မင္းျပားမွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ငါးေထာင္ခန္႔ ရွိေန

ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ေျမပံုကို ေတြ႔ရစဥ္

ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္မေတာ္နဲ႔ ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္ AA တုိ႔ ဒီလဆန္းကစၿပီး တုိက္ပဲြျပင္းထန္ေနတာေၾကာင့္ စစ္ေဘးေရွာင္ ငါးေထာင္ခန္႔ ရွိေနသလို တုိက္ပဲြၾကား ပိတ္မိေနတ့ဲ ရြာ ၁၀ ရြာခန္႔ ရွိေနတယ္လို႔ ေဒသခံေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာပါတယ္။

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ သလူေခ်ာင္း၊ ကုလားမေတာင္၊ ၀ါးေတာင္၊ တံခြန္တုိင္၊ လက္ခုပ္ စတဲ့ ရြာေတြက ေဒသခံေတြဟာ တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေပၚက ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြကို ထြက္ေျပး ေရာက္ရွိေနၾကသလို ေဆြမ်ဳိးေနအိမ္ေတြနဲ႔ ေတာေတာင္ေတြထဲ ခိုလံႈေနသူေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ အကူအညီေပးေနသူေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေတာင္ပုတ္ေက၊ ဇံုသာ၊ ေက်ာက္ေမွာ္၊ ငန္းတက္ စတဲ့ ရြာ ၁၀ ေလာက္ဟာလည္း တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ေဘးလြတ္ရာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လို႔မရဘဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွသိန္းေအာင္က ရြာတုိင္းနီးပါးဆိုသလို ရြာလံုးကၽြတ္ထြက္ေျပးေနၾကရၿပီး ဒုကၡသည္ ငါးေထာင္ခန္႔ ရွိေနၿပီလို႔ RFA ကို ေျပာပါတယ္။

"ရြာလံုးကၽြတ္ေျပးေနရတာ တစ္ရြာတည္း မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ရြာေတြအကုန္လံုးလိုလိုပဲ။ ပိတ္မိေနတဲ့ ရြာေတြလည္း က်န္ေနေသးတယ္။ မိသားစုေနအိမ္ေတြမွာ ေနတာ၊ စခန္းေတြမွာေနတာ အားလံုး ငါးေထာင္ ၀န္းက်င္ေလာက္ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ျဖစ္ေနၿပီ။ အစိုးရကို အဆုိေတြနဲ႔ တုိက္တြန္းတယ္။ အစိုးရက မလိုက္နာဘူး။ သက္ဆုိင္ရာေဒသ အာဏာပိုင္ေတြကို ေျပာေပမယ့္ ျပည္သူေတြကို အကာအကြယ္မေပးႏုိင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ဘာလုပ္လို႔ ဘာကိုင္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနတယ္"

ပိတ္မိေနတဲ့ရြာေတြက ေဒသခံေတြဟာဆိုရင္ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းခြင္ သြားလို႔မရသလို ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြဆီလည္း သြားလို႔မရတဲ့အတြက္ စားနပ္ရိကၡာ အခက္အခဲရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အမ္းသားရြာနဲ႔ ေသကံရြာဘက္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ ၁၅၀၀ ေလာက္ကို ကူညီေပးေနတဲ့ ကိုအမ္းသားႀကီးက- အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ဒုကၡသည္ေတြမွာ ဘာမွမပါလာသလို သူတုိ႔လယ္ယာေတြလည္း လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ လယ္ယာကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မုိးရာသီတစ္ခုပဲ လုပ္လို႔ရတာ။ အခုလယ္မလုပ္လိုက္ရင္ ေႏြရာသီမွာ စားစရာ ဆန္မရွိျဖစ္မယ္။ အဓိကက သူတုိ႔ လယ္ယာလုပ္ငန္းမလုပ္ရေတာ့ သူတုိ႔ဘယ္လိုရပ္တည္ရမလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲဆုိျပီး စိတ္ဓာတ္က်ေနတာရွိတယ္"

ဇူလိုင္ ၂၇ရက္ေန႔ေလာက္ကစၿပီး ရြာေတြထဲကို တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြ ၀င္ေရာက္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဟာ တုိက္ပဲြျဖစ္မွာကို ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ထြက္ေျပးေနၾကတာျဖစ္သလို ၂၈ ရက္ေန႔က ကုလားမေတာင္ရြာအနီး တုိက္ပဲြစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။

အဲဒီေနာက္ပိုင္း ဆက္တုိက္ဆိုသလို ကုလားမေတာင္ေက်းရြာအနီးမွာ ႏွစ္ဘက္တုိက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္ေနတာလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ကုလားမေတာင္ရြာသားတစ္ဦးက RFA ကုိ အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ျပည္သူေတြက လက္နက္ႀကီးက်လို႔ ေသမွာေၾကာက္လို႔ ေျပးတာတစ္မ်ဳိး၊ တပ္မေတာ္ ၀င္လာလို႔ မင္းတုိ႔ AA ေတြကို ထမင္းေပးတယ္ဆုိၿပီး မတရားစြပ္စဲြမွာေၾကာက္လို႔ ေျပးတာတစ္မ်ဳိး"

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပဲြေတြ ဆက္တုိက္ျပင္းထန္ေနသလို ဒုကၡသည္ဦးေရဟာလည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ျမင့္တက္လာတဲ့အတြက္ အကူအညီေပးေနတဲ့ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔ေတြမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

"အခုဆုိရင္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြကလည္း သိပ္မေပးႏုိင္တာ ေတ႔ြရတယ္။ ဒုကၡသည္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုေတာင္ ျဖည့္စြက္မေပးႏုိင္ဘူး။ ဒုကၡသည္ပမာဏ မ်ားျပားလာတယ္၊ တုိက္ပဲြဧရိယာ က်ယ္ျပန္႔လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြလည္း လက္လွမ္းမမီဘူးျဖစ္လာတယ္"

ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္မ်ားအစည္းအရံုး REC က ဦးေဇာ္ေဇာ္ထြန္း ေျပာသြားတာပါ။

ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ျပည္နယ္အစိုးရဘက္က ကူညီေထာက္ပံ့မႈ အားနည္းတယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အကူအညီေပးေနသူေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ သဘာဝေဘး စီမံခန္႔ခြဲေရးဦးစီးဌာနက ဦးစီးအရာရိွ ဦးရဲမင္းဦးက - မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္က ဒုကၡသည္ တစ္ေထာင္နီးပါး စာရင္း ရထားၿပီး သူတုိ႔အေနနဲ႔ အကူအညီေပးဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"ေထာင္ခ်ီၿပီး တုိးေနတယ္။ မွန္တယ္။ အဲဒီဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဆန္ တစ္လစာ ရိကၡာေထာက္ပံ့ဖို႔ လုပ္ေနတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာလည္း အခက္အခဲေတြ ရွိေနတယ္။ ဘဏ္မွာေငြထုတ္ရတာေတြ၊ Fax ဖုန္းက ပ်က္သြားၿပီ။ အင္တာနက္က မရတဲ့ေဒသျဖစ္ေတာ့ အကုန္လံုးက အခက္အခဲေတြ ျဖစ္ေနတယ္"

ဒီတုိက္ပဲြေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေနာက္ပိုင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းဦးစီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၀င္းေဇာ္ဦးကို RFA က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ.

"တုိက္ပဲြျဖစ္တာ မွန္ပါတယ္ခင္ဗ်။ မေန႔ကတည္းက ျဖစ္ေနတာ ဒီေန႔အထိပဲ။ ေျမာက္ဘက္မွာကတည္းက စခန္းေတြ တုိက္တုိက္လာလာ အခုေတာင္ဘက္အစြန္ဆံုးမွာရွိတဲ့ ယာယီစခန္းေတြကို ဆက္တုိက္တာေပါ့။ AA ျမန္ျမန္ဆုတ္သြားရင္ ျမန္ျမန္ျပတ္မွာေပါ့။ AA အၾကာႀကီး ခံရင္ေတာ့ တုိက္ပဲြၾကာမွာေပ့ါ"

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္မွာ တုိက္ပဲြျပင္းထန္ေနတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ လံုျခံဳေရးအရ သြားေရာက္ႏုိင္ဖို႔ အခက္အခဲရွိေနတယ္လို႔ အရပ္ဖက္အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ေျပာဆုိခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၀င္းေဇာ္ဦးက အခုလိုတုံ႔ျပန္ပါတယ္။

"အဲဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ ျပည္နယ္အစိုးရက ခြင့္ျပဳရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ဒါေတြကို ဘာမွကန္႔သတ္ထားတာ မရွိဘူး။"

ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ စည္ပင္၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္ကို RFA က ဖုန္းနဲ႔ဆက္သြယ္ေပမယ့္ ဖုန္းလက္ခံေျဖၾကားတာ မရွိပါဘူး။

ၾသဂုတ္လ ၂ရက္ေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ ေျခရာေတာ္ေက်းရြာအေနာက္ဘက္ မီတာ ႏွစ္ေထာင္အကြာမွာရွိတဲ့ AA ေလ့က်င့္ေရးစခန္းတခုကို တပ္မေတာ္က သိမ္းပိုက္ရရွိခဲ့တယ္လို႔ ဒီေန႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးက သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။

ဒီအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ AA ေျပာခြင့္ရသူ ခိုင္သုခ ကို RFA က ဖုန္းနဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ဆက္သြယ္ေပမယ့္ ဖုန္းလက္ခံေျဖၾကားတာ မရွိပါဘူး။

မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္မွာ အခုလို တုိက္ပဲြေတြျပင္းထန္ေနတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ေနၾကသလို ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္က မဟာမုနိဘုရား ပရိ၀ုဏ္အတြင္း အစိုးရတပ္မေတာ္သားေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားလာမွာကိုလည္း ေက်ာက္ေတာ္ ၿမိဳ႔ခံေတြက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ သံဃမဟာနာယကအဖဲြ႔၊ မဟာမုနိဘုရားေဂါပကတုိ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး ဒီဘုရား၀င္းထဲနဲ႔ ဘုရားပရိ၀ုဏ္အတြင္း ရွိေနတဲ့ တပ္မေတာ္သားေတြ ထြက္သြားေပးဖို႔ တပ္မေတာ္ထံ ေမတၱာရပ္ခံစာ ဒီေန႔ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။

ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ သံဃမဟာနာယကအဖဲြ႔ ဥကၠ႒ ဆရာေတာ္ ဦးေသာပန က အခုလိုမိန္႔ပါတယ္။

"မဟာမုနိပုရိ၀ုဏ္အတြင္း မေနဖို႔ေလ။ သူတုိ႔ရွိေနရင္ ဒကာ ဒကာမေတြက သြားလာရတာ အခက္အခဲၾကံဳတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားပုရိ၀ုဏ္အတြင္း မေနဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတာေလ"

အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက အခုလိုေျပာပါတယ္။

"တပ္ေတြ သာသနာ့နယ္ေျမအတြင္းမွာ ရွိတာ မေကာင္းပါဘူး။ သူတုိ႔ ေသနတ္ေတြ ကိုင္ထားၿပီး အခုခ်ိန္မွာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေနေတာ့ ေဒသခံေတြ၊ လမ္းသြားလမ္းလာေတြအတြက္ အဆင္မေျပဘူး။ အေၾကာက္တရားလႊမ္းမုိးေနတယ္"

ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းကလည္း မဟာမုနိဘုရားအနီး တပ္မေတာ္ဘက္က ေသနတ္ပစ္ခတ္လို႔ ေဒသခံတစ္ဦး ေသနတ္က်ည္ ထိမွန္ခဲ့ပါတယ္။

ေက်ာက္ေတာ္က အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေနာက္ပိုင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္က တုိင္းဦးစီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၀င္းေဇာ္ဦး ကို RFA က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ - တပ္မေတာ္ဘက္က ပစ္ခတ္တာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဘုရား၀င္းထဲမွာ တပ္မေတာ္သားေတြ ေျခကုပ္ယူထားတာ မရွိေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္သားအမ်ားအျပား ေတ႔ြရွိခဲ့တာဆုိရင္ ဘုရားသန္႔ရွင္းေရးေဆာင္ရြက္တဲ့ တပ္မေတာ္သားေတြသာ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ တုိက္ပဲြေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားတာမရွိဘဲ ဆက္တုိက္ဆုိသလို တုိက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္ေနၿပီး ေသဆံုးသူ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူနဲ႔ ဒုကၡသည္ဦးေရဟာလည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။

REC က ေကာက္ယူထားတဲ့စာရင္းေတြအရ ၂၀၁၈ ဒီဇင္ဘာက စတင္ခဲ့တဲ့ တုိက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ေျခာက္ေသာင္းနီးပါး ရွိေနၿပီး ဒီတုိက္ပဲြေတြအတြင္း အရပ္သား ေသဆံုးသူ ၆၃ ဦး နဲ႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူကေတာ့ ၂၀၀ ခန္႔ ရွိေနၿပီလို႔ သိရပါတယ္ရွင္။

RFA Burmese
https://www.rfa.org