မတ္ပဲနဲ႔ ပဲတီစိမ္း အိႏၵိယက ဒီႏွစ္ဝယ္မည္

အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဒီဘ႑ာႏွစ္ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက မတ္ပဲနဲ႔ ပဲတီစိမ္း ႏွစ္မ်ိဳးေပါင္း တန္ခ်ိန္သံုးသိန္းေလာက္ ျပန္လည္ဝယ္ယူမယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ မတ္ပဲေစ်းႏႈန္း တက္သြားပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကစလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက မတ္ပဲ၊ ပဲတီစိမ္း၊ ပဲစိမ္းငံုေတြကို အိႏၵိယဖက္က အဝယ္ကန္႔သတ္ခဲ့တာပါ။ အခု တန္ခ်ိန္ ၃ သိန္းေလာက္ဝယ္မယ္လို႔ ေၾကညာလိုက္ေပမဲ့ ေၾကညာခ်က္ဟာ ပံုမွန္ႏွစ္ေတြထက္ ေနာက္က်တာေၾကာင့္ လယ္သမားတခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ က်ေနတဲ့ေစ်းနဲ႔ ပဲေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီးျဖစ္လို႔ နစ္နာဆံုးရံႈးတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပဲမ်ိဳးစံုႏွင့္ ႏွမ္းကုန္သည္မ်ားအသင္းက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ထက္က တင္ျပေပးမွာပါ။

အိႏၵိယဘက္က အဝယ္ရပ္နားထားတဲ႔ မတ္ပဲနဲ႔ ပဲတီစိမ္းကို ျပန္ျပီးဝယ္ယူမယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္း မတ္ပဲ၊ ပဲတီစိမ္း ေစ်းႏႈန္းေတြ တစ္တန္ကို က်ပ္ရွစ္ေသာင္းေလာက္ ျမင့္တက္သြားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက တင္ပို႔ေနတဲ႔ မတ္ပဲနဲ႔ ပဲတီစိမ္းကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ၂၀၁၇ သံုးလပိုင္းကစျပီး အဝယ္ရပ္ထားတာျဖစ္လို႔ ပဲေစ်းႏႈန္းေတြ အနိမ့္ဆံုး ေစ်းကိုက်ဆင္းခဲ႔တာျဖစ္ျပီး အခုလို ျပန္လည္ဝယ္ယူမယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းေၾကာင့္ ေစ်းႏႈန္းေတြ ျပန္ျပီး ျမင့္တက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံက အခုဘ႑ာႏွစ္ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက မတ္ပဲနဲ႔ ပဲတီစိမ္း ႏွစ္မ်ိဳးေပါင္း တန္ခ်ိန္သံုးသိန္းေလာက္ ျပန္လည္ဝယ္ယူမယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္ေပမဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ဟာ ပံုမွန္ႏွစ္ေတြထက္ ေနာက္က်သြားတာ ျဖစ္လို႔ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ ပဲေစ်းက်ဆင္းသြားျပီး လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ အဆံုးအရံႈးမ်ားခဲ႔ပါတယ္။ ဝယ္ယူမယ့္ အေသးစိတ္ ေၾကျငာခ်က္ ကိုေတာ႔ မထုတ္ျပန္ေသးဘူးလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပဲမ်ိဳးစံုႏွင့္ ႏွမ္းကုန္သည္မ်ားအသင္း ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေဒါက္တာျမတ္စိုးက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ဝယ္ေတာ႔ဝယ္မယ္ သူတို႔ဘယ္လို လိုင္စင္ေပးမလဲ၊ ဘယ္လိုဝယ္မလဲ မေၾကျငာေသးဘူးေျပာတယ္။ ပဲတီစိမ္းက (တန္ခ်ိန္) တစ္သိန္းခြဲဆိုေတာ႔၊ ပစၥည္းကဒီမွာလည္းမရွိေတာ႔ သူတစ္ျခားႏုိင္ငံကဝယ္ေပါ႔။ မတ္ပဲကေတာ႔ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံတည္းကပဲ export ဝယ္တယ္ဆိုေတာ႔ ဒီကပဲ ခြဲတမ္းအကုန္ရမွာပါ။ ျပန္ေပးသြင္းတယ္ဆိုေတာ႔ ေကာင္းပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လယ္သမားေတြကေတာ႔ လယ္သမား တစ္ဝက္ေက်ာ္ေလာက္ေတာ႔ ပစၥည္းမရွိေတာ႔ဘူေပါ႔။ ေၾကျငာတာ နည္းနည္း ေနာက္က်တယ္ထင္တယ္။ မတ္လေလာက္ကတည္းက သူကဧျပီလဆန္းဆိုဖြင့္မယ္ဆိုျပီး လူေတြကထင္ေနၾကတာ အခုမွလာဖြင့္ ေတာ႔ လယ္သမားကလည္း ေပၚခ်ိန္က မတ္လကတည္းကေပၚတာဆိုေတာ႔ တခ်ိဳ႕လယ္သမားေတြက ပဲေတြမရွိေတာ႔ဘူး။ ေရာင္းကုန္သြားျပီ။”

ျပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ပဲမ်ိဳးစံုအထြက္ႏႈန္း တန္ခ်ိန္ ၂၃သန္းရွိခဲ႔တာေၾကာင့္ ျပည္ပႏုိင္ငံေတြ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံက ပံုမွန္ဝယ္ယူတဲ႔ မတ္ပဲ၊ ပဲတီစိမ္း၊ ပဲစင္းငံုကို ၂၀၁၇ ရွစ္လပိုင္း ကစျပီး ကန္႔သတ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလ ၄ရက္က မတ္ပဲေစ်းႏႈန္းက ျပည္တြင္းမွာ တစ္တန္ကို က်ပ္၃၈၀,၀၀၀ ရွိခဲ႔ေပမဲ႔ ေမလ ၅ရက္မွာေတာ႔ တစ္တန္ကို ၄၇၀,၀၀၀ ထိ ျမင့္တက္သြားပါတယ္။ အျခားပဲေစ်းေတြလည္း အနည္းငယ္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ပခုကၠဴျမိဳ႕ ရတနာပြဲရံုပိုင္ရွင္ ကိုတင္ခိုင္ကအခုလိုေျပာပါတယ္။

“ပဲစင္းငံုလည္း အဲဒီလိုျပန္ဖြင့္တယ္ဆုိေတာ႔ ပဲစင္းငံုလည္း ဖြင့္မွာဆိုတဲ႔အေတြးေတာ႔ ဝင္မွာေပါ႔ဗ်ာ အဲဒါ တစ္တင္း တစ္ေထာင္(က်ပ္)ေလာက္ ျပန္တက္သြားတာေပါ႔။ အိႏၵိယထြက္ထြက္ ဘယ္ႏိုင္ငံထြက္ထြက္ ေဘးႏုိင္ငံေတြက မ်ားမ်ားဝယ္သြားတယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားေတာ႔၊ ေတာင္သူေတြပိုျပီး အက်ိဳးအျမတ္မ်ားမ်ား ရတာေပါ႔။”

အိႏၵိယဘက္က ျပည္တြင္းမတ္ပဲကို ဝယ္တဲ႔အခါမွာ အနည္းဆံုးေစ်းနဲ႔ဝယ္ယူမွာျဖစ္လို႔ ျပည္တြင္းမွာ ေစ်းႏႈန္းအလြန္အကၽြံ ျမင့္ႏိုင္တဲ႔အေျခအေနကို သတိထားဖို႔ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြက သတိေပးထားပါတယ္။

ပဲစင္းငံုကေတာ႔ အိႏၵိယဘက္က ဝယ္ယူမယ္ဆိုတဲ႔ အရိပ္အေယာင္မရွိေသးတာမို႔ ေတာင္သူေတြအေနနဲ႔ ၂၀၁၉ သီးႏွံအတြက္ စီးပြားျဖစ္မစိုက္ၾကဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပဲမ်ိဳးစံုႏွင့္ နွမ္းကုန္သည္မ်ားအသင္းက ဒီရက္ပိုင္းမွာ ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အိႏၵိယ အပါအဝင္ သီရိလကၤာ၊ နီေပါ၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းနဲ႔ UAE ႏိုင္ငံေတြကို ပဲမ်ိဳးစံု တင္ပို႔ေနျပီး ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက အိႏၵိယႏိုင္ငံကို တင္ပို႔ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

ေဇာ္ထက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com