တ႐ုတ္ငါးဖမ္းသေဘၤာ အီေကြေဒါမွာ ဖမ္းခံထိ

ေတာင္အေမရိကတိုက္ အီေကြေဒါနိုင္ငံက အာဏာပိုင္ေတြဟာ မ်ိဳးတုံးလု ျဖစ္ေနတဲ့ ငါးမန္းေသေတြပါတဲ့ တ႐ုတ္သေဘၤာတစင္းကို ပစၥဖိတ္သမုဒၵရာထဲက ဂလာပဂိုစ္ကၽြန္းစုမွာ ဖမ္းဆီးလိုက္ပါတယ္။

ငါးတန္ခ်ိန္ ၃၀ဝ တင္ေဆာင္လာတဲ့ ဖူယူအန္ယူလန္း ၉၉၉ အမည္နဲ႔ အဲဒီ သေဘၤာကို ငါးမဖမ္းရ ေနရာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ ကၽြန္းစုတန္းေတြ ရွိတဲ့ ေနရာမွာ ေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။

ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ ငါးေတြထဲမွာ အမ်ားစုက ငါးမန္းေတြ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီမွာ မ်ိဳးတုံးလု ျဖစ္ေနတဲ့ တူ ပုံသဏၭာန္ ဦးေခါင္းရွိတဲ့ ငါးမန္းေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။

ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ ငါးဖမ္းသေဘၤာက သေဘၤာသား အေယာက္ ၂၀ ေလာက္ဟာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ငါးမ်ိဳးစိတ္ေတြကို ဖမ္းဆီးေရာင္းခ်မွုနဲ႔ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ထင္ရွားခဲ့ရင္ အျမင့္ဆုံး ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ အထိ က်ခံရဖြယ္ ရွိပါတယ္။

အီေကြေဒါပိုင္ ပစၥဖိတ္သမုဒၵရာထဲက ဂလာပဂိုစ္ကၽြန္းစုတန္းေတြဟာ ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမွုနယ္ေျမအျဖစ္ ယူနက္စကိုက ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထား

သက္ရွိ သတၱဝါ မ်ိဳးစိတ္ကြဲေတြ သဘာဝ အတိုင္း အမ်ားအျပား ရွိရာ ဂလာပဂိုစ္ကၽြန္းစုတန္းေတြကို ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံနဲ႔ ယဥ္ေက်းမွု အဖြဲ႕ (UNESCO) အဖြဲ႕ရဲ့ ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမွု အေမြအႏွစ္ ေနရာ အျဖစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတာပါ။

အခု ဖမ္းဆီးရမွုဟာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ ေရျပင္အတြင္းမွာ အႀကီးမားဆုံး ဖမ္းဆီးရမိမွု ျဖစ္တယ္လို႔ ဂလာပဂိုစ္ နိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ဥယ်ာဥ္ရဲ့ အမွုေဆာင္အရာရွိ ေဝၚလတာ ဘူတို႔စ္က အီေကြေဒါ သတင္းစာ အယ္လ္ယူနီဗာဆိုကို ေျပာပါတယ္။

သေဘၤာေပၚက ငါးေတြအားလုံးဟာ ငါးမဖမ္းရ ေရျပင္အတြင္းမွာ ဖမ္းခဲ့တယ္လို႔ မဆိုနိုင္ေပမယ့္ သေဘၤာေပၚမွာ ငါးမန္းငယ္ေတြ၊ ငါးမန္းေပါက္စေလးေတြကိုေတာင္ေတြ႕ရတဲ့ အတြက္ ဒါဟာ ေစာင့္ေရွာက္ခံ ေရျပင္ထဲမွာ ငါးဖမ္းခဲ့တယ္ဆိုတာကို ျပေနတယ္လို႔ အီေကြေဒါ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီး တာဆီစာရို ဂရက္နီဇိုက ေအအက္ဖ္ပီ သတင္းဌာနကို ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္တုန္းကလည္း အီေကြေဒါရဲတပ္ဖြဲ႕ဟာ အာရွဘက္ကို တင္ပို႔မယ့္ ငါးမန္းေတာင္ပံ ၂၀ဝ,ဝ၀ဝ ကို ဖမ္းဆီးရမိဖူးခဲ့ပါတယ္။

ငါးမန္းေတာင္ပံဟာ တ႐ုတ္ရိုးရာဟင္းလ်ာေတြမွာ တန္ဖိုးႀကီး အစားအစာအျဖစ္ အထူးတလည္ ပါဝင္ေလ့ရွိၿပီး ခမ္းနားတဲ့ စားပြဲႀကီးေတြမွာ ဟင္းခ်ိဳ အျဖစ္ သုံးေဆာင္ေလ့ရွိပါတယ္။

စားသုံးမွု ေဈးကြက္မွာ ငါးမန္းေတာင္ပံကို လူႀကိဳက္မ်ားေနတာက မ်ိဳးတုံးလု ျဖစ္ေနတဲ့ ငါးမန္းမ်ိဳးစိတ္ေတြ အတြက္ အႏၲရာယ္ ျဖစ္ၿပီး တရားမဝင္ ေမွာင္ခိုကုန္ကူးတာေတြကိုလည္း အားေပးေနတယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္က်င္း ထိန္းသိမ္းေရး သမားေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese