 |
| အိႏၵိယေရာက္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြ UNHCR ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ |
 |
| အိႏၵိယေရာက္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြ UNHCR ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ |
“ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခ်င္းလူမ်ဳိးေတြ၊ ျမန္မာျပည္ေကာင္းသြားၿပီ၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ျပန္ႏုိင္ၿပီ ဆုိတဲ့ဟာကုိ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထုတ္တယ္။ ဒီကိစၥကုိ က်ေနာ္တုိ႔ မေန႔က UNHCR ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။”
ေမး။ မေန႔က သူတုိ႔က ေခၚၿပီးေတြ႔တာလား ခင္ဗ်။
“ဟုတ္တယ္၊ ေခၚၿပီးေတြ႔တာ။”
ေမး။ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြေၾကာင့္ သူတုိ႔က ျပန္လုိ႔ရၿပီလုိ႔ ခုိင္ခုိင္မာမာနဲ႔ ေျပာသလဲ။
“သူတုိ႔က အေၾကာင္းျပခ်က္က ခုိင္ခုိင္လုံလုံ မရွိဘူး။ သူတုိ႔က ေျပာတာကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္လဲ က်ေနာ္တုိ႔က အကုန္လုံး NGO ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေလ့လာထားတယ္။ ဒါေတြ ေလ့လာခ်က္အရ ေကာင္းသြားၿပီဆုိေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ျပန္လုိ႔ရၿပီ၊ အဲဒီလုိဘဲ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔က ေမးထားတယ္၊ အဲဒါဆုိရင္ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ေရာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ခ်င္းျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ေရာ သေဘာထားေတြ ယူၿပီးေတာ့မွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်တာလားလုိ႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ သူတုိ႔ဆီက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတာ့ မယူပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ေဆြးေတာ့ ေဆြးေႏြးပါတယ္တဲ့။”
ေမး။ အခု ဒါဆုိလုိ႔ရွိရင္ ျပန္တဲ့ အစီအစဥ္ကုိ ဘယ္လုိစမလဲ၊ သူတုိ႔ေျပာထားတာကေတာ့ တႏွစ္ခြဲေလာက္ အခ်ိန္ေပးမယ္လုိ႔ က်ေနာ္နားလည္ထားပါတယ္။
“ဟုတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကေတာ့ ၂၀၁၉၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ကုိ ေနာက္ဆုံးထားပါတယ္။”
ေမး။ သူတုိ႔စာထဲမွာ သိရတာကေတာ့ ျပန္ခ်င္တဲ့သူေတြဟာ UNHCR က အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္ရမယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူေတြကုိ ျပန္လုိ႔ရွိရင္ ျပန္ဖုိ႔ အကူအညီေပးမယ္၊ ေငြေရးေၾကးေရးအရလည္း အကူအညီေပးမယ္ ေျပာထားေတာ့ လမ္းစရိတ္ေပးမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ဟုိဘက္မွာျပန္ၿပီးေတာ့ ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္ သူတုိ႔က ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့မွာလား၊ ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိး သူတုိ႔က ကူူညီမွာလဲ၊ ေငြေရးေၾကးေရးအရ ကူညီမယ္ဆုိတာက။
“သူတုိ႔ကေတာ့ နဲနဲပါးပါးေတာ့ လမ္းစရိတ္ေရာ နဲနဲပါးပါးေတာ့ လုပ္ေပးမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္ေပးမယ္ဆုိတာေတာ့ အတိအက် မရွိဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးပါ့မယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာထားတယ္။”
ေမး။ အခု စာထဲမွာ ေရးထားတာက ခ်င္း Refugee (ဒုကၡသည္) လုိ႔ဘဲ ေရးထားေတာ့ သူတုိ႔က ခ်င္းေတြကုိဘဲ ဦးတုိက္ၿပီး ေျပာတာလား။ က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္ထားတာက တျခား ဒုကၡသည္ေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာတုိ႔၊ ရခုိင္တုိ႔ စတဲ့ တုိင္းရင္းသားတခ်ဳိ႕လဲ ရွိေနၾကတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔က လူနည္းစု ျဖစ္ေနလုိ႔လား။ ဘာေၾကာင့္ “ခ်င္း” လုိ႔ နံမည္တပ္တယ္လုိ႔ ထင္သလဲ။
“က်ေနာ္တုိ႔ Meeting (အစည္းေ၀း) မွာ ၾကားတဲ့အတုိင္းဘဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္ေနာ္။ အဲဒီမွာ ႏုိင္ငံျခားသူ တေယာက္လာတယ္။ သူက ျမန္မာျပည္လဲ သြားၿပီးသြားၿပီတဲ့။ ၿပီးေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္လဲ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္ထဲက NGO ေတြနဲ႔ေရာ၊ Women Rights (အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး) ၊ Human Rights လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ေရာ အကုန္လုံး ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးတယ္တဲ့။ အဲဒါသူက မေလးရွားကုိလည္း သူသြားတယ္တဲ့။ သူက ေျပာျပတယ္။ ဆုိေတာ့ ခ်င္း ဒုကၡသည္ေတြလုိ႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာ တျခား ေနရာေတြက်ေတာ့ စစ္ျဖစ္ေနတယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္မွာက်ေတာ့ သူတုိ႔ေျပာတာက ဘာမွ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းပါတယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ေနလုိ႔ရပါတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ သူတုိွ႔က ခ်င္းဒုကၡသည္ သက္သက္ကုိ ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။”
အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီးရုံးက ထုတ္ျပန္တဲ့ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားစာထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပုိ႔ေရးအတြက္ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံရုံးနဲ႔လည္း တုိင္ပင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပုိ႔ေရးအတြက္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်တဲ့ေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစုိးရေရာ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ အစုိးရဘက္ကုိေရာ ညွိႏႈိင္း တုိင္ပင္ခဲ့ျခင္း မရွိဘူးဆုိတာ မေန႔ ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆုံတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုလသမဂၢ အရာရွိေတြက သူတုိ႔ကုိ ေျပာျပခဲ့တယ္လုိ႔ ဇုိးစန္းလန္က ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ ခန္႔မွန္းေျခအားျဖင့္ ၃,၀၀၀ ေလာက္ရွိတယ္္လုိ႔ ဇုိးစန္းလန္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ခန္႔မွန္းေျခ ဒုကၡသည္စာရင္းမွာေတာ့ ၁၀,၀၀၀ ေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာ၊ ကခ်င္နဲ႔ တျခား လူမ်ဳိးေတြလဲ ၃၀၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီးရုံးက သူတုိ႔ကုိ အခုလုိ အေၾကာင္းၾကားလာတဲ့ကိစၥအေပၚ ဘယ္လုိ တုန္႔ျပန္ရမလဲ ဆုိတာနဲ႔ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကုိ ျပန္ၾကမလား၊ မျပန္ဘူးလားဆုိတဲ့အေပၚ အခုခ်ိန္မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်ရေသးဘူးလုိ႔ ဇုိးစန္းလန္က ေျပာပါတယ္။ ဒီကိစၥကုိ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ၾကရဦးမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီကေန႔က်ေရာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ကုိ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဦးစီးၿပီး က်င္းပခဲ့တာမွာ UNHCR က တာ၀န္ရွိသူေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဇုိးစန္းလန္က ေျပာပါတယ္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ပဋိဉာဏ္စာတမ္းကုိ လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ႏုိင္ငံမဟုတ္တာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြကုိ မျဖစ္မေန လက္ခံထားစရာ မလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီအေရး ေတာင္းဆုိ ဆႏၵျပမႈေတြနဲ႔ အဲဒီရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေတြအရ ဒုကၡသည္ေတြကုိ နားလည္မႈနဲ႔ အခုခ်ိန္ထိ လက္ခံထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေစာပုိင္းမွာ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရုံးက လစဥ္ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးခဲ့ေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး အဲဒီ ေထာက္ပံ့မႈေတြကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြဟာ နယူးေဒလီၿမိဳ႕ ပတ္၀န္းက်င္မွာ က်ဘမ္းအလုပ္ေတြကုိ လုပ္ကုိင္ စားေသာက္ေနခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
အိႏၵိယေရာက္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြ UNHCR ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ စီစဥ္
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
10:52
Rating:
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
10:52
Rating:
