ေတာင္ကုိးရီးယားနဲ႔ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ၾကား ႏွစ္ႏုိင္ငံစီးပြားေရး ေရရွည္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္း

ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းနဲ႔ သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္၊ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အဂၤါေန႔က သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ႔ၾကၿပီး အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမွင့္တင္ေရးကို အေလးထား ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြား ဆက္ဆံေရး တိုးျမွင့္ဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္က ေဒၚလာ သန္း ၁ ေထာင္ထိ တိုးျမွင့္ဖို႔ လ်ာထားတဲ႔ အေၾကာင္း သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းက ေျပာဆိုခဲ႔သလို ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား စီးပြားေရးနဲ႔ ပညာေရးဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာ ၆ ခု ကိုလည္း လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ၾကပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတနဲ႔ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား ေဆြးေႏြး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၃ ရက္ၾကာ ႏုိင္ငံေတာ္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္နဲ႔ အဂၤါေန႔က ဆုိက္ေရာက္လာတဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔နဲ႔ သီးျခားစီ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ႔တာမွာေတာ့ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အပါအ၀င္ ကိစၥရပ္ မ်ိဳးစံုေဆြးေႏြးခဲ႔ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရရွည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ေတာင္ပိုင္းဆိုင္ရာ မူ၀ါဒကို ေရွ႕ရႈတဲ႔ အေနနဲ႔ ကိစၥရပ္ သံုးခုကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ သေဘာတူခဲ႔ၾကပါတယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

“ပထမဆံုး အေနနဲ႔ေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးခ်ဲ႕ႏုိင္ေရး အတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာ အေျခခံေတြ တည္ေဆာက္္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုရီးယား ျမန္မာ စက္မႈဇုန္ဟာဆိုရင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွာ ထူးျခားတဲ႔ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကိုရီးယား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုမ်ားလာေစမွာ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အက်ိဳးတူ ဖြံ႔ၿဖိဳးေစမွာပါ။ စက္မႈဇုံမွာ one-stop ၀န္ေဆာင္မႈကိုလည္း တည္ေဆာက္မွာပါ။ ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ ေထာက္ပံ႔ေပးမႈ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔ စဥ္းစားေနၾကတဲ႔ ကိုရီးယား ကုမၸဏီေတြ အတြက္ အေထာက္အကူေကာင္း ျဖစ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ဖို႔လည္း တြန္းအား ျဖစ္ေစမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

ဒါ႔အျပင္ ဖြ႔႔ံၿဖိဳးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အတြက္လည္း သေဘာတူခဲ႔ေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတက ေျပာပါတယ္။

“ဒုတိယ အခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးခ်ဲ႕ႏုိင္ေရး ဖန္တီးေပးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁ ေထာင္ အသံုးျပဳဖို႔ လ်ာထားပါတယ္။ ဒီလို ေဆာင္ရြက္ျခင္း အားျဖင့္ ေရရွည္ တည္တံ႔တဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ခ်လုိက္တာပါ။”

ေနျပည္ေတာ္ သမၼတ အိမ္ေတာ္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အတူ ျပဳလုပ္တဲ႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းက အခုလို ေျပာဆိုသြားတာပါ။

ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား စီးပြားေရးနဲ႔ ပညာေရးဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာ ၆ ခု လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ခဲ႔တာကို ရည္ရြယ္ၿပီး အခုလို ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။

“နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာ MOU ၆ ခု လက္မွတ္ေရးထိုး ႏုိင္ခဲ႔တာဟာဆိုရင္လည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံ အတြက္ ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ အတြက္ အေျခခံေကာင္းလို႔လည္း က်မတို႔ ယူဆပါတယ္။”

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၂၂ ခုႏွစ္ အထိ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အတြက္ ေခ်းေငြဆိုင္ရာ မူေဘာင္ သေဘာတူညီခ်က္၊ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး၊ ေတာင္ကိုရီးယား လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ သတင္းအခ်က္လက္ စင္တာ တည္ေထာင္ေရး၊ သေဘာၤလိုင္း၊ သေဘာၤက်င္း အဆင့္ျမွင့္တင္ေရး၊ ေထာက္ပံ႔ပို႔ေဆာင္ေရး၊ ဆိပ္ကမ္းတည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲေရး ကိစၥေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာ၊ ထြန္းသစ္စ လုပ္ငန္းမ်ားနဲ႔ တီထြင္ဆန္းသစ္ျခင္း နယ္ပယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာေတြကို ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေရွ႕ေမွာက္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ၾကပါတယ္။

ျမန္မာလူငယ္ေတြကို စြမ္းရည္ ျမွင့္တင္ေပးေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ ႀကိဳးစားေနတဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားဘက္က ပညာေရးဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြက အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုၿပီး ရရွိေရး အတြက္လည္း ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ဘက္ေပါင္းစံုက ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။

ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ အျပင္ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြကိုလည္း ဖလွယ္ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာပါ။ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးမွာ ၾကံဳေတြ႔ရတဲ႔ စိန္ေခၚအကဲစမ္းမႈေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးတို႔ကို လည္း ဖလွယ္ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

“က်မတို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံက တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ သိပ္ၿပီး နီးစပ္ၾကၿပီး ျပည္သူ အခ်င္းခ်င္း အေနနဲ႔လည္း ေရွ႕ေလွ်ာက္ ႏွစ္ေတြ ႏွစ္ေတြတိုင္းမွာ ပိုၿပီး ရင္းႏွီးလာေစဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္ေရး ေစ႔စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြ အတြက္လည္း ဂုဏ္ယူေၾကာင္း ေျပာလိုပါတယ္။ ကိုရီးယား ကြ်န္းဆြယ္ ၿငိမ္းခ်မ္း တည္ၿငိမ္မႈဟာ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ အတြက္တင္ မဟုတ္ပါဘူး၊ က်မတို႔ ေဒသတြင္း အတြက္တင္မဟုတ္ဘဲ တကမၻာလံုး အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္ နားလည္မႈနဲ႔ ေစ႔စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကေန ထြက္ေပၚလာတဲ႔ ရလဒ္ရဲ႕ ျပယုဂ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။”

ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းကလည္း ျမန္မာ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။

“ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အစိုးရက ထိပ္တန္း ဦးစားေပး အျဖစ္ ထားရွိၿပီး ရခုိင္အေရး ေျဖရွင္းမႈ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံု အၾကာ သဟဇာတျဖစ္ၿပီး ညီညြတ္မႈရဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာကိုလည္း က်ေနာ္ သိရွိထားပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ဘက္ေပါင္းစံု အေနနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း ရိုင္းပင္းကူညီမႈနဲ႔ တိုးတက္မႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေတာင္ကိုရီးယား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၇ ဘီလ်ံ ရွိေနၿပီး ခန္႔မွန္းေျခ ေတာင္ကိုရီးယား လုပ္ငန္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ေနတာပါ။ ျမန္မာနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား ၾကား သံတမန္ ဆက္ဆံမႈဟာဆိုရင္လည္း လာမယ့္ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ၄၅ ႏွစ္ ျပည့္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com