ကေလးေတြဓာတ္ပုံ ဆိုရွယ္မီဒီယာ တင္သင့္မတင္သင့္ တ႐ုတ္နဲ႔ ဗီယက္နမ္မွာ သေဘာထားကြဲ

ဗီယက္နမ္မွာ ကေလးေတြ လိင္အႏိုင္က်င့္ခံရတာကို အသိပညာေပးဖို႔ လုပ္တဲ့အခါမွာ ကေလးေမာ္ဒယ္လ္ေတြသုံးလို႔ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္မွာေတာ့ မိဘေတြက ကေလးေတြ ဓာတ္ပုံေတြ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ တင္တာမ်ားလြန္းတယ္ဆိုတာ ၁၁ သမီးကေလး တစ္ေယာက္က စေဆြးေႏြးလိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျငင္းအခုံ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

ကြၽန္မကေတာ့ ဘီဘီစီအေရွ႕အာရွေရးရာ ဌာနက အမ်ိဳးသမီးေရးရာ အယ္ဒီတာ လာရာ အိုဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြၽန္မတို႔ အေရွ႕အာရွဌာနက ဘာသာစကား ေျခာက္ခုမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြၾကား စိတ္ဝင္တစားေျပာေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဒီတစ္ပတ္မွာေတာ့ လူေတြရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြေျပာင္းဖို႔ ပညာေပးေတြလုပ္ဖို႔ ကေလးေတြရဲ႕ ပုံေတြကို သုံးတာ မွန္တဲ့နည္းလမ္းဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာနဲ႔ ကေလးေတြအေၾကာင္း အၿပိဳင္အဆိုင္ အြန္လိုင္းမွာ တင္ၾကတာေတြအေၾကာင္း ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။

ဗီယက္နမ္မွာ မိန္းကေလးေတြ လိင္အႏိုင္က်င့္ခံရတာကို ကာကြယ္ဖို႔ အသိပညာေပး ျမႇင့္တင္ဖို႔ လုပ္တဲ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာ ကမ္ပိန္းတစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

'ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကေလးမ်ား' လို႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ ဓာတ္ပုံ ပေရာဂ်က္တစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ အသက္ ၈ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိေသးတဲ့ မိန္းကေလးေတြကို လိင္ အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ ကေလးေတြ အျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခိုင္းၿပီး ကေလးေတြကို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြလို ဝတ္စားခိုင္းထားလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီဓာတ္ပုံေတြမွာ ကေလးေတြ မ်က္ႏွာေတြကို ေသခ်ာ ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္ရပါတယ္။ မိန္းကေလးေတြက သူတို႔ ဗိုက္ေဖာင္းေဖာင္းေလးေတြကို ကိုင္ထားၾကလို႔ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ဓာတ္ပုံေတြမွာေတာ့ သူတို႔က ေၾကာက္ေၾကာက္႐ြံ႕႐ြံ႕ေလးေတြေပါ့။ ဘယ္သူမွန္းမသိတဲ့လူတစ္ေယာက္က သူတို႔ကို သၾကားလုံးေပးေနတဲ့ ပုံ၊ သူတို႔ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားခံရပုံ နဲ႔ သူတို႔ ပုခုံးကို လွမ္းဆြဲထားတဲ့ပုံ ေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။

အဲဒီပညာေပးလႈပ္ရွားမႈကို အမ်ိဳးသမီး ဓာတ္ပုံဆရာ တစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဒါမီေယာနဲ႔ ႐ုပ္သံတင္ဆက္သူေတြျဖစ္တဲ့ မင္းထရန္ ငုယင္ နဲ႔ ဖန္ေကာင္တို တို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က ကေလးေတြကို တင္ဆက္မႈအႏုပညာနဲ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ပညာေတြ သင္ၾကားေပးေနတဲ့ ရႈိင္းအကယ္ဒမီနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးေတြဟာ ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္ျမင့္ၿပီး ေႏြးေထြးတဲ့ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔လိုတယ္။ ဒီပေရာဂ်က္က ၾကည့္ရႈသူေတြကို ေတြးစရာေတြ ေလးေလးနက္နက္ ခ်န္ထားေပးႏိုင္မယ္။ အဲလို ခ်န္ထားႏိုင္ျခင္းအားျဖင့္ အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ နာက်င္မႈကို လူတိုင္းက နားလည္ႏိုင္မယ္လို႔ ကြၽန္မ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တယ္လို႔ ဓာတ္ပုံဆရာမ ဒါမိေယာက သူ႔ရဲ႕ လူမူကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။

ဓာတ္ပုံေတြကို - "မိန္းကေလးေတြ လိင္အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ ပ်မ္းမွ် အသက္ဟာ ၉ ႏွစ္ပါ" လို႔ ပုံစာေရးထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရန္ပုံေငြ အဖြဲ႕က ၂၀၁၈ မွာ ထုတ္ခဲ့တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ အဲဒီမွာ ဗီယက္နမ္မွာ ၂၀၁၄ ကေန ၂၀၁၆ ၾကား လိင္အလြဲသုံး အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ အမႈ ၅၃၀၀ ကို စိစစ္ၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ အဲလို စိစစ္ၾကည့္တဲ့အခါ အမ်ားစုက မိန္းကေလးငယ္ေလးေတြမွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။

ဒါေပမဲ့ ယူနီဆက္ ဗီယက္နမ္ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ တကယ့္ ျဖစ္တဲ့အေရအတြက္က အဲဒီ ကိန္းဂဏန္းေတြထက္ အမ်ားႀကီးမ်ားရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ အေရအတြက္နည္းနည္းေလးေလာက္ကပဲ ရဲစခန္းတိုင္တာမ်ိဳးျဖစ္လာတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚက တုံ႔ျပန္မႈ

ခုနက ဓာတ္ပုံကမ္ပိန္းက ပုံေတြ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚတင္အၿပီးမွာ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ျပထားတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဆြးေႏြးစရာ အေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။

အဲဒီထဲက တစ္ခုကေတာ့ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ အခု ဓာတ္ပုံကမ္ပိန္းမွာပါခဲ့တဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈအေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးငယ္ငယ္ေလးက ကိုယ္ဝန္ဗိုက္ကို ကိုင္ထားစရာကိုမလိုဘူး။ အဲဒီအေၾကာင္း ေျပာဖို႔ တျခားနည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ တစ္ေယာက္က မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ - ဘာလို႔ အဲဒီထဲက လူႀကီးမ်က္ႏွာက် ေဖ်ာက္ထားၿပီး ကေလးမ်က္ႏွာပဲ ျပတာလဲ။ သူတို႔က လူေတြ လန႔္ျဖန႔္ အာ႐ုံစိုက္ခံရတာပဲ လိုခ်င္တာပါလို႔ ေရးပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ကမ္ပိန္းကို ေထာက္ခံသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ပါပါတယ္။

ဒီ အေရးႀကီးတဲ့ ပညာေပး ဓာတ္ပုံေတြမွာ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ သတၱိရွိတဲ့ကေလးေတြကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ တစ္ေယာက္က ေရးပါတယ္။

ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ - သူတို႔ မ်က္ႏွာေတြကို ေဖ်ာက္ထားလိုက္ရင္ နာက်င္မႈေတြ ဒုကၡေတြကို ဘယ္ျမင္ရေတာ့မလဲ။ အဲဒါဆို ဒီအေရးႀကီးတဲ့ ပေရာဂ်က္ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ေပ်ာက္သြားမွာေပါ့လို႔ ေရးပါတယ္။

အဲဒီ ပေရာဂ်က္လုပ္ခဲ့တဲ့ ဒါ႐ိုက္တာေတြကေတာ့ သူတို႔ကို ဘီဘီစီက အင္တာဗ်ဴးလုပ္တာကို ေျဖဖို႔ ျငင္းခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္လာတဲ့အခါ ဒါ႐ိုက္တာေတြထဲက တစ္ေယာက္က ဗီယက္နမ္ သတင္းစာတစ္ေစာင္မွာ ေၾကညာခ်က္ေရးခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ဒီပေရာဂ်က္ထဲမွာ ပါတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ မိဘေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္ဆိုတာနဲ႔ အကုန္လုံးကို အခုပေရာဂ်က္ရဲ႕ မျမင္ႏိုင္တဲ့ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြအေၾကာင္း သတိေပးထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ ပါပါတယ္။

တကယ္လို႔ ကေလးေတြကို မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ဒါကို ခ်က္ခ်င္း ရပ္လိုက္မယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

ဘီဘီစီ ဗီယက္နမ္ဌာနက သုဖန္က ေျပာတာကေတာ့ - ကေလးေတြ လိင္အႏိုင္က်င့္ခံရတာ ဗီယက္နမ္မွာ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ လူသိမ်ားသူေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ ကိစၥေတြဆိုရင္ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ အရမ္းကို ခါးခါးသီးသီး ေဆြးေႏြးစရာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီကမ္ပိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ့္အျမင္ကို ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာပါ၊ ဒီ ဓာတ္ပုံေတြကေတာ့ လိင္ပညာေပး အေရးႀကီးပုံနဲ႔ ကေလးေတြကို အႏိုင္က်င့္တဲ့သူေတြကို အျပစ္ေပးဖို႔ တင္းက်ပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ လိုလာၿပီဆိုတာေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ဒီကမ္ပိန္းက လမ္းစေဖာ္ေပးခဲ့တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

'Sharenting' -ကေလးေတြအေၾကာင္း ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚတင္တာရဲ႕ ဆိုးက်ိဳး

ကေလးေတြနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္လုပ္ၿပီးမွ တင္သင့္ၿပီလားဆိုတာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ေျပာေနၾကပါတယ္။

အဲဒီေဆြးေႏြးတာေတြ စခဲ့တာကေတာ့ ရွန္ဟိုင္းက အသက္ ၁၁ အ႐ြယ္ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စခဲ့တာပါ။ သူက သူတို႔ ေဒသက လူငယ္စုေဝးပြဲမွာ 'sharenting' အေၾကာင္းေျပာၾကဖို႔ အဆိုျပဳခဲ့တာကေန စခဲ့တာပါ။

အဲလို ကေလးေတြအေၾကာင္း မိဘေတြက ေပ်ာ္ေပ်ာ္႐ႊင္႐ႊင္နဲ႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚ အလြန္အကြၽံတင္တာကို အဂၤလိပ္လို 'Sharenting' လို႔ သုံးႏႈန္းပါတယ္။ အဲဒီစကားလုံးကို ၂၀၁၆ မွာ ေကာလင္း အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္မွာ ထည့္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီစကားလုံးက တ႐ုတ္လိုဆိုရင္ေတာ့ ကေလးကို သူမ်ားသတိထားမိေအာင္လုပ္တာလို႔ ဆိုလိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ရွိပါတယ္။

အဲဒီ အဆိုျပဳခ်က္ကို တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ People's Daily သတင္းစာက ေမလ ၈ ရက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြအေၾကာင္း တင္ရင္ ကေလးေတြ ႀကိဳက္ရဲ႕လားဆိုတာ ေမးသင့္သလားဆိုတဲ့ 'ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းသင့္သလား' ဆိုတဲ့ စကားစု တ႐ုတ္ဆိုရွယ္မီဒီယာ ေဝဘိုေပၚမွာ ၂၄ နာရီမျပည့္ေသးခင္မွာတင္ အႀကိမ္ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္သုံးခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ေဆြးေႏြးမႈကို စခဲ့တဲ့ က်န္းခ်ဴရီနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြဟာ သူတို႔မိဘေတြဆီမွာ စစ္တမ္းေကာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

NICOLAS ASFOURI/AFP/Getty Images

အဲဒီစစ္တမ္းကို ေျဖေပးတဲ့ မိဘေတြရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက WeChat app မွာ ကေလးေတြ ဓာတ္ပုံေတြ တင္တယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကပဲ ကေလးေတြကို ေမးၿပီးမွ တင္တယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။

မိဘေတြက ကေလးေတြရဲ႕ စာေမးပြဲအမွတ္ေတြ အႏုပညာသင္တန္းေတြက လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို အလြန္အကြၽံအၿပိဳင္အဆိုင္တင္တာေတြက ကေလးေတြကို ဖိအားေတြ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ က်န္းခ်ဴရီနဲ႔ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြက ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္က မိသားစု အမ်ားစုက တစ္ဦးတည္းေသာ သားသမီးေတြပဲ ရွိတာဆိုေတာ့ မိဘေတြက အဲဒီကေလးရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကိုပဲ ပုံေအာ အာ႐ုံစိုက္ၾကတယ္။ အဲလို တြန္းအားေပးတာေတြ လုပ္တာက ေနာက္ဆုံး ကေလးမွာပဲ ဖိအားေတြ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ဝမ္ယန္ေဆာင္းက ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေနတဲ့ စိတ္ပညာရွင္နဲ႔ စာေရးဆရာ တန္ယင္ဟုန္က အဲလိုကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုႏွစ္အစပိုင္းမွာ သတင္းတစ္ခုမွာ အခုလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

Sharenting လုပ္တယ္ဆိုတာ မိဘေတြဟာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ဘဝမွာ အဓိပၸာယ္ တစ္ခုခု လိုအပ္ေနတဲ့ လကၡဏာကို ျပေနတာပါ။

ကေလးေတြအေၾကာင္း ပုံမွန္တင္ေနျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔အတြက္ တန္ဖိုးတစ္ခုခု၊ အေျခအေနတစ္ခုခု၊ အမွတ္အသားတစ္ခုခု ရေစပါတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

Crezalyn Nerona Uratsuji

'Sharenting' နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက္စတိုးနီးယား တကၠသိုလ္က မီဒီယာေလ့လာေရးဌာနက ပါေမာကၡ တစ္ေယာက္ကလည္း စစ္တမ္းအေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိမွာေတာ့ မိဘေတြက ကေလးေတြကို ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ အခ်ိန္မကုန္ေစနဲ႔ဆိုၿပီး သူတို႔ကိုယ္တိုင္ေတာ့ အဲဒီစည္းကမ္းကို မလိုက္နာၾကဘူး၊ အကုန္လုံး လိုက္နာႏိုင္မယ့္ စည္းကမ္းထုတ္လိုက္ရင္ ကေလးနဲ႔မိဘ ဆက္ဆံေရး ပိုေကာင္းဖို႔ အကူအညီ ျဖစ္မယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

People's Daily သတင္းစာက အဲဒီ အသက္ ၁၁ ႏွစ္ မိန္းကေလးေျပာတဲ့ 'sharenting' အေၾကာင္းကို ေျပာလိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္က ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာလည္း ေဆြးေႏြးလာၾကပါတယ္။

ကေလးေတြဓာတ္ပုံတင္တာ သည္းခံလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေန႔တိုင္း တင္ေနတာကိုေတာ့ သည္းမခံႏိုင္ဘူး။ မနက္ျဖန္ စႏၵရား၊ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ေန႔ လက္ေရးလွ၊ ၿပီးေတာ့ အဆိုသင္တန္းလိုမ်ိဳးတင္ေနတာေတြကို သည္းမခံႏိုင္ဘူးလို႔ တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေျပာၾကပါတယ္။

သူ႔သူငယ္ခ်င္းက သူ႔သား ေရကူးသင္တန္းကပုံေတြကို ေလွ်ာက္တင္ထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခ်ီဆိုသူ ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္တမ္းက သုံးစြဲသူ သန္း ၅၀၀ ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ဆိုရွယ္မီဒီယာ ေဝဘိုမွာ က်န္းခ်ဴရီရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ဟာ 'sharenting' နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီ့ထက္ ပိုရႈပ္ေထြးတဲ့ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ေဆြးေႏြးစရာေတြအတြက္ အစေလး တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါေသးတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com