ကမၻာ႔ဖလားပြဲမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ အလားအလာ စိုးရိမ္ရသလား

ကမၻာ႔ဖလားပြဲမွာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ အလားအလာ စိုးရိမ္ရသလား

ကမာၻ႔ဖလား ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲေတြကို ၾကည့္႐ႈဖို႔ ႏုိင္ငံအသီးသီးက ေဘာလံုးပရိသတ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ုရွားႏုိင္ငံ မွာ ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ႐ုရွားေဘာလံုးေလာကမွာ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈနဲ႔ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ဖူးတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိထားတာေၾကာင့္ စိုးရိမ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကလည္း ရွိေနဆဲပါ။ လန္ဒန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကေန Henry Ridgwell ေပးပို႔တဲ့သတင္းလႊာနဲ႔ ေမာ္စကိုကေန Charles Maynes ေပးပို႔တဲ့သတင္းလႊာေတြကို စုစည္းၿပီး ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။

ကမာၻ႔ဖလားေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲဟာ ေဘာလံုးအားကစားသာမက ကမာၻ႔ယဥ္ေက်းမႈေတြရဲ႕ ပြဲေတာ္တခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ုရွားေဘာလံုးေလာကကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပား ျခားနားမႈကို အျမဲႀကိဳဆိုေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပင္သစ္နဲ႔ ႐ုရွားတို႔ ကစား တဲ့ပြဲတပြဲမွာ ျပင္သစ္ လူမည္းေဘာလံုးသမားေတြကို ႐ုရွားပရိသတ္ေတြက လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားတဲ့စကားေတြနဲ႔ ေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုတာ ေၾကာင့္ ကမာၻ႔ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FIFA က ႐ုရွားေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ဒဏ္ေငြ ေဒၚလာ ၃၀,၀၀၀ ေဆာင္ခိုင္းပါတယ္။

ဒီဒဏ္ေငြေလာက္နဲ႔ကေတာ့ ဘာမွထိေရာက္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားသူေတြကေျပာၿပီး အဲဒီထဲမွာ Fair Network အဖြဲ႔က Piara Powar လည္း တဦးအပါအဝင္ပါ။

“ေဘာလံုးကြင္းေတြထဲမွာ လယ္ယာစြန္း အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားၿပီး အလြန္အကၽြံ ေျပာဆို ျပဳမူတာေတြကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေျခအေနက အေတာ့္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လူအေတာ္ မ်ားမ်ားအတြက္ ႐ုရွားေဘာလံုးပြဲဟာ သြားဖို႔မသင့္တဲ့ ေနရာတခုလို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတာပါ။”

ဒါေပမဲ့လည္း မာလီကေန စိန္႔ပီတာစဘာ့ဂ္ကိုလာၿပီး FC Maxima ႐ုရွားျပည္တြင္းအသင္းမွာ ကစားေနတဲ့ Aziz Camara ကေတာ့ ပရိတ္သတ္ဟာ စိုးရိမ္စရာမရွိဘူးလို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ ႐ုရွားကို မလာခင္တုန္းက လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈအေၾကာင္း ေျပာၾကတာ အမ်ားႀကီး ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒီ တိုင္းျပည္ဟာ ျပင္ပကမာၻနဲ႔ အဆက္အဆံနည္းတဲ့ တိုင္းျပည္တခု ဆက္ျဖစ္ေနၿပီး ေနထိုင္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒါနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ကို ေတြ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို ဒီက ႀကိဳဆိုပါတယ္။”

ၿဗိတိန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေတာ့ ေဘာလံုးပြဲသြားၾကည့္မယ့္ အဂၤလန္ပရိသတ္ေတြ အဂၤလန္အလံကုိ သိပ္ႀကီး အလြန္အကၽြံ ျပသကိုင္စြဲတာမ်ဳိး မလုပ္ဖို႔ သတိေပးထားပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က ျပင္သစ္မွာ အဂၤလန္နဲ႔ ႐ုရွားပရိသတ္ေတြ ႐ုန္္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ထားဖူးသလို ထပ္ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ သတိေပးထားတာပါ။

လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားတာ ဒါမွမဟုတ္ ရမ္းကားတာေတြကို သည္းခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ႐ုရွားအာဏာပိုင္ေတြက သတိေပးထားပါတယ္။ ကမာၻအရပ္ရပ္က မတူကြဲျပားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးကို သူတို႔ႏုိင္ငံမွာ ႀကိဳဆိုဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ေစာင့္ဆိုင္းေနပါတယ္လုိ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံ သားအမ်ားအျပားကလည္း ေျပာၾကပါတယ္။

တဘက္မွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ႐ုရွားအစိုးရဟာ တိုင္းျပည္မွာ လူမႈေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနတယ္လုိ႔ သတိေပး ေျပာဆိုထားၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ ရဲ႕ ေမာ္စကိုဌာနခြဲက သုေတသီတဦးျဖစ္သူ Yulia Gorbunova က -

“လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနက ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲၿပီးကတည္းကဆုိရင္ အဆိုးဆံုးပါပဲ။”

အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တျခားအေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ႐ုရွားအၾကား ဆက္ဆံေရး မေျပမလည္ျဖစ္ေနတာနဲ႔အမွ် လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏုိ္င္ငံတကာက ေဝဖန္ေျပာဆိုတဲ့အေပၚ ႐ုရွားအစိုးရဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ခုခံကာကြယ္လာတယ္လုိ႔ Gorbunova က ေျပာပါတယ္။

ကမာၻ႔ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FIFA အေနနဲ႔ ကိုယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို သံုးၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ ႐ုရွားအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေျပာဆိုဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔နဲ႔ တျခားအဖြဲ႔ေတြက ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com