၁၀၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ILO အစည္းေဝး ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ေလ်ာ့က်သြားတာမို႔ ဒီႏွစ္ ILO ညီလာခံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကေလးစစ္သား ျပႆနာဟာ ေရွ႕တန္းမွာ မရွိေနေတာ့ဘူးလို႔ ညီလာခံ တက္ေရာက္သူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဆြစ္ဇာလန္နိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ကေန ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္တဲ့ ၁၀၅ ႀကိမ္ေျမာက္ နိုင္ငံတကာ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား သံုးပြင့္ဆိုင္ ညီလာခံကို တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျမန္မာအလုပ္သမားေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြအေရး ဘာေတြ တင္ျပဖုိ႔ရွိတယ္ ဆိုတာကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ေနၾကတဲ့ ILO ညီလာခံကို ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမားနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ ၃ ဖြဲ႔စလံုးက တက္ေရာက္ၾကတယ္လို႔ အလုပ္ရွင္မ်ား ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္လာတဲ့ ကုန္သည္- စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ရဲ႕ တြဲဘက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးလြင္က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“အလုပ္ရွင္ကိုယ္စားလွယ္ဘက္ကေတာ့ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္ Employer Organization ကုိယ္စား ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္အေနနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔အတူ ေျမာက္ဒဂံုစက္မႈဇံုက ဒုတိယဥကၠဌ ဦးေဇာ္ႏုိင္ ပါလာပါတယ္။ ေနာက္တခါ လုပ္ငန္းရွင္အားလံုးေပါ့ ၄ ဦး ပါလာပါတယ္ စုစုေပါင္း။ အလုပ္သမားဘက္ကလည္း အလုပ္သမားသမဂၢေတြျဖစ္တဲ့ CTUM က ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ၈ ေယာက္ေလာက္ ပါလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သေဘၤာသား အလုပ္သမားသမဂၢ ဦးစံသိန္းတို႔ ပါလာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အစိုးရဘက္ကေတာ့ အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနက အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးမ်ိဳးေအာင္ ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔ ပါလာပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ တေယာက္ပါလာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီ ၁ ရက္ ၂ ရက္ေနရင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြ လိုက္လာမယ္လို႔ သိရပါတယ္။”

ILO ညီလာခံေတြမွာ အရင္က ကေလးစစ္သားအေရး၊ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ ထူူးျခားျဖစ္စဥ္ တရပ္အေနနဲ႔ အၿမဲလိုလို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးမႈ ခံရေလ့ရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ကေလးစစ္သားအေရးဟာ ထိပ္တန္းတင္ေလာက္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဦးေဆာင္တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠဌ ဦးေမာင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ အရင္တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ အဓမၼ လုပ္အားေပး ကေလးစစ္သားဆုိတာက အကုန္လံုးေတာ့ မေပ်ာက္ေသးေပမဲ့ ၈၀% ေလာက္ေတာ့ ေပ်ာက္သြားၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အရင္တုန္းကလို ထူးျခားျဖစ္စဥ္အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အထဲမွာ မပါေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ထက္ ဆိုးတ့ဲႏုိင္ငံေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ - ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆုိရင္ Rana Plaza ၿပိဳတဲ့ကိစၥ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ကေလးအလုပ္သမားေတြကိစၥ၊ ေနာက္တခါ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံမွာ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတဲ့ကိစၥ ဒီလို တျခားႏုိင္ငံေတြ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ထက္ ဆိုးတဲ့ႏုိင္ငံ ၂ ႏိုင္ငံေလာက္ရွိေနတယ္။ ကေမၻာဒီးယားမွာဆုိရင္ တန္းစီခ်ီတက္တာကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္သတ္တဲ့ကိစၥ အဲဒါမ်ိဳးေတြရွိေနေတာ့ ဒါေတြကို သူတုိ႔ ေဆြးေႏြးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဦးစားေပးအဆင့္မွာ မရွိေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔က ေနာက္မွာ ေရာက္သြားပါၿပီ။”

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အနိမ့္ဆံုး လုပ္္ခလစာ သတ္မွတ္ႏိုင္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ညီလာခံကို အတူတက္ေရာက္လာတဲ့ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ သီးျခား ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ညီလာခံမွာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြက္ အေရးကိစၥေတြကို တင္ျပဖို႔ အခ်ိန္ ၅ မိနစ္ ေပးထားတာျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာအလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္ အေနနဲ႔ ၾကာသပေတးေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ တင္ျပခြင့္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဗမာျပည္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘာကို တင္ျပခ်င္သလဲဆုိေတာ့ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္ဆုိတဲ့ က႑ရွိမယ္ဆုိရင္ ဒါကို ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ သိတဲ့သူ နည္းေနေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ILO အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာေပါ့ေနာ္ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဒီ စီမံခ်က္ကို လုပ္ဖုိ႔ သင့္ပါတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္ တင္ျပမွာပါ။”

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ လူေနမႈဘဝနဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္း အေျခေနေတြ ကြာျခားမႈ ရွိေနတာမို႔ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ သြားတဲ့အခါမွာ ILO အေနနဲ႔ စံႏႈန္းအတိုင္း အတင္းအၾကပ္ မလုပ္ခိုင္းဖို႔ ေျပာမယ့္သူကေတာ့ ဇြန္ ၇ ရက္ေန႔မွာ တင္ျပခြင့္ရမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္ရွင္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအးလြင္ပါ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ႏွစ္ေတြအတြင္း ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားၾကား ျပႆနာမွာ သံုးပြင့္ဆိုင္ မျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာနဲ႔အတူ အစိုးရရဲ႕ တာဝန္ခံ တာဝန္ယူမႈေတြနဲ႔ မူဝါဒေတြရဲ႕ အေရးပါမႈကိုလည္း တင္ျပဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္ေျပာမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြထဲမွာေတာ့ အလုပ္ခြင္သာယာေရးေပါ့ေနာ္ အဓိကထားၿပီး ေျပာပါမယ္။ အလုပ္ခြင္သာယာေရး လုပ္တဲ့အခါမွာ အလုပ္ရွင္ကလည္း သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ျမင္ေအာင္လို႔ လုပ္ဖုိ႔လိုသလို အလုပ္သမားေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရးကိုလည္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္ခလစာကို ေျပလည္ေအာင္ေပးဖို႔အတြက္ စဥ္းစားေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားၾကားထဲမွာ အစိုးရဆုိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈက ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ဥပေဒအရ လုပ္လို႔မရဘူးဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္လာတဲ့အခါမွာ ၃ ပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးပြဲကေန အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ၂ ဘက္ပဲ ေဆြးေႏြးေတာ့မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ စိန္ေခၚၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းေနရတဲ့ အေနအထားရွိပါတယ္။ အစိုးရဥပေဒေတြက ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ILO ကလည္း ၀င္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိ္င္ငံတကာမွာရွိတဲ့ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား အရိပ္အေျခအေနကို ၀င္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ပါ၀င္ ပတ္သက္တဲ့အခါမွာ ILO စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ စံႏႈန္းေတြ တူတာရွိသလို၊ မတူတာရွိတယ္။ Traditional Life Style ေတြ ကြာျခားတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ သြားတဲ့အခါမွာ ILO က ႏုိင္ငံတုိင္းကို အတင္းအဓမၼ ဒီလိုလုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာလို႔မရဘူးဆိုတဲ့အေၾကာင္းကိုေတာ့ ရန္ကုန္က ILO ကုိယ္စားလွယ္ကိုလည္း တေန႔က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေျပာရမယ့္ေန႔မွာလည္း အဲဒါေတြ ထည့္ေျပာမွာပါ။”

ဒီႏွစ္အတြက္ ILO ညီလာခံရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္က Global Decent Work ျဖစ္ပါတယ္။ ညီလာခံ တက္ေရာက္လာသူေတြ ေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းရာက အစံုျဖစ္ၿပီး Global Decent Work လုိ႔ေခၚတဲ့ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္ေတြ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေကာင္းမြန္ေစဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ၊ လူမႈအခြင့္အေရး မဆံုး႐ႈံးေအာင္ ကာကြယ္ေပးမယ့္ အခ်က္ေတြ၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com