အာဆီယံ နဲ႔ ကန္ ပထမဆံုး ပင္လယ္ေရေၾကာင္းေလ့က်င့္မႈ ျမန္မာပါ၀င္

ျမန္မာ ေရတပ္ (credit-Myanmar Navy)
အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံရဲ႕ ပထမဆံုး အႀကိမ္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈမွာ ျမန္မာ ေရတပ္လည္း ပါ၀င္မွာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ ေရတပ္က က်န္စစ္သား စစ္ေရယာဥ္နဲ႔ ေရတပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က တရုတ္နဲ႔ စစ္ေရး ေလ႔က်င့္မႈ လုပ္ခဲ႔တဲ႔ အာဆီယံက ဒီႏွစ္မွာ အေမရိကန္နဲ႔ ေလ႔က်င့္မႈ ထြက္ေပၚလာတာဟာဆိုရင္ တရုတ္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကို အားထားတဲ႔ အာဆီယံ ေဒသ အေနနဲ႔ လံုၿခံဳေရးပိုင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ ပိုၿပီး နီးစပ္တဲ႔ သေဘာလို႔လည္း သံုးသပ္သူေတြက ယူဆၾကပါတယ္။

မသိဂၤ ီထုိက္ တင္ျပမွာပါ။


အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အသင္း အာဆီယံနဲ႔ အေမရိကန္ၾကား ပထမဆံုး အႀကိမ္ အျဖစ္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္ခန္းမွာ ျမန္မာ ေရတပ္လည္း ပါ၀င္မွာပါ။ ထိုင္း ပင္လယ္ေကြ႔မွာ စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔က ၆ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပမယ့္ စစ္ေရး ေလ႔က်င့္မႈမွာ ပါ၀င္ဖို႔ ျမန္မာ ေရတပ္က ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ေအာင္ေက်ာ္ ဦးေဆာင္တဲ႔ တပ္ဖြဲ႔က က်န္စစ္သား စစ္ေရယာဥ္နဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔က ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ေရတပ္က ဦးေဆာင္မယ့္ အာဆီယံ - အေမရိကန္ ရဲ႕ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဌာန လက္ေအာက္ရွိ Hawaii အေျခစိုက္ Asia- Pacific Center for Security Studies ဌာနမွာ ၂၈ ႏွစ္တာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သူ၊ ျမန္မာႏြယ္ဖြား အၿငိမ္းစား ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ မီမီ၀င္းဘတ္က အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

“Asean US Maritime exercise က အခုၾကံဳေတြ႔ရတဲ့ အႏၱရာယ္ေတြကို အတူတကြ ထိထိေရာက္ေရာက္ တံု႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ exercise ေလးတခု လုပ္ေနၾကတာပါ။ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံလံုးပါ၀င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လည္း အာဆီယံ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီ Exercise မွာ ပါ၀င္မယ္လို႔ က်မၾကားပါတယ္။ အခုလည္း ဒီေန႔မနက္ပဲ သူတို႔ က်န္စစ္သားဆိုတဲ့ စစ္သေဘၤာနဲ႔ ထြက္သြားတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ပင္လယ္ျပင္ မွာ crisis ျဖစ္လို႔ရွိရင္ အဆက္အသြယ္ျပဳလုပ္ၿပီးေတာ့ တံု႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လုပ္တဲ့ exercise ေလးလုပ္တဲ့ အခမ္းအနားပါ။ ေနာက္တခါ ႏိုင္ငံတကာ ပင္လယ္ေရျပင္ပုိင္ဆိုင္မႈ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုအသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ဘယ္လို လိုက္နာမလဲဆိုတာလည္း တခုပါပါတယ္။ အကယ္၍ ေမွာင္ခိုကုန္ကူး သေဘၤာတစင္းေတြ႔ရင္ သူတို႔ဒါကို ဘယ္လိုပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုဖမ္းမလဲ ဆိုတာမ်ိဳးတခု ေနာက္တခါ ငါးခိုးဖမ္းေနတဲ့ သေဘၤာေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳး အတူတကြ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းမလဲဆိုတာ သူတို႔ အဲဒီဟာကို exercise လုပ္မယ္။ ေနာက္တခုက ပင္လယ္ဓါးျပတိုက္ေနတာေတြကို ဘယ္လိုအတူတကြ ဖမ္းမလဲ ၊ တံု႔ျပန္မလဲဆိုတာကို ထိုင္းပင္လယ္ေကြ႔မွာ သူတို႔ exercise လုပ္မွာပါ။”

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အသင္း ASEAN နဲ႔ တရုတ္ ႏုိင္ငံတို႔ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ႔က်င့္မႈ အၿပီး အခုအခါ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အသင္း ASEAN ၾကား ပထမဆံုး အႀကိမ္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရၾ ေလ႔က်င့္မႈ ထြက္ေပၚလာတာဟာဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ အေပၚ ကမၻာ့အင္အားႀကီး တရုတ္နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ ပိုၿပီး ၾသဇာသက္ေရာက္လိုမႈ ျပင္းျပလာတာကို ျပသေနတာလို႔ သံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ လူဦးေရ သန္း ၆၃၀ ရွိတဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ တရုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စလံုးနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ တရုတ္နဲ႔ စီးပြား ဆက္ဆံမႈ ပိုရွိၿပီး အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံတခ်ိဳ႕နဲ႔ ေရျပင္ ပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ တရုတ္ရဲ႕ ဖိအားရွိလာတာနဲ႔ အတူ အေမရိကန္ကို လံုၿခံဳေရး အရ ပိုၿပီး အားထားလာပါတယ္။ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အတြင္း ပိုင္နက္ တခ်ိဳ႕ကို အာဆီယံ အဖြဲ႔၀င္ေတြ ျဖစ္တဲ႔ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္၊ ဘရူးႏုိင္းႏုိင္ငံတို႔နဲ႔ တရုတ္ၾကား အျငင္းပြားေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စကာၤပူ ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံတကာ ေလ႔လာေရး ဆိုင္ရာ S. Rajaratnam ေက်ာင္းက တြဲဖက္ ပါေမာကၡ Alan Chong က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ဒါက သံတမန္ေရးအရ ေဆာင္ရြက္တဲ႔ အရိပ္လကၡဏာသာ ျဖစ္ၿပီး ဒီထက္ မပိုပါဘူး။ ဒီလို သံခင္း တမန္ခင္း အရ ေဆာင္ရြက္မႈေလးကိုေတာင္ တရုတ္ဘက္ကေတာ့ သိပ္ၿပီး အေလးထားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ASEAN ကို မဟာမိတ္ အျဖစ္ မသိမ္းသြင္းႏုိင္ေသးဘူးဆိုတဲ႔ အခ်က္အေပၚ သိပ္ၿပီး အေလးအနက္ထားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ "

ထိုင္းႏုိင္ငံ Chonburi ခရိုင္က ေရတပ္ အေျခစိုက္ စခန္းတခုမွာ လုပ္မယ့္ အာဆီယံ - အေမရိကန္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈမွာေတာ့ အနည္းဆံုး စစ္သေဘာၤ ၈ စင္းနဲ႔ စစ္ေလယာဥ္ေတြလည္း ပါမယ္လို႔ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ဒီ ေလ႔က်င္႔မႈက ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံ ေတာင္ဘက္ အစြန္ဆံုးက Ca Mau ျပည္နယ္ထိ ေရာက္မယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ေရတပ္ တပ္မဟာ ၇ က ဦးေဆာင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒသတြင္း သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ တုံ႔ျပန္ ကယ္ဆယ္ေရးလိုမ်ိဳး သိပ္ၿပီး မျပင္းထန္လွတဲ႔ ေလ႔က်င့္မႈမ်ိဳးေတြကိုဘဲ ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ စကာၤပူ Nanuyang Technological တကၠသိုလ္က ေရေၾကာင္းလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ သုေတသန ပညာရွင္ Collin Koh က ေျပာပါတယ္။

ဖိလစ္ပိုင္က အေမရိကန္ ေရတပ္နဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ေလ႔က်င့္မႈေတြ ပိုလုပ္လာၿပီး ၿပီးခဲ႔တဲ႔ မတ္လတုန္းကလည္း အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္ သေဘာၤက ဗီယက္နမ္ကို သြားေရာက္ခဲ႔တာေတြက တရုတ္ကို စိတ္ပ်က္ေစပါတယ္။ ေနာက္လထဲမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အာဆီယံၾကား ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈဟာဆိုရင္လည္း ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က တရုတ္နဲ႔ ေရတပ္ဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈက ေရရွည္ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္ ျပသလိုက္တာလို႔လည္း ကြ်မ္းက်င္သူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ စကာၤပူ Nanuyang Technological တကၠသိုလ္က ေရေၾကာင္းလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ သုေတသန ပညာရွင္ Collin Koh က ေျပာပါတယ္။

"တျခား ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးပိုင္း ျမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္တဲ႔ ေနရာမွာ သီးသန္႔ တည္ရွိေရး မူ၀ါဒကို က်င့္သံုးမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ဒီေလ႔က်င့္မႈေတြက ျပသေနတာလို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။ တရုတ္ဘက္က ကမ္းလွမ္းေနတဲ႔ တခုတည္း သီးသန္႔ ဆိုတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ဘက္ေပါင္းစံု ပါ၀င္ေရးဆိုတာကို ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေဖာ္ညႊန္းလိုက္တဲ႔ အယူအဆလို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။"

တရုတ္ရဲ႕ စစ္ေအးေခတ္ ကာလ ရန္ဘက္ေဟာင္းနဲ႔ ေခတ္သစ္မွာ စီးပြားေရး ၿပိဳင္ဘက္ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ကေတာ့ သမၼတ Donald Trump လက္ထက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ အတြင္း ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းမွာ သေဘာၤခုတ္ေမာင္းမႈ အေရအတြက္ကို စၿပီး တိုးျမွင့္ခဲ႔ပါတယ္။ မေလးရွား၊ ဗီယက္နမ္တို႔နဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနတဲ႔ ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းကို တရုတ္ဘက္က ေရနံရွာေဖြေရး ေရယာဥ္ ေစလႊတ္ခဲ႔တာဟာ ႏုိင္ထက္ စီးနင္း ျပဳက်င့္မႈ အျဖစ္ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး အႀကံေပး John Bolton က ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္မွာဘဲ စြပ္စြဲခဲ႔ပါတယ္။

တရုတ္ရဲ႕ ေရနံရွာေဖြေရး ေရယာဥ္ ကိစၥေၾကာင့္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ၂ လနီးပါး မေျပလည္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ႔ၿပီးေနာက္မွာ ဗီယက္နမ္ဘက္ကလည္း အထူးဘဲ သတိထားလာခဲ႔တာပါ။ ေနာက္လထဲ က်င္းပမယ့္ ASEAN-US ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ေလ႔က်င့္မႈမွာ ဗီယက္နမ္ ပါ၀င္မယ္လို႔လည္း ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္မွာ အတည္ျပဳခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Ho Chi Minh တကၠသိုလ္ လူမႈေရး သိပၸံဌာနရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ဆိုင္ရာ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ Trung Nguyen က အခုလို ေျပာပါတယ္။

"အခု ေလ႔က်င့္မႈမွာ ဗီယက္နမ္ ပါ၀င္မႈဟာဆိုရင္ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အတြင္း ျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ျပသနာေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္ အေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ပိုၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံခ်င္တယ္ဆိုတာကို ျပသလိုက္တာပါ။ "

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ကမၻာမွာ စစ္အင္အား အႀကီးဆံုး ျဖစ္ၿပီး တရုတ္ကေတာ့ နံပတ္ ၃ အဆင့္မွာ ရွိပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
အာဆီယံ နဲ႔ ကန္ ပထမဆံုး ပင္လယ္ေရေၾကာင္းေလ့က်င့္မႈ ျမန္မာပါ၀င္ အာဆီယံ နဲ႔ ကန္ ပထမဆံုး ပင္လယ္ေရေၾကာင္းေလ့က်င့္မႈ ျမန္မာပါ၀င္ Reviewed by THITHTOOLWIN on 09:08 Rating: 5
Powered by Blogger.