ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကူညီေရး လမ္းပမ္းအခက္အခဲရိွေန

ပိတ္မိေနတဲ့ ကခ်င္ ဒုကၡသည္မ်ား (Hkun Awng Nlam)

ကခ်င္တပ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္တို႔ၾကား စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲ ေဘးလြတ္ရာကို တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးေနရတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အေရးတၾကီးလိုအပ္ေနေပမဲ့ ဆရာဝန္ေတြဦးေဆာင္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေစတနာ့ဝန္ထမ္းအဖြဲ႔ေတြ အဲ့ဒီ့ကို အေရာက္သြားဖို႔ အခက္အခဲျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရာသီဥတုဆိုးဝါးတဲ့ ဒဏ္ေၾကာင့္ အေရးေပၚ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူညီေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္လည္း တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လမ္းေၾကာင္းေတြ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အတြက္ အခက္ခဲျဖစ္ေနတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ မဆုမြန္ အေသးစိတ္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလဆန္းကစလို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ တႏုိင္း၊ မန္စီ၊ ဆြမ္ပရာဘြမ္ ၊မိုးေကာင္း ဖားကန္႔ေဒသေတြမွာ အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO လက္ေအာက္ခံ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္ KIA တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြျပင္းထန္ေနၿပီးေတာ့ တပ္စခန္းရွိတဲ့ေနရာေတြကို ေျမျပင္ကေရာ ေဝဟင္ကပါ စစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ေနလို႔ ေထာင္ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ ေဘးလြတ္ရာကို ထြက္ေျပးေနၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။

ေတာေတာင္ေတြထဲ တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးေနရတဲ့ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြမွာ ရာသီဥတုဆုိးဝါးတဲ့ အေအးဒဏ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးထိခုိက္ရသလို ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြအတြက္ အေရးေပၚ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ကူညီေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ အခမဲ့ေဆးကုသေရးအဖြဲ႔က အထူးကုဆရာဝန္ၾကီးေတြနဲ႔ ဆရာဝန္ သူနာျပဳေတြပါဝင္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနတဲ့အဖြဲ႔အေနနဲ႔ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာေတြအထိသြားေရာက္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ က်န္းမာေရးေဆးဝါးကုသမႈေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ လမ္းေတြပိတ္ဆို႔ေနတဲ့အတြက္ အခက္ခဲျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ ဦးေဆာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ေဒၚဒြဲဘူက ေျပာျပပါတယ္။

"အဓိကျဖစ္တဲ့ေနရာေတြ တႏိုင္းတို႔ ေပါ့ေနာ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာေတြက်ေတာ့ သြားလို႔ကိုမရဘူး ျဖစ္ေနတာ အဓိက လမ္းမွာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ေတာ့ က်မတို႔က သြားေရးလာေရး ခက္ခဲေနတယ္။ ဟိုဘက္ကလည္း ပိတ္မိေနတဲ့လူေတြကလည္း ဒီတပ္က စိစစ္ၿပီးမွ ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔ ထြက္လာဖို႔လည္း ခက္ေနတာ။ အဲဒီအခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့ေနာ္ အဲဒါ သြားကူညီမယ့္လူအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ခက္ေနတာ။ အခမဲ့ ေဆးကုသေရးအဖြဲ႔က က်မတို႔ ျပည္နယ္က ေဆးရံုႀကီးကလည္း ပါတယ္။ ေနာက္ဆရာ၀န္ကလည္းပါတယ္။ ေနာက္ရန္ကုန္ဘက္တို႔ဘာတို႔ဘက္ကလည္း ခြင့္ယူၿပီးမွေပါ့ေနာ္ သူတို႔ ေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔လာတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ဒီကေန ဆရာ၀န္ေတြလည္း ပါတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲလိုမ်ိဳး ဖြဲ႔ထားတာပါရွင့္။"

ေထာင္ခ်ီတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနတဲ့ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ လူမမည္ကေလးငယ္ေတြ သားသည္မိခင္ေတြနဲ႔ သက္ၾကီးရြယ္အို အဘိုးအဘြားေတြအတြက္ အေရးတၾကီးလိုအပ္ေနတဲ့ အဝတ္အစား၊ ေစာင္၊ ေဆးဝါး နဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ေသာက္သံုးေရေတြအတြက္လည္း အခက္ခဲျဖစ္ေနၾကရတဲ့အေပၚမွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြဆီကို အေရာက္သြားပို႔ႏိုင္ဖို႔ လမ္းမွာ အခက္ခဲျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (KBC) မွ သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြမ္ကေျပာပါတယ္။

"အဲဒီ တႏိုင္းေဒသဘက္ကေန ဒုကၡသည္ေတြ ပိတ္ဆို႔ေနတဲ့သူေတြကို ထုတ္ေတာ့ထုတ္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးေတာ့ မကုန္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္က သြားဖို႔ကေတာ့ လံုး၀ မထြက္ႏိုင္ဘူး။ အခက္အခဲေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္ရွိတယ္ ေနာက္ၿပီးမွ ဆန္အိတ္ ေဆး၀ါးေတြ ယူသြားဖို႔ကလည္း ဘယ္လို မွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ထိုနည္းတူ ဆြမ္ပရာဘြမ္ ဘက္က ပိတ္ဆို႔ေနတဲ့ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ IDP ေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ဘာအစားအေသာက္ ရိကၡာမွ ေဆး၀ါးေတြ ပံ႔ပိုးမႈ မလုပ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒီအတိုင္းပဲ ျပည္နယ္အစိုးရရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ေနပါတယ္။"

ဒါေၾကာင့္ ဒီလို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ အေရးေပၚလိုအပ္ေနသူေတြဆီ အျမန္ အေရာက္သြားႏုိင္ဖို႔ သက္ဆုိင္ရာ လံုျခံဳေရးတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရဘက္က ဝိုင္းဝန္းကူညီေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအဖြဲ႔ သြားေရာက္ႏုိင္ေရးၾကိဳးပမ္းေနတဲ့ ေဒၚဒြဲဘူကလည္းေျပာပါတယ္။

"သူတို႔ဘက္ကေတာ့ က်မတို႔ သြားလာတဲ့အခါေပါ့ေနာ္။ သြားေရးလာေရးလြယ္ကူဖို႔အတြက္ အကူအညီေပးဖို႔လိုတယ္ ေနာက္ၿပီးမွ တပ္ဘက္နဲ႔ ေျပာဖို႔ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ သြားလာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ေတာ့ အစိုးရအကူအညီ လိုအပ္ပါတယ္။ အခု က်မတို႔ သြားတဲ့အခါမွာ လမ္းေတြ ပိတ္ေနတယ္။ သြားလာဖို႔က က်မတို႔အတြက္ အႀကီးဆံုး အခက္အခဲပါရွင့္။ ၿမိဳ႕နဲ႔ နီးတဲ့ေနရာေတြေတာ့ က်မတို႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ႏိုင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အခုလို တကယ့္ေတာထဲမွာ ေျပးေနတဲ့ေနရာေတြ ေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ လံုၿခံဳေရးမေကာင္းတဲ့ေနရာမွာ ပိုၿပီး က်န္းမာေရးျပႆနာေတြနဲ႔ ေတြ႔ႀကံဳေနရတဲ့အခါက်ေတာ့ သြားေရးလာေရးအတြက္ အဓိက စီစဥ္ေပးဖို႔ က်မတို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ သြားလာႏိုင္ဖု႔ိေပါ့ က်မတို႔လည္း အခ်ိန္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ သြားလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ဆြမ္ပရာဘြမ္ ပူတာအို ဘက္သြားမယ္ဆိုရင္ အခု တံတားေတြ မရွိေတာ့တဲ့အခါက်ေတာ့ က်မတို႔ ကားနဲ႔ သြားဖို႔ ခရီးစဥ္က ပ်က္သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဓိကေတာ့ က်မတို႔ သြားေရးလာေရး အဆင္ေျပဖို႔ နဲ႔ လံုၿခံဳေရးရဖို႔ အဓိက လိုအပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္ရွင့္။"

ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေရးတင္းမာေနတဲ့ လတ္တေလာအေျခအေနေတြေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ၾကံဳေနရတဲ့ အခက္ခဲအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စားနပ္ရိကၡာေတြ ေပးပို႔ႏိုင္ဖို႔ ကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြဘက္က ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတဲ့အေျခအေနကိုလည္း ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြမ္က ေျပာျပပါတယ္။

"လႊတ္ေပးဖို႔ေပါေနာ္ ပိတ္ဆို႔ေနတဲ့လူေတြကို စစ္တပ္က ခြင့္ျပဳၿပီးမွ အားလံုး ၊ မိမိဆႏၵအတိုင္း အဲဒီေနရာေတြကေန ထြက္ခြာႏိုင္ဖို႔က်ေနာ္တို႔ လိုခ်င္တာေပါ့ ပံ႔ပိုးဖို႔ကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တကယ္လို႔ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္းဘက္ကိုသြားၿပီး ပံ႔ပိုးဖို႔အစီအစဥ္ကေတာ့ ရွိပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြေဆး၀ါးေတြေပါ့ သြားေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။"

ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ကပဲ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္ဘက္က တိုင္းရင္းေဒသေတြက အရပ္သားေတြကို ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္ေနတဲ့ ထိုးစစ္ေတြကို မရပ္တန္႔ဘူးဆုိရင္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ခုခံစစ္အျဖစ္ တုိက္ခုိက္သြားမယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္လုိက္တဲ့အေပၚ ေဒသတြင္းတိုက္ပြဲေတြ ပို ျပင္းထန္ၿပီး စစ္ေရးအရွိန္ျမွင့္ တင္းမာလာေနတဲ့ အေျခအေနအေပၚ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေပးေနသူေတြက စိုးရိမ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com