လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒျပင္ေရး လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြး

လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီမ်ားနဲ႔ CSO ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံု- သတင္းဓာတ္ပံု- ညီမွ်ျခင္းျမန္မာဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း

ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ႏို္င္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အရပ္ဖက္အဖဲြ႔အစည္းေတြဟာ ဥပေဒၾကမ္းဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြနဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အရပ္ဖက္အဖဲြ႕အစည္းေတြ လႈပ္ရွားမႈေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြနဲ႔ဒီေတြ႔ဆံုမႈမွာ ဘယ္လိုအလားအလာ အေျခအေနေတြရိွလဲ မဆုမြန္က ေမးျမန္းတင္ဆက္ထားပါတယ္။

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ သက္တမ္းဟာ လာမယ့္စက္တင္ဘာလအတြင္းမွာ ကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းမယ့္ ေကာ္မရွင္သစ္အေနနဲ႔ ပိုလြတ္လပ္ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ ဒီေကာ္မရွင္ဥပေဒကို အျမန္ဆံုး ျပင္ဆင္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို ျမန္မာအရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ၂၀ေက်ာ္က ေတာင္းဆိုေနၾကတာပါ။

ဒီကေန႔မွာေတာ့ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေနျပည္ေတာ္အထိသြားေရာက္ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီ၊ ေနာက္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာေကာ္မတီနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီနဲ႔ ကိုယ္တုိင္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သူ တဦးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ညီမွ်ျခင္းျမန္မာရဲ႕ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကိုအခုလိုေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ဒီ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစ္ညး ၂၄ ဖြဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ေကာ္မရွင္က လူလည္းေျပာင္းဖို႔လိုတယ္၊ မူလည္းေျပာင္းဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကို မီဒီယာကတဆင့္ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အခုက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာရွိတဲ့ ေကာ္မတီေတြနဲ႔ေတြ႔ပါတယ္ အဲဒီေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီနဲ႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီနဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဥပေဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္က လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပေဒတခုကို ျပင္မယ္၊ ေျပာင္းမယ္၊ ဖ်က္မယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပေဆြးေႏြးတာရွိမယ္။ ျပည္သူလူထုကတဆင့္ တဖက္က ဒီဥပေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို သိတာတင္မကဘူး လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ လိုလားတဲ့ ေထာက္ျပတဲ့အခ်က္ေတြ၊ ေကာ္မရွင္ ကို ပိုမိုအားေကာင္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ အၾကံေပးတဲ့ အခ်က္ေတြကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ႀကိဳတင္သိထားမယ္ဆိုရင္ ဒီဥပေဒက လႊတ္ေတာ္မွာ ျပဌာန္းဖို႔အတြက္ ၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါမွာ ပိုမိုအားေကာင္းမယ္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ပိုမိုၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲႏိုင္မယ့္လမ္းေၾကာင္းသြားႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အခုကတည္းက ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီနဲ႔ ေတြ႔တာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။”

လက္ရိွ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔ေကာ္မရွင္ကိုယ္တို္င္ကလည္း ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး တိုင္ပင္ညိႈႏိႈင္းမႈေတြရိွေနပါတယ္။ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနတဲ့လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ တိုင္တန္းခ်က္ေတြ၊ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ အဓိကအခန္းက႑ကပါဝင္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ ဘာေၾကာင့္ အၾကံျပဳရပါသလဲ။ လႊတ္ေတာ္ေတြ႔ဆံုပြဲြေတြမွာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့သူ တဦးျဖစ္တဲ့ ဒီမုိကေရစီဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေကာ္မတီရဲ႕ စည္းရံုးလံႈ႔ေဆာ္ေရး တာဝန္ခံ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“ဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ ဇယားေပါ့ေနာ္ ။ ဒီဥပေဒ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တိုင္ျပင္ၿပီး ျပင္ဆင္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ဒီအရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔အညီ တိုက္တြန္းခ်က္ဆိုတာမ်ိဳးကို လက္ထဲအေရာက္ကို ေပးပို႔ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့ေနာ္။ ဒါ့အျပင္ သူတို႔ဘက္ကလည္း သေဘာထားေတြကိုလည္း က်မတို႔ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဖလွယ္တဲ့အခါမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ၿမိဳင္ၿမိုင္ဆိုင္ဆိုင္နဲ႔ စိတ္၀င္စားမႈ အျပည့္ရွိတာကိုေတြ႔ရတယ္။ ဒီထက္ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ ေကာ္မရွင္ ျဖစ္လာဖို႔က က်မတို႔အားလံုးမွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းတင္မဟုတ္ပဲနဲ႔ ျပည္သူေတြအားလံုးမွာလည္း တာ၀န္ရွိတဲ့အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတယ္၊ တာ၀န္ယူမႈ တာ၀န္ခံမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္တဲ့ ေကာ္မရွင္ေပၚလာဖို႔အတြက္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြထံ သူတို႔လက္ထဲကို သူတို႔က ဥပေဒျပင္ဆင္ခြင့္ရွိခဲ့ အခြင့္အာဏာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႔ကို က်မတို႔ တိုက္တြန္းဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

အခုလက္ရွိမွာလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြဘက္ကလည္း လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို အရပ္ဘက္အဖြဲ႔စည္းေတြဘက္က အၾကံျပဳတိုက္တြန္းခ်က္ေတြက ပိုၿပီးေတာ့မွအေထာက္အကူျဖစ္လာေစဖို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက

“လက္ရွိမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကလည္း သူတို႔ ဥပေဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ဒီတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရံုးကို တင္ထားတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ျပန္လာၿပီးရင္လည္း သူတို႔ ျဖတ္သန္းရမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ႕အသံ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ဆႏၵကို သိထားမယ္ဆိုရင္ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိုမိုအားေကာင္းတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အသစ္ကို ျဖစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စတင္ေတြ႔ဆံုတာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ျပည္သူၾကားထဲကို ေကာ္မရွင္ကို အားေကာင္းေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတဲ့ လံႈ႔ေဆာ္မႈကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားပါမယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ အားသြန္ခြန္စိုက္လုပ္ခ်င္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တဦးခ်င္းကိုလည္း က်ေနာ္ ဆက္လက္ေတြပၿပီးေတာ့ လံႈ႕ေဆာ္သြားပါမယ္။”

လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဘက္က ေကာ္မရွင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိသမွ် ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ေရး လႊတ္ေတာ္ဘက္က ဥပေဒျပင္ေရးေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ကိုလည္း အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ ၿပီးခဲ့တဲ့၂၀၁၄ စက္တင္ဘာက ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကိုယ္တုိင္ ဖြဲ႔စည္းေပးထားတာလည္းျဖစ္ၿပီး လာမယ့္ စက္တင္ဘာလမွာ ငါးႏွစ္သက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ေရြးခ်ယ္ျခင္းဘုတ္အဖြဲ႔မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး၊လူကယ္ျပန္ဝန္ၾကီး၊ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီအပါအဝင္ ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com