လူကုန္ကူးမႈဆုိင္ရာ အေမရိကန္အစီရင္ခံစာ ျမန္မာႀကိဳဆုိ

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အစိုးရဘက္က အားစိုက္ေဆာင္ရြက္လာမႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ေထာက္ျပၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရက အဆင့္တိုးျမွင့္ေပးလိုက္တဲ႔ အေပၚ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္းအမ်ားစု သြားေရာက္ရာ ထိုင္းနဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံေတြဘက္မွာေတာ့ ေရာင္းစားခံရ၊ အတင္းအဓမၼ ကြ်န္ျပဳခံရမႈေတြ ေနာက္ လိင္ကုန္ကူးခံရမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ခုိင္းမႈေတြကေတာ့ ပံုမွန္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရဘက္က ပိုၿပီး အားစိုက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ေနေသးတယ္လို႔ လူကုန္ကူးမႈ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ ကူညီသူေတြက ေထာက္ျပပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ငံအျဖစ္ အဆင့္တိုးေပး လိုက္ပါတယ္။ ကေလးစစ္သားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတာ၊ ေနာက္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြထဲမွာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ပီပီျပင္ျပင္ ေဆာင္ရြက္လာသူေတြ ရွိတာေၾကာင့္လို႔ ေထာက္ျပၿပီး အခုလို အဆင့္တိုးေပးတာပါ။ အခုလို အဆင့္တိုးေပးတဲ႔ အေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ႀကိဳဆိုတယ္လို႔ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံရံုး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

“ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က စၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရးနဲ႔ ႏွိမ္နင္းေရး ဒါေတြကို ၅ ႏွစ္ စီမံကိန္း၊ ၅ ႏွစ္ စီမံကိန္းနဲ႔ လုပ္ေဆာင္လာတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔ေပါ့ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ ဒီေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ပိုေကာင္းမြန္လာေအာင္ အရွိန္အဟုန္ ျမင့္မားလာေအာင္ တြန္းအားေပးမႈေတြ အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြ လုပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္ပါတယ္။ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ဒီ Report မွာ က်ေနာ္တို႔ကို Tier – 2 Watch List ထဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ မူလေနရာ မူလ အဆင့္ကို ျပန္ေရာက္တဲ႔ အတြက္ ဘာပဲ ေျပာေျပာ ဒါ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကေန တိုးတက္မႈ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို ျပသတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ယံုၾကည္ပါတယ္။ ”

လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ လံုး၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတဲ႔ ႏုိင္ငံ အဆင့္ကေန လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အဆင့္ -၂ ေစာင့္ၾကည့္ခံ အဆင့္ကို တိုးလာခဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ကေတာ့ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြမွာ ကေလးစစ္သားေတြ အသံုးျပဳမႈ၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းသူ အာဏာပိုင္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူႏုိင္ဖို႔၊ ေနာက္ အမ်ားစု ထုိင္းနဲ႔ တရုတ္ ႏုိင္ငံတို႔ အျပင္ တျခား ျပည္ပ ႏုိင္ငံေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ ေရာင္းစား၊ ကြ်န္ျပဳ၊ လိင္ကြ်န္ေတြ အျဖစ္ ခိုင္းေစခံရမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း အေမရိကန္က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

စစ္ပြဲေတြ၊ ဆင္းရဲမြဲေတြမႈေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္ဘက္ကို သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အေရအတြက္က တိုးလာေနၿပီး ေရာင္းစားခံရမႈ၊ အတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ခိုင္းေစခံရမႈေတြ ပံုမွန္ရွိေနတယ္လို႔ တရုတ္ ျမန္မာ နယ္စပ္ လူကုန္ကူးမႈ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ ပညာေပးေနတဲ႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုး ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

“Migration ေတြလည္းအရမ္းမ်ားလာၿပီ ၊ မ်ားလာတဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕ ဒီအသိအျမင္မရွိတဲ့ လူေတြေပါ့ေနာ္ ပိုၿပီးမွ ဟိုဘက္မွာ Force Labor တို႔ရွိတယ္ေပါ့ ၊ မသိတဲ့လူေတြပိုခံရတာေပါ့ေနာ္ ဥပမာ ေရာင္းစားခံရတာတို႔ဆိုရင္ တရုတ္ရဲေတြကိုဘယ္လို ဆက္သြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ဖုန္းနံပတ္ေတြသိရင္ေတာ့ သူတို႔ျပန္လႊတ္ေျမာက္လာႏိုင္ဖို႔ လမ္းရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္ Awareness ေတြေတာ့ ပိုလုပ္ရဦးမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာလည္းဒီ လုပ္ငန္းေတြလည္းရွားပါတယ္ဆိုေတာ့ ဟိုဘက္မွာ ပိုၿပီးေတာ့မ်ားလာတယ္၊ တရုတ္ဘက္ကို သြားၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္သြားလုပ္တဲ့ဟာေတြေပါ့ေနာ္။”

လူကုန္ကူးခံရသူေတြကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးပိုင္းမွာ ပိုၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက မေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ႔ ႏွစ္ပတ္လည္ လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိဆံုး ႏုိင္ငံ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာပါ။

အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းအတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္းၾကတဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အေရအတြက္ကလည္း သန္းနဲ႔ခ်ီ ရွိေနၿပီး ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွရင္ေတာ့ ေရာင္းစားခံရပါတယ္။ ေရာင္းစားခံရၿပီဆိုတဲ႔ သတင္းေတြကို လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ တိုင္ၾကားရင္လည္း ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က လက္လွမ္းမမီတာေတြ၊ ေဆာင္ရြက္ မေပးႏုိင္တာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ထိုင္းႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္။

“ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း Khanom ငါးဖမ္းေလွဆိပ္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေလွတစီးေပၚမွာ ျမန္မာေလွသား ၁၃ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးကယ္တင္ႏိုင္လိုက္တယ္။ လႊတ္ေျမာက္လာတဲ့ အလုပ္သမားေတြက အဲဒီသူေဌးတဦးမွာပဲ ငါးဖမ္းေလွ ၁၀ စင္းရွိတယ္။အဲဒီအေပၚမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အနည္းဆံုး ၈၀ ကေန -၉၀ အထိရွိတယ္။ ဒီအလုပ္သမားေတြဟာ သူတို႔ ဒီလိုပဲ လူကၽြန္ျပဳျခင္းကို ခံေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႕ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီအလုပ္သမားေတြ ဖုန္းထဲမွာပါလာတဲ့ ဓါတ္ပံုေတြ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္သြားေမးျမန္းစဥ္တုန္းက ဓါတ္ပံုေတြကို ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံကို က်ေနာ္လိပ္မူၿပီးေတာ့ ေရးေပးတယ္။ ေအာက္က ေကာ္ပီ မိတၱဴကူးတာကေတာ့ လူကုန္တားကို က်ေနာ္ပို႔တယ္။ အဲဒီေန႔က လူကုန္တားက ေတာ္တန္ႀကီးမားတဲ့အရာရွိတေယာက္က ဘာျပန္ေျပာသလဲဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုေပးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လုပ္ပါေစေပါ့ က်ေနာ္တို႔မလုပ္ဘူးတဲ့။”

လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြကေတာ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အားမရၾကပါဘူး။ ျမန္မာ လူကုန္တား တပ္ဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ေခတ္မီနည္းပညာေတြ အသံုးမျပဳႏုိင္၊ ေနာက္ လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး အတြက္ သံုးစြဲဖို႔ လိုအပ္တဲ႔ စာရိတ္စကလည္း မလံုေလာက္တဲ႔ အျပင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ကလည္း နည္းေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com