ဗုဒၶ ဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္းအဖဲြ႔ ဘယ္လိုဆက္ရပ္တည္မလဲ

ဗုဒၶဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း (ဗဟုိ) ႏွစ္ပတ္လည္စုံညီေတြ႔ဆုံပြဲကို ၂ဝ၁၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၇ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့စဥ္

အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရး ဗုဒၶဓမၼ ပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႔ႀကီးကို တရားမဝင္ အသင္းအျဖစ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔နဲ႔ သာသနာေရးဦးစီးဌာနတို႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္ေန႔က ဆံုးျဖတ္ လိုက္ပါတယ္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔က သာသနာေတာ္နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ဆိုင္ရာေတြကိုသာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ရွိၿပီး သံဃနာယကအဖြဲ႔ ႀကီးၾကပ္မႈကို မခံယူတဲ့ အဖြ႔ဲအစည္းမျဖစ္ရလို႔ သံဃာ့ဥပေဒမွာ ပါရွိပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ႏိုင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယက ၄၇ ပါး စံုညီအစည္းအေဝးေခၚယူၿပီး အမ်ိဳးဘာသာသာ သနာေစာင့္ေရွာင္ေရး ဗုဒၵဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း (ဗဟို) ဥကၠ႒ ဆရာေတာ္ ဦးတိေလာကဘိဝံသနဲ႔ ဒု-ဥကၠဌ ဦးသီလကၡႏၶာဘိဝံသ ဆရာေတာ္တို႔ကို ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေခၚယူဆံုးမၾသဝါဒေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒု-ဥကၠ႒ ဆရာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဦးသီလကၡႏၶာဘိဝံသသာ ၾကြေရာက္ခဲ့ၿပီး ဦးတိေလာက ဆရာေတာ္ကေတာ့ ၾကြေရာက္ျခင္းမရွိဘဲ စာနဲ႔သာေရးသားေပးပို႔ခဲ့တာကို ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနယကအဖြဲ႔က လက္ခံျခင္းမျပဳခဲ့သလို အဲဒီေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႔ႀကီးကိုလည္း တရားမဝင္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

သာသနာေတာ္ႀကီးတည္တံ့ဖို႔အတြက္ သံဃာေတာ္ေတြက ႏိုင္ငံေတာ္သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ကို ေလးစားလိုက္နာ သင့္တယ္လို႔ ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ အာရွအလင္းေရာင္ဆရာေတာ္ ဘဒႏၱစိႏၱိက အခုလို မိန္႔ၾကားပါတယ္။

"သံဃာ့နာယကအခ်င္းခ်င္း လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတိုင္း ေလးစားလုိက္နာျခင္းအားျဖင့္ သံဃာ့မဟာနာယ ကကေတာ့ သူ႔ကိုအပ္ႏွင္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသာလွ်င္ျဖစ္တာေၾကာင့္ သံဃာ့ မဟာနာယကက သမိုင္းတရားခံေတာ့ ျဖစ္စရာမရွိပါဘူး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ားဘုရား ဘုရားတပည့္ေတာ္တို႔ရဲ႕ သာသနာေတာ္ျမတ္ႀကီးကို ဝိုင္းဝန္းၿပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ရမွာ တပည့္ေတာ္တို႔ရဲ႕တာဝန္ျဖစ္လို႔ ဘုရားတပည့္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး အရႈပ္အေထြးထဲ ဘယ္မွမပါပဲနဲ႔ မားမားမတ္မတ္နဲ႔ ဘုရားတပည့္ေတာ္တို႔ ၾကားထဲကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေပးၾကပါလို႔ ေလွ်ာက္ထားခ်င္ ပါတယ္ဘုရား"

ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအနွံ႔မွာ စုိက္ထူထားတဲ့ ဗုဒၶဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း ဆုိင္းဘုတ္ေတြကုိ ၄၅ ရက္အတြင္း ျဖဳတ္သိမ္းဖို႔နဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကုိ မလုိက္နာတဲ့ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ၊ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကုိပါ ဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔လည္း အတည္ျပဳဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုမလိုက္နာဘူးဆိုရင္ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းဆိုင္ရာဥပေဒ ၂၀/၉၀ ၊ လူပုဂၢိဳလ္ဆိုရင္ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ အေရးယူခံရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။

အေရးယူမႈပိုင္းဆိုင္ရာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သာသနာေရးန႔ဲ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြဆီ RFA က ဆက္သြယ္ခဲ့ရာမွာ ဆက္သြယ္လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။

အခုလို ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗုဒၶဓမၼ ပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း (ဗဟုိ) ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဆရာေတာ္ ဦးေသာပါကကုိ RFA က ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားရာမွာ "ေျပာစရာဘာမွမရွိပါဘူး၊ ၂၀၁၈ ထဲကဆုိေတာ့ ၁ ႏွစ္ေတာင္ေက်ာ္ေနၿပီ ျဖဳတ္ဖုိ႔ေတာ့ မရွိပါဘူး၊ ျဖဳတ္ခ်င္ရင္ လာျဖဳတ္လုိက္ေလ" ဆိုၿပီး မိန္႔ၾကားထားပါတယ္။

ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ဓမၼစက္နဲ႔ၾသဝါဒေပးမႈေတြကို လိုက္နာၾကဖို႔ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ညီညြတ္ေရးကို ေရွးရႈၾကဖို႔သင့္ေၾကာင္း ဘားအံၿမိဳ႕က ဦးမင္းသုညလို႔ အသိမ်ားတဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးကၠသရိယက မိန္႔ၾကားပါတယ္။

"သံဃာ့မဟာနာယကက သူတို႔အေပၚမွာ အသက္အညွာဆံုးပါပဲ၊ အရင္ မဘသတုန္းကလည္းပဲ တရားမဝင္ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တယ္၊ ေၾကာ္ျငာၿပီးသားပါ အခုလည္း တရားမဝင္အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေၾကာ္ျငာၿပီး သားပါ၊ ရြာမ အင္းစိန္ဆရာေတာ္ ဦးတိေလာက ကိုယ္တိုင္ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္းမွာ လက္မွတ္ထိုးေပးခဲ့တာရွိပါတယ္၊ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ ေခၚဆိုမႈအေပၚမွာသြားၿပီးေတာ့ ဆံုးမၾသဝါဒ နာခံသင့္တယ္၊ ဒီလိုသာမလိုက္နာဘူး အာဏာဖီဆန္လို႔ရရင္ တစ္ျခားတစ္ျခားလည္း ဒီိလိုျပႆနာေတြရွိလာတဲ့အခါမွာ ေရွးဆရာေတာ္ေတြလည္း မသြားဘူး ငါတုိ႔လည္းမသြားဘူးဆိုၿပီး အာဏာဖီဆန္တာေတြ၊ ပုန္ကန္တာေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆိုရင္ သံဃာ မညီညြတ္ျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းကို ပိုၿပီးေတာ့ ေရွးရႈပါတယ္၊ အေရးယူခံရတာ အျပစ္ေပးခံရတာေတြျဖစ္လာရင္ မေကာင္းဘူးေပါ့"

ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ဆိုတာ ဓမၼနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာနဲ႔ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ အဖြ႔ဲအစည္းျဖစ္တာမို႔ ဓမၼစက္နဲ႔လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအရ မရေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနဖက္က အေရးယူလုပ္ေဆာင္ တာေတြျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန ဦးႀကီးျမင့္က သံုးသပ္ေျပာပါတယ္။

"ျပည္ထဲေရးကပဲ တာဝန္ယူရမွာ ဒီဟာေတြလုပ္ေနတဲ့ဟာကို အေရးယူလိုက္လို႔ ျပည္ထဲေရးက လြန္ဆန္တယ္ ဆိုရင္ သမၼတက အာဏာရွိတယ္၊ ျပည္ထဲေရးက သမၼတေအာက္မွာလုပ္ရတာေလ၊ အဲဒီအမိန္႔ေတြေပၚမွာ လိုက္နာရမွာပဲေလ၊ အဲဒီအမိန္႔ေတြ မလိုက္နာရင္ ဒီတိုင္းျပည္ကပ်က္ၿပီေပါ့"

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ ရြာမပရိယတၱိစာသင္တုိက္မွာ ဗုဒၶဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္း (ဗဟုိ) ႏွစ္ပတ္လည္စုံညီေတြ႔ဆုံပြဲက်င္းပၿပီး လက္ရွိအစိုးရကို ရတဲ့နည္းနဲ႔ တြန္းလွန္ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ ျပည္သူေတြနဲ႔ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ သံဃာေတာ္ေတြ မဲေပးခြင့္မ႐ွိျဖစ္ေနတာဟာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ဆုံး႐ႈံးေနေၾကာင္းနဲ႔ ဆႏၵမဲမေပးၾကဖို႔လည္း ျပည္သူေတြနဲ႔ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြကို ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီး တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္း အေျခခံစည္းမ်ဥ္းေတြအရ သာသနာနဲ႔စပ္လ်ဥ္းတဲ့ ၾသဝါဒေတြကိုသာ ေပးခြင့္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံေရးန႔ဲ ဆက္စပ္တဲ့ ၾသဝါဒေတြေပးပိုင္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ ျပဌာန္းထားပါတယ္။

RFA Burmese
https://www.rfa.org