ရာဇဝတ္ေၾကာင္းေနာက္ခံနဲ႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ကရင္ျပည္တြင္းစီမံကိန္းမ်ား အစီရင္ခံစာသစ္ ေထာက္ျပ

ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းက ေရႊကုကၠိဳၿမိဳ႕သစ္ (Photo credit: RFA)

(Zawgyi/Unicode)

ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း တရုတ္ၿမိဳ႕သစ္ေတြ တည္ေဆာက္ေနတဲ့အေၾကာင္းကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေျပာျပမွာပါ။

ေနာက္ေၾကာင္းမရွင္းတဲ့ တရုတ္ကုမၸဏီေတြက ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း ေရႊကုကၠိဳၿမိဳ႕သစ္အျပင္ ေနာက္ထပ္ အလားတူ ၿမိဳ႕သစ္ ၂ ခုကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ စမ္းစစ္ခ်က္ စာတမ္းတေစာင္ကို USIP လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဴက ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

မၾကာေသးခင္ ကာလအထိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရနဲ႔ ကရင္အမ်ိဳးသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုတို႔အၾကား တိုက္ပြဲ ျပင္းထန္တဲ့ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ ေသာင္းရင္းျမစ္တေလွ်ာက္မွာ အခုအခါ ဟိုတယ္ေတြ၊ ကာစီႏို ေလာင္းကစားေတြ၊ ကြန္ဒိုတိုက္ခန္းေတြ အျပိဳင္အဆိုင္ေပၚထြက္လာေနပါတယ္။

ဒီေနရာေတြဟာ ရာဇ၀တ္ေနာက္ေက်ာင္းမကင္းတဲ့ တရုတ္ကုမၸဏီေတြက အဓိက ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ၿပီး နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေနတဲ့ ယခင္ DKBA နဲ႔လည္း ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနတာလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

စိုးရိမ္စရာေကာင္းတာက ဒီၿမိဳ႕သစ္ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ လူဆိုးဂိုဏ္းေတြ ျဖစ္ေနၿပီး အဲဒီအထဲက အႀကီးအကဲ တဦးရဲ႕ ေနာက္ေက်ာင္းကိုေတာ့ စာတမ္းပါ၀င္ေရးသားသူ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ အႀကီးတန္း သံတမန္ေဟာင္း တဦးျဖစ္တဲ့ Priscilla Clapp က VOA ကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံမွာ သီဟာႏုၿမိဳ႕သစ္ေထာင္တုန္းက သူေခါင္းေဆာင္ၿပီး ရာဇဝတ္မႈမ်ိဳးစုံ က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟြန္ဆန္က တ႐ုတ္ရဲတပ္ဖြဲ႕အကူအညီနဲ႔ ႏွိမ္နင္း ခဲ့ရတဲ့အထိပါဘဲ။ တ႐ုတ္ရာဇဝတ္ဂိုဏ္းေတြလက္ခ်က္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယားရဲေတြ လမ္းမေတြေပၚမွာ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ပုံေတြ အင္တာနက္ မွာေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ကေမာၻဒီးယားကေန တပ္ေခါက္ေျပးလာတဲ့ တ႐ုတ္ေတြက အခု ကရင္ျပည္နယ္မွာ ၿမိဳ႕သစ္ေထာင္ေနၾကတာေပါ့။”

ဒီအထဲက ၿမိဳ႕သစ္တခုဟာဆိုရင္ ျမ၀တီၿမိဳ႕နယ္က KNU ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမထဲမွာ ရွိေပမယ့္ KNU က ဘာေၾကာင့္ ဒါကို မဟန္႔တားရသလဲဆိုတာဟာ ေ၀စုရေနလို႔လား စတဲ့ ေမးခြန္းေတြအမ်ားႀကီး ေမးစရာရွိေနသလို တရုတ္စီးပြားေရး သမားေတြေနာက္ေၾကာင္းကို KNU မသိလို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္ဆိုတာဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီၿမိဳ႕သစ္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ တပ္မေတာ္နဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ Priscilla Clapp က VOA ကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“နယ္ျခားေစာင့္တပ္က တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္ခံ ျပည္သူ႔စစ္ ျဖစ္သလို နယ္စပ္လုံၿခဳံေရးဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ခံပါဘဲ။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လုပ္သမွ် တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ ၿမိဳ႕သစ္ႀကီး ၂ ၿမိဳ႕တည္ေဆာက္တဲ့ KNU ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ စစ္တပ္က တနည္းမဟုတ္ တနည္း ပတ္သက္ေနမွာပါဘဲ။ ဥပေဒေဘာင္ျပင္ပက KNU ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးႏိုင္တာ စစ္တပ္ဘဲ ရွိပါတယ္။”

ဒါေတြဟာ ရာဇ၀တ္မႈ မကင္းႏိုင္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္ေပမယ့္ အခုျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ မကိုင္တြယ္ႏိုင္တာဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရ ၂ ရပ္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လို႔ Priscilla Clapp က သံုးသပ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ဟာ တရုတ္နဲ႔အၿပိဳင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ မဟာျဗဴဟာအရ လႊမ္းမိုးေရးဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္မရွိပဲ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ မကင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အစိုးရအတြက္လည္း ဒါဟာ စိုးရိမ္စရာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ ဒီစီမံကိန္းေတြဟာ ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ အက်ိဳးမရွိသလို ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္လည္း အသုံးမက်ပါဘူး။ လက္နက္နဲ႔ ဗုိလ္က်စိုးမိုးတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကို အားျဖည့္ေပးေနတဲ့ သေဘာပါဘဲ။ အေမရိကန္အေနနဲ႔လည္း ဒီကိစၥကို သူ႔အက်ိဳးစီးပြားလို႔ သေဘာထားစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ေနာက္တခ်က္က ျမန္မာျပည္ထဲမွာ တ႐ုတ္ရာဇဝတ္ဂိုဏ္းေတြ အေျခစိုက္ၿပီး လႈပ္ရွားမွာကို အေမရိကန္က စိုးရိမ္ေနတာပါ။ အဲဒီလို တ႐ုတ္ရာဇဝတ္ဂိုဏ္း လႈပ္ရွားမႈေတြက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာလည္း ရွိေနလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔လက္ခ်က္ပါ။”

တရုတ္တို႔က ဒီၿမိဳ႕သစ္ေတြဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ခါးပတ္လမ္း စီမံကိန္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို ႔ေျပာထားၿပီး ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ တရုတ္အစိုးရရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။

တရုတ္တို႔ရဲ႕ BRI ခါးပတ္လမ္း စီမံကိန္းအေပၚ ရာဇ၀တ္မႈအရိပ္ ထင္ဟပ္လာႏိုင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီစီမံကိန္းေတြကို အခု မဟန္႔တားႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ တရုတ္အစိုးရသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ တမင္ဖန္တီးေနတယ္လို႔ ယူဆစရာျဖစ္ေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
-----------------------------------

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေ မြို့သစ် ၃ မြို့ တည်ဆောက်နေ

(Unicode)

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း တရုတ်မြို့သစ်တွေ တည်ဆောက်နေတဲ့အကြောင်းကို ဦးကျော်ဇံသာ ပြောပြမှာပါ။

နောက်ကြောင်းမရှင်းတဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေက ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း ရွှေကုက္ကိုမြို့သစ်အပြင် နောက်ထပ် အလားတူ မြို့သစ် ၂ ခုကို တည်ဆောက်နေတဲ့အတွက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ စမ်းစစ်ချက် စာတမ်းတစောင်ကို USIP လို့ခေါ်တဲ့ အမေရိကန် ငြိမ်းချမ်းရေး အင်စတီကျူက ဧပြီလ ၂၀ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

မကြာသေးခင် ကာလအထိ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရနဲ့ ကရင်အမျိုးသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုတို့အကြား တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်တဲ့ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ် သောင်းရင်းမြစ်တလျှောက်မှာ အခုအခါ ဟိုတယ်တွေ၊ ကာစီနို လောင်းကစားတွေ၊ ကွန်ဒိုတိုက်ခန်းတွေ အပြိုင်အဆိုင်ပေါ်ထွက်လာနေပါတယ်။

ဒီနေရာတွေဟာ ရာဇဝတ်နောက်ကျောင်းမကင်းတဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေက အဓိက ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေဖြစ်ပြီး နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့အဖြစ် မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ လက်အောက်ခံဖြစ်နေတဲ့ ယခင် DKBA နဲ့လည်း ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နေတာလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

စိုးရိမ်စရာကောင်းတာက ဒီမြို့သစ် တည်ဆောက်နေတဲ့ တရုတ်လူမျိုးတွေဟာ ဥပဒေနဲ့ မကိုက်ညီတဲ့ လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့ လူဆိုးဂိုဏ်းတွေ ဖြစ်နေပြီး အဲဒီအထဲက အကြီးအကဲ တဦးရဲ့ နောက်ကျောင်းကိုတော့ စာတမ်းပါဝင်ရေးသားသူ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန် အကြီးတန်း သံတမန်ဟောင်း တဦးဖြစ်တဲ့ Priscilla Clapp က VOA ကို အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။

“ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှာ သီဟာနုမြို့သစ်ထောင်တုန်းက သူခေါင်းဆောင်ပြီး ရာဇဝတ်မှုမျိုးစုံ ကျူးလွန်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ နောက်ဆုံး ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က တရုတ်ရဲတပ်ဖွဲ့အကူအညီနဲ့ နှိမ်နင်း ခဲ့ရတဲ့အထိပါဘဲ။ တရုတ်ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေလက်ချက်နဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားရဲတွေ လမ်းမတွေပေါ်မှာ သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ပုံတွေ အင်တာနက် မှာတွေ့နိုင်ပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားကနေ တပ်ခေါက်ပြေးလာတဲ့ တရုတ်တွေက အခု ကရင်ပြည်နယ်မှာ မြို့သစ်ထောင်နေကြတာပေါ့။”

ဒီအထဲက မြို့သစ်တခုဟာဆိုရင် မြဝတီမြို့နယ်က KNU ထိန်းချုပ်တဲ့ နယ်မြေထဲမှာ ရှိပေမယ့် KNU က ဘာကြောင့် ဒါကို မဟန့်တားရသလဲဆိုတာဟာ ဝေစုရနေလို့လား စတဲ့ မေးခွန်းတွေအများကြီး မေးစရာရှိနေသလို တရုတ်စီးပွားရေး သမားတွေနောက်ကြောင်းကို KNU မသိလို့လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ရေးထားပါတယ်။

တကယ်တော့ နယ်ခြားစောင့်ဆိုတာဟာ တပ်မတော်ရဲ့ လက်အောက်ခံဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီမြို့သစ် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ တပ်မတော်နဲ့လည်း ပတ်သက်နေတယ်လို့ Priscilla Clapp က VOA ကို အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။

“နယ်ခြားစောင့်တပ်က တပ်မတော် လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ် ဖြစ်သလို နယ်စပ်လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ခံပါဘဲ။ နယ်ခြားစောင့်တပ် လုပ်သမျှ တပ်မတော်နဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်နိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီ မြို့သစ်ကြီး ၂ မြို့တည်ဆောက်တဲ့ KNU ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ စစ်တပ်က တနည်းမဟုတ် တနည်း ပတ်သက်နေမှာပါဘဲ။ ဥပဒေဘောင်ပြင်ပက KNU ကို လုပ်ပိုင်ခွင့်ပေးနိုင်တာ စစ်တပ်ဘဲ ရှိပါတယ်။”

ဒါတွေဟာ ရာဇဝတ်မှု မကင်းနိုင်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေဖြစ်ပေမယ့် အခုမြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ထိထိရောက်ရောက် မကိုင်တွယ်နိုင်တာဟာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအရ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ အုပ်ချုပ်တဲ့ အစိုးရ ၂ ရပ် ဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့်လို့ Priscilla Clapp က သုံးသပ်ပါတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်ဟာ တရုတ်နဲ့အပြိုင် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် မဟာဗြူဟာအရ လွှမ်းမိုးရေးဆိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်မရှိပဲ ဒီမိုကရေစီနဲ့ မကိုက်ညီတဲ့ ရာဇဝတ်မှု မကင်းတဲ့ လုပ်ရပ်တွေဖြစ်တဲ့အတွက် အမေရိကန် အစိုးရအတွက်လည်း ဒါဟာ စိုးရိမ်စရာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

“ ဒီစီမံကိန်းတွေဟာ နိုင်ငံတည်ငြိမ်ရေးအတွက် အကျိုးမရှိသလို ဒီမိုကရေစီရေးအတွက်လည်း အသုံးမကျပါဘူး။ လက်နက်နဲ့ ဗိုလ်ကျစိုးမိုးတဲ့ အာဏာရှင်စနစ်ကို အားဖြည့်ပေးနေတဲ့ သဘောပါဘဲ။ အမေရိကန်အနေနဲ့လည်း ဒီကိစ္စကို သူ့အကျိုးစီးပွားလို့ သဘောထားစရာ အကြောင်းမရှိပါဘူး။ နောက်တချက်က မြန်မာပြည်ထဲမှာ တရုတ်ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေ အခြေစိုက်ပြီး လှုပ်ရှားမှာကို အမေရိကန်က စိုးရိမ်နေတာပါ။ အဲဒီလို တရုတ်ရာဇဝတ်ဂိုဏ်း လှုပ်ရှားမှုတွေက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာလည်း ရှိနေလို့ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာမှာ ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှု တော်တော်များများဟာ သူတို့လက်ချက်ပါ။”

တရုတ်တို့က ဒီမြို့သစ်တွေဟာ တရုတ်ပြည်ရဲ့ ခါးပတ်လမ်း စီမံကိန်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ပြောထားပြီး ဒီလုပ်ရပ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာမှာပါ တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။

တရုတ်တို့ရဲ့ BRI ခါးပတ်လမ်း စီမံကိန်းအပေါ် ရာဇဝတ်မှုအရိပ် ထင်ဟပ်လာနိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံက ဒီစီမံကိန်းတွေကို အခု မဟန့်တားနိုင်ဘူးဆိုရင်တော့ တရုတ်အစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အနောက်နိုင်ငံတွေ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု မလုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုးဖြစ်အောင် တမင်ဖန်တီးနေတယ်လို့ ယူဆစရာဖြစ်နေကြောင်း အစီရင်ခံစာမှာ ရေးသားထားပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ / ဗွီအိုအေ (မြန်မာပိုင်း)
https://burmese.voanews.com/a/chinese-building-up-new-town-in-karen/5398492.html