ဓာတ္ပံု ASSOCIATED PRESS
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ အဆိုေတာ္ ဘိုႏို။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီရရွိဖုိ႔နဲ႔ တုိင္းရင္းသား ပဋိပကၡေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ အတြက္ကို ႏုိင္ငံေရးအရ ေရွ႕ ဆက္လုပ္စရာေတြ အမ်ားအျပား က်န္ေနေသးၿပီး လႊတ္ေတာ္အတြင္းေရာ အျပင္မွာပါ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥေတြရွိေနေသးတယ္လုိ႔ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ဒီကေန႔ ေျပာဆိုလိုက္ပါ တယ္။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲအၿပီး U2 ေတးဂီတ အဆိုေတာ္ ဘိုႏို၊ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးတို႔နဲ႔အတူ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ အေသးစိတ္ကို မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေအာ္စလုိၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ မနီးမေ၀းမွာ ရွိတဲ့ Losby Gods အပန္းေျဖၿမိဳ႕ေလးက “မေျပာင္းလဲႏုိင္ေသာ အရာေတြကို ေျပာင္းလဲျခင္း အသြင္းကူးေျပာင္းေရး ကာလ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈအခန္းက႑”လို႔ အမည္ေပးထားၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါ တယ္။ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံခရီးစဥ္ ေနာက္ဆံုးေန႔အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ဒီအခမ္းအနားမွာ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဂ်ိဳနာ ဂါး စတိုး (Jonas Gahr Støre)၊ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကားလ္ ဘလစ္ဒ္ (Carl Bildt)၊ ျမန္မာစက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစုိးသိန္းတုိ႔အျပင္ ကမာၻေက်ာ္ ဂီတ၀ုိင္းတခု ျဖစ္တဲ့ U2 အဖဲြ႔က အဆုိေတာ္ ဘုိႏုိလည္း တက္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားအၿပီး ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳနာ ဂါး စတိုး၊ U2 အဖြဲ႔ အဆိုေတာ္ ဘိုႏို တို႔နဲ႔အတူ ပူးတြဲျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖို႔အတြက္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေနေရာ လႊတ္ေတာ္ အျပင္ကေနပါလုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ သတင္းေထာက္တဦးရဲ႕ အေမးကို အခုလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“အဲ့ဒီအတြက္ က်မတို႔ ႀကိဳးစားသြားရမွာေပါ့။ အစကတည္းက က်မတို႔က လႊတ္ေတာ္ျပင္ပကေနၿပီး ႀကိဳးစား လာတာျဖစ္တယ္။ အခုက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေနလည္း ႀကိဳးစားရမယ္။ လႊတ္ေတာ္ ျပင္ပက ႀကိဳးစားမႈေတြကိုလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ္။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြ ေျပလည္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လိုအပ္ၿပီး ဒီႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာလည္း ဘက္ေပါင္းစံုက လူေတြ အားလံုး ပါ၀င္တဲ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။
“က်မနဲ႔ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ ေတြ႔တာက တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီဟာက တကယ့္ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲလို႔ က်မကေတာ့ မျမင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဒါက လူ ၂ ဦး ၂ ေယာက္ၾကားမွာ ေဆြးေႏြးမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈဆိုတာဟာ ဒါထက္ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္ျပန္႔ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီဟာကို က်မ ဆိုလိုတာပါ။ အဲဒီေတာ့ တကယ့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ဆိုတာဟာ အားလံုး စားပဲြဝုိင္းမွာထုိင္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသားေတြ ဥပမာ အစိုးရဘက္က လူေတြလည္း ပါရမယ္၊ အတုိက္အခံဘက္ကလူေတြလည္း ပါရမယ္။ က်မတို႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ုဳိးစုေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း ပါရမယ္။ ဒါကိုမွ တကယ့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြလုိ႔ ေခၚႏုိင္မွာပါ။ က်မတို႔ ႏွစ္ဦးခ်င္းၾကားမွာ ေျပာတာ၊ ဆိုတာ၊ ေဆြးေႏြးတာေလာက္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္ေျမာက္တယ္ လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္နဲ႔ က်မ ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ကာလအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဥေရာပခရီးစဥ္စတင္လာခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ သူ႔ကို အစဥ္အၿမဲ အားေပးေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ကမၻာေက်ာ္ U2 ေတးဂီတအဖြဲ႔က အဆိုေတာ္ ဘိုႏိုနဲ႔လည္း ဒီအခမ္းအနားမွာ ပထမဆံုး ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ အဆိုေတာ္ ဘိုႏို ကိုယ္တိုင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ဂုဏ္ျပဳစပ္ဆိုထားတဲ့ Walk On ေတးသီခ်င္းကိုလည္း အဆိုေတာ္ ဘိုႏိုက သူ႔အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို အထင္ႀကီး ေလးစားရတာဟာ - သူမရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ အဆိုေတာ္ဘိုႏို က ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ျဖစ္တဲ့ Amnesty International ရဲ႕ အဖဲြ႔၀င္တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဘုိႏုိ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳကုိလည္း မွ်ေ၀ခဲ့တာပါ။
“မွင္သက္မိတဲ့ ခံစားခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္မိတယ္ဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိပဲ သုံးရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလုိ ခံစားခ်က္ကုိ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္ က်ေနာ္ ႀကိဳးစားေနရပါတယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီလုိ ခံစားခ်က္ မျဖစ္ပါဘူးဆုိတာမ်ဳိး ဟန္ေဆာင္ျပေနရတာပါ။”
၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာတုန္းကလည္း U2 အဖြဲ႔ရဲ႕ ၃၆၀ ဒီဂရီလို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္ လွည့္ လည္ေဖ်ာ္ေျဖေရး အစီအစဥ္မွာ စုစုေပါင္း ၄၄ ပြဲ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲတုိင္းမွာလည္းပဲ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ အမွတ္တရ အားေပးစပ္ဆိုထားတဲ့ Walk On ဆက္ေလွ်ာက္ေနပါဆိုတဲ့ သီခ်င္းကို သီဆိုၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုတာ ဘယ္သူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ပရိသတ္ေတြသိေအာင္ သူက ရွင္းျပခဲ့သူပါ။ အဲ့ဒီ Walk On သီခ်င္းကို သီဆိုၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ ဓာတ္ပံုကို မ်က္ႏွာဖံုးအျဖစ္ ပရိသတ္ေတြက တၿပိဳင္တည္း တပ္ဆင္အားေပးၾကဖို႔အတြက္ကိုလည္း စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ဘ၀နဲ႔ ထိန္းသိမ္း ခံေနရဆဲကာလျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဥေရာပခရီးစဥ္ေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံခရီးစဥ္ကို ဒီကေန႔ အဆုံးသတ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ အုိင္ယာလန္ႏုိင္ငံ ဒဗၺလင္ၿမိဳ႕ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ခရီးဆက္ၿပီး အဲဒီမွာ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ Amnesty International ရဲ႕ အျမင့္ဆုံးဆုအျဖစ္ ယုံၾကည္မႈဆုိင္ရာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ သံအမတ္ႀကီးဆုကုိ အုိင္ယာလန္ႏုိ္င္ငံ ဒဗၺလင္ၿမိဳ႕မွာ အခမ္းအနားနဲ႔အတူ လက္ခံ ရယူသြားမွာပါ။ ဒီေနာက္ မွာေတာ့ ၿဗိတိန္ႏုိ္င္ငံကုိ သြားေရာက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္တြင္း စကားေျပာဆုိဖုိ႔ ရွိသလုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔ကုိ ၿဗိတိန္ႏုိ္င္ငံမွာ သားႏွစ္ေယာက္နဲ႔အတူ ကုန္လြန္လိမ့္မယ္လုိ႔ လည္း ေမွ်ာ္လင့္ရပါ တယ္။ ၂၄ ရက္ေန႔ ခရီးစဥ္ အဆုံးမသတ္မီမွာေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံကုိ ၀င္ေရာက္ဦးမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

By မနႏၵာခ်မ္း (VOA)