ရခိုင္တိုက္ပြဲေတြမွာ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္သူေတြကို အေရးယူဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအစီရင္ခံစာမွာထည့္ေရးမယ္

 စစ္ပြဲထဲမွာရွိေနတဲ့ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာေတြမလုပ္ဖို႔၊ အဲဒီလိုလုပ္ခဲ့တာေတြရွိတယ္ဆိုရင္ လည္း လုပ္တဲ့သူကိုအေရးယူဖို႔ကို အစီရင္ခံစာထဲထည့္ေရးမယ္

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (ေအေအ) နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အၾကား ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြအတြင္း ျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာေတြမလုပ္ဖို႔နဲ႔ လုပ္သူေတြကို အေရးယူဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအလွည့္က်သုံးသပ္မႈ (UPR -Universal Periodic Review) အစီရင္ခံစာ ထဲမွာထည့္ေရးမယ္လို႔ ညီမွ်ျခင္းျမန္မာ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဘီဘီစီကိုေျပာပါတယ္။

အဲဒီအစီရင္ခံစာကို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားေနတဲ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕ ၂၀ ေလာက္ စုေပါင္းထားတဲ့ Burma/Myanmar UPR Forum အဖြဲ႕က ရရွိထားတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ အေထာက္ အထားေတြကို စုေပါင္းၿပီး ေရးသားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကို UPR အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ထည့္သြင္းေရးသားတာက ဒီတခါပထမဆုံးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၄ႏွစ္တုန္းကေတာ့ စစ္ပြဲေတြ မရွိခဲ့လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥကိုသာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။

ေလးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ႏိုင္ငံအားလုံးက တင္ျပရတဲ့ UPR အစီအစဥ္မွာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕ေတြဖက္ကတင္ျပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ အေျခအေနေတြထဲမွာ ရခိုင္စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ အရပ္သားေတြ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကို ထည့္သြင္းေရးသားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

"စစ္ပြဲထဲမွာရွိေနတဲ့ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာေတြမလုပ္ဖို႔၊ အဲဒီလိုလုပ္ခဲ့တာေတြရွိတယ္ဆိုရင္ လည္း လုပ္တဲ့သူကိုအေရးယူဖို႔ကို အစီရင္ခံစာထဲထည့္ေရးမယ္" လို႔ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းကေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ေတြအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ အျပင္ အျခား တရားဥပေဒတန္းတူအခြင့္အေရးမရရွိတဲ့ ကိစၥလိုမ်ိဳးေတြအားလုံးကို ထည့္သြင္းမွာလို႔ အစီရင္ခံစာ ေရးမယ့္အဖြဲ႕ကသိရပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚ အခ်က္အလက္စုံစမ္းရယူရာမွာေတာ့ စစ္တပ္က နယ္ေျမေတြပိတ္ဆို႔ထားမႈ၊ အင္တာနက္လိုင္းေတြျဖတ္ေတာက္ထားမႈေတြေၾကာင့္ အခက္အခဲေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ဆို

အဲဒီလိုအရပ္ဘက္အဖြဲ႕ေတြကတင္ျပလာတဲ့ အစီရင္ခံစာပါ ေထာက္ျပေဝဖန္မႈေတြကို ကုလသမဂၢလူ႔ အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာအစိုးရက တာဝန္ရွိသူေတြကို ေမးျမန္းကာ၊ ျပဳျပင္လုပ္ ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းႏိုင္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚ အခ်က္အလက္စုံစမ္းရယူရာမွာေတာ့ စစ္တပ္က နယ္ေျမေတြပိတ္ဆို႔ထားမႈ၊ အင္တာနက္လိုင္းေတြျဖတ္ေတာက္ထားမႈေတြေၾကာင့္ အခက္အခဲေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာေရးမယ့္အဖြဲ႕ေတြကသိရပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခစိုက္ အေတြ႕ႀကဳံရွိသတင္းသမားတစ္ဦးကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကေန ဖိအားေတြေပး ေပမယ့္လည္း တကယ့္လူ႔အခြင့္အေရးကိုခ်ိဳးေဖာက္ေနတဲ့သူေတြကို တပ္မေတာ္ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူမွသာ တပ္ကအရပ္သားေတြအေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ ကိစၥေတြကို ေျဖရွင္း ႏိုင္မယ္လို႔ယူဆတယ္လို႔ ဘီဘီစီကိုေျပာပါတယ္။

 ျမန္မာစစ္တပ္က ဂ႐ုမစိုက္ဘူး၊ ေအာက္ေျခမွာေလ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ျမန္မာျပည္ကို ဘာပဲေျပာေျပာ သူတို႔လုပ္ခ်င္တာလုပ္ေနတာပဲေလ၊ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ဘယ္ေလာက္ဖိအားေပးေပး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြက အခုလည္း အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ေနတာပဲ

"ျမန္မာစစ္တပ္က ဂ႐ုမစိုက္ဘူး၊ ေအာက္ေျခမွာေလ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ျမန္မာျပည္ကို ဘာပဲေျပာေျပာ သူတို႔လုပ္ခ်င္တာလုပ္ေနတာပဲေလ၊ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ဘယ္ေလာက္ဖိအားေပးေပး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြက အခုလည္း အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ေနတာပဲ။ "လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ေအေအ တို႔ႏွစ္ဖက္လုံးက အရပ္သားေတြကို ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးတာေတြရွိေနၿပီး အဲဒီလို စစ္ေဆးရာကေန ေဒသခံေတြ အသက္ဆုံးရႈံးတာေတြလည္းရွိေနပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com