ကိုရီးယား ၂ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ထပ္မံေတြ႔ဆံုမည္

ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယား၂ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနာက္လထဲမွာေတြ႕ဆံုၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္ေန႔ဆိုတာ မေသခ်ာေသး ေပမဲ့လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ၿပံဳယန္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာေတြ႕ဖို႔စီစဥ္ထားၾကပါၿပီ။ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က သိသာတဲ့လုပ္ေဆာင္မႈေတြမျမင္ရေသးလို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြေပၚထြက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႕ဆံုတာ၊ အေမရိကန္နဲ႔ေတြ႕ထိဆက္ဆံမႈအရင္ကထက္ ပိုရွိ လာတာေတြကေတာ့ အဆိုးထဲကအေကာင္းလို႔ျမင္ရမယ့္သေဘာရွိပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေတြ ဘယ္လိုရွိသလဲ ဆိုတာ ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ေျပာျပမွာပါ။

ကိုရီးယားစစ္ပြဲ တရား၀င္အဆံုးသတ္ေရးေၾကညာဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားကို အႀကိမ္ႀကိမ္တိုက္တြန္းေျပာဆိုေနခဲ့တာၾကာပါ ၿပီ။ စစ္ပြဲတရား၀င္အဆံုးသတ္ေရးအတြက္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈေတြတိုးပြါးေနဖို႔လိုသလို ႏ်ဴကလီးယားဖ်က္သိမ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာလည္း တိုးတက္ေနဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လ၁၂ရက္ေန႔တုန္းက ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအြန္းနဲ႔ အေမရိကန္သမၼတေဒၚနလ္ထရမ့္တို႔ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး သေဘာတူညီခဲ့တဲ့ ႏ်ဴကလီးယားဖ်က္သိမ္းေရးအစီအစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖၚေရးမွာ အေမရိကန္ဘက္က အမွန္တကယ္တည္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတာ ေတြအေပၚမွာပဲ လက္ခံယံုၾကည္သင့္တယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရပိုင္ Yonhap သတင္းကဆိုပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကို ယုံဟပ္သတင္းမွာ တနလၤာေန႔ကေဖၚျပထားတာပါ။ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ဆက္ဆံေရးေတြတိုးျမင့္ေနတယ္ဆိုေပမဲ့လည္း တဘက္မွာက ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူတာေတြကိုလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားကို ဆက္ၿပီးလုပ္ေနတဲ့ပံုစံကေတာ့ အစပ္အဟပ္မရွိလွဘူးလို႔ ေဆာင္းပါးမွာသတိေပးေရးသားထားပါ တယ္။ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယား၂ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြတႏွစ္အတြင္း သံုးႀကိမ္ေျမာက္ေတြ႕ၾကမယ္လို႔သေဘာတူညီခဲ့ ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဒီေဆာင္းပါးကို ယံုဟပ္သတင္းမွာေဖၚျပလာတာပါ။

၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ Center for the National Interest ဌာနက ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာေလ့လာမႈအဖြဲ႕ရဲ႕ညႊန္ၾကားေရးမႈး Harry Kazianis ကေတာ့ အေမရိကန္နဲ႕ေျမာက္ ကိုရီးယားအၾကားမွာ ေတာင္ကိုရီးယားက ၀င္ၿပီးေတာ့ေစ့စပ္ေပးခ်င္ေနပံုရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

"ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ သမၼတထရမ့္အစိုးရ ဘက္ကေျပာေနတာက ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္တဲ့အစီအစဥ္ျဖစ္ရမယ္၊ ဖ်က္သိမ္းမႈလုပ္ငန္းေတြ တကယ္ဟုတ္မဟုတ္ စီစစ္ႏိုင္ရမယ္၊ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကို လံုး၀အဆံုးသတ္ေအာင္ဖ်က္သိမ္းရမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ပါ။ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္ကေတာ့ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးကိစၥကို တကယ္တမ္းအေသအခ်ာမေျပာၾကခင္မွာ သူတို႔ကို အခ်ိဳသပ္ဆက္ဆံမႈေတြအႀကီးအက်ယ္လုပ္ေပးေစခ်င္ေနပံုရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ၀ါရွင္တန္နဲ႔ၿပံဳယန္းအၾကားမွာ အျမင္ေတြ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြျဖစ္ေနတာ သိပ္ထင္ရွားပါတယ္။ ဒီလို ကြာဟခ်က္ျဖစ္ေနတာကို ေတာင္ကိုရီးယားက ၾကား၀င္ၿပီးေစ့ စပ္ေပးခ်င္ေနပံုရပါတယ္။ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲဆိုတာကိုေတာ့ မၾကာခင္မွာက်ေနာ္တို႔ေတြရပါလိမ့္မယ္"

ေနာက္လထဲမွာ ေတြ႕ဆံုၾကမယ့္ေတာင္ေျမာက္ကိုရီးယားထိပ္သီးေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈဟာ ဘယ္သူ႕အက်ိဳးအတြက္ပိုမ်ားမယ္ ဆိုတာထက္ ေခါင္းေဆာင္၂ဦးလံုးက အက်ိဳးတူလိုလားမႈေတြနဲ႔ေတြ႕ဆံုခ်င္ေနၾကတာလို႔ Harry Kazianis ကသံုးသပ္ ပါတယ္။

"က်ေနာ္ကေတာ့ ၂ဘက္လံုးအက်ိဳးတူလိုလားမႈေတြရွိေနတယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ မြန္းက သူ႔ရဲ႕ လူႀကိဳက္မ်ားမႈႈႏႈန္းက နည္းနည္းက်လာေနတယ္၊ စီးပြါးေရးအခက္အခဲေတြ၊ျပႆနာေတြလည္း ေတာင္ကိုရီးယားမွာ နည္းနည္းစလာေနပါၿပီ။ ကင္ဂ်ဳံအြန္းအတြက္ကေတာ့ သိပ္ရွင္းပါတယ္။ သူက ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ တကယ္လိုခ်င္ေနတာပါ။ သမိုင္းတြင္မယ့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေမြအႏွစ္ေတြထားခဲ့ႏိုင္ဖို႔လည္း သူကႀကိဳးစားေနတာပါ။ ႏိုင္ငံတကာကေန သူ႔ကို တရား၀င္လက္ခံၿပီးဆက္ဆံႏိုင္ေအာင္လည္း ကင္ဂ်ံဳအြန္းက ႀကိဳးပမ္းေနတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုရီးယား၂ႏိုင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေနာက္တႀကိမ္သူတို႔ထပ္ၿပီးေတြ႕ဆံုၾကေရး အက်ိဳးတူလိုလားမႈေတြရွိေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။"

ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးအစီအစဥ္ေတြမစခင္ တျခားလိုခ်င္တာေတြေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ေတာင္း ဆိုေနတာေတြက တကယ္တမ္းေတာ့လည္း မဆန္းပါဘူးလို႔ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာေလ့လာသံုးသပ္သူ Harry Kazianis က ေျပာပါတယ္။

"က်ေနာ္ကေတာ့ မအံ့ၾသပါဘူး။ ေျမာက္ကုိရီးယားက လူသိရွင္ၾကားတရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြထဲမွာ ႏ်ဴကလီးယားလက္ နက္ဖ်က္သိမ္းေရးကို လိုလိုလားလား လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ႏ်ဴကလီးယား ဖ်က္သိမ္းေရးအစီအစဥ္မစခင္ သူတို႔လိုခ်င္ေနတာေတြက ကိုရီးယားစစ္ပြဲကို တရား၀င္အဆံုးသတ္ခ်င္တာတို႔၊ သူတို႔ ကိုအေရးယူ ဒဏ္ခတ္ထားတာေတြျပန္ရုပ္သိမ္းေပးေစခ်င္တာတို႔ေတြရွိေနပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ႏိုင္ငံတကာက တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔တန္းတူ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အေရာတ၀င္ဆက္ဆံမႈမ်ိဳးေတြသူတို႔လိုလားေနပံုရပါတယ္"

ၿပီးခဲ့တဲ့ဧၿပီလမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ေခါင္းေဆာင္၂ဦးေတြ႕ခဲၾ႕ကတုန္းက ကိုရီးယားစစ္ပြဲကို တရား၀င္ အဆံုးသတ္ေရးေၾကညာၾကဖို႔ ၂ဘက္သေဘာတူညီခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္လထဲမွာ ထပ္ၿပီးမေတြ႕ၾကခင္ ေလာေလာဆယ္ မွာေတာ့ ၁၉၅၃ခုႏွစ္ကိုရီးယားစစ္ပြဲကာလကတည္းက ကြဲကြာေနၾကတဲ့ ၂ဘက္မိသားစု၀င္ေတြျပန္ဆံုႏိုင္ေရး ႀကိဳတင္စီ စဥ္ဖို႔ ေတာင္ကိုရီးဘက္က ေရွ႕ေျပးအဖြဲ႕တခု ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကိုထြက္သြားပါၿပီ။ အဲဒီအစီစဥ္ကေတာ့ တႏိုင္ငံဆီက တဘက္ကို လူတရာစီပါ၀င္ၾကမယ့္ မိသားစုျပန္ဆံုၾကေရးအစီအစဥ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ကိုုေက်ာ္ေအာင္လြင္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com