ငပုေတာမွာ အဖမ္းခံရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္

၂ဝ၁၉ စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔က ငရုတ္ေကာင္းၿမိဳ႕မွာ ဖမ္းဆီးမိခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို ေတြ႔ရစဥ္

ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္ ငရုတ္ေကာင္းၿမိဳ႕မွာ အေထာက္အထားမ့ဲ ဝင္ေရာက္လာတယ္ဆိုၿပီး ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အေယာက္ ၃၀ ထဲက ၂၁ ေယာက္ကို လဝက အက္ဥပေဒနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္ စီခ်မွတ္လိုက္ၿပီး က်န္တဲ့ ရွစ္ေယာက္ကိုေတာ့ ငွက္ေအာ္စမ္းကိုပို႔ဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္ ငရုတ္ေကာင္းၿမိဳ႕ ေရေက်ာ္ေက်းရြာအုပ္စုမွာ ကားတစ္စီးေပၚကေန အေထာက္အထားမျပႏိုင္တဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ အေယာက္ ၃၀ ကို ဖမ္းဆီးခဲ့တာပါ။

ဒီရိုဟင္ဂ်ာ အေယာက္ ၃၀ ထဲက အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ ၂၁ ေယာက္ကို ၁၉၄၉ လဝက ဥပေဒ ၆/၂ အရ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္လိုက္ၿပီး ပုသိမ္အက်ဥ္းေထာင္ကို ပို႔လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔က ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးမွာ အမိန္႔ခ်လိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ကိုေက်ာ္ေနမင္း က ေျပာပါတယ္။

“ေဆးစစ္ၿပီးေတာ့မွ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္က ကိုးေယာက္ရွိတယ္လို႔ေျပာတယ္၊ ၂၁ ေယာက္ကို ၁၉၄၉ လဝကအက္နဲ႔ေပါ့ ေထာင္ႏွစ္ႏွစ္စီခ်ၿပီး ပုသိမ္ေထာင္ကိုပို႔လိုက္တယ္၊ ေနာက္ထပ္ ကိုးေယာက္ကို သူတို႔က ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလးမွာ စခန္းႏွစ္ခုရွိတယ္ က်ေနာ္ထင္တယ္ ငွက္ေအာ္စမ္းစခန္းကို ပို႔မယ္ထင္တယ္”

အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ လူငယ္ ရွစ္ဦးကိုေတာ့ ငွက္ေအာ္စမ္းလူငယ္ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းကို ပို႔လုိက္တယ္လို႔ သူတို႔ကို ကူညီေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီဖမ္းဆီးခံရတဲ့ မြတ္စလင္ထဲမွာ အသက္ေလးႏွစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ဦး ပါဝင္တာေၾကာင့္ သူ႔ကိုေတာ့ စစ္ေတြျပန္ပို႔မလား၊ မိခင္နဲ႔အတူ ပုသိမ္အက်ဥ္းေထာင္ပို႔မလား၊ ငွက္ေအာ္စမ္းလူငယ္ ေလ့က်င့္ေရးစခန္း ပို႔မလားဆိုတာကို ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီလူေတြကို ရံံုးခ်ိန္းတစ္ခုတည္းမွာဘဲ အၿပီးသတ္အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္တာျဖစ္ၿပီး ေရွ႕ေနေတြ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ခြင့္နဲ႔ ခုခံေခ်ပခြင့္မရခဲ့ဘူးလို႔ ကိုေက်ာ္ေနမင္းက ေျပာပါတယ္။

ဒီလူေတြဟာ ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ၿပီး ခုခံေခ်ပခြင့္မရဘဲ အျပစ္ေပးခံလိုက္ရတယ္လို႔ ကိုေက်ာ္ေနမင္းက ေျပာပါတယ္။

“ နယ္ေက်ာ္လာတယ္၊ အေထာက္အထားမဲ့တယ္ဆုိတာက သူတို႔ကိုစြပ္စြဲမႈ၊ သူတို႔လည္း ေခ်ပတယ္ဗ်၊ မွားယြင္းတယ္ေပါ့ေလ၊ ခ်က္ခ်င္းဖမ္းတယ္ ရံုးကိုပို႔တယ္၊ ရံုးခ်ိန္းတစ္ခ်ိန္းတည္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္စီခ်တာက ေတာ္ေတာ္ကို တရားစီရင္ေရးစနစ္က အံၾသဖို႔ေကာင္းတယ္ဗ်”

၁၉၄၉ လဝကအက္ဥပေဒ ၆/၂ ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူေတြ မွတ္ပံုတင္ထားရွိရမွာျဖစ္ၿပီး အေထာက္အထားမရွိပါက အျမင့္ဆံုးေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ႏွစ္အထိ ခ်ႏိုင္တဲ့ဥပေဒပုဒ္မလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သူတို႔ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ သက္ကယ္ျပင္ေက်းရြာနဲ႔ သဲေခ်ာင္းေက်းရြာေတြကေန ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိ သြားေရာက္ဖုိ႔ ထြက္လာသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာထားပါတယ္။

ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနွင့္ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ စုိးဝင္းကုိ RFA က ဖုန္းအႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္ေပမယ့္ လက္ခံေျဖၾကားျခင္း မရွိပါဘူး။

ဒီအစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ၂၀၁၂ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဒုကၡသည္စခန္းမွာပဲ ေနထိုင္ခဲ့ရၿပီး လြတ္္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာပညာသင္ၾကားခြင့္နဲ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကိုင္ရွာေဖြ စားေသာက္ခြင့္ေတြ ဆံုးရံႈးေနတာေၾကာင့္ အခုလို ရန္ကုန္နဲ႔ မေလးရွားလို ႏိုင္ငံေတြကို ပြဲစားေတြကေန သြားလာဖို႔ႀကိဳးစားေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ဒုကၡသည္စခန္း တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။။

ဒီလိုအေျခအေနေတြဟာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒေၾကာင့္လို႔ ေဝဖန္ေနၾကသလို ကုိဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ အၾကံျပဳခ်က္မွာလည္း ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ဒီဥပေဒကိုျပင္ဆင္ဖို႔ အၾကံေပးထားပါတယ္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ဒီဥပေဒကိုျပင္ဖို႔ အေျခအေနရွိေပမယ့္ ျပင္ဖို႔မလုပ္တာဟာ ႏိုင္ငံေရးအရအသံုးခ်ဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ Fortify Rights အဖြဲ႔က ကိုနစ္ကီဒိုင္းမြန္းက ေျပာပါတယ္။

“လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အလံုအေလာက္ရွိရဲ႕သားနဲ႔ ဒီဥပေဒကိုျပန္ၿပီးေတာ့ ျပင္ဖို႔မႀကိဳးစားဘူး၊ အမွန္တကယ္ဆို ဒီလိုမတရားတဲ့ ဥပေဒတစ္ခုကို ျပည္သူ႔အစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ကိုက္ညီေအာင္ ျပဳျပင္ေပးမယ္ဆိုရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ျပႆနာေတြက ေျပလည္သြားမယ္၊ အခုဟာက ဒီျပႆနာကို အခုလိုကိုင္စြဲထားတာက ဘာျဖစ္လဲဆိုရင္ ေရရွည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ အသံုးခ်ဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုရွိေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္ ”

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီအေနနဲ႔ ၁၉၈၂ ဥပေဒကို ဘာေၾကာင့္ျပင္ဆင္ဖို႔ မၾကိဳးစားတာလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းထုတ္ေနတာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ NLD ပါတီ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ဝင္ မံုရြာေအာင္ရွင္ကို ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ -

“ဒီဥစၥာက နည္းနည္းေလးေတာ့ ေလးနက္တယ္ဗ်ာ၊ ဒါကိုက်ေနာ္ထင္တာက ဒါကို CEC နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပ ဲလုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ထင္တယ္၊ အေျခအေနတစ္ခုအရ သူတို႔ဒါကို မထုတ္ေဖာ္ေသးတာလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္၊ ေတာ္ေတာ္ျဖစ္သင့္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုပါပဲ၊ တစ္ဦးခ်င္းေျပာရရင္ေတာ့ ဒါဟာတကယ္ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ဟာပါပဲ ”

အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ လူငယ္ အေယာက္ ၃၀ ကို ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးတာဟာ မျဖစ္သင့္ဘဲ ႏို္င္ငံတကာအျမင္မွာ ပိုၿပီးရုပ္ဆိုးေစတာေၾကာင့္ လႊတ္ေပးသင့္တယ္လို႔ ကိုဖီအာနန္အၾကံေပးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္ အစၥလာမ္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္က ေျပာပါတယ္။

၁၉၈၂ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆူပူမႈေတြျဖစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ လတ္တေလာမွာေတာ့ ဒီဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကို အစိုးရဆီ တိုက္တိုက္တြန္းတြန္း မေျပာလိုေပမယ့္ အေျခအေနတစ္ခုေရာက္ရင္ေတာ့ ဒီဥပေဒကိုျပင္ဆင္သင့္တယ္လို႔ ဦးေအးလြင္က ေျပာပါတယ္။

၁၉၈၂ ဥပေဒကို လက္မခံေပမယ့္ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြက အစၥလာမ္သာသာဝင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒီဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ ဦးေအးလြင္က အၾကံျပဳပါတယ္။

“ဒီ ၈၂ အတိုင္းပဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေစတနာမွန္မွန္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵ အျပည့္အဝနဲ႔လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေသာ အဲဒီအစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး ရလာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္”

၂၀၁၈ ခုႏွစ္က တနသၤာရီတုိင္း ေလာင္းလံုနဲ႔ ရန္ကုန္တုိင္း ေက်ာက္တန္းၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကေန ေလွနဲ႔ထြက္ေျပးလာတဲ့ မြတ္စလင္ ရာနဲ႔ခ်ီ ဖမ္းမိခဲ့ၿပီး ေနရပ္ကို ျပန္ပို႔ေပးတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

အခုလို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြကို လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္မရဘဲ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနတာေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လည္လက္ခံေရးကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္ေထာက္ျပမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

RFA Burmese
https://www.rfa.org