လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒျပင္ဖို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔ေတြ အႀကံျပဳ

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ The Myanmar National Human Rights Commission

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ဆိုးရြားလွတဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မႈ အားနည္းလြန္းေနတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ လြတ္လပ္မႈအျပည့္ရဖို႔ ဒီေကာ္မရွင္ ဥပေဒကို အျမန္ဆံုး ျပင္ဆင္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို ျမန္မာအရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ၂၀ေက်ာ္က ဒီကေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ သက္တမ္းဟာလည္း စက္တင္ဘာလအတြင္းမွာ ကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာ္မရွင္သစ္အေနနဲ႔ ပိုလြတ္လပ္ၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ ဥပေဒကိုျပင္ဖို႔ အခုလိုတိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုတာျဖစ္တယ္လို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေျပာပါတယ္။ မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာၾကံဳေနရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္တာ မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုမုိေကာင္းမြန္စြာ ကာကြယ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္း ၂၄ဖြဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဒီကေန႔ ၾသဂုတ္လ ၃ရက္ေန႔မွာ ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ အခုလို အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ အၾကံျပဳရပါသလဲဆိုတာကိုလည္း ဒီကေန႔ ရန္ကုန္မွာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္က သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ျပည္သူေတြကို အခုလိုရွင္းလင္းေျပာျပပါတယ္။

“အစိုးရရဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈလက္ေအာက္မွာ ရွိေနတယ္ဆိိုရင္ ေကာ္မရွင္ရဲ့ လုပ္ကိုင္မႈေတြက လြတ္လပ္မႈမွာ အင္မတန္ ေလ်ာ့နည္းသြားမယ္။ လြတ္လပ္မႈမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အမွီအခို မကင္းဘဲနဲ႔ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးကို ေထာက္ျပသြားတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီေကာ္မရွင္ရဲ့ ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈေတြကိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေနာက္ ေကာ္မရွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာေတြကိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ားျပည္သူ သိရွိႏိုင္ဖို႔အတြက္ အျမဲတမ္း ထုတ္ျပန္ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္လည္း အၾကံျပဳထားတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ အမ်ားျပည္သူရဲ့ ယံုၾကည္မႈကို ပိုျပီးေတာ့ ရလာမယ္။ ျပည္သူရဲ့ ယံုၾကည္ေလးစားမႈကို ပိုရလာရင္ ေကာ္မရွင္အလုပ္ေတြက ပိုျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ပိုျပီး လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္ လို႔လည္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပင္လုိက္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ၾသဇာအာဏာလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြ ေအာက္ကေန႐ုန္းထြက္ႏိုင္မယ့္ အမွန္တကယ္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းခ်င္စိတ္ရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ေတြ အသစ္ ရရွိလာႏိုင္မယ္လို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

လက္ရွိဥပေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ ေျပာင္းလဲလိုက္ရင္ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ အားသာခ်က္ေတြကို ဒီမုိကေရစီဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေကာ္မတီ၏ စည္းရံုးလံႈ႔ေဆာ္ေရး တာဝန္ခံ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က ဗီြအိုေအကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“အခု ဒီ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က သက္တမ္း ၅ ႏွစ္ ျပည့္တယ္။ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ေကာ္မရွင္နာအဖြဲ႔၀င္အသစ္ေတြ ျပန္ေရြးေကာက္ေတာ့မယ့္ အေျခအေနကို ေရာက္လာေတာ့မွာေပါ့ေနာ္။ ဒီလိုအေျခအေနျဖစ္တဲ့အခါမွာ က်မတို႔ ေကာ္မရွင္နာအဖြဲ႕၀င္အသစ္ေတြမွာ ဘယ္လိုလူေတြ ပါသင့္သလဲဆုိေတာ့ က်မတို႔ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြက က်မတို႔ ရခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ့ က်မတို႔ျပည္သူ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ျပားေစတဲ့ အရာေတြကို က်မတို႔ ထပ္မံျပီး မျဖစ္ပြားေစလိုဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ျဖစ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ပြားရတဲ့ ေနာက္ေၾကာင္းကို ေကာက္တဲ့အခါမွာ အဓိကက ဥပေဒကို သြားျမင္ရတယ္။ ဥပေဒရဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြ၊ ဥပေဒမွာ ေပးထားခ်က္ေတြက မလံုေလာက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတာေတြ မ်ားတဲ့အခါ က်ေတာ့ ဒီအခု ေကာ္မရွင္ အသစ္ဖြဲ႕ေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ကိုက္ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳး က်မတို႔ ျမင္တယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္မို႕လို႕ ဥပေဒထဲက လိုအပ္ခ်က္ေတြ အေပၚမွာ ျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ ဒါ ဇယားနဲ႔ကို ေသခ်ာ ျပင္ဆင္ျပီးေတာ့ အရပ္ဖက္ဖြဲ႕စည္း အၾကံျပဳတုိက္တြန္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ တိုင္တန္းခ်က္ေတြ၊ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ အစီရင္ခံစာတင္ျပႏိုင္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ဘက္က လုပ္ေဆာင္မႈေတြအခ်ိဳ႕နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူလူထုၾကားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေပၚ ယံုၾကည္မႈ အျပည့္အဝ မရရွိေသးေပမဲ့လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဘက္က ေကာ္မရွင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိသမွ် ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ေရးကိုလည္း အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေကာ္မတီ၏ စည္းရံုးလံႈ႔ေဆာ္ေရး တာဝန္ခံ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က-

“က်မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ဒါ ပထမဦးဆံုးအၾကိမ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္။ ၅ ႏွစ္ သက္တမ္းအတြင္းမွာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း က်ဥ္းထဲ က်ပ္ထဲက တကယ့္ကို အခက္အခဲအမ်ားၾကီးနဲ႔ တာ၀န္ခံစီစဥ္ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာေတြဟာ ျမင္သာပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီမွာ တေယာက္ခ်င္းစီရဲ့ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ၊ ကြ်မ္းက်င္မႈဆိုတာက ေရြးခ်ယ္တဲ့သူအေပၚမွာ ျပဳလုပ္ရေပမယ့္ ဥပေဒရဲ့ တားဆီးမႈေတြ၊ဥပေဒရဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔က်ေတာ့ ဥပေဒကို ျပင္မွရမယ့္အတြက္ေၾကာင့္ ဒီဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ က်မတို႔ ေျပာရတာေပါ့။”

့ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနတဲ့ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိလူ႔အခြင့္အေရးျပႆနာ အတိမ္အနက္နဲ႔ အက်ယ္အဝန္းကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာစစ္တပ္က က်ဴးလြန္တဲ့ အမႈေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးတာေတြ တင္ျပအစီရင္ခံစာေတြ မလုပ္ႏုိင္ေသးဘူး ျဖစ္ေနတာ စိုးရိမ္စရာ အေနအထားျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း ဒီမုိကေရစီဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေကာ္မတီ၏ စည္းရံုးလံႈ႔ေဆာ္ေရး တာဝန္ခံ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္က ေျပာပါတယ္။

“အထူးသျဖင့္ဆိုရင္ေတာ့ ပဋိပကၡဒဏ္၊ စစ္ေဘးဒုကၡဒဏ္ သက္ေရာက္မႈ ရွိေနတဲ့ေနရာေတြက တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာဆိုရင္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈ အလံုအေလာက္ မေပးႏိုင္တာ ျမင္ရတယ္။ ေနာက္ တကယ္ ပစ္ပယ္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားအစုအဖြဲ႕ေတြ၊ လူနည္းစု အစုအဖြဲ႕ေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ဆိုတာက အေျခခံျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့က အဲဒီလိုမ်ိဳး ကာကြယ္မႈက အလံုအေလာက္မေပးႏိုင္ဘူး။ ဥပမာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ကိုပါၾကီး အမႈတို႔၊ ေနာက္ ဘရန္ေရွာင္အမႈ၊ ေနာက္ဆံုး ဆိုရင္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေက်ာက္တန္းက ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္မႈေတြေပါ့။ ဒီမွာ သူတို႔ေတြရဲ့ ကိုင္တြယ္မႈေတြက တကယ့္ကို အမ်ားက ေထာက္ျပစရာ၊ ေ၀ဖန္စရာေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ဖက္က ေျဖရွင္းခ်က္အတိုင္း မရပ္တည္ဘဲနဲ႔ တကယ့္ကို လူ႔အခြင့္အေရးစံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြ၊ မူေတြေပၚမွာ အေျခခံတဲ့ ေကာ္မရွင္နာ ေပၚေပါက္လာဖို႔ ေသြးသစ္ေလာင္ဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ျပီေပါ့။”

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ေတြရဲ႕ လက္ရွိသက္တမ္းဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ ကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရဲ႕ ဒီကေန႔ လူထုကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ၿပီး တင္ျပလိုက္တဲ့ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈအျပည့္ရွိေစေရး အၾကံျပဳတိုက္တြန္းခ်က္ေတြပါဝင္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး စာတမ္းကိုေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အပါအဝင္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီအသီးသီးကို ေပးပို႔တင္ျပေတာင္းဆိုသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com