႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား ခိုလံႈအိမ္ယာ အခက္အခဲျဖစ္ေန

ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက မုတ္သံုရာသီ အတြင္း ေကာဇ္႔ဘဇားက သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ခိုလံႈေရး စခန္းေတြ မလံုမေလာက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဘးဒဏ္သင့္ခံရႏုိင္ဆံုး မိသားစုေတြကို ေဘးကင္းရာ ေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္ေရး အာဏာပိုင္တို႔ဘက္က လနဲ႔ခ်ီ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ေပမယ္လို႔ ေနရာ မေလာက္မင ျဖစ္ေနတာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔မယ့္ အေရးလည္း စိုးရိမ္ေနၾကရပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ဘာလုခါလီ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ခိုလံႈေနတဲ႔ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အရြယ္ Mustawkima ကေတာ့ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ မရွိေတာ့ဘဲ ကေလး ၅ ေယာက္နဲ႔ အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ေျပးလာသူပါ။ မိုးႀကီးၿပီး ေျမၿပိဳတာေၾကာင့္ အိမ္ေျပာင္းရတာ အခုဆိုရင္ တတိယ အႀကိမ္ ရွိေနပါၿပီ။ အခုတဲကို ေဆာက္ဖို႔ ရွိတာအားလံုး ေရာင္းလုိက္ရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

"အိမ္ေဆာက္ဖို႔ အတြက္ ဆန္၊ ဆီ၊ ပဲ အားလံုး ေရာင္းလုိက္ရပါတယ္။ စားစရာ မရွိရင္ေတာင္ အိမ္ေတာ့ ခိုင္ခိုင္ခံ႔ခံ႔ ေဆာက္ဖို႔ အမ်ိဳးေတြကလည္း ေျပာၾကပါတယ္။"

"ဒီမွာက အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ၾကံဳရပါတယ္။ ရြံ႕ေတြ တူးထုတ္ၿပီး အိပ္ရတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာ ေနရတာ ပို ေကာင္းပါတယ္။"

ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ႔ မုတ္သံုရာသီ အတြင္း လာမယ့္ လေတြ အတြင္းမွာ မိုးရြာသြန္းမႈ ပိုမ်ားလာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာေတာ့ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဇြန္လ ကတည္းက မိုးရြာသြန္းမႈဒဏ္နဲ႔ စၿပီး ၾကံဳေတြ႔ေနရတာပါ။ ေျမၿပိဳက်မႈ ၁၆၀ ေက်ာ္ရွိခဲ႔ၿပီး လူ ၃၀ ဒဏ္ရာရ၊ ကေလးငယ္ တဦး ေသဆံုးခဲ႔ရၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မိုးေရကို ကာႏုိင္တဲ႔ သစ္ပင္ေတြလည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ တဲအိမ္ေတြ ေဆာက္ဖို႔ သစ္ပင္ေတြ လွဲခဲ႔ရၿပီး ထင္းရဖို႔ အတြက္ အျမစ္ေတြကို တူးၿပီး သံုးခဲ႔ၾကတာပါ။ ေျမၿပိဳက်တာေၾကာင့္ ဒဏ္ရာခဲ႔တဲ႔ အသက္ ၂၇ ႏွစ္ အရြယ္ Mohamed Alom ကေတာ့ သူ႔အေတြ႔အၾကံဳကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ရႊ႔ံေတြ ၿပိဳက်ၿပီး ေခါင္းကို ထိလို႔ ေသြးတိတ္ေအာင္ အေတာ္ လုပ္ခဲ႔ရပါတယ္။ လူ ၄ ေယာက္နဲ႔ က်ေနာ္႔ကို ကယ္ထုတ္ၿပီး ေဆးရံုကိုပို႔ခဲ႔တာပါ။"

အခုေတာ့ သူ႔မိသာစုက အခန္းဖြဲ႔ မထားတဲ႔ ေက်ာင္းေဆာင္ တခုထဲမွာ တျခားလူ ၁၃ ေယာက္နဲ႔ အတူ ခိုလံႈေနရပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းေဆာင္မွာ ခိုလံႈေနသူ တဦး ျဖစ္တဲ႔ Abu Bakker ကေတာ့ မၾကာခင္ကမွ ေျမၿပိဳၿပီး သူ႔ရဲ႕ တဲအိမ္ ပ်က္သြားလို႔ ဒီကို ေရာက္လာသူပါ။

"အနီးမွာ အိမ္လည္း တလံုးမွ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒီအိမ္ကလည္း ပ်က္စီးေနၿပီဆိုေတာ့ စိုးရိမ္ေနရပါတယ္။ ေျမြေတြ ကင္းေတြလည္း ေၾကာက္ရပါတယ္။ မိသားစုလည္း အတူ ေနလို႔ မရေတာ့ပါဘူး။"

ေရႀကီး ေျမၿပိဳမႈေတြ အျပင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ အတြင္း ေနာက္ထပ္ စိုးရိမ္ေနရတာက ကာလ၀မ္းေရာဂါလို ေရကေန တဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔မယ့္ အေရးလည္း စိုးရိမ္ေနၾကရပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔ Save the Children ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Daphnee Cook က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"အိမ္သာေတြ ၿပိဳပ်က္သြားၿပီး ကူးစက္ေရာဂါ ပ်ံ႕ႏွံ႕မယ့္ အေရးကို အထူးဘဲ စိုးရိမ္ရပါတယ္။ ၁၁ လေလာက္ ရွိလာၿပီဆိုေတာ့ အိမ္သာ အမ်ားစုက က်င္းျပည့္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၿပိဳက်လြယ္တဲ႔ ေတာင္ေစာင္းေတြမွာ အိမ္သာေတြကို ေဆာက္ထားေတာ့ ေသာက္သံုးေရ ေပးေ၀တဲ႔ အထဲကို ေရာက္သြားႏုိင္တဲ႔ အေျခအေနမ်ိဳးကလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ကာလ၀မ္း ေရာဂါ၊ ဆံုဆို႔နာ၊ အေရျပား ေရာဂါေတြလို ေရက တဆင့္ကူးစက္တဲ႔ ေရာဂါေတြ ျဖစ္လာမယ့္ အႏၱရာယ္ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြက ကူးစက္ခံရလြယ္ပါတယ္။"

ေရႀကီး ေျမၿပိဳက်ႏုိင္တဲ႔ ေဒသမွာ ေနထိုင္ေနရသူ ၂ သိန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ဒီထဲက ဒုကၡသည္ ၃ ေသာင္း ၄ ေထာင္တို႔ကိုေတာ့ ေဘးလြတ္ရာ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသစ္ေရႊ႕ေျပာင္းေပးတဲ႔ ေနရာေတြမွာလည္း ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ဖို႔ေတာင္ မလြယ္ကူတာမ်ိဳး၊ မိုးမလံုတာမ်ိဳးေတြနဲ႔လည္း ၾကံဳေတြ႔ေနရတာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ အခက္အခဲေတြ ရွိေနေပမယ့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ေနရတာ ပိုေကာင္းပါတယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတြင္းက ထြက္ေျပးရတဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ အားလံုးကို ျပန္လည္ လက္ခံမယ္လို႔ ေျပာဆိုထားေပမယ့္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းကိုေတာ့ လက္သင့္မခံပါဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္ လက္ခံေရး အတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာဆိုေပမယ့္ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အေျခအေနဟာ ဒုကၡသည္ေတြ ဌာေနျပန္ႏုိင္တဲ႔ အေနအထား မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာဆိုထားၾကပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com