၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ဖြင့္လွစ္

၂၀၁၅ (၈) ေလးလံုးႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားနဲ (၈၈) သမိုင္းျပတိုက္ဖြင့္ပဲြ (ဓာတ္ပံု- ၈၈ ၿငိမ္း/ပြင့္)

 ဒီကေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ၈ ရက္ ၈ လ ၈၈ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ၂၇ ႏွစ္ျပည့္ေန႔မွာ ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီရရွိေရး ေတာင္းဆိုတုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူလူထုနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြအတြက္ အမွန္တရားေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ အမွန္တရားကိုေဖာ္ထုတ္ရင္း အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။

၂၀၁၅ (၈) ေလးလံုးႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနား (ဓာတ္ပံု- ၈၈ ၿငိမ္း/ပြင့္)

ဒီကေန႔ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔ စေနေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ (၂၇) ႏွစ္ေျမာက္ ရွစ္ေလးလံုး (၈၈၈၈) ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုေန႔မွာ သမိုင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ကို သိရွိႏုိင္ဖို႔နဲ႔ တရားမွ်တမႈ၊ အမွန္တရား ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖို႔အေရး အဓိကရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္း ေဆာင္ေတြနဲ႔ ၈ ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးမွာ ျဖတ္သန္းတုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ ထားတဲ့ ရွစ္ေလးလံုးအထိမ္းအမွတ္ သမိုင္းျပတိုက္ကို ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ဖြင့္လွစ္လုိက္ပါတယ္။ ယာယီစတင္ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ဒီ ရွစ္ေလးလံုး အထိမ္းအမွတ္ျပတိုက္ထဲမွာ ျပည္သူေတြပါဝင္ခဲ့တဲ့ ၈ ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သမုိင္းမွတ္တမ္းဓာတ္ပံုနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြကို ျပသထားတယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုဂ်င္မီက ေျပာပါတယ္။

“(၈) ေလးလံုး လႈပ္ရွားမႈကာလ တေလွ်ာက္လံုးမွာ ျပည္သူေတြ ဘယ္လိုၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခဲ့သလဲ၊ ေနာက္ အလႊာေပါင္းစံု ဘယ္လို ပါဝင္ခဲ့သလဲ၊ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ဘယ္လိုပါဝင္ခဲ့သလဲ၊ လွည္းေနေလွေအာင္း၊ ျမင္းေဇာင္းမက်န္ပါဝင္ခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းပံုေတြေပါ့။ အဲဒီပံုေတြကိုက်ေနာ္တို႔ ျပသထားတယ္။ ဒီမိုကေရစီ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေတာင္းဆိုမႈရဲ႕ေနာက္ဆက္တြဲမွာ ဘာေတြျဖစ္လဲဆိုတဲ့ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခံရတဲ့ မွတ္တမ္းေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ျပထားတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြကို ေနာက္ေနာင္မွာ မေပၚေစခ်င္တဲ့ဆႏၵ- အဲဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မွတ္တမ္းေတြကို က်ေနာ္တို႔ ျပသထားတယ္။ ဒီျပခန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အမ်ားစုက ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္တယ္ေပါ့။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ဒီဇိုင္နာေတြ၊ architect ေတြ၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ပန္းခ်ီဆရာ၊ ပန္းပုဆရာေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြ ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ပညာေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာ၊ တည္ေဆာက္ထားတာကို ေတြ႔ၾကရမွာပါခင္ဗ်။”

(၈၈၈၈) ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ၂၇ ႏွစ္ျပည့္ေန႔မွသည္ ၈ ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီရရွိေရး ေတာင္းဆိုတုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကရင္း ဘဝေတြ အသက္ေတြေပးခဲ့ၾကတဲ့ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူလူထုနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ အတြက္ အမွန္တရားေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာလိုက္ပါတယ္။

“(၈) ေလးလံုးသမိုင္းဆိုတာဟာ ျပည္သူတရပ္လံုးက ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုတဲ့၊ ဒီမိုကေရစီလိုခ်င္တဲ့၊ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အသက္ေတြ ေပးဆပ္သြားခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းတခုပဲ။ အဲဒီသမိုင္းကို က်ေနာ္တုိ႔က ေနာင္လာေနာက္သားေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းျခင္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီရဲ႕စိတ္ဓာတ္၊ (၈) ေလးလံုး စိတ္ဓာတ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔က ခုိင္မာေအာင္၊ အားေကာင္းေအာင္လုပ္ႏုိင္မယ္။ ဒါမွလည္း ဒီမိုကေရစီရရွိေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အေထာက္အကူျပဳမယ္။ ဒါက တခ်က္ေပါ့။ ေနာက္တခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ Truth & Reconciliation ေပါ့-အမွန္တရားကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ရမယ္၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္လည္း တည္ေဆာက္ရမယ္။ တည္ေဆာက္ရမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ အမွန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္တဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ တခုျဖစ္တယ္။ အဲဒီကတဆင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ရလဒ္ေကာင္းေတြ ရႏုိင္ဖို႔ ရွာေဖြရမယ္။ ဒါတခ်က္ေပါ့။ ေနာက္တခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ Transitional Justice ေပါ့၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ဆုိင္ရာ တရားမွ်တေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ ဘယ္သူမွ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏုိင္ေသးဘူး။ အဲဒါေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က အတိအက် အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီ (၈) ေလးလံုးျပတုိက္ကေနၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူျပဳလာႏုိင္လိမ့္မယ္။”

၈၈ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ကေတာ့ ဒါဟာ မင္းမဲ့ဆန္တဲ့ ဆူပူလႈပ္ရွားမႈေတြသာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုသလိုပဲ ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္ဘက္က အာဏာသိမ္းခဲ့ရတာျဖစ္တယ္လို႔ အေၾကာင္းျပေလ့ရွိပါတယ္။ (၈၈၈၈) ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုရဲ႕ သမုိင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို ခိုင္မာတဲ့သက္ေသအေထာက္အထားေတြနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ကိုလည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေတြက အေလးအနက္ ေဆာင္ရြက္ေန ပါတယ္လို႔လည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဂ်င္မီကေျပာပါတယ္။

“၈၈ က ညီအကိုေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕စာရင္းေကာက္ယူတဲ့ကိစၥမ်ဳိးတို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ (၈) ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈကာလအတြင္းမွာ က်ဆံုးသြားတဲ့လူေတြရဲ႕စာရင္း ေကာက္ယူတဲ့ကိစၥမ်ဳိးတို႔၊ Transitional Justice ေပါ့-အတူသြားရင္းကာလ တရားမွ်တမႈဆိုင္ရာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမွန္တရားေတြ ေဖာ္ထုတ္တဲ့ကိစၥမ်ဳိးတို႔၊ ဒါမ်ဳိးေတြေတာ့ ဆက္လုပ္သြားဖို႔အစီအစဥ္ရွိတယ္။ ဒါကလည္း ပိုၿပီးေတာ့ စနစ္တက် အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့။ ျပည့္စံုလွတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။ က်န္ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မသိႏုိင္တာေတြ၊ မရေသးတဲ့မွတ္တမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ အဲဒါေတြကိုလည္း ေပးပို႔ဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတာေတြရွိတယ္။ လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းစီေရာ၊ အဖြဲ႔အစည္းလုိက္ေတြေရာ ေပးပို႔ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုထားတယ္။”

ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔အတူ ၈ ေလးလံုးကိုျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြကလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ ဓမၼပီယေက်ာင္းတုိက္မွာ(၂၇) ႏွစ္ေျမာက္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုအခမ္းအနားကို စုေပါင္းက်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။

လူထုလူတန္းစားတရပ္လံုးက အာဏာရွင္ကို ဖီဆန္ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကခဲ့တဲ့ ရွစ္ေလးလံုးလူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီးမွာမၿပီးျပတ္ေသးတဲ့ ဒီမိုကေရစီရရွိေရး၊ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ေရး တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လက္တြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ပအို႔ဝ္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ခြန္ျမင့္ထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုႀကီးအတြင္း တုိင္းျပည္အတြက္ လူငယ္မ်ိဳးဆက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ႏုိင္ငံေရးလမ္းစဥ္နဲ႔ လက္နက္ကိုင္၊ လက္နက္မဲ့ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတဲ့သမုိင္းျဖစ္ရပ္ကို ေနာင္မ်ိဳးဆက္လူငယ္ေတြ သိရွိေစခ်င္တယ္ လို႔လည္း ခြန္ျမင့္ထြန္းကေျပာပါတယ္။

၂၀၁၅ (၈) ေလးလံုးႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားတက္ေရာက္လာတဲ့ ခြန္ျမင့္ထြန္း (ဓာတ္ပံု- ၈၈ ၿငိမ္း/ပြင့္)

“(၈) ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုဆိုတာက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကိုေပါ့ေလ- လက္႐ံုးရည္ေတာ္လွန္ေရးေရာ၊ လက္နက္မဲ့ေတာ္လွန္ေရး ေရာ - ဒီေတာ္လွန္ေရး ႏွစ္ရပ္စလံုးေပၚေပါက္လာတဲ့ လူထုေတာ္လွန္ေရးျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ဒါ အဓိကတခုပါ။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့သူေတြက အဲဒီတုန္းက လူငယ္ေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို ဖ်က္ၿပီးေတာ့မွ ဒီမုိကေရစီအေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုကို ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ ပါဝင္ခဲ့ၾကတာကို အဓိကထားၿပီး ေျပာတာပါ။ ေနာက္တခုကေတာ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ရဖို႔ဆိုရင္ ဗမာမ်ားနဲ႔ တုိင္းရင္းသားမ်ားအၾကားမွာ တန္းတူအသိအမွတ္ျပဳဖို႔လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို အဲဒါေျပာတာပါ။”

၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ကိုမင္းကိုႏုိင္၊ အတိုက္အခံပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နာယက ဦးတင္ဦးနဲ႔ ရခုိင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီဝင္ ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းတို႔ကလည္း ၂၇ ႏွစ္တာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေပမဲ့ ႏိုင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီ မရရွိေသးတဲ့အေနအထား၊ မၿပီးဆံုးေသးတဲ့ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး အဆံုးတုိင္ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔စတဲ့ ၈ ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အမွာစကားေတြ အသီးသီးေျပာၾကားခဲ့သလို (၂၇) ႏွစ္ေျမာက္ ရွစ္ေလးလံုးဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု အထိမ္းအမွတ္ ၈ ေလးလံုး ေငြရတုအဆံုးအျဖတ္ေတြကို ဆက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ဖမ္းဆီးခံထားရသူေတြ၊ တရားရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ျပည္သူလူထုေတြကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ ႁခြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆံုးျပန္လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ အႏုိင္ရေရး ဝန္းရံၾကဖို႔ကိုလည္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

မဆုမြန္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com