ခရီးသြားပိတ္ပင္မိန္႔အယူခံ ၾကားနာမည့္တရားရုံးခ်ဳပ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြ ေရွ႕ေရးစုိးရိမ္

ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ား

မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံ ၆ ႏုိင္ငံကလူေတြအေပၚ ျပည္၀င္ခြင့္ ယာယီ ပိတ္ပင္တဲ့ သမၼတ Donald Trump ရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္က လက္ခံ ၾကားနာမွာျဖစ္ေၾကာင္း တနလၤာေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး အဲဒီ ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္တဲ့ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ထဲက အမ်ားစုကုိ စတင္ က်င့္သုံးခြင့္ ျပဳလုိက္ပါတယ္။ တရားရုံးခ်ဳပ္ရဲ႕ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္မွာ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထုိင္ၾကမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကုိပါ ယာယီ ပိတ္ပင္လုိက္တာေၾကာင့္ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြအေပၚလည္း သက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္တားျမစ္ခ်က္လုိ႔ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေခၚဆုိၾကတဲ့ သမၼတ Donald Trump ရဲ႕ ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္တဲ့ မူလ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ အယူခံတရားရုံးက ပယ္ခ်လုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲထားတဲ့ အဲဒီ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိပါ Hawaii နဲ႔ Maryland ျပည္နယ္တုိ႔မွာရွိတဲ့ အယူခံ တရားရုံးေတြက ပယ္ခ်လုိက္တာေၾကာင့္ ဒီအမႈကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္က ၾကားနာေပးဖုိ႔ သမၼတ Trump အစုိးရက ေလွ်ာက္ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

တနလၤာေန႔မွာေတာ့ အဲဒီ ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္တဲ့ သမၼတ Trump ရဲ႕ အမႈကုိ လက္ခံ ၾကားနာမွာျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ၾကားကာလမွာေတာ့ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ထဲမွာပါတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ အမ်ားစုကုိ စတင္ က်င့္သုံးႏုိင္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အမိန္႔ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ တရားရုံးခ်ဳပ္ရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ထဲမွာေတာ့ - သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ဟာ တုိင္းျပည္ကုိ ျပည္ပကေန ၿခိမ္းေခ်ာက္လာမယ့္ အႏၱရာယ္ေတြကုိ ကာကြယ္ေရးအတြက္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

သူ႔အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကုိ ဆုံးခန္းတုိင္အထိ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ ရက္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္းက ခရုိင္ရဲအရာရွိေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံပြဲအတြင္း သမၼတ Trump က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ တည္ရွိေနတဲ့ စနစ္အတုိင္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ ဒါဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတခုျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္လည္း အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ က်ေနာ့္အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ပုိင္းမွာ တာ၀န္ဆက္ယူမယ့္သူအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တုိင္းျပည္အတြက္ လုံၿခံဳမႈရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုံ ေရာက္ေနတဲ့ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံကလူေတြကုိ ေခၚတဲ့အခါမွာ ဒီလူေတြကုိ အေသအခ်ာ စိစစ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေရြ႕ေျပာင္း ေနထုိင္သူေတြကတဆင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲကုိ ထုိးေဖာက္ ၀င္ေရာက္မယ္ဆုိၿပီး ISIS အဖြဲ႔ကလည္း ေျပာထားတယ္မဟုတ္လား။ အဲဒီလုိ အေျခအေနေတြ ရွိေနတဲ့ၾကားက တုိင္းျပည္ထဲ ၀င္လာမယ့္သူေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ တင္းက်ပ္ခြင့္ မရွိဘူးဆုိေတာ့၊ အဲဒါကုိ ဘယ္လုိ ေျဖရွင္းခ်က္ေပးမလဲ”

လစ္ဗ်ား၊ အီရန္၊ ဆုိမားလီးယား၊ ဆူဒန္၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ ယီမင္ စတဲ့ မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံ ၆ ႏုိင္ငံက လူေတြကုိ အားလုံး သိမ္းက်ဳံးၿပီး ၀င္လာခြင့္ ပိတ္ပင္တာမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ - အဲဒီ တုိင္းျပည္ ၆ ခုက လူေတြအေနနဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ခုိင္မာတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိတယ္ဆုိတာကုိ ျပသႏုိင္ရင္ အဲဒီလူေတြ ၀င္လာခြင့္ ဟန္႔တားလုိ႔ မရဘူးဆုိၿပီး သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္က မသိမသာ ကြဲျပားတဲ့ နည္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ စတင္ က်င့္သုံးခြင့္ ျပဳလုိက္ၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္မွာပါတဲ့ မြတ္ဆလင္ အမ်ားစု ေနထုိင္တဲ့ ၆ ႏုိင္ငံကလူေတြ ရက္ ၉၀ အတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ရက္ေပါင္း ၁၂၀ အတြင္း လာေရာက္ အေျခခ် ေနထိုင္ခြင့္ဟာလည္း စတင္ အသက္၀င္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ Ro Dinga ဟာ Indiana ျပည္နယ္၊ Indianapolis ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ BACI လုိ႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္-ျမန္မာ လူမႈေရးအသင္းက အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ လာေရာက္ အေျခခ် ေနထုိင္ၾကဖုိ႔ ရွိတဲ့ ျမန္မာ ဒုကၡသည္ေတြကုိပါ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“သမၼတ Trump ရဲ႕ မူရင္း Executive order ေပါ့ေနာ္ တခ်က္လႊတ္အမိန္႔ေပါ့ေနာ္ ၊ အဲဒီအမိန္႔မွာကိုက အမ်ားႀကီးေရးထားတယ္။ လူေတြက အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္သြားတာကေတာ့ ဒီမြတ္ဆလင္ ၇ ႏိုင္ငံ၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ၆ ႏိုင္ငံေပါ့ေနာ္ အဲဒီဟာကို ပိတ္လိုက္တယ္။ Travel ban ကိုလူေတြအမ်ားႀကီးအာရံုစိုက္ အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္းျဖစ္သြားတယ္။ ေအာက္မွာဆက္ၿပီးေတာ့ ေရးထားတာကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ၀င္ေရာက္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တယ္။အဲဒီမွာ စကားလံုးတခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအက်ိဳးစီးပြားကို မထိခိုက္မယ့္ ၊ အေမရိကန္အစိုးရ ေပၚလစီနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့လူေတြကိုပဲ လက္ခံမယ္ဆိုတာေတြလည္းေရးထားတယ္။ အဲဒါအကုန္လံုးကို Supreme Court ကေန နည္းနည္းအတည္ျပဳသလိုေပါ့ေနာ္ ေအာက္ရံုးကေန ပိတ္တာကို ျပန္ဖြင့္လိုက္တဲ့သေဘာဆိုေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ားကေတာ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြ အေမရိက၀င္ေရာက္တာကေတာ့ ထိခိုက္မႈရွိမယ္ ၊ သက္ေရာက္မႈရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္တယ္။”

သူတုိ႔ရဲ႕ BACI အဖြဲ႔အေနနဲ႔ အေမရိကန္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထံ စာေရးၿပီး ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြအေရး ေတာင္းဆုိမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔လည္း ေဒါက္တာ Ro Dinga က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ဒါရိုက္တာ Elaisa Vahnie ကမေလးရွားကို ၂ ပတ္သြားေနမွာေပါ့ေနာ္ ။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြင္းဆင္းေလ့လာၿပီးေတာ့ Report ေတြက်ေနာ္တို႔ေရးမယ္ BACI ကေန။ ေနာက္ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးႏွစ္ေပါ့ေနာ္ ဒီႏွစ္ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ေန႔မွာစမယ္ ၂၀၁၈ စက္တင္ဘာလအကုန္အထိ။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္ ဒုကၡသည္ေတြအမ်ားဆံုး၀င္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ အေမရိကန္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုမႈေတြ လႊတ္ေတာ္ကေနဆံုးျဖတ္ေပးၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုမႈေတြလုပ္ဖို႔လည္း က်ေနာ္တို႔လုပ္ေနတယ္အခု။ ေနာက္၂ ပတ္ေက်ာ္ရင္ Report ေတြက်ေနာ္တို႔ေရးမယ္၊ ေတာင္းဆိုမႈေတြေရးမယ္။ အဲဒါေရးၿပီးတဲ့ေနာက္ ၾသဂုတ္နဲ႔ စက္တင္ဘာလေတြမွာ အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကို က်ေနာ္တို႔ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုမႈေတြလုပ္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။”

သူ႔ရဲ႕ သမၼတ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ကုိ ၾကားနာဖုိ႔ တနလၤာေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ တရားရုံးခ်ဳပ္က ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့အေပၚ သမၼတ Trump က ႀကိဳဆုိလုိက္ၿပီး - တရားရုံးခ်ဳပ္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တုိင္းျပည္ကလူေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ၀င္ေရာက္လာခြင့္တုိ႔ကုိ တားျမစ္လုိက္ႏုိင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com