ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ ျမန္မာလႈပ္ရွားသူေတြအျမင္

ေနာက္အစိုးရသစ္တက္လာမယ္ဆုိရင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ႏုိင္မႈ စြမ္းအားေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ျပဳျဳပင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကိုအျပည့္အ၀အာမခံတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိး ျပဌာန္းႏိုင္ျခင္း မရွိေသးတဲ့အျပင္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မွဳေတြကို လည္း ေဖၚထုတ္အေရး ယူႏိုင္တဲ့အေျခအေန အားနည္းေနေသးတယ္လို႕ ဒီကေန႕ ဒီဇင္ဘာလ (၁၀)ရက္ေန႕မွာက်ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ
လူ႕အခြင့္အေရးေန႕မွာ ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးဦးေဆာင္လွဳပ္ရွားေနသူေတြက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

ဒါအျပင္ NLD ဦးေဆာင္မယ့္ အစိုးရသစ္တက္လာခ်ိန္မွာ လက္ရွိ အမ်ဳိးသား
လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕လိုအပ္တယ္လို႕ လည္း လူ႕အခြင့္အေရးပညာေပးသူမ်ားကြန္ယက္ ဦးေဆာင္သူတဦးက ေျပာပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကိုတင္ျပမွာပါ။

ဒီကေန႕က်ေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္ေရးေန႕ ေဆာင္ပုဒ္ကေတာ့“Our Rights, our freedoms, Always!” အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္မႈဟာ ထာ၀ရအတြက္ပါ ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးမွာ လြတ္လပ္မွဳဟာ အဓိကျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီအႏွစ္သာရကို ေပၚလြင္ေစခ်င္တဲ့အတြက္ အခုလိုေဆာင္ပုဒ္ကို ေဖၚျပခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein ကေျပာပါတယ္။

“၂၀၁၅ခုနွစ္ လူ႕အခြင့္အေရးေန႕မွာ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္အႏွစ္သာရေတြကို ႏိုင္ငံတကာမွာ က်ေနာ္တို႕ ထင္ဟပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ လြပ္လပ္ခြင့္ ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးဥပေဒအျဖစ္ က်ေနာ္တို႕ အသိအမွတ္ျပဳထားပါၿပီ။ ဒီ စံႏွဳန္းသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႕ စည္းမ်ဥ္းအရ က်ေနာ္တို႕ရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႕နဲ႕ အာမခံေပးဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ ဒီႏွစ္မွာက်ေရာက္တဲ့လူ႕အခြင့္အေရးေန႕ဟာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္ေတြျဖစ္တဲ့ ICESCR ေခၚ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရးနဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳ အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ႕ ICCPR ေခၚ ျပည္သူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ အႏွစ္ (၅၀)ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။”

ဒီစာခ်ဳပ္ေတြမွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ႕ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ဖူလံုျမင့္မားတိုးတက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕ တာ၀န္ရွိေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဖိႏွိပ္တဲ့ဥပေဒေတြရွိေနေသးတယ္လို႕ အီတလီႏိုင္ငံမွာက်င္းပေနတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာႏိုင္ငံတကာေဆြးေႏြးပဲြကိုတက္ေရာက္ေနသူ ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးဦးေဆာင္လွဳပ္ရွားေနတဲ့ မေ၀ေ၀ႏုက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“ဒီၿငိမ္းစုစီ ဥပေဒတို႔၊ ႏုိင္ငံသားဥပေဒတို႔ အခုဆုိလို႔ရွိရင္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒတုိ႔ ဆုိလို႔ရွိရင္လည္း မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚလာႏုိင္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေအာက္မွာ တိုးပြားေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔ပဲၾကည့္ၾကည့္၊ ပညာရွင္ေတြ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေလ့လာသံုးသပ္မႈေတြ၊ သုေတသနစာတမ္းေတြကိုပဲ ၾကည့္ၾကည့္ေပါ့ေနာ္ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနတဲ့ ဥပေဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ခိုင္မာမႈမရွိဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ညီညြတ္မႈမရွိတာကို ေတြ႔ေနရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီဥပေဒေတြနဲ႔ သြားၿပီးေတာ့ သက္ဆုိင္ေနတာကို ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။”

ဒါအျပင္ ပညာေရးဥပေဒကိုျပင္ဆင္ဖို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပတဲ့ေက်ာင္းသားေတြကိုဖမ္းဆီးထားတာ၊ ေဖ့စ္ဘုတ္ခ္လူမွဳကြန္ရက္စာမ်က္နွာမွာ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ကိုသေရာ္လို႕ဆိုၿပီးစဲြခ်က္နဲ႕ဖမ္းဆီးထားတာ စတဲ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က လြတ္လပ္ခြင့္ကိုဖိနွိပ္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ တက္ၾကြလွဳပ္ရွားတဲ့ လူငယ္ေတြအေနနဲ႕ လံုၿခံဳမွဳကင္းမဲ့ၿပီး စိုးရိမ္စိတ္ေတြျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလူငယ္ကြန္ဂရက္ ညွဳိနွဳိင္းေရးမွဳး မသင္ဇာရႊန္းလဲ့ရည္က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔သည္ ေက်ာင္းသားေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႐ို္က္ႏွက္ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားတဲ့ ၁၀ လ တိတိ ျပည့္သြားၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ ထဲထဲ၀င္၀င္ တိုးတက္မႈဆိုတာ မေတြ႔ရဘူး။ ဒါကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို က်မတို႔ လူငယ္ေတြအတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္တယ္။ က်မတို႔ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္တုိင္းလည္း ဘယ္ေတာ့မဆို လံုၿခံဳေရးအပိုင္းကို အၿမဲ စဥ္းစားရတယ္။ ကိုယ္လုပ္ေဆာင္တာက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ႏြယ္ၿပီဆုိတာနဲ႔ ကိုယ္ေတြအေပၚမွာ အဲဒါမ်ိဳး ဘယ္ေတာ့မဆို က်ေရာက္ႏုိင္တယ္။ အခုဆိုရင္ မစုစုေႏြးတို႔ကိုလည္း တန္ျပန္ေပါ့ေနာ္ အရင္တုန္းက ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး တရားစြဲေနတာကိုလည္း ျမင္လာတယ္။ ေနာက္ ေဖ့ဘြခ္ေပၚမွာ က်မတို႔ လြတ္လပ္စြာ ေ၀ငွၾကေပမဲ့လည္း တရားစြဲခံထားရတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေတြက က်မတို႔ လူငယ္ေတြအတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိုးရိမ္မႈျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။”

၂၀၁၅ခုနွစ္ ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးေန႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသားလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ေၾကညာခ်က္တေစာင္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း လူ႕အခြင့္အေရးအဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႕ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳေတြရွိခဲ့သလို လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအသိပညာေပးေဟာေျပာပဲြေတြကို ႏိုင္ငံအႏွံက်င္းပခဲ့ေၾကာင္းနဲ႕ တိုင္ၾကားစာေပါင္း (၁၂၀၀)ေက်ာ္ထဲက အခ်ဳိ႕ကို ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးတာ၊ အက်ဥ္းေထာင္နဲ႕ အလုပ္စခန္းေတြ၊ အခ်ဳပ္ခန္းေတြမွာ သြားေရာက္စစ္ေဆးၿပီး အႀကံျပဳခ်က္ေတြထုတ္ျပန္တာမ်ဳိးေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အမ်ဳိးသားလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဘက္က တိုင္ၾကားစာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕အားနည္းတာေတြရွိခဲ့ရတယ္လို႕ လူ႕အခြင့္အေရးပညာေပးသူမ်ားကြန္ယက္ဦးေဆာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ NLD ပါတီ အစိုးရ ဖဲြ႕ၿပီးခ်ိန္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တဲ့ အခ်က္နဲ႕ပတ္သက္လို႕ သူက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“တကယ္လို႔မ်ား ေနာက္ထပ္ အစိုးရတက္လာမယ္ဆုိရင္ လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ႏုိင္မႈ စြမ္းအားေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ လိုအပ္သလို ျပဳျပင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဒီထက္ပိုမို တုိးျမႇင့္မယ္၊ ဌာနဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ဒီထက္ ပိုမို အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔က က်ေနာ္တုိ႔ လိုအပ္တယ္ဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အစိုးရရယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရယ္၊ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက ျပည္သူေတြကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ကာကြယ္ေပးေသာ စြမ္းရည္ျမင့္မားေသာ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္မွန္းပါတယ္။”

ဒီဇင္ဘာလ (၁၀)ရက္ ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးေန႕အျဖစ္ အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားေတြကို လူ႕အခြင့္အေရးပညာေပးသူမ်ားကြန္ယက္ကေန ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာျပည္အႏွံအျပားမွာ က်င္းပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းကို ကုလသမဂၢက အတည္ျပဳျပဌာန္း ခဲ့တဲ့ ေန႕ကို လူ႕အခြင့္အေရးေန႕အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး အခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္း (၆၇) ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။


အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com