တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္းမ်ားေနာက္ကြယ္က ျပႆနာေတြ

ယင္းမာပင္နယ္ ဖရဲစိုက္ခင္းမွာ ေနထိုင္ခြင့္မရရွိေသးပဲ လာေရာက္ ေနထိုင္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၄ ဦး ေတြ႕ရွိ

မုံ႐ြာတစ္ဘက္ကမ္း ယင္းမာပင္ နယ္ဘက္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ လာေရာက္ စိုက္ပ်ိဳးေနတဲ့ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြဟာ ေဒသအတြက္ စိုးရိမ္စရာ ျပႆနာေတြ ေပၚလာႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ယင္းမာပင္ၿမိဳ႕နယ္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ေမရီ က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္ ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလဆန္းက ယင္းမာပင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ဖရဲစိုက္ခင္းတစ္ခုကို သူကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့ရာမွာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္း ေနထိုင္ခြင့္ မရေသးဘဲ လာေရာက္ ေနထိုင္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၄ ဦးကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး ဒီလူေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျပႆနာေတြ ေပၚလာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိတယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

ဖရဲစိုက္ခင္းေတြမွာ ျမန္မာကုမၸဏီ အမည္ခံၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ လုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ေရဦး ေခ်ာင္းဦး ဘုတလင္ နယ္ဘက္ေတြမွာလည္း ဧက ရာခ်ီ ရွိေနတယ္လို႔လည္း မုံ႐ြာ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

"ယင္းမာပင္နယ္ထဲမွာ တ႐ုတ္ဖရဲ စိုက္ခင္းေတြကို ဧက ရာနဲ႔ခ်ီလုပ္ကိုင္ေနၾကတာပါ။ တ႐ုတ္ကို ေျမငွားၿပီး ဖရဲစိုက္တာဟာ ၂၀၁၆ ေလာက္ထဲက စတင္ခဲ့ၿပီး အခုႏွစ္ထဲမွာ ယာေျမေတြပါ စတင္ ပါဝင္လာၿပီး တစ္ဧက ၃ သိန္းခြဲကေန ၄ သိန္းအထိ ေပးၿပီး ငွားရမ္း လုပ္ကိုင္တာေတြ ရွိလာေနတယ္" လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ေမရီက ရွင္းျပပါတယ္။

ဖရဲစိုက္ခင္း ပိုးသတ္ေဆးအမ်ားအျပားသုံး

ဘာေတြစိုးရိမ္ စရာ ရွိလဲ

"နံပတ္တစ္ ဒီနယ္ထဲကို တရားမဝင္ ဝင္လိုက္ထြက္လိုက္ လုပ္လာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို လူကုန္ကူးမႈေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္၊ ေနာက္တစ္ခုက သူတို႔နဲ႔ အတူပါလာတဲ့ ကြၽန္မတို႔ ေျမေပၚမွာ သုံးစြဲေနတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ အႏၲရာယ္ ကင္းသလဲ မသိႏိုင္ဘူး"

"ေနာက္တစ္ခု ဖရဲကားေတြက ညဘက္ ထြက္တာ မ်ားေတာ့ ေဒသကထြက္တဲ့ သစ္ေတြ ဖရဲကားေတြနဲ႔ တရားမဝင္ သယံဇာတ ခိုးထုတ္တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြ ရွိတယ္"လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ေမရီက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြဟာ တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြမွာ အစိုးရသတ္မွတ္တဲ့ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခ လစာ မရဘဲ တစ္ရက္ကို ၄၀၀၀ က်ပ္ပဲ ရတယ္ လို႔လည္း သူကရွင္းျပပါတယ္။

ဘီဘီစီက ေဒသခံေတြဆီက စုံစမ္းမႈေတြအရ ေရဦး ဘုတလင္ နဲ႔ ေခ်ာင္းဦး အပါအဝင္ စစ္ကိုင္းတိုင္းမွာ တ႐ုတ္ဖရဲ စိုက္ခင္းဧက အမ်ားအျပား လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ ျမန္မာအမည္နဲ႔ ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္ဆိုသူေတြက လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္းလုပ္သားေတြဟာ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခ သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ နည္းၿပီးရ

အနိမ့္ဆုံးလုပ္ချပႆနာ

ဖရဲစိုက္ခင္းအလုပ္သမားေတြဟာ နယ္ခံေတြ မဟုတ္ၾကဘဲ တျခားနယ္ဘက္က လာေရာက္ လုပ္ကိုင္သူေတြ မ်ားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဧရာဝတီတိုင္းဘက္က လာၾကတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။

ေရဦးနယ္ဘက္မွာ တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြဟာ အစိုးရ သတ္မွတ္တဲ့ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခ မရတာနဲ႔အခ်ိန္ပိုေၾကး မရတာေတြ ရွိတယ္ လို႔လည္း ဖရဲစိုက္ခင္းက အလုပ္သမားအေရး လိုက္ပါ ေဆာင္႐ြက္ေပးေနသူ ဦးေအာင္ျမင့္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္။

"ခက္တာက အလုပ္သမားေတြကလည္းဒီကိစၥကို ဘာမွ မေျပာၾကေတာ့ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ႏွစ္ဘက္ ေျပလည္ရင္ ဥပေဒက မလိုဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေဘးကေဆာင္႐ြက္ေပးသူ ဆိုေတာ့ သိပ္မလုပ္ႏိုင္ဘူး"လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

ယင္းမာပင္ နယ္ဘက္မွာလည္း အစိုးရ တရားဝင္ သတ္မွတ္တဲ့ အနိမ့္ဆုံးလုပ္ခ မရတဲ့ ျပႆနာ ရွိၿပီးကုမၼဏီ တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

တရားဝင္ အေထာက္အထား မရွိဘဲ စိုက္ခင္းေတြမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ျပႆနာ

တရားမဝင္သြားလာေနထိုင္မႈ ျပႆနာ

တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြ ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဒၚေအာင္ေမရီက စက္တင္ဘာလအတြင္းက စစ္ကိုင္းတိုင္း လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးခြန္းေမးခဲ့ပါတယ္။ တရားဝင္ အေထာက္အထား မရွိဘဲ စိုက္ခင္းေတြမွာ လာေရာက္ ေနထိုင္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရဘက္ကေတာ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြ ရွင္းျပၿပီးေတာ့ ဘယ္လို ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျဖခဲ့တာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူး လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

"ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံက တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အားနည္းတာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး သူတို႔ ထင္သလို ဝင္ထြက္ ေနထိုင္ၾကတာကို အေထာက္အထားနဲ႔ ေတြ႕ရလို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးတာ၊ ဒါဟာ ကြၽန္မ သြားၾကည့္တဲ့ စိုက္ခင္းတစ္ခုပဲ ရွိေသးတယ္"ေဒၚေအာင္ေမရီက ေျပာပါတယ္ ။

"စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းတာက ပိုးသတ္ေဆးေတြ သုံးေနတဲ့ ျပႆနာပါ "လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္းတစ္ခု

ပိုးသတ္ေဆးျပႆနာ

တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြဟာ ျမန္မာအစိုးရ အသိအမွတ္ျပဳ စစ္ေဆးထားတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေတြပဲ သုံးတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔လည္း ေရဦးက ဦးေအာင္ျမင့္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္ ။

"ကြၽန္မတို႔ဆီမွာ ဖရဲကားေတြက က်က်န္ခဲ့တဲ့ ပိုးသတ္ေဆးဗူးေတြ ရွိတယ္၊ အဲဒီဗူးေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရက စိစစ္ၿပီး အသိမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံတဲ့ အမွတ္အသား မေတြ႕ရဘူး"လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ေမရီက ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြဟာ အရင္ကေတာ့ ျမစ္ထဲက ေသာင္ေတြေပၚမွာ ေရက်ခ်ိန္ စက္တင္ဘာ အကုန္ေလာက္က စၿပီး စိုက္ၾကတာပါ။ အခုေတာ့ ယာေျမေတြကို ငွားစိုက္တာဟာ က်ယ္ျပန္႔လာေနပါတယ္။ ယာေျမေတြေပၚမွာ ငွားၿပီး သူတို႔သုံးခ်င္ေတြ သုံးေနမယ္ဆိုရင္ ကႊၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံ ေျမဆီေျမလႊာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလြန္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ေမရီက ေျပာပါတယ္ ။

ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြဟာ ေက်း႐ြာပိုင္ေျမေတြမွာ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတာ ရွိၿပီး တခ်ိဳ႕ ရပ္႐ြာ အာဏာပိုင္ေတြဟာ တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးတဲ့အခါမွာ ေျမငွားခေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာတာ မရွိဘူးလို႔လည္း ေဒၚေအာင္ေမရီက ေျပာပါတယ္။

ယင္းမာပင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ယာစိုက္ခင္း

ေျမသယံဇာတ ဆုံးရႈံးနစ္နာမႈရွိသလား

ေဖေဖၚဝါရီလကုန္ ေလာက္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ဖရဲ စေပၚၿပီးေတာ့ ဧၿပီလဆန္းမွာ တ႐ုတ္ဖရဲ စိုက္ခင္းသိမ္းပါတယ္၊ ထြက္လာတဲ့ ဖရဲေတြ အကုန္လုံးကို မူဆယ္နယ္စပ္ကေန တစ္ဆင့္ တ႐ုတ္ဘက္ကို ပို႔ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ယင္းမာပင္ဘက္မွာ ဒီႏွစ္ တ႐ုတ္ဖရဲ ဘယ္ေလာက္မ်ားလဲဆိုရင္ ဟိုေနရာစုစု ဒီေနရာစုစုနဲ႔ ဖားကန္႔ ေက်ာက္တူးသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ေမရီက ေျပာပါတယ္ ။

ေရဦးနယ္ ဘက္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ဖရဲ စိုက္ခင္းေတြဟာ အရင္ ပလပ္ေျမေတြမွာ စိုက္ခြင့္ ေတာင္းၿပီး လုပ္ကိုင္ေနၾကတယ္လို႔ ဦးေအာင္ျမင့္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္။

တ႐ုတ္ဖရဲ စိုက္ခင္းေတြေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာ ပ်က္စီး ဆုံးရႈံးတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးလည္း ေတာင္သူေတြက ေျပာၾကေပမဲ့ တိတိက်က် ကိုးကား ေျပာဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ မေတြ႕ရပါဘူး။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၅ ရက္ကေတာ့ စစ္ကိုင္းတိုင္း ကသာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ တစ္ရႉး ငွက္ေပ်ာစိုက္ခင္း စိုက္ပ်ိဳးၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျမသယံဇာတ ဆုံးရႈံးနစ္နာမႈနဲ႔အတူ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္နစ္နာမႈ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တာေၾကာင့္ ေက်း႐ြာေန ေတာင္သူလယ္သမားေတြ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္ ။

တ႐ုတ္ဖရဲစိုက္ခင္း နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးဘာေတြသိခ်င္ေနၾကလဲ

တ႐ုတ္ ဖရဲစိုက္ခင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိခ်င္ၾကတာက

- တ႐ုပ္လူမ်ိဳးေတြ ဟာ ဘယ္လို ျပည္ဝင္ခြင့္၊ ဘယ္လိုခြင့္ျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနသလဲ

- ဒီမွာ သူတို႔ အခုလို လာေရာက္ ရင္းႏွီး လုပ္ကိုင္ေနတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲ ဥပေဒနဲ႔အညီ ျဖစ္ရဲ႕လား

- အလုပ္သမားခ အျပင္ အလုပ္ခ်ိန္နဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ အႏၲရာယ္ကင္းေစမႈတို႔ အျပင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ သုံးစြဲေနတဲ့ မ်ိဳးေစ့နဲ႔ ေျမၾသဇာ ပိုးသတ္ေဆး စတာေတြဟာလည္း အစိုးရ သတ္မွတ္ထားတဲ့ တရားဝင္ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ညီမညီ၊ အဲဒီပစၥည္းေတြ ဟုတ္/မဟုတ္ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္ေတြက အခုထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း အေျဖမထြက္ေသးပါဘူး။

မႏၲေလးတိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းနဲ႔ မေကြးတိုင္းေတြမွာ ေဒသခံေတြက တ႐ုတ္ေတြကို ယာေျမေတြ ငွားရမ္းေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကုမၸဏီေတြဟာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမဟုတ္ဘဲ ကခ်င္ တစ္ရႉးငွက္ေပ်ာလို ေနာက္ကြယ္က ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာမွာကို အခုအခါ ေဒသခံေတြက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com