ျမန္မာႏိုင္ငံ HIV ကူးစက္မႈ စိုးရိမ္ရဆဲ

HIV ပိုး ကူးစက္ခံရၿပီး ခုခံအား က်ဆင္းေနတဲ့ ေဝဒနာရွင္ တစ္ဦး ေဆးကုသမႈခံယူေနစဥ္။

 ကုလသမဂၢ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ UN AIDS အဖြဲ႕ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္အတြင္း အစိုးရရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေၾကာင့္ HIV နဲ႕ဆိုင္တဲ့ ျပဳစုကုသမႈေတြ ရွစ္ဆအထိ တိုးတက္ လာခဲ့ေပမယ့္၊ ေရာဂါကာကြယ္ေရးအပိုင္းမွာေတာ့ ရည္မွန္းထားတဲ့ အတိုင္းအတာ မေရာက္ေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႕ HIV/AIDS ေရာဂါ ကုသေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးႏွစ္ပိုင္းလံုး ေအာင္ျမင္ဖို႔ အလားအလာ ဘယ္လို ရွိသလဲ၊ ဘာေတြ လုပ္ဖို႕လိုမလဲ ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေမရိကန္ သုေတသီ တစ္ဦးနဲ႕ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုရဲေခါင္က ေျပာျပပါမယ္။

ဒီဇင္လဘာလ ၁ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ UN AIDS အစီရင္ခံစာ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္အတြင္း အစိုးရရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေၾကာင့္ HIV နဲ႕ဆိုင္တဲ့ ျပဳစု ကုသမႈေတြ ရွစ္ဆအထိ တိုးလာၿပီး၊ အခုႏွစ္စက္တင္ဘာလမွာ ARV ေဆးေပးၿပီး ကုသေပးႏိုင္တဲ့ HIV ေ၀ဒနာရွင္ အေရအတြက္ ၁၀၁၀၀၀ အထိ ရွိလာခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ေရာဂါကာကြယ္ေရးအပိုင္းမွာေတာ့ ရည္မွန္းထားတဲ့ အတိုင္းအတာ မေရာက္ေသးဘူးလို႕ သိရပါတယ္။

လူတစ္ဦးခ်င္ ၀င္အေငြအရ ကမၻာေပၚမွာ က်န္းမာေရးက႑အတြက္ ဘ႑ာေငြ အသံုးျပဳမႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အခုလို အစိုးရဘက္က ေထာက္ပံ့မႈ တိုးလာတာ အားရစရာ ေကာင္းေပမယ့္ ဒီပံုအတိုင္း စဥ္ဆက္မျပတ္ ေထာက္ပံ့ေပးသြားဖို႕ လိုတယ္ လို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV/ AIDS သုေတသန လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ John Hopkin တကၠသလိုလ္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမႈး Chris Beyes က ေျပာပါတယ္။

”ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ေရာဂါပိုးရွိေနတဲ့ သူအားလံုးရဲ႕ ၅၀ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ အထိဟာ ေဆးကုသမႈ မရရွိၾကဘူးလို႕ သိထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလ ၁ရက္ေန႕မွာ က်ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ HIV/AIDS ေန႕မွာ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ကေန ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္အသစ္အရ HIV ပိုးရွိတဲ့ သူတိုင္းကို CD4 count ဘယ္ေလာက္ပဲရွိရွိ ျပဳစုကုသေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးရမယ္လို႕ လမ္းညႊန္ထားပါတယ္။ အဲဒီ လမ္းညႊန္ခ်က္အတိုင္း လိုက္နာႏိုင္ဖို႕ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႕ ျပဳစုကုသမႈကို အခုထက္ ႏွစ္ဆတိုးၿပီး လုပ္ရမွာပါ။ ျပဳစုကုသေပးတဲ့ အပိုင္းအျပင္၊ ေရာဂါပိုးမျပန္႕ေအာင္ ကာကြယ္တဲ့အပိုင္းဆိုရင္ အခုထက္ထိ အသစ္အဆန္းလိုပဲ ရွိေနပါေသးတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္လို ေဒသေတြမွာ မူးယစ္ေဆးထိုး သြင္းတဲ့ ေဆးထိုးအပ္ကေန တဆင့္ ေရာဂါပိုး ကူးစက္မႈက စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျခားအေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏိုင္ငံေတြမွာ လိုပဲ လိင္တူခ်င္း ဆက္ဆံတဲ့ လူငယ္အမ်ိဳးသားေတြနဲ႕ လိင္ေျပာင္းလဲေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြလိုမ်ိဳး လူအုပ္စုေတြမွာ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရမႈ အထူးျမင့္မားေန ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ျပဳစုကုသေရးအပိုင္းမွာ တိုးျမွင့္သလို၊ ေရာဂါကာကြယ္ေရးအပိုင္းမွာလည္း ပို အာရံုစိုက္လုပ္ဖို႕ လိုပါတယ္။”

ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ကေန ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္အသစ္အရ ကိုယ္ခံအားက်ဆင္းမႈ အေျခအေနကို မၾကည့္ေတာ့ပဲ HIV ပိုးရွိတဲ့ သူတိုင္းကို ျပဳစုကုသမႈ ေပးရမွာျဖစ္လို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနနဲ႕ လက္ေတြ႕လုပ္ဖို႕ ျဖစ္ႏိုင္မလားဆိုတာနဲ႕ ပက္သက္လို႕လည္း သူက ခုလို ေျပာပါတယ္။

”ဒါက ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို ခ်ထားေပးမယ့္ ေငြအရင္း အျမစ္ေတြ တင္မကပဲ၊ အလွဴရွင္ေတြဆီက ၀င္လာမယ့္ အရင္းအျမစ္ေတြလည္း တိုးလာပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း Global Fund, 3MD Fund၊ US AID၊ DFAID၊ EU နဲ႕ UK စတဲ့ အလွဳရွင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ရန္ပံုေငြ တိုးျမွင့္ေပးေန ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႕မႈ ကိန္းဂဏန္းက အလြန္အကၽြံ ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနမဟုတ္ေသးတာလဲ ပါပါတယ္။ အခ်ိဳ႕အာဖရိကႏိုင္ငံေတြမွာ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ အားလံုးရဲ႕ ငါးရာခိုင္ႏႈန္းကေန ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ထိ ေရာဂါပိုးရွိေနတဲ့ အေျခအေနနဲ႕ယွဥ္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးက မႀကီးလွတဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ လာမယ့္ တစ္ႏွစ္ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း မျဖစ္ႏိုင္ေသးေပမယ့္၊ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းေတာ့ ေရာဂါပိုးရွိသူ အားလံုးကို ျပဳစုကုသေပးႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။

အဲဒီအတြက္ ေရာဂါပိုးရွိမရွိ စစ္ေဆးတဲ့အပုိင္းကို ဒီထက္မက က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕လုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ ဒါမွ ေရာဂါပိုးရွိသူတာကို သိၿပီး ကုသမႈခံႏိုင္မွာပါ။ အဲဒီလို စစ္ေဆးခံႏိုင္ဖို႕ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႕ ေရာဂါပိုးရွိႏိုင္သူေတြကို ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ရွိေနတာကို တိုက္ဖ်က္သြားဖို႕ လုိပါတယ္။ လက္ရွိမွာ လိင္တူ ဆက္ဆံသူေတြ၊ လိင္ေျပာင္းထားသူေတြ၊ အမ်ိဳးသမီး လိင္အလုပ္သမားေတြနဲ႕ မူးယစ္ေဆးသံုးသူေတြလို ေရာဂါပိုးကူးစက္ႏိုင္ေျချမင့္တဲ့ သူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ရွိေနပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်းလက္နဲ႕ ေ၀းလံတဲ့ နယ္စပ္ေဒသေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈမ်ားတဲ့ ကခ်င္နဲ႕ ရွမ္းေျမာက္လို႕ ေဒသေတြမွာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ တိုးေပးဖို႕ဆိုတာ တကယ့္ကို စိန္ေခၚမႈတစ္ခုအေနနဲ႕ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အသစ္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ HIV မဟာဗ်ဴဟာ စီမံခ်က္မွာ အဓိက လူဦးေရရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈေတြရဖို႕၊ HIV ပိုးရွိတဲ့ သူအားလံုးရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ သူတို႕မွာ ပိုးရွိမရွိ သိေနေစဖို႕၊ HIV ပိုးရွိၿပီး၊ ပိုးရွိမရွိ သိထားတဲ့ သူအားလံုးရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ျပဳစု ကုသမႈ ခံယူႏိုင္ဖို႕၊ ေရာဂါ ျပဳစု ကုသမႈ ခံယူသူ အားလံုးရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ေရာဂါပိုး ႏွိမ္ႏွင္းတာ ေအာင္ျမင္ဖို႕နဲ႕ ပိုးရွိသူေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ေနသူေတြ အေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရွိေစဖို႕ စတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ပါ၀င္ေနပါတယ္။

ရဲေခါင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com