မသန္စြမ္းသူမ်ားအေရး ကုလမွာ ျမန္မာတင္ျပ

မသန္စြမ္းသူမ်ားအေရး ကုလသမဂၢ ဂ်နီဗာရံုးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာအၿမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္မိုးထြန္းက တင္ျပ
ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေလွ်ာက္လွမ္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ႀကံဳေနရတဲ့စိန္ေခၚမႈ အမ်ားအျပားထဲမွာ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာမွာ အကဲစမ္းမႈေတြလည္း ပါဝင္ေနတာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ပုိင္းအေနနဲ႔ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းရာမွာ သႏၷိ႒ာန္ ခိုင္မာမႈရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ ဂ်နီဗာရံုးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာအၿမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္မိုးထြန္းက ေျပာပါတယ္။

မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာအထူးကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေက်နပ္ အားရေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အမ်ိဳးသမီး မသန္စြမ္းသူေတြ ရဲ့ အခြင့္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ကေန ၃၀ ရက္ေန႔အထိ ကုလသမဂၢ ဂ်နီဗာရံုးခ်ဳပ္မွာ ၃ ရက္ၾကာျပဳလုပ္တဲ့ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို တင္ျပေဆြးေႏြးခ်ိန္မွာ အခုလို ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံက ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံတႏို္င္ငံအေနနဲ႔ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုလိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာကို ကုလသမဂၢ မသန္စြမ္းသူမ်ားအခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ၂၂ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းေဝးမွာ ဂ်နီဗာဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္မိုးထြန္းနဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံ လူမႈဖူလံုေရး၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းႏိုင္ထြန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ၁၄ ဦးပါ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံအေနနဲ႔ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရး စာခ်ဳပ္ကို အေကာင္ထည္ေဖၚႏုိင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး ႀကိဳးစားတဲ့ ေနရာမွာ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ - ၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဒသႏၱရေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္္မာႏုိင္ငံ မသန္စြမ္းသူမ်ားအခြင့္ေရး ဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဒုသမၼတ ဦးဟင္နရီ ဗန္သီးယူ ရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး သံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္မိုးထြန္းက အခုလို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံက မသန္စြမ္းသူေတြဟာ ေန႔စဥ္ဘဝမွာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ဒုကၡေတြ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ သူတို႔ အခုလို မသန္စြမ္းျဖစ္လို႔ အခက္အခဲ ဒုကၡေတြ ႀကံဳေတြ႔ရတာထက္ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕ အျပဳအမူ၊ ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ တျခားအေၾကာင္းအရာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ဒုတိယ သမၼတက ေျပာၾကားခဲ့ တာကို ကိုးကား ေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ ဒါကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏုိင္ငံ့ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းဟာ မသန္စြမ္းသူမ်ား ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖို႔ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းရဲ႕ သႏၷိ႒ာန္ ခုိင္မာမႈကို ျပသရာေရာက္ပါတယ္။ မသန္စြမ္းသူမ်ားအတြက္ လူမႈေရးနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အဟန္႔အတားေတြ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၈ - ၂၀၁၉ ခုႏွစ္က လူမႈဖူလံုေရး၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ လူမႈဖူလံုေရးဌာနက ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာႀကီးေရာဂါရွင္မ်ား ဆိုင္ရာမစ္ရွင္အဖြဲ႔နဲ႔ လက္တြဲၿပီး မသန္စြမ္းသူဦးေရ စာရင္းကို ေကာက္ယူခဲ့ရာမွာ အဲဒီအခ်ိန္က လူဦးေရ ၅၈.၃၇ သန္း ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မသန္စြမ္းသူက ၂.၃၂ % ရွိေနတာ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တင္သြင္းတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အခု ကုလသမဂၢမွာ က်င္းပတဲ့ တင္ျပေဆြးေႏြးပြဲမွာ လူကယ္ျပန္ ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထြန္းေဇာ္က လက္ရွိ အေရးယူေဆာက္ရြက္ခ်က္ ေတြထဲက ထူးျခားခ်က္အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲေပးရာမွာနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္မႈမွာ မသန္စြမ္းသူမ်ား ပါဝင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း တင္ျပခဲ့တာပါ။

ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၆ - ၁၇ ဘ႑ာေရး အသံုးစားရိတ္မွာ မသန္စြမ္းသူမ်ားအတြက္ သံုးစြဲမႈဟာ ၀.၁၉ % သာရွိေပမယ့္ အခု ၂၀၁၈ - ၁၉ ဘတ္ဂ်က္မွာေတာ့ ၀.၄၅ % အထိ ရွိလာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈသိပ္မရွိေသးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ အကဲစမ္းမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီအကဲစမ္းမႈေတြ ထဲမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အားကစား ေတြမွာ မသန္စြမ္းသူေတြ အတြက္ ေထာက္ပံ့ေၾကး ေပးဖို႔ အခက္အခဲေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ေငြေၾကးအကူအညီေတြ လုိအပ္ေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာထြန္းေဇာ္က ေျပာပါတယ္။

“အခက္အခဲေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ၾကားက ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္အေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ သိသာတဲ့တိုးတက္မႈေတြ ရရွိေပမယ့္အကဲစမ္းမႈေတြကိုလည္း ရင္ဆုိင္ေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အခက္အခဲေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ေနာက္ထပ္ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရွိေသးတယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပါတယ္။ အကဲစမ္းမႈေတြကလည္း ဆက္ရွိေနပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ မသန္စြမ္းသူမ်ား သြားလာေရး လြယ္ကူေစဖို႔ ေဆာင္ရြက္ရာမွာနဲ႔ sign language သင္တန္းေက်ာင္းေတြ၊ အလုပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖို႔ ေငြေၾကး အေထာက္အကူေတြ လုိအပ္ပါတယ္။”

မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္တဲ့ J. Ishikawa ကေတာ့ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေက်နပ္အားရေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အမ်ိဳးသမီး မသန္စြမ္း သူေတြ ရဲ့ အခြင့္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြရွိတယ္ဆိုေပမယ့္လည္း စိုးရိမ္စရာေကာင္းတာေတြကို ေထာက္ျပလိုတာက - တုိင္းရင္းသားအမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အခ်က္ကို CEDAW နဲ႔ CSC လိုမ်ဳိး အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြကလည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၉ မတ္လက စီေဒါ ေကာ္မတီရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္မႈက အထူးသျဖင့္ မသန္စြမ္းတဲ့ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။ တျခားစိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈေတြအနက္ ဒါက အဓိက က်ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို မကိုင္တြယ္ဘဲနဲ႔ မသန္စြမ္းသူမ်ားဆုိင္ရာ မူဝါဒေတြ၊ ကိစၥရပ္ေတြကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္ အခ်ည္းႏွီးပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အခုအခါ မသန္စြမ္းသူမ်ားရပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအတြက္ မူၾကမ္းကို ေရးဆြြဲႏုိင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒီဥပေဒထဲမွာ ျပည္နယ္ တုိင္းအဆင့္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာင္မတီေတြ အသီးသီး ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္ဖို႔နဲ႔ မသန္စြမ္းသူမ်ားအတြက္ စင္တာတခုဖြင့္လွစ္ဖို႔ပါ ပါဝင္ေၾကာင္း ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေတြ တင္သြင္းတဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
မသန္စြမ္းသူမ်ားအေရး ကုလမွာ ျမန္မာတင္ျပ မသန္စြမ္းသူမ်ားအေရး ကုလမွာ ျမန္မာတင္ျပ Reviewed by THITHTOOLWIN on 09:40 Rating: 5
Powered by Blogger.