဘူးလို႔ ဦးစိုးသိန္းက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘဏ္စနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ (IMF) လို ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ေတြကလည္း ကူညီအားေပးသလို၊ ျပည္တြင္းမွာ လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေနတဲ့ ဘဏ္ေတြ လည္းရွိပါတယ္။

ဘဏ္တခုက အရာရွိတေယာက္က စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔အညီ ဘဏ္ေတြကလုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီေတာ့ ထုတ္ေခ်းထားတဲ့ (သက္တမ္းလြန္) ေခ်းေငြေတြကို ျပန္ေတာင္းၾကရမွာပဲ လို႔ဆိုပါတယ္။

ဗဟိုဘဏ္ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဦးစိုးသိန္း က "ဘဏ္ကထုတ္ေခ်းထားတဲ့ ပိုက္ဆံက ေငြေၾကးက ဘဏ္ရဲ႕ ပိုက္ဆံမဟုတ္ပါဘူး၊ ျပည္သူေတြက အပ္ႏွံထားတဲ့ျပည္သူ႔ပိုက္ဆံျဖစ္ပါတယ္၊ ဘဏ္ေတြရဲ႕တာဝန္က ျပည္သူေတြ လာေရာက္ၿပီးယုံၾကည္စြာ အပ္ႏွံထားတဲ့ ျပည္သူ႔ပိုက္ဆံကို စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲဖို႔က ဘဏ္ရဲ႕တာဝန္ျဖစ္တယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ တာဝန္ ကလည္း အဲဒီဘဏ္ေတြက သူတို႔ေငြေၾကးကို စနစ္တက်စီမံခန္႔ခြဲမႈ ရွိမရွိဆိုတာကို ၾကည့္ၾကပ္ကြပ္ကဲရမယ့္ တာဝန္ရွိပါတယ္" လို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာသြားပါတယ္။

ဘဏ္ထုတ္ေခ်းေငြေတြကို ျပန္မဆပ္ၾကလို႔ သက္ဆိုင္သူေတြကို ဘဏ္ေတြက တရားေရးပိုင္းက လုပ္ေဆာင္ရရင္ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း ၂၅၀၀ တရားရင္ဆိုင္ရမယ္၊ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း ၂၀၀၀၀ ေလာက္ တရားရင္ဆိုင္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြထြက္တာမ်ိဳးေတြ ရွိေပမယ့္ ဘီဘီစီ က သိရသေလာက္ အဲဒီလိုႀကဳံရႏိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ ၅၀ နဲ႔ ၁၀၀ အၾကား ရွိပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com