ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႕အလားအလာ

အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟုိဌာန NRPC နဲ႔ KNPP တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကစဥ္ (ဇူလိုင္ ၁၇၊ ၂၀၁၉- ေနျပည္ေတာ္) သတင္းဓာတ္ပံုု - ဦးလွေမာင္ေရႊ

ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ ရခိုင္ဘက္မွာ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြ ျပင္းထန္ေနေပမယ့္လို႔ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေတြ႔ဆံုမႈ၊ ေနာက္ စစ္တပ္ဘက္ကေန တဖက္သတ္ အပစ္ရပ္သက္တမ္း ထပ္တိုးေပးလိုက္တဲ့ အေနအထားေတြေၾကာင့္ တုိက္ပြဲေတြ အျမန္ဆံုးရပ္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိပါတယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပးက သံုးသပ္ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လည္း NCA ပါ အခ်က္တခ်ိဳ႕ ဘံုသေဘာတူညီမႈေတြ မရလို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေခတၱရပ္တန္႔သလို ျဖစ္ေနေပမယ့္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈေတြကေန ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္သြားႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတယ္လို႔လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအႀကံေပးက ေျပာပါတယ္။

ျပည္တြင္းစစ္မီးၿငိမ္းေရး အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တို႔ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနမႈ အလားအလာ အေျခအေနေတြအေပၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊကို ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းက မဆုမြန္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊ - “က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡက ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ နီးပါးေလာက္ ရွည္ၾကာခဲ့ေတာ့ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ခက္တယ္ဆုိတာေတာ့ အားလုံးက သေဘာတူၿပီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ၿငိ္မ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔ဆိုရင္ေတာ့ စားပြဲဝုိင္းမွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး အေျဖရွာဖုိ႔ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကေန သြားသင့္တယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ျပင္ဆင္ေနတယ္ေပါ့ေလ။ ဘယ္ေလာက္ျမန္မလဲ၊ ေႏွးမလဲဆုိတာေတာ့ သက္ဆုိင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေပါ့ေလ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြေပၚမွာလည္း မူတည္ပါလိမ့္မယ္။

“အခု မေန႔က က်ဳိင္းတုံမွာ ေျမာက္ပုိင္းက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေလးဖြဲ႔နဲ႔ NRPC ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ေဆြးေႏြးတာေတာ့ တုိးတက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီတုိးတက္မႈေတြေၾကာင့္လည္း လာမယ့္ စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၁၇ မွာ ျပန္ဆုံႏုိင္ဖုိ႔။ အဲဒီမွာ Bilateral ကုိလည္း ထပ္ၿပီး လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ဖို႔ ထပ္ႀကိဳးစားဖို႔ တပ္မေတာ္ကလည္း ၂၁ ရက္ သက္တမ္းတုိးေပးလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထပ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးစားရဦးမယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါေသးတယ္။”

မဆုမြန္ - ဟုတ္ကဲ့ အဲ့ဒီ့ေတာ့ မေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ ၆ ခ်က္ထဲမွာလည္း လတ္တေလာျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ေတြရပ္စဲေရး၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတာလည္း ပါေတာ့ ဒီေရွ႕ဆက္သြားမယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကေန အလားအလာေကာင္းေတြ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ရသလားရွင့္။

“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အေကာင္းျမင္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဆိုတာက တဖက္တည္းေတာ့ လုပ္လုိ႔မရဘူး။ ႏွစ္ဖက္ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ၿပီး လုပ္ရတဲ့အတြက္ ႏွစ္ဖက္လုံးကေတာ့ ႀကိဳးစားရပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ အေကာင္းျမင္ဆဲပါပဲဗ်။ NRPC က စုဖြဲ႔ေပးလုိက္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကုိ သြားၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆုံတာရွိတယ္။ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ၁၀ ဖြဲ႔ေပါ့၊ PPSC အလုပ္အဖြဲ႔နဲ႔ NRPC က စုဖြဲ႔ထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ သက္ဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အစုိးရ တပ္မေတာ္ အႀကီးအကဲေတြ သီးျခားစီ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔လည္း ရွိတယ္။ အဲဒီကေန ညီလာခံေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္သြားႏုိင္ဖုိ႔ေတာ့ လုပ္ေနတာ ရွိပါတယ္။”

မဆုမြန္ - ဟုတ္ကဲ့ အခုလတ္တေလာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္ ပင္လံုညီလာခံကေနာက္ကေန ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္သြားႏုိင္ဖို႔ကလည္း တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ တစ္ဆို႔မႈေတြ ေႏွာင့္ေႏွးမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ေျပာတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ အဲ့ဒီ့အေျခအေနေတြကေရာ ဘယ္လိုမ်ားရွ္ိပါသလဲရွင့္။ ညီလာခံ ဆက္သြားႏိုင္ဖို႔ အေနအထားက။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊ - “ဟုတ္ပါတယ္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လုံ တတိယအစည္းအေဝး ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွ စတာေပါ့ေလ။ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ အယူအဆေတြ မတူတာကေန အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ထားတာရွိတယ္။ NCA တႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာေတာ့ ဒီလုိအခက္အခဲေတြရွိတယ္။ အစုိးရ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ညိႇႏႈိင္းရမယ္လို႔ ပါတာ။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ မေရာက္ႏုိင္ေသးဘဲနဲ႔ အျပင္မွာ အလြတ္ေျပာေနခဲ့ရတာ ရွိတယ္။

“အဓိက ပါဝင္တဲ့လူအားလုံးက NCA အတုိင္း သြားဖို႔ သေဘာတူတယ္။ NCA အတုိင္း ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မယ္လို႔လည္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ရွိထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေပၚမွာ နားလည္မႈနဲ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈကေတာ့ မတူေသးတဲ့အတြက္ အဲဒါေတြ ညိႇေနရတာပါပဲ။ အခုေတာ့ ပိုေတာ့ နီးစပ္လာတာေပါ့ေလ။ လာမယ့္ စက္တင္ဘာ ၇ ရက္မွာ တဖြဲ႔နဲ႔၊ လာမယ့္ စက္တင္ဘာ ၁၀၊ ၁၁ မွာ ဆယ္ဖြဲ႔နဲ႔ ျပန္ေျပာၿပီးရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ေဆြးေႏြးႏုိင္ၿပီးေတာ့ ဆက္သြားႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြ ရွိလာမယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္ဗ်။”

မဆုမြန္ - ဟုတ္ကဲ့ ဒါကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီးသား အဖြဲ႔ ၁၀ ဖြဲ႔ရဲ႕ အေနအထားေပါ့ေနာ္။ ဒါဆိုရင္ အခု အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မထိုးေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ NRPC ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေနမႈရဲ႕ အလားအလာ ေနာက္ Bilateral ကေန NCA ကို ဆက္သြားႏုိင္မယ့္ အေနအထား အခုလတ္တေလာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက အလားအလာ အေနအထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲရွင့္။ ၿပီးေတာ့ မေန႔ကလည္း စစ္တပ္ဘက္က ထပ္သက္တမ္းတိုးေပးတယ္။ အဓိကကေတာ့ ဒီ NRPC နဲ႔ ေဆြႏြးမႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့မွ အဆင္ေျပေအာင္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ကလည္း ထည့္ထားေတာ့ အဲ့ဒီ့အေနအထားကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲရွင့္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊ - “အခု က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ထုိးၿပီးသား ဆယ္ဖြဲ႔ရွိသလုိ NCA လက္္မွတ္မထိုးရေသးတာကေတာ့ ေတာင္ပုိင္းမွာ KNPP တဖြဲ႔နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၇ ဖြဲ႔ က်န္ပါေသးတယ္။ ေတာင္ပိုင္းက KNPP ကေတာ့ Bilateral လက္မွတ္ထိုးထားတယ္၊ NCA လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ဖို႔ကေတာ့ ညိႇႏုိင္းေနဆဲရွိပါတယ္။ ေျမာက္ပုိင္းမွ ၇ ဖြဲ႔မွာက ၃ ဖြဲ႔၊ ဝ၊ မုိင္းလားနဲ႔ SSPP ကေတာ့ Bilateral ထုိးထားၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့ ၄ ဖြဲ႔ကေတာ့ Bilateral မထုိးရေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၇ ဖြဲ႔လုံးကလည္း NCA မထုိးရေသးေတာ့ ဒီ NRPC အေနနဲ႔ေတာ့ Bilateral မထုိးရေသးတဲ့ ၄ ဖြဲ႔နဲ႔ Bilateral ထုိးဖုိ႔ရယ္၊ Bilateral ထုိးၿပီးသား ၃ ဖြဲ႔ကုိေတာ့ NCA ထုိးဖို႔ရယ္၊ တၿပိဳင္နက္တည္း ဆက္ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခုလုံးကုိလည္း တၿပိဳင္တည္းမွာ လုပ္ေနပါတယ္။ မေန႔က က်ဳိင္းတုံမွာေတြ႔တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ Bilateral မထိုးရေသးတဲ့ ၄ ဖြဲ႔နဲ႔၊ Bilateral ထုိးႏုိင္ဖုိ႔၊ ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ NCA ထုိးႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနဆဲပါ။”

ေရွ႕လာမယ့္သီတင္းပတ္ေတြထဲ NCA အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ NCA အပစ္ရပ္ မထုိးထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ေရာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမယ့္ အစိုးရဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနမႈ ေရွ႕အလားအလာေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊကို ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းက မဆုမြန္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com