ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းနဲ႔ VOA သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခ်က္ (အပိုင္း-၁)

ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းကို VOA ျမန္မာပိုင္း ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းရဲ့ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခ်က္ (ေမ ၁၊ ၂၀၁၅)

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဝါရွင္တန္ဒီစီကို အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ John Boehner ရဲ့ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယက၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းကို VOA ျမန္မာပိုင္း ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းရဲ့ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခ်က္ ပထမပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။

သူရဦးေရႊမန္းရဲ့ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေတြအေပၚ အျမင္သေဘာထားေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ႏိုင္ေျခရွိမရွိ ဆိုတာေတြကို ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ရဲ႕ဖိတ္ၾကားမႈနဲ႔အတူ ေရာက္ရွိလာၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ-လို႔ က်ေနာ္ သိရပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ေတြ႔ဆံုၿပီးသမွ် အေျခအေနေလးနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အစီအစဥ္ေလး အေၾကာင္းကို အၾကမ္းဖ်င္းေလး ရွင္းျပပါလားခင္ဗ်ာ။

ဦးေရႊမန္း။ ။ ေတြ႔ဆံုမႈအေျခအေနက ပထမရက္မွာ ဆီနိတ္တာ မစ္ခ်္၊ မက္ေကာ္နယ္နဲ႔ေတြ႔တယ္။ ေနာက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ နန္စီပလိုစီနဲ႔ေတြ႔တယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း အာရွေရးရာဆုိင္ရာ လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးနဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ အဓိကေဆြးေႏြးတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက ဘာေတြလဲ ခင္ဗ်ာ။

ဦးေရႊမန္း။ ။ အဓိကေဆြးေႏြးတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾက တာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ ဒီဥစၥာကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္း တာေတြ ရွိပါတယ္။ ေဆြးေႏြးတာေတြ ရွိပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဓိက-ကေတာ့ သူတို႔က လာမယ့္ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္းမွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေၾကညာထားတဲ့ - ရက္ေတာ့ အတိအက် မသိရေသးဘူးေပါ့ေနာ္- အဲဒီကိစၥကို သူတို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္ဝင္တစား ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုတဲ့ အဓိကအခ်က္က ဘာလဲခင္ဗ်၊ ဒီ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ တရားမွ်မွ်တတ ျဖစ္လာဖို႔လား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ - ဥပမာအားျဖင့္ေပါ့ေနာ္၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ၊ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြက ဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ ျဖစ္လာပါ့မလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြေရာ ေဖာ္ျပတာမ်ဳိး ရွိသလားခင္ဗ်။

ဦးေရႊမန္း။ ။ ဒါေတြက တကယ္တန္းက်ေတာ့ ေမးခြန္းေတြပါပဲ။ …ေမးခြန္းေတြပါပဲ၊ အဲဒီေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အမွန္တကယ္ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အခ်ိန္- သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ဒီလုိ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာလည္း လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တတဲ့၊ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြတခု ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း မိမိတို႔ႏိုင္ငံမွာ သက္ဆိုင္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ တာဝန္ရွိတဲ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဟာ သတ္မွတ္ကာလအတြင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို တရားမွ်တၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲတခု ျဖစ္ရမယ္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲတခု ျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီလို လုိအပ္တဲ့ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လႊတ္ေတာ္ေရးရာကိစၥေတြကိုမေမးခင္မွာ ဥကၠ႒ႀကီး ကလည္း အခု အေမရိကကိုလာၿပီးေတာ့ အေမရိကန္မွာရွိတဲ့လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို ေလ့လာတယ္ဆိုေတာ့- အခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာက ေအာက္လႊတ္ေတာ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီ၊ အတုိက္အခံပါတီက ႀကီးစိုးေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကရက္တစ္အစိုးရ၊ အိုဘားမားအစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ သာမန္ ဒီလုိ- ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညႇိတယ္-ဆိုတဲ့ အေနအထားထက္ပိုၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ ကိစၥေလးေတြမွာ ခက္ခက္ခဲခဲနဲ႔ ျပႆနာေလးေတြ ႀကံဳရတယ္ဆိုတာမ်ဳိးေလးေတြ ၾကားေနရပါတယ္၊ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဥပေဒတခုကို ျပဌာန္းဖို႔အေရး အစိုးရရဲ႕လုပ္ခ်င္တဲ့အလုပ္တခုခုကို ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ပိတ္ပင္ထားတာ၊ အတည္မျပဳေပးတာ ဒီလို ကိစၥမ်ဳိးေလးေတြ ၾကားေနရေတာ့ အဲဒီအေနအထားေတြအေပၚကို ဥကၠ႒ႀကီးဘယ္လို သံုးသပ္ပါသလဲခင္ဗ်။

ဦးေရႊမန္း။ ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သူတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ အေထြအထူး သံုးသပ္ေျပာစရာမရွိပါဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဒီေနရာမွာ ဒါ- ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္တခုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ လုပ္ပံုလုပ္နည္းတခုထက္ ပိုတဲ့အေျခအေနလို႔ ျမင္သလား၊ ဒါမွ မဟုတ္လို႔ရွိရင္ အစိုးရအဖြဲ႔တခုရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရာေလးေတြအျဖစ္ ျမင္သလားခင္ဗ်။

ဦးေရႊမန္း။ ။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္ထဲက ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ကိစၥေတြျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒါနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး က်ေနာ္ေမးခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက စခဲ့တာပါ။ ဆိုေတာ့- အခုလာမယ့္သိပ္မၾကာခင္အတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ကုန္ပါေတာ့မယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလႊတ္ေတာ္သက္တမ္းကာလတေလွ်ာက္မွာ ဒီလႊတ္ေတာ္ဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့လႊတ္ေတာ္တခုလို႔ ဥကၠ႒ႀကီးကိုယ္တိုင္ ယူဆပါသလားခင္ဗ်။ ဘယ္အခ်က္ဟာ အေအာင္ျမင္ဆံုးလို႔ ယူဆပါသလဲ။

ဦးေရႊမန္း။ ။ လႊတ္ေတာ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ႕လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲလို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ တခ်ဳိ႕ ကိစၥေတြကေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာရွိတဲ့ တာဝန္နဲ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္အရ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ဒီဟာကို လက္ခံ နားလည္ေပးျခင္းမရွိတဲ့ကိစၥမ်ားဟာ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိေသးတဲ့ကိစၥမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆိုရင္ မိမိရဲ႕လုပ္ငန္းတာဝန္ကို ဥပေဒနဲ႔အညီလုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ အားလံုး နားလည္လက္ခံ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ က်င့္သားမရွိေသးတဲ့ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္က မိမိတို႔ရဲ႕တာဝန္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ဥပေဒနဲ႔အညီ လုပ္တဲ့ အခါမွာ ဒါေတြကို လုိက္နာဖုိ႔၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တခ်ဳိ႕ကိစၥေလးေတြမွာ ေႏွာင့္ေႏွးမႈရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္က ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ ရေအာင္လုပ္ႏုိင္တဲ့လႊတ္ေတာ္မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ အေတြ႔အႀကံဳနဲ႔အရည္အခ်င္း ျဖည့္ဆည္းေနတဲ့လႊတ္ေတာ္တရပ္ အေနနဲ႔ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္အထိ လုပ္တဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေတာ္ေတာ့ ခရီးေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ ဥပေဒျပဌာန္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္လိုက္တဲ့ကိစၥေတြမွာ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးတာ အားနည္းတယ္လို႔ ဆိုလိုတာလားခင္ဗ်။ ဥပမာအားျဖင့္- တိတိက်က် ဥပမာေလးတခုေလာက္ ေပးလို႔ရႏိုင္မလား ခင္ဗ်။ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာမ်ဳိးေလးေတြလဲဆိုတာေပါ့။

ဦးေရႊမန္း။ ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဌာန္းတဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏိုင္ငံသားအက်ဳိးစီးပြားကို ျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ဥေပဒမ်ား ျပဌာန္းၾကရတယ္။ အဲလို ျပဌာန္းတဲ့ေနရာမွာလည္း ဒီဥပေဒဟာ တရားမွ်တၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ားလုိက္နာႏိုင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္ရမယ္။ ဒီဥပေဒကို လိုက္နာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔က - လုိက္နာအေကာင္အထည္ေဖာ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔က သက္ဆိုင္ရာအစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ဥပေဒမ်ားကို ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိၾကဘူးဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာဌာနနဲ႔ သက္ဆုိင္သူမ်ားမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ဒီအတိုင္းကို ျပန္ၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ ဗီြအိုေအအေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေျခအေနကို ေလ့လာႏုိင္တဲ့သူျဖစ္တဲ့ အတြက္ သီးျခား - မိမိအေနနဲ႔ေတာ့ ထူးျခားစြာ အႀကံျပဳ ပံုမွန္သံုးသပ္ခ်က္ ေပးစရာမရွိပါဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕သံုးသပ္ခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ အထူးသျဖင့္လည္း အေစာပိုင္းကေမးခဲ့တဲ့ေမးခြန္းနဲ႔လည္း နည္းနည္း ဆက္စပ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာဆိုလို႔ရွိရင္ အစိုးရက ဒီမိုကရက္တစ္အစိုးရ ၊ လႊတ္ေတာ္မွာႀကီးစိုးေနတာက အတိုက္အခံ ရီပတ္ဘလီကင္ ပါတီဝင္ေတြက ႀကီးစိုးေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားျခင္း အနည္းငယ္ ကဲြျပားမႈရွိေနေတာ့ တဘက္နဲ႔တဘက္ အတုိက္အခံ ပိုႀကီးတာက သိပ္ေတာ့ မဆန္းဘူးေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ဥကၠ႒ႀကီးတို႔ရဲ႕ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳး အစိုးရက အမ်ားစု အဖြဲ႔ဝင္ေတြပါ။ အလားတူပဲ အစိုးရဆိုလို႔ရွိရင္လည္း သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္အစိုးရဟာ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအစိုးရပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီလို ပါတီႀကီးတခုတည္းရဲ႕ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ပါတီႀကီးတခုတည္းရဲ႕အစိုးရၾကားထဲမွာ အေစာက ဥကၠ႒ႀကီးေျပာတဲ့ နားလည္မႈလဲြတာေလးေတြဆိုတာက ဘာကို အေျခခံပါသလဲခင္ဗ်။

ဦးေရႊမန္း။ ။ နားလည္မႈလဲြတယ္လို႔ အဓိပၸာယ္မသက္ေရာက္ပါဘူး၊ လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ဥပေဒဟာ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏိုင္ငံသားအက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ရမယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏုိင္ငံသား အက်ဳိးစီးပြားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ ဥပေဒမ်ား ျဖစ္ရမယ္။ ဒီဥပေဒမ်ားဟာ တရားမွ်တၿပီး အမ်ားျပည္သူမ်ား လိုက္နာႏုိင္တဲ့ ဥပေဒမ်ားျဖစ္ရမယ္။ ဒီလိုထြက္ေပၚလာတဲ့ဥပေဒကို သက္ဆုိင္ရာတာဝန္ရွိတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဒီဥပေဒမ်ားကိုလိုက္နာေအာင္ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္ေကာ၊ က်န္တဲ့သူမ်ားပါလိုက္နာေအာင္ ႀကီးၾကပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီအတုိင္းပဲ လိုက္နာရမယ့္သူမ်ားကလည္း လိုက္နာၾကရပါမယ္။ - အဲလိုမွ မလိုက္နာဘူးဆိုရင္ ဒီဥပေဒဟာ အသက္ဝင္လႈပ္ရွား၊ ျပည္သူ႔ကို အက်ဳိးျပဳႏုိင္တဲ့အေနအထားမ်ဳိး မေရာက္ပါဘူး။ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိဘူးဆိုတဲ့အဓိပၸာယ္ပဲ ေရာက္သြားႏုိင္ပါတယ္။

“ဒါေပမယ့္ အခုနက ေမးခြန္းရဲ႕အစမွာ ေမးထားတာရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုအၾကား အက်ဳိးစီးပြားျခင္းမတူလို႔-ဆုိတဲ့စကားကို အေျခခံေမးသြားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ တပါတီတည္းကျဖစ္လာတဲ့ အစိုးရ၊ တပါတီတည္းက က်န္ရွိေနတဲ့လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဟာ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရသလဲဆိုတာ ေမးတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။

ဦးေရႊမန္း။ ။ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕သေဘာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏိုင္ငံသားအက်ဳိးစီးပြားကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္တဲ့ဥပေဒမ်ဳိးကိုပဲ လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းေပးလွ်က္ရွိပါတယ္။ အဲဒီနည္းတူပဲ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕မူဝါဒမွာ ဘာရွိလဲဆိုရင္ ပါတီစြဲ၊ ဝါဒစြဲ၊ ေဒသစြဲ၊ လူမ်ဳိးစြဲ၊ ကိုးကြယ္တဲ့အယူအစြဲေတြ မထားရွိဘဲနဲ႔ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏုိင္ငံသားအက်ဳိးစီးပြားဆိုရင္ အားလံုးပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕မူဝါဒပါ။ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕မူဝါဒကို လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ရွိၾကတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ မည္သည့္ပါတီကမဆိုပါဝင္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအားလံုး နားလည္လက္ခံထားတဲ့ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္မ်ားသည္ ႏုိင္ငံနဲ႔ႏုိင္ငံသားအက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းေစေသာ ဥပေဒမ်ားကိုပဲ ျပဌာန္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ကေနေရြးခ်ယ္ေပးထားတဲ့ ကိုယ့္အစိုးရမို႔လို႔ ခုနကကိစၥမ်ဳိးကို မ်က္ကြယ္ျပဳ ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ဥပေဒေတြ၊ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အားနည္းတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ ႏုိင္ငံမွာ တခ်ိန္က အျမစ္တြယ္အခ်ိန္ၾကာေနခဲ့တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအပုိင္း အားနည္းေနတဲ့အခ်က္လို႔ေရာ ယူဆပါသလားခင္ဗ်။

ဦးေရႊမန္း။ ။ တစိတ္တပိုင္း ပါပါတယ္။ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့ကိစၥမ်ားလည္း ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ အခုနက အားနည္းခ်က္ေတြ ေျပေပ်ာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္တခုရဲ႕သက္တမ္းမွာ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ လူအမ်ားရဲ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို ဘယ္ေလာက္ ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏုိင္မလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး မူတည္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ားျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လိုက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာအတုိက္အခံပါတီ ၊ အတုိက္အခံေတြျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD - အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြ႔ဲခ်ဳပ္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့တဲ့အခ်ိန္ေနာက္ပိုင္းမွာ အမ်ားျပည္သူေမွ်ာ္လင့္တာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေနၿပီး လုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥေတြပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥေတြ၊ ဥပမာအားျဖင့္ ပုဒ္မ ၄၃၆ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥ၊ ဒါမွ မဟုတ္လို႔ရွိရင္ အေသးစိတ္ ကိစၥဆိုလို႔ရွိရင္ ၅၉ (စ) - ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအႀကီးအကဲေရြးခ်ယ္ေရးမွာ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ကိစၥေတြ ေျဖေဖ်ာက္ေပးေရးကိစၥ၊ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း ႏုိင္ငံတကာကေန ေဝဖန္ေနၾကတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ စစ္တပ္ကေနၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ကေန ၂၅ % ပါဝင္ေနတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြ၊ ဒါေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းေျပသြားဖို႔ေတာင္ အခု လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ရဲ႕သက္တမ္းကာလမွာ ျပဳျပင္ႏုိင္မႈအေျခအေန မျမင္ရေသးဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာနဲ႔တုိင္းတာတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈကို ဘယ္လို သံုးသပ္လုိ႔ရႏုိင္မလဲ။

ဦးေရႊမန္း။ ။ အပိုင္း (၂) ပိုင္းခဲြျမင္ဖို႔လိုပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳေရးတာဝန္အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီနည္းတူပဲ အဓိကက်တဲ့ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္းကိစၥ- ႏွစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒျပဳေရးတာဝန္အပိုင္း၊ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈအပိုင္းသည္ သာမန္ ဒီေန႔ တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ဆုိင္ပါတယ္။ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ဒီေန႔ စုစုေပါင္း (၁၅၉) ခုေသာ ဥပေဒမ်ားကို တခ်ဳိ႕ပယ္ဖ်က္တယ္၊ တခ်ဳိ႕ျပင္ဆင္တယ္။ တခ်ဳိ႕ အသစ္ျပဌာန္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သာမန္ဥပေဒမ်ားကို လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ျပဌာန္းျခင္းကိစၥနဲ႔ ထိန္းေက်ာင္းျခင္းကိစၥမွာ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ရာခုိင္ႏႈန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအပိုင္းမွာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္က ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္တာပဲ ရွိမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာက သာမန္ဥပေဒမဟုတ္ပါဘူး။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျပင္ဆင္ခြင့္ ျပဳထားပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၄၃၃) ၊ (၄၃၄) ၊ (၄၃၅) ၊ (၄၃၆) ဆိုတာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အခန္း (၁၂) ထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီ အခန္း (၁၂) အတုိင္းသာ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အခန္း (၁၂) အရ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါမွာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕အပိုင္းေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ႀကိဳးစားပမ္းစား ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာကို ေလ့လာတဲ့သူမ်ား သိရွိႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲမႈရရွိေရးအပိုင္းကေတာ့ အခုလိုအေျခအေနဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအရ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာကိုကေတာ့ သတိျပဳရင္ အားလံုးေတြ႔ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ ထိုနည္းတူစြာပဲ တပ္မေတာ္သားမ်ား ပါဝင္မႈ အပိုင္းကလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ေျပာမယ္ဆိုရင္ မိမိတို႔သက္တမ္းအေတြ႔အႀကံဳ ႏုတယ္ဆိုေသာ္လည္း မိမိတို႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ ေစတနာထားရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ ထိုက္သင့္တဲ့ေအာင္ျမင္မႈ ၊ ေျပာမယ္ဆိုရင္ သက္တမ္းႏုေသာ္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့လႊတ္ေတာ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအပိုင္းမွာကေတာ့ အားလံုး သိၾကားတဲ့အတုိင္းပဲ- ဒီဟာေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ေက်ာ္လႊားဖို႔ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ဒီလိုပဲ ေျပာခ်င္တယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com