ျမန္မာ-ဟန္ေဂရီ ဆက္ဆံေရး ပိုနီးစပ္လာဖြယ္ရွိ

ဓာတ္ပံု - ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံရံုး Facebook

ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႕အခြင့္အေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဖိအားေပးေနတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ဒီမိုကေရစီကို ပို႕ကုန္စနစ္လို သြတ္သြင္းဖို႔ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ဳိး ဟန္ေဂရီအေနနဲ႕ လက္မခံေၾကာင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Viktor Orban က ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕မေန႕က ၿမိဳ႕ေတာ္ Budapest မွာ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ တရားမ၀င္ ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်သူေတြနဲ႕ ဘာသာမတူသူေတြရဲ႕ လူဦးေရ တိုးပြားလာတာကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြ ကလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ တူညီေနတယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။ ဟန္ေဂရီနဲ႕ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အရင္ကထက္ ပိုၿပီး နီးကပ္လာေနတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က ဆက္လက္တင္ျပမွာပါ။

ဇြန္လ ၅ရက္ေန႔ကေန ၆ ရက္ေန႕ထိ ႏွစ္ရက္ၾကာ အလုပ္ခရီးစဥ္အျဖစ္ ဟန္ေဂရီ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မေန႕ ဗုဒၶဟူးေန႔က ဟန္ေဂရီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Viktor Orban နဲ႕Budapest ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆံုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီေတြ႕ဆံုပဲြနဲ႕ပတ္သက္လို႔ ဟန္ေဂရီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Bertalan Havasi က သတင္းဌာနေတြကို ေျပာၾကားရာမွာ ျမန္မာနဲ႕ ဟန္ေဂရီ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွနဲ႕ဥေရာပ မွာ တရားမ၀င္ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်သူေတြရဲ႕ျပႆနာဟာ အဓိက စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊တိုးပြားလာေနတဲ့ မြတ္စလင္ လူဦးေရ နဲ႕ ဘယ္လို အတူေနထိုင္ၾကမလဲဆိုတဲ့ ျပႆနာကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါ႔အျပင္ ဥေရာပသမဂၢနဲ႕ျမန္မာၾကား ကုန္သြယ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ဟန္ေဂရီက ေထာက္ခံေၾကာင္းနဲ႕ျပည္တြင္း ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တဲ့ ဥေရာပသမဂၢနဲ႕အျခား အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ဒီမိုကေရစီကို ပို႕ကုန္လို အျပင္ကေန သြတ္သြင္းတဲ့ နည္းမ်ဳိး ဟန္ေဂရီက လက္မခံေၾကာင္း ဟန္ေဂရီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ေျပာခြင့္ရ Bertalan Havasi ကဆိုပါတယ္။

လက္ရွိ ဟန္ေဂရီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ အမ်ားႀကိဳက္၀ါဒီ တဦးျဖစ္သလို လက္ရွိ သူက်င့္သံုးေနတဲ့ မူ၀ါဒက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေျခအေနနဲ႕ကိုက္ညီေနတဲ့ အေပၚမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပိုၿပီး နီးကပ္လာတဲ့ အေနအထား ေတြ႕ရတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ခ်က္နဲ႕ ဟန္ေဂရီခရီးစဥ္ေတြကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည္ေနတဲ့ ခ်က္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး သံုးသပ္သူ ကိုလင္းသန္႔က ေျပာပါတယ္။

“ ဟန္ေဂရီလို ႏုိင္ငံမ်ိဳးက အဓိက ဘာျဖစ္ေနလဲ ဆိုေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာသြားတဲ႔ အထဲမွာလည္း သတိထားမိလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔က ဒီ မူဆလင္ Population ျမင့္မားမႈ အေပၚမွာ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာေတြ သူ နည္းနည္း Highlight လုပ္ၿပီး ေျပာသြားတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါက ဒီ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဥေရာပ တခြင္ ႏိုင္ငံ တခ်ိဳ႕မွာ အခုဆိုလို႔ ရွိရင္ ဒီ အမ်ားေခၚေနၾကတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းအရ ေျပာမယ္ဆိုရင္ Populist ေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္ Right Wing ေပါ့ လက္ယာစြန္းေတြလို႔ ကင္ပြန္းတပ္ၾကတဲ႔ ဟာေတြက အေတာ္ေလး မ်ားျပားလာတယ္။ ဒါကလည္းပဲ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ အနည္းငယ္မွာ ရင္ဆိုင္ရတဲ႔ Migrant ျပသနာေတြ ေၾကာင့္ေပါ့ေနာ္ အခုလိုမ်ိဳး လူမ်ားႀကိဳက္ ၀ါဒျဖစ္တာက်ေတာ့ အဲလိုမ်ိဳး လူေတြက မဲေတြ အမ်ားႀကီး ရလာၾကတာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာၾကတယ္။ အာဏာေတြ ရလာၾကတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ တဖက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚမွာ ဟန္ေဂရီလို ႏိုင္ငံမ်ိဳး အေနနဲ႔ တစံုတရာ အားျဖင့္ ဒီ ဥေရာပ သမဂၢကေနၿပီးေတာ့ အေရးယူတဲ႔ပံုစံမ်ိဳးကို သူလည္း မႀကိဳက္ဘူး။ သူက ဥေရာပ သမဂၢရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္သာ ျဖစ္ေနေပမယ့္ အဲလိုမ်ိဳး ဒီ ဒီမိုကေရစီတို႔ ဘာတို႔ ညာတို႔ကို ဥေရာပ ပံုစံအတိုင္း ျမန္မာကို လွမ္းၿပီးေတာ့ Export လုပ္ေနတာမ်ိဳးကို သူတို႔က သေဘာမက်ဘူး။ ဒါကလည္းပဲ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ ျမန္မာနဲ႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ သည္းေျခႀကိဳက္ သြားတူတာေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ လက္ရွိ ခံစားမႈ ျဖစ္ေနတဲ႔ ပံုစံနဲ႔ သည္းေျခႀကိဳက္ သြားျဖစ္ေတာ့ မိတ္ေဆြ ျဖစ္တာေပါ့။ မိတ္သေဘာ သြားေဆာင္တာေပါ့ေနာ္။ ”

ဟန္ေဂရီ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနက တမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ကိုလင္းသန္႔က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ ကိစၥ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ ဒီ ဟန္ေဂရီတို႔၊ ဒီ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ပိုင္း ႏွစ္ အနည္းငယ္ အတြင္းမွာ အႀကီးအက်ယ္ ရင္ဆိုင္ခဲ႔ရတဲ႔ ျပသနာေပါ့ေနာ္။ ဒုကၡသည္ ျပသနာ၊ ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်လိုသူမ်ားရဲ႕ အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္လာတဲ႔ ျပသနာေတြ ဟန္ေဂရီ က ေတာ္ေတာ္ေလး ထိသြားတယ္။ ထိသြားေတာ့ သူတို႔မွာ ဒီ ႏုိင္ငံကလည္း သိပ္ၿပီးေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ႔ ႏိုင္ငံ မဟုတ္ေတာ့ အဲဒီမွာ ကုန္က်စာရိတ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ ကုန္သြားတယ္။ EU အဖြဲ႔ ကေတာ့ သူတို႔ကို တတ္ႏိုင္သမ ွ်ေတာ့ ကူညီေထာက္ပံ႔တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ၀န္ပိသြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရတာေပါ့ေနာ္။ ”

မအင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ အဲေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးအရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကေရာ ဘယ္ေလာက္ထိ အက်ိဳးရွိမလဲရွင့္။

ကိုလင္းသန္႔။ ။ အဲဒါကလည္းဘဲ တကယ္တန္းက်ေတာ့ေလ EU မွာ ဒါ ဒီ က်ေနာ္႔ အျမင္ကေလ ႏွစ္မ်က္ႏွာ ေပၚလစီလို႔ သံုးလို႔ ရတာေပါ့ေနာ္။ EU မွာ ၂ မ်က္ႏွာ ေပၚလစီ။ တကယ္တန္း ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိတဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဥေရာပ ႏိုင္ငံငယ္ေလးေတြ ျဖစ္တဲ႔ ခ်က္တို႔ ဟန္ေဂရီတို႔ မွာ ရွိတဲ႔ ကုုမၺဏီႀကီးေတြရဲ႕ အမ်ားစု ရွယ္ယာေတြကို ပိုင္ဆိုင္ၾကတာ။ အထူးသျဖင့္ ဂ်ာမနီတို႔ ျပင္သစ္တို႔ေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဟန္ေဂရီကလည္းဘဲ တစံုတရာအားျဖင့္ သူက တြန္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကိုု တိုးျမွင့္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ကြယ္မွာ ဥေရာပ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ႔ ဂ်ာမနီ တို႔ ျပင္သစ္တို႔ရဲ႕ ကုမၺဏီႀကီးေတြ ရွိေနၾကတာဘဲေလ

ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႕ဆံုအၿပီး ဟန္ေဂရီရဲ႕ႏိုင္ငံျခားေရးနဲ႕ကုန္သြယ္ေရး ၀န္ႀကီးျဖစ္တဲ့ Peter Szijjarto နဲ႕ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ပူးတဲြ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာလည္းဟန္ေဂရီ ဘဏ္ျဖစ္တဲ့ Eximbank အေနနဲ႕လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တိုးျမွင့္တဲ့အေနနဲ႕ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၆ သန္း တန္ဖိုးရွိတဲ့ ေခ်းေငြစာရင္းအေကာင့္ကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႕ မၾကာခင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီတရပ္ကို ပူးတဲြတည္ေထာင္ဖို႔ အတြက္ ညွဳိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနေၾကာင္း Szijjarto ကေျပာပါတယ္။ ဒါအျပင္ ဟန္ေဂရီမွာ ပညာသင္ဆုနဲ႕ျမန္မာေက်ာင္းသား ၃၀ ေယာက္ကိုလည္း လက္ခံဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ဟန္ေဂရီနဲ႔ ျမန္မာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး အရင္က ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာေအာင္ ရွိခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး က်ဆင္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ အခုဆိုရင္ ဆက္ဆံေရး တိုးျမွင့္ဖို႔အတြက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုး သံဓိဌာန္ခ်ခဲ့ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏုုိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com